Каратай робагыйлары

***

Халкыма ярдәм булсын, дип мин сүз әйттем мөнбәрдән,

Исе дә китмәде, башын кузгатмады мендәрдән.

Колак салган кайберәүләр нәгърә ордылар миңа, –

Тәңремә сыгындым әрнеп, үзем сорадым ярдәм.

 

***

Китә ис күреп тарихи тарлыкны...

Коллыкка без мәңгегә дип тардыкмы?

Бөтен бер ил үз телендә укырга

Мәскәү ханнан көтеп ята ярлыкны.

 

***

Без бөек! – ди, көрәшик! – ди... Югала.

Әйтерсең лә ул мәйданга юл ала.

Тик мәйдан буш, юк бер тавыш. Нишләсен? –

Түрә-кара тирәсендә чуала.

 

***
Безнең өстә мал-мөлкәткә хирыс нәфес колы,

Мескенлеген яшергән дә күренә ул олы.

Колга буйсынган халыкны биетәләр болгап,

Без мимечне җиңгән идек, ди-ди, теге юлы.

 

***

Кабатлыйбыз, ахры, тагын бабайларның хатасын, –

Кем соң белсен ул Үләтнең таҗлар киеп кайтасын?

Ахырзаман атнасы да ерак калмаган бугай,

Анда вирус, монда... ересь – керер тишек тапмассың....

 

***
Африкадан юк нигәдер хәтер-хәбәр,

Көнбатышта гына, диләр, хәтәр хәлләр.

Анда тагын унбишме соң кеше үлгән, –

Кайта-кайта һаман шуны күрсәтәләр.

 

***

Көзге яңгыр бер көчәя, бер басыла...

Җылы эзәп йөри сыман ул асылда.

Тик тәрәзләр томаланган, ишек ябык! –

Ачылмас та кебек алар бу гасырда.

 

***

Күзсенгән бала кебек мин утырам көн үтсенгә,

Бердәнбер уенчыгым бар – аны да кемдер күпсенә.

Уеным фани сый гына, ә тыенкы кибарьлек

Гомерем чүленә тамган күз яше булып сеңә.

 

***

Дулкынланмыйм нигә хәзер сизелерлек?

Хис уянмый үзәкләрем өзелерлек.

Атын ат мин әле дә... Тик күңел үзгә!

Як-ягымны томалады күзелдерек.

 

***

Онытырга кирәк инде, онытырга...

Өшеп туңган йөрәгемне җылытырга

Бер уч кына учак эзлим ишек шакып.

Этләр өрә... китәм карлар ера-ера.

 

***

Кайчак татлы, кайчак ачы бәйрәм ашы...

Җырладык та, биедек тә кара-каршы.

Башы – хәйран! Ахыры бик истә түгел,

Үтеп китте күзне ачып караганчы.

 

***

Күңеленә дусның тидем бугай мин,

Шулай була табалмасаң сүз җаен.

Яра салдым саксыз әйтеп, һәм менә

Үз җанымда тоям аны көн саен.

 

***

Нигә бу мәхәббәт хисе һаман җуелмый икән?

Әллә ул гөл, әллә инде чәнечкеле бер тикән, –

Кунган да шуңа ялгышып күңелемнең былбылы,

Тыпырчына, ахры мәңге аерылмаска береккән.

 

***
Сиреньнәр шәмәхә төтенгә төренде.

Ачылды җил-капка, бер кызый күренде.

Кемгә кул болгады "кер инде!" дигәндәй?

Сиреньнәр сеңдергән татлы бер сер инде.

 

***

Ыгы-зыгы, вак мәшәкать бу тормышта...

Исе китми генә яңгыр ява тышта.

Караңгыга качып чыккан яшь кәләштәй

Тавыш-тынсыз югалыр ул борылышта.

 

***

Үтте бер кыз, атлаулары, һай, эре!

Әйтте бер карт: “Чукыныплар киткере,

Нинди чибәр!” – Юраганы юш килде –

Чукынды, дип кемдер хәбәр җиткерде.

 

***

Бит тиресен тарттыргач та, күз буягач,

Кул чаптылар байбичәгә, элделәр таҗ, –

Нинди көяз! Нинди яшь! – дип. Тик берәрсе

Күрсә иде аны иртән, икәү калгач.

 

***

Көн дә, төн дә бизәнә ул – түз генә!

Гел буласы килә кеше күзендә.

Һәр сүземнән эз кала, дип ышана,

Ком коелып күмә ләкин эзен дә.

 

***
Мин яратмыйм сине, ди ул, өнәмим,

Шуңа күрә беркемнән дә көнләмим.

Күз ташласам ялгыш кына берәүгә...

Ни буласын беркемгә дә теләмим.

 

***

Сүзен үлчәп тормый инде – шундый дорфа.

Теләсә ни әйтеп кайчак йөзне ерта.

Нигә күңел шуңа тарта, менә гаҗәп!

Фәрештә ул! – дип әллә соң җен котырта?

 

****

Кашы җәя, керфеге ук, күздә очкын!

Очтым хыял канатында, назлап кочтым.

Икенче көн кабат күрдем хыялымны, –

Китеп барды берәү белән падыручкым.

 

***
"Эшлә! – диләр, – синең әле эшләр чагың,

Нәрсә инде тагын юлда туктап калдың?"

"Тын кысылды..." – дип әйтергә кыенсынып,

Үтеп барган бер чибәргә мин күз салдым.

 

***

Әллә ниләр сөйлисең син саташып...

Юкса миңа синең тарих ап-ачык:

Зыңлап торган кызыл балчык – әүвәлең,

Ә ахырың – тавыш-тынсыз вак балчык.

 

***

Күк гөмбәзен терәп тора гүя –

Ялгыз каен сыкрап башын ия.

Сөелгәндер, сөйгәндер ул элек...

Китеп бара кара көя-көя.

 

***

Үзәкләрне өзеп искә төште,

Көзге сагыш җелегемә күчте.

Сызылды таң. Исте бер җил шыпырт.

Юатмады. Кичке иде. Иске.

 

***

Яңгыр ява йөткергәләп, сырхау яңгыр!

Савылып төшкән толымнары нигә чалдыр...

Саңгырау бер аваз биреп тәрәз кага,

Күзе шомырт, йөзе коңгырт, үзе чандыр.

 

***

Юлыктым чишмәгә – сулкылдап елады;

Таралып китәр күк мүкләнгән улагы.

Ул дәште... йөгендем... Һәм миңа иптәшкә

Йотлыгып су эчте бер зелпе куагы.

 

***
Гыйнвар ае. Елый дөнья! Яңгыр ява җилле.

Аңламассың, яңа елда әллә соң яз килде?

Әллә инде көз кайттымы безне эзләп кире?

Бергә елыйк! – Барысы да тик Аңа билгеле...

 

***
Үткен пычактай уйнады аҗаган,
Куркып каядыр йөгерде яшь чаган.
Шом оялады илнең бәгыренә...
Чаган түгел мин – беркая качалмам.

 

***
Онытылган кара савытын таптым,
Элеккечә каләмемне яптым.
Тик карасы кипкән, яме киткән...
Мин дә, имеш, яшьлегемә кайттым!

 

***
Яңгыр йөренә түбәдә шыбыр-шыбыр,
Бәлки көзнең бу беренче яңгырыдыр.
Берялгызым тәрәзәдән таңны көтәм, -
Нинди көннәр мине тагын таң калдырыр?

 

***
Мең энә төсле ул җиргә кадалды –
И ява! эре-тәкәббер-һавалы.
Үтте барыбер. Ай күрде, көн алды...
Елгада вәләкин һаман ява әле.

 

***
Диңгез искә төште әле никтер, -
Колач җәеп йөзәсе иде бер!
Дулкын йөгергәнен төштә күреп
Калды хәтер, үтеп ките гомер.

 

***

Ай сукмагыннан бит узалдым!
Сызланмадым түгел, сызландым:
Үз хәлем хәл иде, мин исә
Айда калган кызны кызгандым.

 

***
Көзнең дә үз исе, һәм монда үзгә төс!
Кып-кызыл миләшне сузылып өзәбез, -
Ә аста яфраклар – сап-сары, йүп-йүеш...
Без аны сизмибез, миләштә әле күз.

 

***
Уемда ни генә булса да,
Сагыштан күңелем тулса да,
Көлдем мин кычкырып дөньядан, -
Түр булды һәр мескен бусага.

***
Эзебез тузанга күмелер,
Шәүләбез рәшәгә төренер,
Хәтер калыр, ул да сөрелер...
Бер күрешү үзе бер гомер.