Алло, кем әле бу?! (ахыры)

(Әсәрне башыннан МОНДА басып укыгыз)

***

Кара күзлекле, чәченә чал кунган, өстенә көрән плащ элгән, күн папка тоткан адәм аны Җиңүчеләр бакчасы эскәмияләренең берсендә көтә иде.
Ул Диләфрүзне күреп алу белән үзенә ымлады.
– Менә бу сурәтләргә күз салыгыз! – дип, папка төймәләрен чыртлатып ачып, Диләфрүзгә фотолар сузды. Аларны күреп, яшь хатынның өне алынды, куллары дерелди башлады. Беренчесендә Диләфрүз тикшерүче белән кафеда утырса, «Космос» кунакханәсенең ишеге төбендә елмаеп басып торулары сурәтләнгән! Димәк, болар Диләфрүзнең җинаять эшен
тикшерүче белән ике арада булган мөнәсәбәтләрне ачыклаган! Кемгә кирәк бу? Оркыя Йолдызовнагамы, әллә Вера Самойлова үч аламы? Дулкынланудан, хатынның уч төпләренә хәтле тир бәреп чыкты. Ул теләр- теләмәс кенә өченче сурәтне дә ачып карады һәм кунакханәнең люкс номерында үзенең ят ир кочагында анадан тума назланып ятуын күреп, чак кына һушыннан язмады. «Йа Ходам!» – диде ул, тозакка килеп капканын сизеп. Беркавым гаҗиз булып, сүз әйтә алмас хәлдә утыргач:
– Йә, ни диярсез, Диләфрүз Хисамовна?! – дигән сүз, аны өстенә бозлы су сипкәндәй айнытып җибәрде. Ул калтыранып:
– Ни кирәк сезгә? – дип пышылдады.
– Әлегә бу дәлилләр минем кулда. Фотоларның сезгә яманлык теләгән адәмнәргә барып җитү-җитмәве үзегездән тора... – диде шантажчы. 

– Күпме телисез инде сез? Күпме кирәк бу фактлардан котылыр өчен? – дип кызыксынды хатын үзенә хас булмаган мескен тавыш белән.
– Дошманнарыгыз утыз мең вәгъдә иттеләр. Мин бу сәнгать әсәрләрен алар кулына тапшырмаганым өчен, илле мең сумлык компенсация сорыйм.
– Илле мең?!
– Уйлагыз! Минем заказчылар тәкъдим иткән суммага ризалашу-
ризалашмавым сезнең ихтыярдан тора!
Шантажчы заказчыларның исемен атаудан баш тартты. Ә Диләфрүзнең берничә көн эчендә тиешле сумманы җыеп бирергә ризалашудан гайре чарасы калмады.
– Тик бу серне тирәнгә, мәңгелеккә күмүегезне үтенеп сорыйм! – дип, ул шантажчы белән ике көннән шушы ук урында күрешергә сүз куешты.

***

Диләфрүз акчаларны илтеп тапшырды, берничә атнадан тынычлана, үзенең элеккеге халәтенә кайта башлады. Шулай да улының чәче кисеп алынуы җанын тырнап торды. Барысын да онытып торыр өчен улын алып, туган авылына – Иштирәккә кайтып килергә булды. Әй, сабые әби-бабайсы янында кунак булып кинәнде инде. Өлкәннәр дә аның белән юанып, һәр кыланышына куанып, яшәреп киттеләр! Әбисе белән тавык-казларны ашатып керәләр. Бабайсы белән мунча ягалар. Тырт-тырт атлап, кибеткә дә барып киләләр. Аеруча бабайсының
аты Байкалга атланырга яратты Әлмир. Бергәләшеп бәрәңге, кишер-чөгендер алулар үзе зур бер бәйрәмгә әйләнде. Бәләкәй куллары белән берәмтекләп алып, чиләкләргә тутыра. Абынып китеп, егылса да еламый, тырыша-тырмаша торып баса! Әнисе аңа карап соклана, күзсенә генә күрмәсен дип пошына. Эш барда,
ни дисәң дә, күңелсез уйларга бирелергә вакыт калмый, тик арып-талчыгып, ятакка кереп ятуы була, яман, куркыныч уйлар кабат күңелне бимазалый башлый. Аңа тагын нинди дә булса куркыныч хәл сагалап тора сыман тоела.
Әнисе дә сизенә: «Берәр хәл булмагандыр бит, кызым, йокыларың бигрәк тынычсыз?!» – дип төпченә. Диләфрүз: «Әнкәй, борчылма, бар да әйбәт!» – дип, аны тынычландыра. Ә үзенә, муллыкка, бәхеткә күмелгән дөньясы менә-менә ишелеп төшәр кебек тоела!
Диләфрүзнең күңел сиземләве урынсыз булмаган икән.
Сентябрь башында Казанга кайтып төшүгә, телефоннан кабат шантажчы тавышы ишетелде! Билгеләнгән урында тиз арада кабат күрешү таләп итте ул! Авыр кичерешләреннән сыгылып төшкән Диләфрүз, чарасызлыктан, кабат буйсынырга мәҗбүр булды.

***

Алдан сөйләшенгәнчә, сентябрь ахырының әле кояшлы, әле яңгырлы һавасы астында Диләфрүз билгеләнгән урынга килешенгән сәгатьтә кабат Җиңүчеләр бакчасына китте. Менә ул парк капкасыннан кереп, аллеялар буйлап атлый. Вакыт-вакыт вак яңгыр явып үтеп, аның битен чылата, әйтерсең лә, яшь хатынның гөнаһларын юып төшермәкче була. Ул да түгел,
ялтырап кояш чыгып, бичара хатыннан көлгәндәй, елмаеп ала. Хәлбуки, Диләфрүзгә шулай тоела. Таныш-белешләр күзенә чалынмасам ярар иде дип кайгырып, башын аскарак иеп атлый ул. Каршысыннан көлешә-шаярыша яшьләр узып китә. «Нинди матур көз! Нинди саф һава!» – дип сөйләнеп баралар. Тик күңеле борчу белән тулган Диләфрүзгә генә бу көзге көн шыксыз тоела. Балалар арбасы этеп, янәшәсеннән әллә ничаклы ана узды, таякларына таянган өлкән яшьтәге түтәй-абзыйлар үтеп китте, ул да түгел, каяндыр илеп чыккан яшүсмерләр җил уйнатып, көпчәкле такта өстендә җилде... Күзенә чалынган да кебек алар, чалынмаган да кебек! Үз уйларына баткан хатынга барысы да караңгылык аша бер шәүлә кебек кенә күренә иде. Аллеяда үсеп
утырган каеннар кинәт кенә искән көчле җилдән сискәнеп куйды, тротуарга әле саргаеп өлгермәгән яфраклардан шыбырдап, тамчылар коелды. Диләфрүз үзенең борчуларын иңенә салып атлый да атлый.

Соңгы көннәрдә күзгә күренеп олыгаеп киткәндәй тойды ул үзен. Йөзеннән шатлык качты, каратут чыраена хәтле агарынып калгандай булды. Шомырт кара толым араларында чаларган чәч бөртекләре күренгәләвен дә чамалады. «Тагын ни тели болар,
инде илле мең сумны илтеп бирдем бит! Тагын нәрсә таләп итәрләр икән?!» – дип, хәсрәт эченә чумып атлады да атлады ул. Кара күзлекле шомлы бәндә, гадәтенчә, шул ук эскәмиядә утыра иде.
– Саумысыз, Диләфрүз ханым! Бик күркәм күренәсез, авыл һавасы
килешкән, ахры?! – дип, сүз башлады ул. – Табигый чибәрлегегезгә
бүгенге шыксыз һава да тап төшерә алмый. Әле сезнең салмак кына атлап килүегезгә карап, сокланып күзәттем! Көнләштем дә хәтта! Мәйтәм, шушы сылу затны кемдер коча, сөя! Татлы иреннәреннән үбә! Бар инде бәхетле кешеләр, мәйтәм!
– Гафу итегез... Әлбәттә, чибәрлегемне зурдан бәяләгәнегезгә рәхмәт... Миннән дә күпкә матурраклар миллионлаган! Сезгә миннән тагын ни кирәк?! Сораган акчагызны бирдем бит инде...
– Бик дөрес һәм урынлы сорау! Гафу итегез, минем аз гына булса да, табигать, сезнең гүзәллек белән хозурланып утыру мизгелен сузасым килгән иде, шул гына! Сезгә күңелсез хәлләрне җиткермичә, ашыгып, күңелегезне төшермәскә теләвем генә иде...
– Әйтегез!
– Улыгыз Әлмир 157 нче балалар бакчасына йөри бит, шулаймы!
– Нишләттегез улымны?! – дип, хатын урыныннан ук сикереп торды.
– Борчылмагыз, улыгыз исән-сау, балалар бакчасындадыр! Монда сүз бөтенләй башка мәсьәләдә!
– Нинди мәсьәлә ул тагын? Ни кирәк сезгә минем гаиләмнән?!
– Зинһар, тынычланыгыз, мин сезгә, ярдәм кулы гына сузмакчы булам!
– Нинди ярдәм кулы тагын?
– Улыгызның сул ягыннан чәчләрен кисеп алулары хәтерегездәме?
Алайса шул: дошманнарыгыз ирегез һәм улыгызның ДНК материалларын файдаланып, молекуляр-генетик экспертиза ясатты! Бу экспертизаны әлегә Европада һәм Мәскәү белән Петербургта гына эшлиләр. Мондый хезмәтнең күпме торганын чамалыйсызмы? Йөз илле мең сум! Сезне батырыр өчен көндәшләрегез шундый зур сумманы да кызганмады. Өстәвенә,
башкарылган эш өчен миңа да йөз мең тама!
– Кемнәр соң алар?
– Мин сезгә элегрәк тә әйткән идем, андый сер фаш ителми. Безнең эштә аеруча да! – Мин аларның кемлеген күптән беләм! Һәм белеп торсыннар, бу юлы аларны өч елга гына түгел, озаккарак төрмәгә тыгачаклар!
– Диләфрүз Хисамовна, кадерлем, сүз бит бу хакта бармый! Алар инде күптән сезнең гаиләне туздыра ала иде. Мин каршы төшмәсәм, билгеле. Сезгә булган соклануым микән, әллә инде кызгануыммы... Фотоларны аларга түгел, сезгә тапшырдым бит!
– Фатир алырлык акча бәрабәренәме?
– Безнең эш бик кыйммәт исәпләнелә шул, Диләфрүз ханым! Чөнки
четерекле дә, гаугалы да, куркыныч та һөнәр бу!
– Йә, экспертизагыз ни күрсәтә инде?
– Эшкә күчик алайса! Бер ай элек җибәрелгән заказ ике көн элек кенә кайтты. Нәтиҗәсе шул, – дигәч, шантажчы папкасыннан кәгазь бите чыгарды. Анда акка кара белән «Габдулла Кәримович һәм аның улы саналган Әлмир Габдуллович арасында туганлык җепләре 0,00 процент!» дип язылган иде.
– Бу ни дигән сүз? – дип, Диләфрүз урыныннан ук сикереп торды.
– Бу инде Диләфрүз Хисамовна, улыгыз Әлмир Габдулла әфәнденеке түгел дигән сүз!
– Мөмкин түгел, ялган! – диде хатын, ышанырга теләмичә.
– Яхшылабрак уйлап карагыз! Бәлкем, фотодагы тикшерүче белән
уздырган мизгелләр бушка гына китмәгәндер, ә?!
– Ышанмыйм! Бу кәгазь – ялган! Афёра бу! Акча талар өчен корылган капкын! – дип бәргәләнде хатын.
– Чәбәләнмәгез, Диләфрүз ханым! Уйлап бетерегез! Югыйсә соң булуы бар! Акча ул бүген бетә, иртәгә тагын табыла! Ирегез белсә, бернәрсәсез калуыгыз бар!
– Дөрес анализлар түгел бу! Мин ул чорда ирем белән генә булдым. Аның бер кешелек палата иде. Көн аралаш ике ай буе янында кундым. Әлмирем бары тик аныкы гына!
– Мин сезгә үземдәге мәгълүматны җиткердем, уйлап бетерегез...
– Күпмедән бәялисез инде бу шантаж кәгазен?!
– Өч йөз мең сум!
– Өч йөз мең!!! Шаштыгыз мәллә? Бу бит безнең коттедж бәясеннән дә артык! Талау бит бу! Андый акчаны каян табыйм мин?! Каян?
– Ирегезнең банк счётында биш миллион да 600 мең сумнан артык акча ята.
– Ятса ни? Ничек алыйм мин аны? Белсә, бәреп үтерәчәк бит ул мине! Кирәкми миңа сезнең ялган ДНК экспертизаларыгыз, хушыгыз! – дип,
Диләфрүз китеп барды. – Мөмкин түгел! Һич мөмкин түгел! Мин бит көне-төне палатада ирем янында булдым! Әлбәттә, ялган кәгазьләр! Шулай булмыйча соң! – дип, күңелен тынычландырырга тырышты ул.
Ә көннәрдән бер көнне ире чырае җимерелеп, усалланып кайтып керде. Керә-керешкә юл сумкасын тотып бәрде, аяк киемнәрен чөеп ыргытты.
– Диләфрүз, бу нинди галәмәт? Тикшерүче белән мин хастаханәдә
ятканда, арагызда ниләр булды? Яхшы чакта дөресен әйтеп кал! – дип үкерде ул.
– Берни булмады! Сорау ала иде дә, аннан мин синең янга бүлнискә чаба идем! 

– Ә бу нәрсә, болар ни, сөйрәлчек? – дип, ул фотосурәтләрне идәнгә чөеп җибәрде. Аннан Диләфрүзне сугып екты.
– Дөрес түгел, ялган сурәт алар! Монтаж ясаганнар! Оркыя Йолдызовна белән Вера Самойловнаның гына эше бу! Алар безгә каршы фетнә оештырырга детектив яллаган! Детективлары шантаж ясап, миннән дә акча таләп итте. Габдулла, бәгърем, минем сиңа хыянәт иткәнем юк, җан кисәгем! Әлмиребез бары синеке генә! Ничек үлеп тора бит ул әтием дип...
Балабыз хакына үтенеп сорыйм, әллә кемнәргә ышанма, бәгърем! – дип, Диләфрүз идәндә тәгәри-тәгәри, иренең аякларын кочып, үксеп елады.
– Яхшы, мин анализларны кабат тикшертергә бирәм. Әгәр экспертиза әлеге кәгазьләрнең дөреслеген раслый икән, ник туганыңа үкенәчәксең! – дип, кәчтүмен дә идәнгә салып ыргытып, баскыч буйлап икенче катка менеп китте. Анда йокы бүлмәсендә бәхетсез хатынның телевизоры эшләп калган иде, ире шуны күтәреп, идәнгә бәрде, ахры, нәрсәләрдер дөбер- шатыр килде.
Бу ДНК анализлары, фотолар, алар тормышына ахыргача үз төзәтмәләрен кертте. Элеккеге хөрлекнең эзе дә калмады. Атна ун көн эчендә Диләфрүз ханым суырылып калды, уй-хәрәкәтләре таркауланды. Кухняга берәр әйбер алырга керсә дә, нигә кергәнлеген исенә төшерә алмыйча аптырый, ут кабызса – сүндерергә оныта башлады, аш куйса – ашы ташып интектерде.
Элек гөрләп торган өйләренең коты качты! Өлкәннәрнең үзара мөнәсәбәте балага да тәэсир итми калмады, Әлмир дә көйсезгә әйләнде. Гомерендә булмаганны, әнисе аңа юк-бар өчен дә кычкыра башлады, бала тияргә ярамаган берәр әйберен эләктерсә, кулыннан тартып, йолкып алды...
Тагын өч атнадан яңа молекуляр-генетик экспертизаның нәтиҗәләре кайтты. Чибәр ханымның тормышы шул мизгелдә ахыргача чәлпәрәмә килде! Детектив алдамаган булып чыкты, Диләфрүзнең өметләре акланмады. Суд аларны аерып, улы Әлмирне дә әтисез калдырды. Хөкем карары укылып, утырыш таралгач, яшь хатын үз-үзенә кул салырга да риза иде. Әлмире булу гына аны мондый адымнан саклап калды. Улының
Габдулла Кәримович утырып киткән машина артыннан: «Әтием, мин дә синең белән барам!» – дип өзгәләнүләреннән Диләфрүзнең иптәш кызы Зөмәрәгә хәтле елап җибәрде.

***

– Шулай итеп, галиҗәнап хөкемдар, мин дүрт яшьлек улым белән урамда калдым. Дөнья яхшы кешеләрсез түгел, дигәндәй, элекке төзелеш эшендә миңа гашыйк булып йөргән прораб бар иде. Утыз биш яшенә җитсә дә, бер тапкыр да өйләнмәгән егет ул. Миңа булган мәхәббәте дә суынып бетмәгән икән. Барып, хәлләрне сөйләгәч, фатирына кертте. Шунда бергә яшәп ятабыз. «Тора-бара тулай торакка күчәрбез», дигән идем, кирәкми, биредә генә яшәгез, диде.
– Улыгыз Әлмирнең әтисе кем инде?
– Әнә ул, биредә утыра! Мине эзәрлекләгән, юкка чыгару белән янаган лейтенант Галимуллин, – дип борылып, халык арасыннан төртеп күрсәтте.
Тегесе дулкынланып, урыныннан торды, каушаганлыгы кыяфәтенә чыккан иде. 

– Сез нәрсә, сез нәрсә, ханым! Мин, галиҗәнап хөкемдар, аны беренче тапкыр күрәм!
– Ялганлама, кабахәт! Үзеңнең карьераң өчен куркасыңмы, хатыныңның югары урыннарда утырган туганнарыннан шүрлисеңме?
– Сез, ханым, яла ягасыз! – дип кычкырды Галимуллин.
– Сезгә сүз бирелмәгән иде әле! Баскансыз икән, җавап бирегез! Сез бит бу эш буенча тикшерү алып баргансыз, гражданин Галимуллин? Ник яшерәсез? – дип, баш хөкемдар аңардан сорау алырга кереште.
– Бәлкем, шулайдыр! Ел буена дистәләгән эш кенә каралмый! Барысын да хәтерләп бетерә торган да түгел! – диде лейтенант Галимуллин.
Бориковның яклаучысы Инсаф Игламович та телгә килде. Баш судьяга мөрәҗәгать итеп, ул:
– Хөрмәтле Илсинә Фәритовна, мөмкин булса, тагын бер видеоязманы карап китә алмабыз микән? Ул кайбер билгесезлекләргә ачыклык кертәчәк! – диде.
Хөкемдар рөхсәте белән, экран кабат кабынды. Адвокат видеоматериалга аңлатма биреп барды.
– Җәмәгать, менә карагыз, Юра Бориков килер алдыннан, ягъни ике сәгать алдан подьезд каршына бер машина килеп туктый. Игътибар итик, аннан ир кеше һәм безгә таныш Диләфрүз ханым чыга. Алар нидер сөйләшә, ир кеше Диләфрүзне үгетли булса кирәк. Шуннан хатын икеләнә-карыша торгач, теләр-теләмәс кенә подъездга кереп югала. Үгетләүче ир кешене кем дип беләсез инде? Әлеге дә баягы суд залында утыручы лейтенант Әнфәс Кадыйрович Галимуллин галиҗәнаплары! Ул бер сәгать чамасы
көтеп азапланганнан соң, хатын подъезддан чыга. Күрәсезме, ул карак мәче кебек як-ягына карана. Үкчәсенә ут капкандай ашыга. Алар күздән югалып, тагын ярты сәгатьтән артык вакыт үткәч кенә, Юрий Дмитриевич пәйда була. Игътибар итсәгез, беренче видеоязмада Галимуллин белгән Диләфрүз ханым юк иде! Үзегез күрәсез, хөрмәтле хөкемдар! Бер үк җирдән алынган язмаларның икесе ике төрле! Бу ни дигән сүз?! Димәк, аңлашылганча, беренче видеоязмага монтаж ясалган, ягъни аны кемнәрдер кисеп кыскарткан! Ә Диләфрүз ханым, үз гөнаһларын берникадәр аклау
һәм хөкем карарының йомшартылуын өмет итеп, дөресен сөйләргә алынды. Гражданка Диләфрүз Касыймованың яшь баласы да барлыгын истә тотсагыз иде.
Хөкем залында бер мизгелгә кабер тынлыгы урнашты. Читлек эчендә, иелгән башын учлары белән каплап утырган, хөкем ителүче Юра Бориков та, ниһаять, уянып киткәндәй, беренче тапкыр күтәрелеп карады. Халык арасыннан гына колак салып, эш барышын күзәтеп утырган берәү урыныннан калыкты.
– Гафу итегез, хөрмәтле хөкемдар! Бер генә сүз әйтим әле! Мин –
Бориков Юрий Дмитриевич эшен алып барган тикшерүче, подполковник Азамат Әлмәвирович булам! Димәк, мин алданганмын, миңа эш процессы барганда, ялган материал төртеп уйнатканнар! Лейтенант Галимуллин, нигә миңа ялган материал бирдең? Син, мөртәт, барысы өчен дә җавап
бирәчәксең әле! – диде ачу белән, уңайсыз хәлдә калган подполковник Ярмәкәев. 

 – Гражданка Касыймова! Үтерелүче Гыйбаев яшәгән подъездга сез нинди максат белән килдегез?
– Бер тискәре юлга кереп, намусыңны корбан итәсең икән, аның
чоңгылыннан үзеңне тартып алу бик кыен! Кайчак мөмкин дә түгелдер ул! Аның сазлыгы сине әкертен генә үзенә йота бара. Минем төп гаебем – әзергә-бәзер булып кына, бәхетле тормыш төзергә омтылу иде. Башкаларның өлеше барына да игътибар итмичә, кеше бәхетсезлеге өстендә үземә рәхәт тормыш төзеп маташуым, байлыкка, мул тормышка җиңел юл аша омтылуым
– зур җинаятькә этәрде. Иң әүвәл ирен тартып алып, болай да сөелү-наз күрмичә яшәгән Оркыя Йолдызовнаны рәнҗеттем, аның уртак баласы булуы белән санлашып тормадым. Шуңа өстәп, лейтенант Галимуллин белән дә азгынлыкка баруым бүген мине сезнең каршыгызга китереп җиткерде...

***

– Сөйләгез, Диләфрүз Хисамовна, дәвам итегез! Шуннан!
– Мине ирем аерып җибәргәч, Гыйбаев минем белән кабат күрешү
җаен тапты. Бу юлы ул лейтенант Галимуллинның хатынына да безнең мөнәсәбәтләр турында җиткерү белән, өр-яңа баштан янарга кереште. Мин улымның әтисе белән элемтәгә чыгып, Гыйбаевның планнары хакында җиткерергә булдым. Нәтиҗәдә, без Гыйбаевның фатирына барырга, ул кабат шантаж аша таләп иткән илле мең сум акчаны тапшыргандай булып, мәңге тынмаячак янауларга нокта куярга килештек. Галимуллин мине
Гыйбаев игътибарын югалткан арада чәенәме, аракысынамы үзе юнәткән ак порошокны салырга үгетләде. Әүвәл мин кеше үтерүгә бара алмыйм, дип карыштым. Галимуллин: «Йә ул безне, йә без аны. Монда ике төрле сүз була алмый. Югыйсә ул, сине дә, мине дә элмәккә менгерәчәк. Әлмир дөм ятим калачак, шул турыда уйла!» – дип сүгә торгач күндем. Ул «Иртәгә аңа СМУны талап ятучы Бориков дигән адәм киләчәк! Син ул килгәнче акча төргәген илтеп бирергә тиеш. Эш беткәч, аны кире алып чыгу – синең
максат. Әлмирга алиментым шул булыр. Бер кыенлыгы да юк – порошок саласың да вәссәлам! – диде.
– Ә Юрий Дмитриевич Бориковның киләсен каян белде инде ул, – дип, прокурор эшкә ачыклык кертеп җибәрер өчен шаһитны бүлдерде.
– Аңлавымча, телефонын тыңларга куйган! Калганын экранда үзегез күрдегез!
– Кергәч ниләр булды? – дип, Бориковның яклаучысы Диләфрүзнең бәянын дәвам иттерде.
– Мин аны кара күзлекләр артына яшеренмәгән көе, беренче тапкыр шунда гына күрдем. Гәүдә-килбәте дә матур гына! Тик күзләре... Боз кебек салкын, явыз иде. Үзе шат күңелле күренергә тырышып елмайган да итә, авызы ерыла, ә күзләрендә нурның әсәре дә юк. Ул үзен бик сак тотты! Аңлавымча, иминлек саклау органнарында эшләгән чагында, лейтенант Галимуллин аның өстеннән шикаять язган булган. Гыйбаев аңа үч саклаган,
кичермәгән. Мин аңа төргәкне суздым да: «Санап алыгыз, төп-төгәл илле мең!» – дидем. Ул сынаулы караш ташлап:
– Журнал өстәле янына утырыгыз! Төргәкне дә сүтеп, өстәлгә җәеп
салыгыз! – диде. Боерыгын үтәдем. Шуннан ул: «Мин бу илле мең сумны улым Әлмирнең лейтенант Галимуллин Әлфис Кадыйровичның улы булганлыгын аның якыннарына ирешмәсен өчен бүләк итәм!» – дип кабатларга боерды.
Минем артка чигенер юлым юк иде, тизрәк бу пычрак адәмнән
котыласым, аның тынчу фатирыннан чыгып качасым килү дә, күп уйлап тормыйча, ул сүзләрне кабатларга мәҗбүр итте. Шуннан соң гына минем бөтен хәрәкәтемне камерага төшерә барганлыгын аңладым. Шуннан ул:
– Менә хәзер кабул итеп алдым. Шуның хөрмәтенә, берәр бокал тотып куябызмы? – дип, исерткеч эчемлекләр тәкъдим итте. Ярардан башка нәрсә әйтим инде? Шуннан ул миңа кухняга чыгып, табын хәстәрләргә кушты. Үзе журнал өстәле артына чумып, купюраларны таслый башлады. Мин тиешле вакыт җиткәнен аңлап, тиз генә ишек төбендә калган кул сумкамны
элеп, кухняга юнәлдем. Башта ысланган казыны юка гына турап, тәлинкәгә тездем, шоколад, конфетларны барладым. Шуннан ике бәллүр рюмкага коньяк тутырдым. Гыйбаевның бирелеп, акча хисаплап утыруы ишетелеп тора иде. Шуннан файдаланып, рюмканың берсенә алдан хәстәрләнгән порошокны томырып, тиз генә бал кашыгы белән болгатып куйдым. Сискәнеп, борылып карасам, теге мөртәт, мыскыллы елмаеп, мине күзәтеп тора икән.
– Нәрсә, Галимуллин сөйрәлчеге! Агуларга план корган идегезме?! – дип, муенымнан эләктереп, буарга тотынды. Сулышым кысылганнан-кысыла бара, күз алларым караңгылана, ә ычкынып котылып була торган түгел. Уң тез башымның аның бот арасына туры килгәнен чамалап, исән калу өчен соңгы мөмкинлектән файдаланырга карар кылдым. Бөтен гайрәтемне
туплап, шул җиренә берне дөңгелдәттем! Ул ачы сүгенеп, муенымны ычкындырырга мәҗбүр булды һәм урталай бөгелеп төште! Шуннан үз- үземне белештермичә, зур кухня пычагын эләктереп, аркасына китереп кададым. Мондый явызлыкның һәм көчнең миңа кайдан килгәнлегенә әле хәзер дә аптырыйм! Үз-үземне саклап калу чарасы булгандыр, күрәсең. Йа Ходам, үзең кичер!
Яралы Гыйбаев канын агызып, йокы бүлмәсенә юнәлде. Урын җиренең кайсыдыр җиреннән пистолетын тартып чыгарды. Шуны тоткан килеш иләсләнеп калган йөзе белән гөрселдәп, идәнгә ауды. Мин тиз генә өстәлдә яткан акчаларны җыеп алдым, Гыйбаевның видеокамерасын да сумкама алып тыктым. Аннан кухняга чыгып, рюмкаларны бушатып, яхшылап юдым.
Закускаларны кире суыткычка тыктым. Каушавымнан үз-үземә урын таба алмый бәргәләндем. Башым эшләми, котым качкан. Шулай да канга батып үлеп яткан Гыйбаевның пистолетын кулыннан каерып алдым! Мин үтердем ул албастыны! Җанымны алды, канымны эчте!.. – дип, Диләфрүз башын мөнбәргә
салып, елап җибәрде. Аңа сәркатип кабат су китерде. Бераздан тынычланганын күреп, прокурор: «Ә пистолет кайда соң хәзер?» – дип сорады.
– Улмы, ул... аны Галимуллин кая куйгандыр, белмим, – диде хатын. Халык арасыннан лейтенантның: «Ялганлый ул, минем бу эшкә катнашым юк! Мин сезне үзем судка бирәчәкмен!» – дип, урыныннан торып, чыгу юлына юнәлде. Судья приставка аны кулга алырга боерды. Галимуллинны полковник погоннары таккан икенче берәү тотып алган иде инде.
– Сезнең мине тоткарларга хакыгыз юк! – дип чәбәләнде лейтенант. Аны туктаткан өлкән офицер Бориковның табылган атасы Приюткин Дмитрий Усадович үзе иде.
– Басыгыз! Суд үзенең карарын чыгарырга кереп китә! – дип, сәркатип әмер бирде.
Хөкемдарлар чыгып киткәч, халык гөж килеп, гәпләшә, фикерләшә
башлады. Приюткинның шатлыгы эченә сыймады. Ул халыкны аралап, яклаучы Инсаф Игламович янына килеп: «Сезнең эшегезгә сокланам, иптәш подполковник! Ерып чыкмастай авыр мәсьәләне хәл итә алдыгыз бит!» – дип кочып алды.
– Хәлдән килгәннең барын да үтәдек, Дмитрий Усадович! Иң мөһиме – дөреслек өскә калыкты, хәзер хөкем карарын гына көтәсе калды!..

***

– Басыгыз! Суд килә!
Бу зал өчен гадәти әмер яңгырады. Халык үрә катып, хөкем карарын көтте.
– Россия Федерациясе исеме белән... – дип сүзен башлап, хөкемдар «Кеше үтерүдә гаепләнеп, 13 елга, СМУ малына кул сузганы өчен 3 елга, гомумән алганда, 16 елга хөкем ителгән Бориков Юрий Дмитриевичның гаепсезлеге ачыклану сәбәпле, шулай ук Бориков тарафыннан урланылып, төзелеш идарәсенә салынган зыянны гаепләнүченең якыннары СМУга кире
кайтару сәбәпле, акларга һәм суд залында ук иреккә җибәрергә!» – дигән карар чыгарды һәм тәртип саклау органнары исеменнән гафу үтенде.

***

Телефон шалтырады... Алучы булмагач, ул тынырга уйламады да. Күн диванда яткан берәү, ятагын кармалап, дивар читендә үк яткан кесә телефонын табып алды. Йокысы ачылып җитмәгән килеш иренеп кенә: «Алло, кем әле бу?!» – дип сорады.
– Мин әле бу, мин, братан, классташың Фәндәс! Хәлләр ничек? – дип, чәрелдәде трубканың икенче очында берәү.
Бориков коры гына:
– Ярыйсы! – дип куйды.
Теге аңа:
– Беләсеңме, Юра, монда шундый файдалы эш чыгып тора! Күпләп сату базасына склад мөдире кирәк, аңлыйсыңмы? Анда ни генә килми, эшелон белән чикләвекләр, шоколад-конфетлар, уылдык-балык, тушёнкалар! Өстәвенә, шәрабны шешәләргә тутыру цехы да синең кул астында булачак! Аңлыйсыңмы? Ул шәраблар мичкәләр белән килә. Шешәләргә тутырганда, шалт бер-ике чиләк суны! Коньяклар да шунда эш ителә, үз өлешеңне аласың да мичкә саен суын саласың гына! Беләсеңме, күпме акча эшләргә
була! – дип тезде дә тезде судан коры чыга белә торган классташы.
Юрий Дмитриевич аны тыңламый да иде инде. Ул телефонын мендәре белән каплап әйләнеп ятты. Сөйли бирсен әйдә...

Тәмам.