12 (декабрь), 2019
БУ САНДА
ШИГЪРИЯТ ҺӘМ ЧӘЧМӘ ӘСӘРЛӘР
Ленар ШӘЕХ. Кеше булып калыйк соң чиктә! Шигырьләр.
Зөлфәт ХӘКИМ. Хирург. Повесть.
Флёра ГЫЙЗЗӘТУЛЛИНА. Гасырларга еллар үрелгән... Шигырьләр.
Зиннур ХӨСНИЯР. Канатсыз фәрештәләр. Хикәя.
Рифкать ИМАЕВ. Табасы иде чишелешен... Шигырьләр.
Рүзәл МӨХӘММӘТША. Хәл бу ки. Кыйтгалар кыйссасы.
Зимфира ИСЛАМОВА. Тапшырыла дәвер үтенече. Шигырьләр.
Нәсих ТАҖИЕВ. Чиккән кулъяулык. Хикәя.
ЯҢА ИСЕМНӘР
Алинә БИКМУЛЛИНА. Уйда – таулар, ымсындыргыч үрләр... Шигырьләр.
Җәһәт тәнкыйть: сәхифәне Дания ЗАҺИДУЛЛИНА алып бара.
«ШИФАЛЫ КУЛЛАР» ӘДӘБИ КОНКУРСЫ
Гөлзәлифә ӘХМӘТГАЛИЕВА. Сукмак. Хикәя.
Гөлфәгыйзә ЮЛЫШЕВА. Мин исән! Хикәя.
«ТАТАРСТАН. ТАРИХ. ШӘХЕСЛӘР» ӘДӘБИ ОЧЕРКЛАР КОНКУРСЫ
Рәдиф СӘГЪДИ. Идарәче дә, иганәче дә. Очерк.
ТӨРКИ ӘДӘБИЯТЛАР ҺӘМ ЗАМАН
Дания ЗАҺИДУЛЛИНА. Төрки әдәбиятларда пост-постмодернизм:
Борһан Сонмезнең «Истанбул Истанбул» романы
Абдулла ДУБИН. 2020 елда дини бәйрәмнәр һәм истәлекле көннәр.
Фотоархив: Марсель Сәлимҗановның тууына 85 ел.
ӘДӘБИ ТӘНКЫЙТЬ
Тәлгат ГАЛИУЛЛИН. Таяну ноктасын эзләгәндә...
2019 елда «Казан утлары» журналында басылган әсәрләр исемлеге.
Шаян сәхифә: Уены-чыны бергә. Сәхифәне Миңлегөл ӘХМӘТХАНОВА әзерләде.
Иҗтимагый-мәдәни тормышыбыздан.
-
Ностальгия
Туган авыл капкалары ябылган шул, ябылган... -
И милләтем
Исеп туймас җилләр булсам, милләтемә Бәхет юллап, мин дөньялар гизәр идем, -
Шәхесләр чираты
Мин аны балыкчыга охшата идем... -
Төрлелек
Күңел икән буш булалмый, Һәр күңелгә сер сыя. -
Шәхесләр чираты
Рөстәм Яхин. Уртача буйлы, тазарак кына гәүдәле кеше иде. Әкрен генә кереп, бик итагатьле итеп исәнләшә. -
Таяну ноктасын эзләгәндә... (ахыры)
Язучы күпне күрә, күпне ишетә (хәтта кирәкмәгәнне дә) дип, юкка гына «теш кайрамыйлар». -
Шәхесләр чираты
Минем әтинең иң яраткан артисты ул, «Моннан да шәп җырлаучы юк», – дия иде. -
«Буран дулый. Ә күңелдә – Мәхәббәт өермәсе...»
Яннарыңа очып кына Их, бер кайтып киләсе!.. -
Шәхесләр чираты
«Әни килде» спектакле өчен генә дә хөрмәтем зур иде аңа... -
Юк тынасы бу җилнең
Тамырдан алып өзгәли – Юк тынасы бу җилнең... -
"Син дә мине кичерерсең әле..."
Ак күлмәкле айлы кичләреңне Исләреңә төшерерсең әле... -
Яңа көн
Җиргә яңа көн туды... -
Шәхесләр чираты
Бервакыт мондый хәл булды: кичтән карбызның бәясен төшерделәр (1,50 тиеннән 1 сумга). Икенче көнне мин, бу хакта онытып, карбызны Айрат абыйга кичәге бәясе белән сатканмын... -
Чулмансу
Каешланып беткән акчарлактан каурый-каурый үпкә ява миңа... -
Идарәче дә, иганәче дә
Наил Закир улы белән үткән гасырның туксанынчы елларында танышырга насыйп булды миңа. -
Күз алдыңа китер минсезлекне...
Күз алдыңа китер бары Минсез чакны... азга гына... -
«Мин китәм башка юлдан!»
Һәр кешенең үз бәхете Аерым араланган! -
Шәхесләр чираты
«Әти авырый, аңа гранат белән караҗимеш кирәк иде» -
"Түзәр чама бетте..."
Түзәр чама бетте, олы юлга таңнан – йөгерәм дә чыгам, йөгерәм дә чыгам... -
Йөрәгемдә – туксан тәмуг учагы
Меңнәр дөрләп янган тәмуг утына Берәүнең дә килми сикереп төшәсе. -
«Исәр кебек икәү утырырбыз – иртә таңнан кара төнгә чаклы...»
Ә соңыннан... таң беленер... -
Шәхесләр чираты
Беркөнне озын буйлы бер абый кереп, әйберләр ала башлады. Сөйләшүе матур – бу йә укытучы, йә язучыдыр инде дип уйлыйм. Аларның сөйләшүләре бөтенләй аерылып тора бит. Түзмәдем, тәки сорадым... -
Төрки әдәбиятларда пост-постмодернизм: Борһан Сонмезнең «Истанбул Истанбул» романы
Без сайлаган әсәр – төрек язучысы Борһан Сонмезнең «Истанбул Истанбул» романы рус теленә тәрҗемә ителгән пост-постмодернизм үрнәге булып тора, ул Казан китап кибетләрендә сатуга чыкты. -
***
Шәһәр-авыл – мәгърип белән мәшрикъ... Мәш киләбез ике кыйтгада... -
Гүзәл җыр
Бер гүзәл җыр туып ята таң нурында Зәңгәр күзле язның назлы сүзләреннән. -
Егет күлгә кармак төшерә
Балык тота халык боз өстендә... -
Шәхесләр чираты
Җәйнең эссе көне иде. Мөхәммәд абый тирләрен сөртә-сөртә, стенага терәлеп, бик озак сөйләшеп торды. -
Кышкы шигырь
»...Ник агарып бетә алмый безнең бу җаннар гына?!» -
Алинә Бикмуллина шигырьләре
Алинә Бикмуллина исеме татар матбугатыннан хәбәрдар кешеләр өчен таныш: шигырьләре әледән-әле газета-журнал битләрендә басыла... -
Шәхесләр чираты
«Хатыным авырый, карарга кеше таба алмыйм, кеше акчага кызыкмый хәзер. Эшләгәч, үзем җитешә алмыйм, күлмәкне дә үзем тегеп кидертәм, кибетнеке ярамый. Кызым еракта, Уфада тора» -
Һич беталмыйм төшенеп
Кая бара кешелек? -
Гаеп бездә
Бу – ваз кичү анадан... -
Шәхесләр чираты
«И-и сеңлем, минем хәлләр әйбәт түгел әле, Галия апаңны җирләдем бит...» - Ширияздан Сарымсаков -
Сурәт
Бер сурәткә сыйганбыз да, бер язмышка сыймадык... -
Күкеле паровозлар
Булды бит, булды, кәккүктәй, үксеп кычкырган чаклар... -
Шаһзадә
Синең кебек башка юктыр баш җуеп яратырдай... -
Шәхесләр чираты
Ул безнең кибеткә кергәч, гел сатучы Наилә апа белән генә сөйләшеп торыр иде... -
Шәхесләр чираты
Зәкия Рәсүлова. Язучы Атилла Расихның хатыны. Атилла абый үзе дә Габдулла Тукай яратып йөргән Зәйтүнәнең улы бит. Бездә эшләүче Наилә апа Тукай нәселеннән булганга күрә, Зәкия апа аның янына килә иде. -
Әле минем синле чагым
Нәүмиз итмә, күзләр тиеп... -
Шәхесләр чираты
Мөсәгыйт Хәбибуллин. Ике чакыру билеты биреп китте. Аның илле еллык юбилее иде, ахрысы. Бара алмадык. Cоңыннан бик үкендем инде... -
Хуш, Иске ел!
Якты киләчәкнең каршысында Әверелмик җансыз-сансызга! -
Шәхесләр чираты
Бервакыт Яшел Үзән районының 774 км тукталышында поезд көтеп торам, бакчадан кайтышым. Минем янда арба тарткан бер ханым да басып тора... -
Тарих сөйли
Алда соңгы юлым: каргап карамагыз күземә... -
Шәхесләр чираты
Вафирә белән сөйләшеп киттек. Ул: «Авырып торам әле, әллә салкын тигән, бер дә кәефем юк», – диде. Мин әйтәм: «Күз дә тия торгандыр инде, сәхнәгә чыккач, күпме кеше текәлә бит сезгә», – дим... -
Хирург
Кайчан да булса бәлагә дучар буласын белсә, кеше, мөгаен, бөтенләй башкача яшәр иде, дөньяга һәм башка кешеләргә мөгамәләсе икенче булыр иде. Әмма киләчәктә көткән фаҗигаләр турында белү дә кешене яхшы якка үзгәртер, миһербанлы итәр дип ышанырга мөмкинме икән?.. -
Табасы иде чишелешен...
Юлга кара, юллар нинди: Түбән төшә, үр менә. Дүрт аяклы атлар да бит Вакыт-вакыт сөрлегә. -
Еланнар оясында
Мыж килә тирә-ягымда Аклары-каралары. Ничәсе инде, ничәсе Куенымда балалады... -
Юк икән – юк, бетте-китте...
Юк икән – юк, бетте-китте, Күп сүз болгатып тормам. -
Канатсыз фәрештәләр (дәвамы)
Шул арада сакчы бурзайларның берсе Фагыйләне шәле-ние белән күтәреп алып, машинага таба алып китте. Бабай да дәшмәде. Кыз үзе дә чәбәләнмәде, әйтерсең, шулай тиеш иде. Икенче ярдәмче «бульдог» агайга ниндидер кәгазь сузды булса кирәк. Ул: «Вәт сиңа мә! Аргы басудан! Бер гектар җир! Рәхмәт төшкере бу бригадирга! Болай булгач, умарталарны йөз баш итәм!» -
Канатсыз фәрештәләр (дәвамы)
Бригадир монда әйләнеп кайтуга Айгизәгә өйләнде. Бәхтинең яшьтән ярәшкән кызы икәнлеген белә торып өйләнде. Бәхти хәзер Айгизәгә сүз кушарга да кыймый, хәзер инде ишегалдында теге таган да юк, булса да, җиләк кебек пешеп, өлгереп җиткән бу гүзәл аңа утырмас иде. -
Канатсыз фәрештәләр (дәвамы)
Бәхти әле һаман дөрләп янган янгын телләренә шаклар катып, аптырап карап торды да, капылт уянып киткәндәй шунда таба ыргылды... «Зәмирә!» – дип, ачыргаланып кычкырып, янгын эченә ташланды, әмма аны шул вакытта кемдер тотып калды, читкә өстерәде. -
Хирург (дәвамы)
Ә бит Илзирәнең әбисе янына авылга кунакка кайткач, Рәмис үзенә карар кабул иткән иде – алар гомергә бергә булачак. Бу хакта авыз тутырып әйтмәсә дә, Илзирә аның хисләрен аңлаган иде. Рәмис үзе дә Илзирәнең мәхәббәтен җаны белән тойган иде югыйсә. -
Хирург (дәвамы)
– Тукта. Тыңла әле мине. Мин бик куркам. Операциянең үзеннән курку гына түгел бу... Мин бер яман эш кылдым... Кылдым дип... дөресрәге, күзләремне йомдым, күрмәмешкә, белмәмешкә салындым. Сиксән сигезенче елны Васил исемле егет белән кооперативта эшләдек, йөк машинасы белән икәүләп, сату-алу оешмасына Мәскәүдән чүпрәк-чапрак, кием-салым ташыдык. Васил «Жигули» машинасы алган иде, шуның белән бәрелеп үлде. Чуйков урамыннан Ибраһимов проспектына борылганда. Минем аркада харап булды ул, мин гаепле. -
Бишкәктә
Әнә ул – китап кибете – Таптым, ниһаять, таптым!.. Җаным әллә каян тоя Җылылыгын, яктылыгын Таныш төрки учакның! -
Хирург (дәвамы)
Мәликәнең эчке киеренкелеге тышка бәреп чыкты: – Син миңа дөресен әйтмисең, – диде ул, еламсырап. Рәмис, җылы сүзләр әйтеп юатасы урынга кинәт: – Дөресен мин әлегә үзем дә белмим! – дип ташлады. -
Хирург (дәвамы)
Ул җан тынгысызлыгыннан сулыгып киткән әнкәсенә карап елмайды. – Ә операция уңышлы узасына минем иманым камил. – Тыңла сүземне! – диде Мәҗит, өзгәләнеп. – Башка хирург ясасын! -
Хирург (дәвамы)
Апа якын килеп: – Хәлегез начар мәллә? – дип сорагач кына, ул: – Әйе, апа, хәлем шулхәтле начар, хәтта яшисем килми, – дип, коридорның икенче башына таба йөгерде. -
Хирург (дәвамы)
Сез болай да миннән көнләштегез, хәзер инде, Рәмисне югалткач, көнләшүегез көчәйде. Кара көнчелек кабынды сездә, бик куркыныч, әллә нинди фаҗигаләргә китерә торган көнләшү. Көнләшүнең чем-кара төскә буялганы була – мәхәббәттә дә, башкаларның уңышына, бәхетенә карата да. -
Шигъри мизгел
Агарып калды читләре, Ахры, йөгеннән бушый. Бу болыт безнең авылга Атап килгәнгә охшый. -
Хирург (дәвамы)
– Хәзер туп-туры безгә кайтабыз, – диде ул, машинаны кабызгач. Илзирәнең йөрәге дерт итеп куйды: – Ничек инде? – Менә шулай. Анда әни мәш килеп өстәл әзерли. Туган көнеңне бездә үткәрәбез. -
Йөгерәм дә чыгам, йөгерәм дә чыгам...
Түзәр чама бетте, олы юлга таңнан – йөгерәм дә чыгам, йөгерәм дә чыгам... -
ТАЯНУ НОКТАСЫН ЭЗЛӘГӘНДӘ... (дәвамы)
Күрәсең, уртак милли мохиттә, тулаем халык язмышында, җәмгыятьтә барган үзгәрешләр, гайре табигый хәлләр төрле юнәлешләрдә иҗат итүче шагыйрьләрне тематик эзләнүләр уртаклыгына алып килә торгандыр.