№6 (июнь), 2016

Соңгы туй киләчәк, җитәчәк, Һәм артта калачак хәсрәтләр.

Ялгыз бүре ялгыз юлчыларны буарга мәҗбүр иде. Атналар, айлар буе ач торгач, Азау хәтта сабый баланы да бугазлады. Бу – үч иде. Аның балаларын аямадылар бәндәләр...

...Авыл баласының берсенә дә әти-әнисе, янына утырып: «Моны болай ит, тегене тегеләй ит», – дип акыл сатып, эшкә өйрәтеп маташмый, үз гамәлендә үрнәк күрсәтә – шуның белән шул.

Эчә-эчә ант эчтек...

Дөньяларда үзгәрешләр булып тора...

Җәмгыятьтәге катлаулы вазгыятьне бар тулылыгында аңлаган хәлдә, милләттәшләребезне, аеруча да яшь гаиләләрне түбәндәге мәсьәләләрдә уяулыкка чакырам...

Борын-борын заманда яшәгән ди Җирдә Табигать белән Халык.

Тормыш гүя баскыч! Менәбез дә төшәбез, Менә-менә этешәбез, Авыр сүзләр әйтешәбез.

Кешеләрдән бик күп күрдем яхшылыкны.

Вәли кадакны тәмләп, ихлас йөрәктән яратып какты. Наличник өстендә инде яртысы гына торып калгач, күзгә чалынмасын һәм су тутырылган пакетны ышанычлырак тотсын дип, бер якка таба кәкрәйтте. Эш әзер иде. Кызлар, әлбәттә, барысы да бүлмәдә булырга тиеш. Шуңа да, пакетны элгәч, ишек шакырга һәм качарга кирәк...

Кош җаны кайтамы иленә?!

Шулчак «Республика Татарстан» газетасының баш мөхәррире Латышов, мине танып алды булса кирәк, хәлнең җитдилеген үзенчә бәяләп, машинасын юлга аркылы куйды. Александр Николаевич, алга басып, ике кулын җәеп, ашкынулы ташкынны туктап торырга мәҗбүр итте.

Күкнең чокыр ясалган урыны әкрен генә тирбәлеп тора. Ә үзеннән тонык бер тавыш ишетелә. Мин әүвәл ни уйларга да белмичә басып тордым. Аннан соң бала чагымда әнием сөйләгәннәр исемә төште. Әйе, шул ич, күк капусы ич бу!

Син икән бит таянычым, Ходай биргән байлыгым.

Шагыйрь Рифат Җамалның иҗаты белән бөртекләп танышкан чакта да мин күңелдән «әдәби акыл хезмәте» хакындагы азмы-күпме мәгълүматымны барладым. Инде күптәннән игътибар казанган каләмдәшем, нигездә, шигъриятнең җыйнак шәкелен якынрак күрә. Ә кыска шигырь тукымасында уй-фикер башлангычы өстенлек итә.

– Йомранга типкәнче, дусларга тип икән, – дип көлеп калды оптимист Корбанов.

Шул чагында булган кебек корыч бикләр, Талпынгандай күңел бер дә юкка, тиккә..

Өлкәннәрнең сабыр тавышын тыңла. Синнән алда чыккан ул юлга...

Үзбәкстан язучылары менә шундый туганлык белән килделәр безгә. Хуш килдегез, ишетегез, тыңлагыз, уртаклар!

Чык тамчысы ак таҗларда Каршылый җәйге таңны. Чылата көмеш сулары Болында йөргән парны.

Ир-егетләр генә дөнья тотып килә, Чын егетләр сынмый язмышка!

Аһ, бу зая узган гомер, тормыш... Чүктереп һәм зар елатып, җанны тырный.

Кирәк бит, яшь шагыйрьнең ашыннан социализм шартларында өлгергән таракан килеп чыкмасынмы!

... бөтен тормышын, барлыгын, сәләтен, матди вә рухи көчен татарларны дөнья буйлап барлап йөрүгә багышлаган һәм сәяхәтнамә дип аталган борынгы жанрга яшәү көче өргән каләм иясе дип Тәүфикъ Әйдине (1941-2001) атасак, зур хата булмастыр.

Төшләргә матур керәсең, рәхмәт анысына да!

Кылган чәчкә атканда, Яшьлегемә кайтканда...

Белсәм дә мин баш имәгән – киселгәнне, Гел сыгылып, билем бөгеп торалмадым.

Моңайма, йөрәгем, ярсыма, Хәбәрнең ачысын ишетеп.

– Советлар Союзында үлем – дөньяда иң бәхетле үлем! Шулай да... Үлем белән бик злоупотреблять итмик әле... – диде.

«Җен» шешәдән чыккан инде!

Классикларга томнар өстәгән, татар текстологиясенең фәнни нигезләрен салган, алай гына да түгел, аларны бик уңышлы рәвештә гамәлдә кулланган Рашат Гайнанов, «татарның зур әдәбиятын күтәрүче беренче класслы текстолог булып өлгергәч» (М.И.Әхмәтҗанов), иртәрәк китте. М.Мәһдиев фаразлаган бәяләрне алырга өлгермәде. Ләкин хезмәтләренең әһәмияте елдан-ел арта гына бара.

Каралмасын, дип күңелем, Киеп куям ал күзлек.

Танылган мәгърифәтче, милли мәгарифебез – татарбашкорт халыкларының милли мәдәнияте тарихчысы һәм сакчысы, күпкырлы гыйлем иясе, Рәсәй Федерациясе География җәмгыятенең хакыйкый әгъзасы, Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре Мәдинә Рәхимколованың тууына йөз ел тулды.