Логотип Казан Утлары
Публицистика

КИЛӘЧӘККӘ КАРАП

Патвретен язучылары, республиканың барлык культура әһелләре һем куп санлы укучыларыбыз быел, май аенда, «Казан утларыяна SO яшь тулуны билгеләп узалар. Укучыларга мәгълүм, журнал турындагы материаллар шушы елның январь саныннан бирле басылып килде. Терле елларда редактор булып эшлеген елкен әдипләребез Гази Кашшаф, Гомер Бәширов. Газиз Иделле язган мәкаләлердә «Казан утларымның быелгы беренче санында игьлан ителгән «Кыскама биографиямдә һәм унбишләп авторның безнең анкетага язган җавапларында журнал узган юл шактый тулы яктыртыла. Шуңа күрә бу мәкаләдә без илле ел эчендә барлыкка килгән традицияләргә, аларның яңа шартларда, социалистик тезелешнең яңа этапларында үсә, яңара, камилләшә баруына һәм иртәгесе кәйнең бурычларына тукталырга уйлыйбыз. КПССиың Татарстан елке комитеты үзенең котлавында журнал эшчәнлеген: «Казан утлары* эчтәлеге белән социалистик, формасы белән милли булган татар совет әдәбиятын үстерүдә, аның башка тугандаш әдәбиятлар белән дуслыгын ныгытуда, коммунистик партиялелек, социалистик реализм принципларын тормышка ашыруда гаять зур роль уйный. Ул әдипләрне һәм сәнгать кечләрен оештыруда, аларның игътибарын социалистик һәм коммунистик тезелешнең актуаль мәсьәләләренә юнәлтүдә, киң катлау укучыларны идея-эстетик тәрбияләүдә партия елке комитетының якын ярдәмчесе булып тора»,— дип бәяли. Татарстан язучылары һәм редакция коллективы партия елкә комитеты биргән мондый югары бәя белән хаклы рәвештә горурлана һем андый зур бәянең нинди тырыш, фидакарь хезмәт белән яулап алынганлыгын да яхшы белә. 1922 ел. Яшь Советлар республикасы авыр кеннер кичерә Илебез беренче ботеи- денья сугышы, чит ил интервенциясе, гражданнар сугышы яраларымнан имтеге. Җимерек заводларны сафка кертергә, Идел буена килгән афәт-ачлыкны җиңәргә кирәк. Партиябез әнә шундый шартларда идеология эшенә зур әһәмият биреп, газета-жур- наллар чыгаруны ныклы юлга сала. Татар халкының күренекле язучысы һәм зур җәмәгать эшлеклесе Галимҗан Ибраһимое инициативасы белән Казанда «Безнең юл» журналы—«Казан утлары»ның элгәре — чыга башлый. Бу әдәби һәм иҗтимагый-политик журнал беренче адымнарыннан ук үзенең кичектермәс бурычы итеп журнал тирәсенә совет-партия җәмәгатьчелеген, язучыларның танылган вәкилләрен туплауны куя. Дәресен әйткәндә, бу — безнең журналның илле ел буена дәвам иткән иң күркәм традициясе Культура тарихыбызда хәрмәтле урын яулап алган әдип, галим, сәнгать эшлеклеләреннән Галимҗан Ибраһимоа, Мирхәйдәр Фәйзи, Шәриф Камал. Мәҗит Гафури Галиәсгар Камал, Фатих Әмирхан, Фатих СәйфиКаэанлы. Фәтхи Бурнаш. Кәрим Тинчурмн, Шамил Усмансв, Нәкый Исәнбәт, Габдрахман Сәгьди һ. б үзләренең әдәби әсәрләрем фәнни мәкаләләрен журнал битләрендә бастыра башладылар Беек Октябрь революциясен таныган, илгә, халыкка турылыклы хезмәт итәргә теләген елкән буынның тырыш хезмәте совет чорында иҗат дәрте белән кабынган яшь әдипләргә үрнәк булды. Һади Такташ. Кави Нәҗми, Мәжмүл Максуд, Афзал Шамов. Муса Җәлил. Фәхри Әсгат. Гадел Кутуй, Гомер Гали, Галимҗан Нигъмәт* Хәсән Туфан. Г. Минский, Әхмәт Исхаклар татар совет матур әдәбиятының әле яңа гына аякка баса башлаган чорында җиң сызганып эшкә керештеләр. Т Утызынчы елларда, авылда колхозлар төзелгән канлы көрәш чорында, беренче бишьеллыкларның дәртле, шаулы квннәрендә журнал Магнитогорск металлурглары, Донбасс шахтерлары, Мәскәү метрочылары, авылдагы сыйнфый кереш турындагы очерклар, хикәяләр, повестьлар, ялкынлы шигырьләр белән халкыбызны социализм тезүгә рухландырды, көрәшкә дәртләндерде Ил тормышының барлык этабында халыкка тугры хезмәт итүне журнал тел бурычы һәм намус эше дип санап килде Ил язмышы кыл естендә торган чакта, Татарстан уллары һәм кызлары барлык совет халыклары белән иңгә-иң торып фашизмга каршы сугышканда, шул исәптән татар азучыларының барысы диярлек каләмне мылтыкка алыштырып, гитлерчыларны дөмбәсләгәндә, журнал ялкынлы публицистика, утлы шигырь һәм гыйбрәтле хикәяләре белән безнең сугышчыларыбыэиы рухландырып торды. Ул елларда фронтлардан редакциягә килгән хатлар һәм аерым язучыларыбызның журналда бастырган истәлекләре шул хакта сөйли. Хәтта кайбер республикаларда әдәби журналлар, сугыш кыенлыклары аркасында вакытлыча туктап торган чакта дә, безнең әдәби журналыбыз эшен дәвам иттереп, җиңү яулашты. Язучыларыбызның иҗат активлыгы арту, талантлы яңа романнарны, повестьларны, сәхнә әсәрләрен, поэмаларны, тирән эчтәлекле гыйльми хезмәтләрне, әдәби тәнкыйть мәкаләләрен күбрәк бастыру, гомумән, барлык бүлекләрнең җанлануы тиражның бик нык үсүенә китерде Укучыга укыр әйбер күбәйде! Күренекле рус язучысы Николай Тихонов, совет әдәбиятының төп сыйфатың билгеләп, болай дигән иде: «Совет әдәбияты халык белән бер аяктан атлады, ә ха,лык аны батырлыкка, ныклыкка, фидакарьлеккә өйрәтте. Совет әдәбияты Коммунистлар партиясе белән бер аяктан атлады, ә партия әдәбиятны аның барлык этапларында җитәкләп алып барды, аны социалистик төзелешнең җанлы хәрәкәтенә китереп кушты, политик зирәклеккә һәм сизгерлеккә өйрәтте». Татар совет әдәбияты һәм шул әдәбиятның көзгесе булган «Казан утлары» өчен дә бу нәкъ шулай. Илле еллык эшчәнлеге дәверендә журнал Коммунистлар партиясенең әдәбият, сәнгать һәм культура мәсьәләләре буенча чыгарган карарларын пропагандалау. марксистик-ленинчыл эстетиканың аерым мәсьәләләрен яктырту формасы белән милли, эчтәлеге белән социалистик татар совет культурасын үстерү эшенә булышу, язучыларны актуаль темаларга, идея-сәнгать ягыннан югары сыйфатлы әсәрләр иҗат итүгә юнәлдерү буенча даими эш алып барды. «Казан утлары» бүген дә шул күркәм традицияләренә тугрылыклы булып кала Партиянең XXIV съезды иҗат иткән гаять зур программа, тугызынчы бишьеллыкның моңарчы күрелмәгән киң колачы язучыларны һәм редакция коллективын әдәбиятыбыздагы бүгенге төп темалар, теп юнәлешләр хакында ныклабрак уйланырга мәҗбүр итә. бүгенге Татарстан — илебезнең иң зур индустрия районнарыннан берсе Илдәге һәр өч тракторның, һәр өч автомобильнең, һәр өч моторның берсе Татарстан нефте белән эшли. Ул гына да түгел. Безнең күз алдында тагын ике гигант; Түбәи Кама химия комбинаты һөм Чаллы автомобиль заводы күтәрелә Илебез халыкларының эчкерсез ярдәме, партия һәм хөкүмәтнең көндәлек кайгыртуы нәтиҗәсендә Татао- сганда эшчеләр сыйныфының сугыштан соңгы елларда яңа бер баскычка күтәрелүен, аның зур хезмәтен чорыбызга лаек олы образлар аша укучыларга җиткерү ______________________________________________________________________ редакциянең кичектерелмәс эше. <Казан утлары» алгы көндә әнә шундый роман һәм повестьларга, сәхнә әсәрләренә, киң колачлы поэмаларга иоз тотарга, аларның югары сыйфатлы булуын кайгыртып эшләргә тиеш. Икенче өлкә —бүгенге авыл. Беренче карашка, авыл турында роман повесть, поэма һәм сәхнә әсәре бездә кирәгеннән артык күп булырга тиеш иде кебек Татар азучыларының күпчелеге авылдан чыккан кешеләр Татар әдәбияты элек-электән авыл әдәбияты булып килде. Әмма соңгы елларда редакциягә килгән әсәрләр арасында «Матур туганда» белән «Тирән тамырлар»га. «Агыйдел» белән «Рәүфәыә. «Намус- белән Авылдашым Нәби гә торырдай әсәрләр күренми диярлек Хикмәт нидә? Авылны белүчеләр беттемени? Хикмәт, күрәсең, шунда, авылны без элекке тәҗрибәдә, анда дә үзебезнең шәхси гәҗрибәдә генә беләбез. Ә бит шәхси тәҗрибәнең үзе генә зур уңышка китерү ихтималы аз. Бүген урта буын исеме белән йөртелгән прозаиклар моннан ун еллар элек авыр сугыш елларын һәм сугыштан соңгы чорны бик күп язалар иде Бу повестьларның авторлары, еупрш елы авырлыклары» үз җипкәллреидә күтәреп чыккан үсмерләр, ул замаиның авусыхлыгын кешеләр ерасындагы иаты-кырые меиәсебәтлерне ихлас «гүңелдәи с урат лап бирделәр. әмма тышкы бизәкләр белен мавыгып, халыкның рухи боеклетеи. ил иминлеге хакына эшләгән фидакарь батырлыгын онытып җибәрделәр Авыл әдәбиятының бу кимчелеген эаманындл Ибраһим Гази бик дерес күрсәтеп биргән иде Ваньгт ул китап- ♦ ларны хә-ер рәхимсез рәвештә сайлый. Аларнын заман рухын дерес тотып алып. е кеше күңеле аша сурәтләп бирә белгәннәре генә торып калдылар Замандашларыбыз турында яңа әсәрләр иҗат иткән чакта олкәч буын әдипле- 5 ребез тәҗрибәсенә таянырга, алар тәҗрибәсен игътибар беләнрәк ейрәнергә кирач _ ’ер. Алар тормышка җитди карый, образларны тирән һәм үзенчәлекле итеп яза. - позицияләрен ачык итеп әйтә беләләр. Шәриф Камал һәм Галимҗан Ибраһимов. 2 Кзви Нәҗми һем Мәхмүт Галеү. Афзал Шамов һәм Ибраһим Гаэн Гомәр Баширов £ һәм Әмирхан Еники, Мирсәй Әмир һәм Фатих Хосни. Әхмәт Фәйзи һәм Гадел Кутуй. = Габдрахман Әпсолемоя һәм Гариф Галиеа, Гариф Гобәй һәм Атилла Расих Агарным «Казан утларыпнда басылып, халыкиа киң таралган роман һәм повестьлары һәрберсе ® үзе бер мәктәп аллрда әдипнең бетен тормышы яшәү мәгънәсе озак еллар буема җәмәгать һәм дәүләт эшендә туплаган тәҗрибәсе Еллар буе нык уйлап иҗат ителгеиге күрә, ул әсәрләр халыкның күңелен яулап ала алдылар 1957 елны, Мәскәүдә үткәрелгән татар әдәбияты һем сәнгате декадасы вакытында, татар совет поэзиясе «батырлык һәм солдат поэзиясе» дигән югары бәя алды Безнең поэзиябез бу бәяне беек Тукайның «без сугышта юлбарыстан кечлебеэ без тынычта аттан артык эшлибез» кебек олы билгеләмәсенә 'тугрылыкны саклавы' аркасында яулап ала алды Алыгыз гражданнар сугышы чоры поэзиясен, алыгыз беренче бишьеллыклар чорын яки Боек Ватан сугышы чорында һем аннан соң басылган шигырьләрне— сезонда гражданлык хисләренең зур бер мәрәк «ебек сулкылдап тибен торуын күрерсез. Кызыл мәйданда. Билгесез ‘солдат һәйкәлендә янган утта Мусе Җәлил һәм Фатих Кәрим. Гадел Кутуй һем Нур Баян, Рәхим Саттар һәм Хәйретдин Меҗсйнең. сугыш кырыннан кайта алмаган дистәләгән яшь шагыйрьнең йорек ялкыны бар Бу олы традицияне журнал иллә ел буена үстерә килде. Һади Такташ, Фәтхи Буриаш, Хәсән Туфан. Нәкый Исәнбәт. Муса Җәлил нигез ташларын салышкан татар совет поэзиясен Әхмәт Фәизи, Әхмәт Исхак. Әхмәт Ерикәй, Фатих Кәрим, Салих Баттлл. Шәйхи Маннур. Сибгат Хәким. Нури Арсланов, Гали Хуҗи, Нәби Деули. Әнвәр Давыдов, Шәрәф Модәррис, Зыя Мансур Зәки Нури Мехәммәт Садри Гамил Афзал Шәүкәт Галиеа, Хисам Камап, Әдип Маликов. Илдар Юэеов яңа шартларда үстереп, тагын да баетып һем күп тавышлырак итеп алып киттеләр Алар янына сугыштан соң әдәбият мәйданына килгән бүгенге талантлы яшь шагыйрьләр кушылды -Казан ут лоры» журналында соңгы елларда әдәбият мәйданына ялтырап килеп чыккан яшь шагыйрьләрне укучыларга күрсәтеп, игътибар иттерерлек ител бирү даими тес алды. Ләкин поэтик нечлерне туплау һем шигъри осталыкны үстерү буенча да журналның эшлисе эше байтак әле Соңгы елларда күтәрелгән яшь шагыйрьләрнең «эксперимент» үткәрү дәвере озаккарак сузылды сәнгатьчә бетемлек. гадилек, осталык мәсьәләләрен безгә җитдирәк итеп куярга вакыт Шулай ук лирик геройның ил белән, халык язмышы белән бәйләнешен кочәитә тешәсә бар. һәрторле караш, шул исәптән идеологии кереш тә. разведкадан башлана Әдәбиятта боз разведчиклар дип очериистларны атыйбь э. Үкенечле хәлне туп-туры әйтергә кирәк: «Казан утлары»ида бүгенге кемдә очерк кытлыгы Дерес. беэ журналның һәр санында очерк бирми калмыйбыз Ләкин жанрны күтәрерлек республика күләмендәге. ботен ил күләмендәге яңа күренешләрне, вакыйгаларны яңа кешеләрме тормыштагыча киң колач белен сурәтләгән очеркларыбыз юк. Язучылар союзы идарәсе очеркист лар тәрбияләү эшенә аеруча зур җаваплылык белән карарга тнеш. Соңгы елларда СССР язучылар союзына очерк жанрында эшләүче бер генә авторның член итеп алынуы бу жанрда эшләрнең шәптән түгеллеген әйтеп тора. Ә бит очеркистлар юл ярмый тпрып, эур күләмле монументаль әсәрләр иҗат чталми Рус совет әдәбиятында В. Овечкин Л Иванов, И Вимиченко. Г. Радов 8 Эакрут- кин очерклары, ил күләмен дәге проблема ларны күтәреп, соңымиан монументаль әсәрләр тууга сәбәп булдылар- Очерк бик әйбәт пропагандист та була ала. Кеше җанын аулау идеология фронтында аеруча бер үткенлек белән куелган дәвердә әдебиятка зур җаваплылык йөк- ләнә. Чит илләрдә кайбер «Шәрык белгечләре» Татарстанның нефть промышленностенда татарлардан бер генә дә тау инженеры, тау белгече юк дип бетен дөньяга лаф оралар. Көлке! Әмма үзебезнең кул кушырып утыруыбызны уйласак — аяныч! Зур химиядә, нефтьтә, мех эшкәртү, сәгать ясауда могҗизалар тудыручы якташларыбыз турында татар язучылары әлегә бик аз язалар. Безнең күз алдыбызда, нибарысы ике дистә ел эчендә. Советлар иленең югары уку йортларында, рус халкының һәм башка тугандаш халыкларның турыдан-туры ярдәме белән, нефть эшендә татарлардан йөзләрчә инженер-техник хезмәткәрләр әзерләнде. Аларның кайберсе инде үзәк министрлыкларда хезмәт итә. Кайберсе Ленин премиясе лауреаты, Социалистик Хезмәт Герое дигән данлы исемнәр алуга иреште. Без. татар язучылары, чын сәнгатьчә язылган тирән эчтәлекле, сугышчан рухлы очеркларыбыз белән «Шәрык белгечлә- ре»нең әшәке ялганнарын фаш итәргә тиешбез. Берәүгә дә сер түгел, әдәби журналның йөзен әдәби тәнкыйть билгели. Әдәби тәнкыйть — әдәбиятның намусы дип юкка гына әйтмиләр. Бу билгеләмәнең дәреслеген безнең әдәби практикабыз да раслый. Кайчандыр, егерменче, утызынчы елларда, татар совет әдәби хәрәкәтенең башында Габдрахман Сәгъди, Гомәр Гали, Галимҗан Нигьмәти кебек зур эрудицияле, тирән белемле, объектив карашлы тәнкыйтьчеләр торган. Югары уку йортларында яшь язучылар әзерләү эше дә, матур әдәбиятны укыту программалары да, китап бастыру, әдәби журнал редакцияләү эше дә алар- дан читтә калмаган, алар яңа бер талантлы әсәр тууга шатланып, төн йокыларын йокламыйча, иртәгесен иртүк редакциягә мәкалә китерә алганнар. Андый тәнкыйтьчеләр бездә хәзер күпме? Соңгы елларда әдәбиятыбызның иң җаваплы жанры — әдәби тәнкыйть сизелерлек сүлпәнәйде. Яңа әсәрләрне нигезсез мактау, комплимент яудыру күбәйде. Бу бер безнең әдәби тәнкыйть өчен генә хас кимчелек түгел иде. Леонид Ильич Брежневның XXIV съездда ясаган докладында әдәбият-сәнгать тәнкыйте турындагы мәсьәлә җитди итеп куелды, ө менә шушы елның январь аенда КПСС Үзәк Комитеты әдәбият- сәнгать тәнкыйтенә карата махсус карар кабул итте. Карарда: тәнкыйтьнең торышы художество культурасының коммунистик төзелештә үсә барган роле белән билгеләнә торган таләпләргә әлегә тулы җавап бирми, дип күрсәтелә. Совет әдәбияты һәм сәнгатенең үсеш процесслары, социалистик милләтләр культураларының бер-берсен баетулары һәм үзара якыная бару процесслары җитәрлек кадәр тирән анализланмавы әйтелә. Карарның газета-журнал редакцияләре эшенә бәйле урыны мәсьәләне аеруча кискен итеп куя. Газета-журнал редакцияләренең күбесе тәнкыйть мәкаләләренең идея-теоретик дәрәҗәсенә таләпчән түгелләр, рецензияләү практикасында җитди кимчелекләр яшәп килә диелә. Басыла торган рецензияләр еш кына берьяклы характерда була, нигезсез мактау сүзләре тезеп чыгыла, әсәрнең эчтәлеген өстән-өстән генә сөйләп чыгуга кайтып кала, аның реаль әһәмияте һәм кыйммәте турында дөрес фикер бирми, диелә. Партия карарында марксистик-ленинчыл традициягә таяну, бәя төгәллеге, анализ тирәнлеге, талантка, файдалы эшкә сак килү принцибы алга сөрелә. Шуларның барысы өстенә тәнкыйтьченең эстетик яктан югары зәвыклы булуы зарури итеп куела. Бар яктан да камил килгән мондый тәнкыйтьчене каян табарга? Прозаикларыбыз, шагыйрьләребез, драматургларыбыз бар да бердәй тигез булмаган кебек, тәнкыйтьчеләребез дә сәләтләре ягыннан бердәй тигез түгел. Шуңа күрә редакциянең бурычы — әдәбиятыбызда инде танылган, нәтиҗәле эшләп килгән тәнкыйтьчеләр һәм әдәбият белгечләре Гази Кашшаф, Хатип Госман, Хәсән Хәйри, Мөхәммәт Гайнуллин, Гали Халит, Баян Гыйззәт, Ибраһим Нуруллин, Мансур Хәсәнов, Рафаэль Мостафин, Нил Юзиев, Нур Гыйззәтуллин, Мөхәммәт Мәһдиев, Зәет Мәҗитов, Азат Әхмәдуллин, Тәлгат Галиуллин, Илтани Илялова, Флүн Мусин белән бергә, яшь алмашны үстерү, моның өчен журнал редакциясе каршында яшь һәм башлап язучы тәнкыйтьчеләрнең даими эшләүче семинарын оештыру. Редакция бу җитди эшкә иң актив эшләүче өлкән тәнкыйтьчеләрне, галимнәрне тартырга исәпли. «Казан утлары» 1971 елдан башлап кече жанрдагы әсәрләргә, шул исәптән әдәби тәнкыйть мәкаләсенә, бүлек биреп беру тәртибен кертте. Еллык эшебезгә йомгак ясаганда әдөбиятсәигать тәнкыйте жанрында эшләүчеләргә күбрәк игътибар итү шу* лай ук журнал битләрендә әдәби тәнкыйтьнең, китапларны рецензияләүнең яхшыруына китерер дигән емет бар «Казан утларыхиың 50 еллыгына багышланган мәкаләләрдә редакциянең моннан егерме еллар элек зур күләмле проза әсәрләренең бик зур тырышлык белән эзләп табуы хәбәр ителә. Бүген роман, повестьларга кытлык юк. «Казан утларыаның 1972 елгы портфелендә оч роман, ундүрт поәесть бар. Сүз. әлбәттә, бастырыл чыгарырга яраклы, идея-художество эшләнеше камкл әсәрләр турында бара. Алар тематик яктан да күл төрле. Мөхәммәт Мәһдиеянең «Фронтовиклар» романы укытучыларны, Шамил Бикчуринның «Каты токым» романы нефтьчеләрне, Эдуард Касыймов* ның «Кош канаты белән» романы химикларны. Мәхмүт Хәсәиовнын «Кама таңнары», Мосәгыйт Хәбибуллинның «Шәһәрдә наратлар шаулый». Барлас Камаловның «Урамнар киңәя» повестьлары Чаллы шәһәрен һәм Кама автомобиль заводын төзүчеләрне сурәтли. Галимнәр тормышына Аяз Гыйләжев «Урталыкта» исемле повесть, авыл зшчәннәреиә Хәниф Хәйруллии «Таңнар якты булсын» повесте, елгачыларга Илдар Ннзамов «Дәрья күзе» повестей. Бөек Ватан сугышына Әмирхан Еники «Без дә солдатлар идек», табигатьне саклауга Мирсәй Әмир «Балыкчы ялганнары», әхлакый темага Мәдинә Маликова - Адашкан*а юл кайда?» повестьларын багышлыйлар Өлкән буын каләм осталары белән кулга-кул тотынып эшләүче урта буын һем яшь буын әдипләрнең үсеп җитүе әнә шулай редакциянең портфелен баетты. Бу — әйбәт күренеш. Бер яктан, ул татар әдәбиятының әле мөмкинлекләре күп икәнен күрсәтсә, икенче яктан, иҗади ярыш атмосферасын тудыра, андый ярыш әдәби осталыкның үсүенә китерми хәле юк Әдәби осталык өлкәсендә эшлисе эш байтак әле. Нәкъ менә шунда тәнкыйтьчеләр язучыга ярдәм итәргә тиешләр дә Моңарчы татар прозасында географик киңлек һем эрудиция җитмәү, портрет бирә белмәү, фәлсәфи уйланулар булмау кат-кат күрсәтеп киленде Әкренләп бу кимчелекләрдән арына барабыз. Әмма урта буын, өлкәннәр белен бергә. тепкә җигелеп тарта башлагач, аның сюжеткомпозиция кора белмәү, ә барыннан да бигрәк, әсәр тукымасын тыгызлый белмәү кимчелеге еске калкып чыкты Шунлыктан әдәбиятка бүген генә килүче яшьләрдә дә шул авыру кабатланмасын ечен, журнал битләрендә әдәби уку мәсьәләләрен, остәльж мәсьәләләрен күтәргән даими бүлек ачарга карар кылынды «Казан утлары» үзенең юбилеен СССР тезелүгә 50 ел тулуны каршыларга әзерләнгән истәлекле кеннәрдә билгеләп уза Журнал шул уңайдан тугандаш әдәбиятлар белән татар әдәбиятының элемтәләре турында мәкаләләр бастырып барачак «Казан утлары» журналы ярты гасырлык юлына бүген йомгак ясап, хезмәт бәйрәмен үткәрә Ил белән бергә, халык белән бергә, туган Партиябез белән бергә узылган юл бу. Социалистик реализм әдәбиятының тантанасы ечен көрәш юлы Халыкның борын-борыннан килгән матур гадәте бар. эшләгән эшләребезгә сөенеп, тәбриккотлауларны тыңлаганнан соң билне ныграк буып, җиңне ныграк сызганып эшкә тотыну. Социалистик реализм әдәбияты безнең җәмгыять үсешендәге төп тенденцияләрне дерес тотып ала белүе, халык һәм партия тормышындагы мәһим вакыйгаларның мәгънәсен ачып бире белүе белән кечле булды. Ә хәзер безнең бурычыбыз коммунистик тезелешнең бүгенге үзенчәлекләрен, илдә җәелгән фен-техника революциясенең социаль, әхлакый-психологик аспектларын тирентен ейрәнү. безнең заман героен алгы планда, зур итеп гәүдәләндерүдән гыйбарәт.