Җанисәп - 2021 рубрикасы буенча яңалыклар

• 29 декабря 2023 - 11:00

  Керәшен татарларының мөселманлыкка кайту хәрәкәте (дәвамы)

  

  Керәшен татарларының дин иреге өчен көрәше, беренче чиратта, Россия империясендә демократик хокуклар өчен көрәш дип бәяләнә.

  1519

  0

  2
• 28 декабря 2023 - 11:00

  Керәшен татарларының мөселманлыкка кайту хәрәкәте

  

  Мөселманлыкка кайткан керәшеннәрнең рухи ныклыгы туган авылларындагы мөселман мохитенә бәйле икәнен яхшы белгән хакимият 1832-1836 елларда Казан, Сембер, Оренбург губерналарында яңадан башланган мөселманлыкка кайту хәрәкәтен туктату өчен өч дистәдән артык авылдан аларның гаиләләрен рус авылларына күчерә.

  1666

  0

  2
• 11 октября 2023 - 11:00

  1897 елгы беренче гомуми халык санын алу: татар җәмгыятен үзгәрткән чара (дәвамы)

  

  1897 елгы Беренче гомуми җанисәп мөселман җәмгыятенең яңалыкларга мөнәсәбәтен күрсәтүче билгегә әйләнә. Ул татар мөселман җәмгыятенең ябык, йомык булуын, хакимият һәм иҗтимагый оешмалар белән социаль хезмәттәшлеккә әзер түгеллеген тагын бер тапкыр зур масштабта дәлилли.

  1942

  0

  1
• 10 октября 2023 - 15:00

  1897 елгы беренче гомуми халык санын алу: татар җәмгыятен үзгәрткән чара

  

  Беренче гомуми җанисәп татар җәмгыятен берләштерүгә этәргеч бирә, халык һәм зыялылар арасында яңа фикерләр, күзаллаулар формалаштыра. Әлеге чарадан шактый каршылыклар белән узган татар дөньясы үзе өчен саллы нәтиҗәләр ясый, беренче карашка статистик операция булган җанисәп татар халкы тарихында яңа күренешләргә (уңайларына да, тискәреләренә дә) старт бирә. 

  1649

  0

  1
• 3 августа 2023 - 11:00

  Төрле чор җанисәп мәгълүматларында татарларның саннарында аермалар һәм моның кайбер сәбәпләре турында

  

  Россия империясендә уздырылган җанисәпләр вакытында аерым бер төбәкләрдә татарларның саны кискен үзгәреп тору, бигрәк тә Урта Иделдә яшәүчеләрнең Көньяк Урал төбәгенә дулкын-дулкын булып күченүләре, гомумән, татарларның Россия буенча таралып яшәүләре төрлечә аңлатыла, бәхәсләргә дә урын калдыра.

  1661

  0

  2
• 5 мая 2023 - 11:00

  Россиядә халык санын алу тарихы (дәвамы)

  

  Россия империясендә халыкның социаль статусы дәүләт тарафыннан кабул ителгән сословие страталары буенча, ягъни кешеләрнең хокуклары һәм бурычлары аларның, гадәттә, нәсел-нәсәбенә бәйле рәвештә билгеле бер сословиегә керүләре белән билгеләнә.

  1593

  0

  1
• 4 мая 2023 - 11:00

  Россиядә халык санын алу тарихы (дәвамы)

  

  Җанисәп кәгазьләрендә, ревизия документларында чагылыш тапкан мондый мәгълүматлар, күргәнебезчә, татарларның көнкүрешен, татар дөньясындагы үзгәрешләрне бик ачык күрергә, күзәтергә мөмкинлек бирә.

  1771

  0

  1
• 2 мая 2023 - 11:00

  Россиядә халык санын алу тарихы (дәвамы)

  

  Тәүге тапкыр Уфа өязенә йомышлы татарлар 1574 елны, Уфа кирмәне төзелгәндә килеп урнаша һәм кирмәнне, чик буйларын саклаучыларга әйләнә. Турыдан-туры Уфа воеводасына буйсынганга, Казан воеводасы йомышлыларыннан аермалы буларак, аларга дәүләт җир биләмәсе бирми.

  1829

  0

  2
• 1 мая 2023 - 17:00

  Россиядә халык санын алу тарихы (дәвамы)

  

  Европа илләре кагыйдәләре буенча җанисәп уздыру фикере Россиядә шактый озак һәм авырлык белән урнаша. Бу юнәлештәге аерым адымнар ХIХ гасырның 60 нчы елларында ясала: Санкт-Петербург, Мәскәү һәм башка шәһәрләрдә, шулай ук кайбер өязләрдә һәм губерналарда камилләштерелгән статистик техника кулланып, бер көнлек халык саны алулар уздырып карала.

  1801

  0

  2
• 29 апреля 2023 - 17:00

  Россиядә халык санын алу тарихы

  

  Бүгенге Россия җирләрендә беренче җанисәпне Алтын Урда хакимияте оештырган. Урта гасырларда ул салым җыю, шул рәвешле дәүләтнең көчен һәм куәтен арттыруга хезмәт иткән.

  1806

  0

  1
• 28 апреля 2023 - 11:00

  1917 елгы инкыйлабка кадәр җанисәпләр: йомгак урынына.

  

  Патша Россиясендә яшәгән татарлар арасында 1917 елга кадәр үзләренең нәсел-нәсәпләре белән максатчан рәвештә, нигездә, сәүдәгәрләр һәм морзалар, йомышлылар катламы вәкилләре кызыксынган.

  3308

  0

  1
• 22 июля 2022 - 11:00

  Без белгән һәм белмәгән Мәҗит Гафури

  

  Мәҗит Гафуриның татар әдәбияты үсешенә, алгарышына керткән өлеше гаять зур булса да, кайчак без югары бәяне әйтеп тә бетерә алмыйбыз кебек. Моның сәбәпләре дә берәү генә түгел.

  1680

  0

  3