Илдус Заһидуллин автор яңалыклары
-
19 ноября 2024 - 15:00
Насыйри – рус-татар мәктәбе укытучысы
Нәкъ менә укытучы булып эшләгән чорда, схоластик укыту һәм традицион фикерләү белән көрәштә, шәкертләрне рус теленә һәм математикага өйрәткәндә, Насыйри тарафыннан алдагы гамәлләренең программасы эшләнгән, калган гомерен ул шуны тормышка ашыруга багышлаган. -
7 октября 2024 - 11:00
Насыйриның Казан рухани семинариясендә укыту-методик һәм гыйльми эшчәнлеге
Сыйныф белән укыту күнекмәләрен үзләштерү, рус телен һәм әдәбиятын, Европа белем бирү системасын һәм Россия уку йортларында кулланыла торган методикаларны тирәнтен өйрәнү алга таба мәгърифәтченең педагогик, тикшеренү һәм наширлек эшчәнлегендә әһәмиятле роль уйный. -
17 сентября 2024 - 11:00
КАЮМ НАСЫЙРИ – ПРАВОСЛАВИЕ УКУ ЙОРТЫ УКЫТУЧЫСЫ
Сүз дә юк, Насыйри традицион дини мохиттән тулысы белән аерылмаган, иң элек туганнары белән элемтәләр саклаган. Ул бертуган абыйсы һәм энеләре белән даими рәвештә хат алышып торган, үзе еш яза алмаса да, әти-әнисеннән хатлар өзелмәгән. Еш кына әти-әнисе, абыйсы, энеләре һәм апасы, аннан көнкүреш әйберләре сатып алуын сорап, хатлар яза торган булганнар, шулай ук кием-салым, баш яки аяк киемнәрен тектерергә заказлар биргәннәр. -
21 августа 2024 - 11:00
Нәсел шәҗәрәсе кайларга китә... (дәвамы)
Габделхәй эшләп тапкан мал «гаилә капиталы» булып санала: әти-әнисенең табышның бер өлешенә исәп тотуы, аңа еш кына акча җибәрүен сорап, хат язуы шуның белән аңлатыла. Шунысы игътибарга лаек: икътисади хәлләре нинди булуга карамастан, Габденнасыйрның бөтен балалары да әти-әнисенә мөмкин кадәр матди ярдәм күрсәтә торган булганнар. -
24 июля 2024 - 11:00
Нәсел шәҗәрәсе кайларга китә...
(Каюм Насыйриның 200 еллыгын каршылап) -
2 июля 2024 - 15:00
Казан ханлыгында ислам дине
Һәр империянең оешу, чәчәк ату һәм таркалу дәвере була. Кодрәтле Җучи Олысы да бу мәҗбүрияттән котыла алмый, билгеле. Алтын Урта дәүләтенең таркалу механизмын хәрәкәткә китерүче төп көч итеп чыңгызлыларның тәхет өчен көрәштә бер-берсенең канын коюлары да, илдә башланган тирән сәяси кризис та күрсәтелә ала. -
30 марта 2024 - 17:00
ТАТАР СӘҮДӘГӘРЛӘРЕ ИСЛАМ ДИНЕН ТАРАТУ СИСТЕМАСЫНДА (дәвамы)
Коръән һәм дини китаплар бастыру да дини активлыкның матур үрнәге булып тора. Китап бастыру татар зыялылары һәм сәүдәгәрләренең уртак максатчан эшчәнлеге, -
29 марта 2024 - 15:00
ТАТАР СӘҮДӘГӘРЛӘРЕ ИСЛАМ ДИНЕН ТАРАТУ СИСТЕМАСЫНДА (дәвамы)
Мәчетләрне без табыш китерми торган вакыфларга тиңлибез. -
28 марта 2024 - 15:00
ТАТАР СӘҮДӘГӘРЛӘРЕ ИСЛАМ ДИНЕН ТАРАТУ СИСТЕМАСЫНДА (дәвамы)
XVIII гасырның икенче яртысы – XIX йөзнең беренче яртысында татар шәһәр җәмгыятьләре оешу, нигездә, Урта Азия дәүләтләре һәм Казакъ даласында сәүдә итүнең нәтиҗәсе буларак күзаллана. -
27 марта 2024 - 15:00
Татар сәүдәгәрләре ислам динен тарату системасында
XVI гасырның икенче яртысы – XVII йөздә татарлар арасында сәүдә белән шөгыльләнүчеләр булмаган түгел. Әйтик, күпсанлы Казан кирмәне гарнизонына кышка азык-төлекне татар алыпсатарлары туплап биргән. -
29 декабря 2023 - 11:00
Керәшен татарларының мөселманлыкка кайту хәрәкәте (дәвамы)
Керәшен татарларының дин иреге өчен көрәше, беренче чиратта, Россия империясендә демократик хокуклар өчен көрәш дип бәяләнә. -
28 декабря 2023 - 11:00
Керәшен татарларының мөселманлыкка кайту хәрәкәте
Мөселманлыкка кайткан керәшеннәрнең рухи ныклыгы туган авылларындагы мөселман мохитенә бәйле икәнен яхшы белгән хакимият 1832-1836 елларда Казан, Сембер, Оренбург губерналарында яңадан башланган мөселманлыкка кайту хәрәкәтен туктату өчен өч дистәдән артык авылдан аларның гаиләләрен рус авылларына күчерә. -
11 октября 2023 - 11:00
1897 елгы беренче гомуми халык санын алу: татар җәмгыятен үзгәрткән чара (дәвамы)
1897 елгы Беренче гомуми җанисәп мөселман җәмгыятенең яңалыкларга мөнәсәбәтен күрсәтүче билгегә әйләнә. Ул татар мөселман җәмгыятенең ябык, йомык булуын, хакимият һәм иҗтимагый оешмалар белән социаль хезмәттәшлеккә әзер түгеллеген тагын бер тапкыр зур масштабта дәлилли. -
10 октября 2023 - 15:00
1897 елгы беренче гомуми халык санын алу: татар җәмгыятен үзгәрткән чара
Беренче гомуми җанисәп татар җәмгыятен берләштерүгә этәргеч бирә, халык һәм зыялылар арасында яңа фикерләр, күзаллаулар формалаштыра. Әлеге чарадан шактый каршылыклар белән узган татар дөньясы үзе өчен саллы нәтиҗәләр ясый, беренче карашка статистик операция булган җанисәп татар халкы тарихында яңа күренешләргә (уңайларына да, тискәреләренә дә) старт бирә. -
28 сентября 2023 - 11:00
КАЗАН ХАНЛЫГЫНДА ИСЛАМ ДИНЕ (дәвамы)
Казан тарихының хәлиткеч көннәрендә рус елъязмаларында «Кулшәриф мулла» исеме белән аталып килгән шәхес баш сәед итеп билгеләнә. Ул да Әстерхан сәеде Мансурның улы була.