Логотип Казан Утлары
Публицистика

ӘДӘБИЯТ ҺӘМ СӘНГАТЬ ЯҢАЛЫКЛАРЫ


ЯЗУЧЫЛАР СОЮЗЫ ПАРТИЯ ОЕШМАСЫНДА
29 апрельдә булып узган ачык партия җыелышында совет әдәбиятын пропаганда-лауда язучыларнын Тукай исемендәге клубынын эшчәнлеге тикшерелде Клуб мөдире Ә Рәшнтовның чыгышыннан сон, язучылар А Шамов, Г Бәшнров, Н Дәү- ли, Татарстан Язучылар союзы идарәсе председателе Г Ахунов, партия оешмасы секретаре Р Мөхәммәдиен, Р Карами, Р Батуллнн, композитор С Садынкова чыгыш ясадылар. Җыелышта клубный эшен тагын да кннәйтү буенча тәкъдим нәр кертелде
XVIII ШИГЫРЬ БӘЙРӘМЕ
Бөек шагыйребез Габдулла Тукайның туган көненә багышланган шигырь бәйрә ме бөтен апрель буе дәвам итте Ул Казан, Брежнев, Әлмәт, Түбән Кама, Алабу га һәм башка зур шәһәрләрдә узды. Казан язучылары, өч төркемгә бүленеп. Арча районында әдәби кичәләр оештырдылар 26 апрельдә «Казан утлары» журналының Татарстан атом электростанциясе төзелешендәге әдәби посты Кама Аланы поселогында шигъри митинг уздырды.
Казанда әдәбият һәм сәнгать эшлекле ләре юлбашчыбыз В И Ленин һәйкәленә, Г Тукай, А Пушкин, М. Җәлил. М. Горь кий һәйкәлләренә чәчәкләр куйдылар Ан нары М Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры янындагы Г Тукай һәйкәле алдында шигъри митинг булды Аны шигырь бәйрәмен уздыру комиссиясе председателе Ренат Харис алып барды
1983 ел өчен Татарстан АССРнын Г Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреатлары язучы А Гыйләжев һәм композитор Р Еннкеев чыгыш ясадылар
Шагыйрьләрдән С Хәким, Н. Дәүли. И Юзеев. Роберт Әхмәтҗанов, Р Минга- лимов. А Минһаҗенә, Э Блинова. Ә Рә- шнтов, Зөлфәт. Р Мнннуллин үзләренең шигырьләрен укыдылар Бәйрәмгә килгән кунаклардан Магнитогорск вагоннар депосы эшчесе, коммунистик хезмәт ударнигы Р Мостафнн чыгыш ясады. РСФСРнын һәм Татарстан АССРнын халык артисты Ф Нас ретдннов җырлады
Шигырь бәйрәменең махсус эмблемасы булдырылды Шул эмблема сурәтләнгән истәлекле значоклар шигъри митингта кат кашучыларга бүләк ителде
Чиләбе шәһәренең татар-башкорт китап-ханәсе уку залында халкыбызның бөек шагыйре Габдулла Тукайнын тууына 97 ел тулуга багышланган әдәби-музыкаль кнчә булып үтте. Кичәне китапханә белән бер лектә Муса Җәлил исемендәге әдәби бер ләшмә оештырды.
Кичәдә катнашучылар шагыйрә Салисә Гәрәева, Мәхмүт Янбаен Әхмәт Рафиков иптәшләрнең чыгышларын, шулай ук «Тан нурлары» дигән ансамбльнең Г Тукай әсәрләреннән төзелгән концертын тыңла дылар
ӘДӘБИ ЮБИЛЕЙЛАР
17 майда Г Ибраһимов исемендәге ТеЛ әдәбият һәм тарих институты гыйльми со веты белән Татарстан Язучылар союзы идарәсенең демократ язучы Нәҗип Дума винын 100 еллыгына багышланган берләш терелгән утырышы булды
Язучыиын иҗаты һәм тормыш юлы ту-рындагы сүз белән филология фәннәре кан дндаты Резеда Ганиева, Н Думаем әсәр ләрен текстологик әзерләү турында Зөфәр Рәмнев чыгыш ясадылар Фикер алышуда Нил Юзиев, Татарстан Язучылар союзы партия оешмасы секретаре Ринат МөхәМ мәдиев катнашты Галимнәр һәм язучылар катнашы белән узган гыйльми совет уты рышында Нәҗип Думавиның уллары Чын гыз һәм Илтөзәр Нәҗипович Тохтамышев лар чыгыш ясады
12 апрельдә шулай ук Тел. әдәбият һәм тарих институтында Әхмәт Фәйзинең тууы на 80 ел тулуга багышланган гыйльми совет үткәрелде Анда әдипмен тормышын һәм иҗатын өйрәнүнең торышы һәм бу өлкәдәге бурычлар турында филология фәннәре докторы Нил Юзиев сөйләде Фи кер алышуларда тарих фәннәре докторы М Мөхәррәмов, тарнх фәннәре докторы Я Абдуллин катнашты
Күренекле татар совет язучысы һәм әдәбият галиме Мөхәммәт Галинең тууына 90 ел тулу уңае белән Тел, әдәбият һәм тарих институты гыйльми советының ки ңәйтелгән утырышы булды
Мөхәммәт Гали турыида доклад беләи өлкән гыйльми хезмәткәр Нур Гыйзэәтул лнн чыкты Язучының институтта саклана
горган кулъязма хезмәтләре, төрле доку
ментлары турында фәнни архив җитәкчесе
Гамир Дәүләтшин сөйләде. Доклад буенча
фикер алышуларда әдәбият галимнәре Н::л
Юзисз. Баян Гыйззәт һ. б иптәшләр катнашты
МӘСКӘҮДӘ ЗУР СӨЙЛӘШҮ
16—17 февральдә Мәскәүдә СССР Яз у
чылар союзы матур әдәбиятны пропаганда тау
Советының XV пленумын уздырды. Анда
катнашу өчен әлеге совет члены шагыйрь Р
Файзуллин һәм ТАССР Язучылар союзының
матур әдәбиятны пропагандалау Бюросы
директоры Р Кәрами чакырылган ндё
Пленумда Р Кәрами чыгыш ясады һәм үзе
җитәкләгән Бюроның эш тәҗрибәсе белән
уртаклашты.
КЫЗЫКЛЫ ОЧРАШУЛАР
22 апрельдә язучы һәм галим Ибраһим
Нуруллин Казанның Яшьләр үзәгендә мәктәп
укучылары. 28 апрельдә Мәгариф ра
ботниклары йортында шигырь сөючеләр белән
очрашты. Тукай иҗаты турында өнләде һәм
сорауларга җавап бирде
11 мартта язучы Аяз Гыйләҗев Мин -әлә
педагогия училищесы студентлары һәм
укытучылары белән очрашып, бүгенге та тар
әдәбияты, язучылар алдында торган яңа
бурычлар турында сөйләде, үзенең яңа -
•сәрләрен укыды, иҗади планнары белән
ртаклашты раштылар Алар үзләренең
әсәрләрен укыдылар. сорауларга җаваплар
бирделәр
Казан химия-технология институты сту-
дентлары язучылар белән тыгыз элемтәдә
торалар 19 февраль көнне аларда кунакта
ТАССР Язучылар союзы идарәсе яредседа-
теле. СССР Верховный Советы депутаты
прозаик Г. Ахунов булды Очрашу бик җанлы
үтте.
24 февральдә язучы Г Паушкин сәүдә
хезмәткәрләре культура йортының китапха-
нәсендә. прозаик М Хәбибуллин Үрнцкии
исемендәге культура сараенда өлкән класс
укучылары белән очраштылар Үзләренең
чыгышларында алар хәрби патриотик темага.
һөнәр санлауга кагылышлы мәсьәләләргә
тукталдылар
Февраль ахырында прозаик В Нуруллин
Казан авыл хуҗалыгы институтында китап
сөючеләр белән очрашты Язучы студентларны
һәм укытучыларны 1982 елда Татарстан китап
нәшрияты бастырып чыгарган китаплар һәм
алдагы елларга эш планнары белән
таныштырды Узган ел журналда дөнья күргән
«һәлакәт» повес тена кагылышлы сорауларга
җаваплар бирде
Шагыйрь Гамил Афзал Әлмәт шӘһәре нең
5 нче мәктәп укучылары белән очрашты
Шагыйрь үз тормышы һәм ижат юлы белән
таныштырды, яңа шигырьләрен укыды.
7 апрельдә Татарстан комсомолының 1
Җәлил исемендәге премиясе лауреаты,
нагынрь Роберт Миңнуллин һәм башкорт
шагыйре. «Башкортстан пионеры» газетасы
редакторы Сафуан Әлибаев Башкорт дәү ют
университетының «Акчарлак» һәм «шоңкар»
әдәбият-иҗат түгәрәкләре член ары белән
очраштылар Сүз татар һәм ашкорт
әдәбиятларының бүгенге торышы урында
барды. Шагыйрьләр яңа шигырь әрен
укыдылар, сорауларга җаваплар биргеләр.
12 февральдә Казанның Галимнәр йор-
ында шагыйрь Р Бохараев, 17 февральдә 5 И
Ленин исемендәге Культура сараен да
драматург Р Батулла һәм яшь язучы К-
Кәримов әдәбнят сөючеләр белән оч
Январь аенда республикабызның В И
Ленин исемендәге фәнни китапханәсендә
оештырылган китап күргәзмәсе айлыгы
төгәлләнде. «Татарстан язучылары ның
әсәрләрендә халыклар дуслыгының
чагылышы» дип аталган бу күргәзмәдә
барлыгы егермедән артык язучы катнашты
Күргәзмәнең йомгаклау өлешендә язучылар
Ш Рәкыйпов. Г Паушкин. Р Кутуй. Р Кәрами
һәм Ә Гадел чыгыш ясады лар.
Хезмәт ияләренең ялын оештыру буен ча
күп кенә Дәүләт учреждениеләре эшләп кнлә.
Шундыйлардан «Казанский» «Васильево» һәм
«Крутушка» санаторийлары. В И Ленин
исемендәге завод, мо торлар төзү заводы
профилакторийлары да бар һәм аларда январь
аенда язучылар Г Ахунов, К Миңлебаев. Н
Орешина Г Зәйнашева, М. Хөсәен. М.
Зарецкий. К. Кәримов һәм күп кенә артистлар
чыгыш ясадылар.
Укучыларның кышкы каникул көннәрен
дә Казанның В И. Ленин исемендәге музее
драматург Рнза Ишморат белән оч рашу
үткәрде.
Электрон-хисаплау машиналары заводы
һәм ясалма күн әйберләр эшләү заводы тулай
торакларында М. Мәһдиен. Р Ба тулла, Р
Хәлиуллнна һәм Д. Гисметдннов лар чыгыш
ясады
Шагыйрьләр Р. Гәрәй һәм Ә. Рәшнтов 26—
27 январьда Буа районында булып кайттылар
Алар Югары Чәчкап урта мәктәбендә һәм
СССРның 60 еллыгы исемендәге колхозда
әдәбият сөючеләр белән оч рашулар
үткәрделәр
Апрель аенда язучылар В Нуруллин. М
Хәбибуллин, М Мәһдиев, Р Кәрамн, Р Гәрәй.
Ә Гадел. Р Кожевникова. Б Сулимов, Ә
Мушинский «Татхимпрепараты» һәм
Татарстан киемнәр тегү производство
берләшмәләрендә, компрессор заводларын да
эшчеләр һәм инженер-техник хезмәткәрләре
алдында чыгыш ясадылар
25 апрельдә бер төркем язучылар Габдулла
Тукайның туган ягына бардылар Көндез Г
Ахунов, М. Мәһдиев Казан баш. Т
Мнңнуллии. И. Юзеев, И Нуруллин. А.
Гыйләжев — Тукай-Кырлай. Р Мөхәммәдиен,
Р Кәрамн Наласа авылларын да мәктәп
укучылары белән очраштылар Ә кичен Арча
педагогия училищесында зур әдәбн-музыкаль
кичә үткәрелә.
Январь аенда шагыйрь М. Хөсәен Ка-
занның 33 нче техник училищесында һәм 20
нче кичке мәктәптә поэзия сөючеләр белән
очрашуда катнашты Шагыйрь яшьләргә
үзенең соңгы вакытта ижат иткән
шигырьләрен сөйләде. сорауларга жавап
бирде
11—16 апрель көннәрендә Мәгъсүм Ху
жин. Камил Кәримо* һәм Флера Ннзаыо валар
Азнакай районы хеэмәтчәннәре белән нжади
очрашуларда булдылар
ЯҢА КЛУБ
Брежнев шәһәре язучылар оешмасында
«Кызыклы очрашулар» клубы эшли башлады
-Беренче очрашуга Мәскэүдәи танылган язучы
Петр Гуиал чакырылды Ул үз
биографиясеннән кайбер истәлекләр белән
уртаклашты, әйтик. М Горький. М Шо.ю хов
һәм башка язучылар белән очрашуы турында
сөйләде Очрашуда катнашучылар анын
Австралия, һиндстаи. Ливан. Сүрия.
Мадагаскар һәм башка илләргә сәяхәте, шулай
ук Кампучиягә багышланган «Упкын аша»
повестен язу тарихы турында сәйләнен
кызыксынып тыңладылар
ЛЕНИНГРАД СӘХНӘСЕНДӘ
10—11 мартта Казан театр училищесын
1983 елда тәмамлаучы бер төркем яшь
артистлар училищеның шефы булган Ле-
нинград дәүләт теагр. музыка һәм кине-
матография институты каршында ижат от
четы тоттылар Н Исәнбәтнең «Портфель» һәм
Т Миннуллннның «Яшьлегем жүләр легем.
яшьлегем-гүзәллегем» дигән пьеса лары
буенча куелган спектакльләрне Ленинград
тамашачылары яратып карадылар
Яшь артистлар Ленинград театрларында
танылган сәхнә осталарының ижаты белән
таныштылар
МАКТАУЛЫ ИСЕМ
Совет сынлы сәнгате өлкәсендәге хез-
мәтләре өчен художник Илдар Зармповка.
РСФСР Верховный Советы Президиумы кың
1983 ел, 26 апрель Указы белән, «РСФСРның
атказанган художнигы» дигән мактаулы исем
бирелде