Адәм баласы
***
Кар төшә дә эри: –
Пары оча күккә...
Адәм баласының
Гомере – бер тамчы,
Бер карлы бөртектәй.
***
Яуланган кыры бар,
Бар яуланыласы...
Адәм баласының
Җилләр хөкемендә
Кылганлы даласы.
***
Шик-шөбһәсез үтмәс
Яшәлгән бер көне...
Адәм баласына
Җан дусты чыгарыр
Яшерен хөкемен.
***
Юрганына карап
Аягын сузалган
Адәм баласы җир
Шарын җиде кабат
Әйләнеп узалган.
***
Түбәсен коруга
Килеп кояр яңгыр.
Адәм баласының:
– Иртәгә, – дигәне
Бер елга соңарыр.
***
– Бу дөнья – өч көнлек, –
дип әйтүен әйткән...
Адәм баласы ник
Гомере чикләрен
Тәмам кечерәйткән?..
***
“Сүз куертып кына,
Май төшмәс” – дигәнне
Адәм баласының
Туа-тумышыннан
Аңлыйсы килмәде.
***
Юк җил күтәрелмәгән,
Үтeлмәгән ара...
Адәм баласының
Уңайга торганын
Җил җәһәтрәк ала.
***
Үрчетеп аера
Корт анасы күчен...
Адәм баласының
Мөстәкыйльлегенә
Үрнәк булсын өчен...
***
Болын, кыр, даласы
Тояк тоймас булды.
Адәм баласының
Йорты-курасына
Елан кереп тулды.
***
Мәгънәле вәгазен
Тыңлап, тынып торыр...
Адәм баласының
Күп белдеклесеннән
Колак тонып торыр.
***
Түтәлгә таш төште –
Изелде гөлләре.
Адәм баласының
Күршесенең оеп
Намаздагы мәле...
***
Көлке куып килер,
Китмәс ары узып...
Адәм баласының
Кимсетеп көлгәнен
Калдырыр тузгытып.
***
Шат йөзе – бәхетле
Сәгате, мизгеле...
Адәм баласының
Шул хәлен күпсенеп,
Күңелен биздермик.
***
Иртәдән торганы
Килерен киметмәс.
Адәм баласының
Юрганы япканын
Күтәрер көч җитмәс.
***
Күргәннең – күзе юк,
Ишетми – ишеткән.
Адәм баласы үз
Туганыннан бизеп
Иблисне иш иткән.
***
Хәсрәтле хәленнән
Хәбәрдарларыннан
Адәм баласынының
Котылыры булмас –
Гаепләү әреннән.
***
Кемне кем узган да,
Кем кемнән калышкан?
Адәм баласының
бизенмәс хыялы
Комарлы табыштан.
***
Сан җитмәс хәзинә
Шыплап тулган җиргә.
Адәм баласына
Хәрамын – хәләлен
Танырга җай бирә...
***
Эт мәчене куа –
Белеп тоталмасын.
Адәм баласының
Кысыр селтәнүе –
Көлкегә калмасын.
***
Куркаклык – мескенлек,
Батырлык – юләрлек.
Адәм баласының
Мескен батырлыгы –
Тилереп үләрлек...
***
Исәбе, хисабы
Үзгәрә көн саен...
Адәм баласының
Базары ябыла
Табалганчы җаен.
***
Чакрымнар арасын
Бер тында үтәлгән
Адәм баласының
Оныгын иңендә
Ташбака күтәргән...
***
Ишеге, тәрәзе –
Аркылы такталы...
Адәм баласының
Ятим йорт түбәсен
Елап, җил каккалый.
***
Үчен алмый калмас
Кыерсытылганы:
Адәм баласының
Турысын әйткәнгә
Үте сытылганы.
***
Ябылган юрганы
Ябалган табанын...
Адәм баласының
Атлы-сукалысы
Табалган тәгамен.
***
Күңеле пәрдәсен
Күтәрәлмәде исә,
Адәм баласының
Көннәрен телгәләп
Көя-телә кисә...
***
Тырмасына басып
Маңгаен канаткан
Адәм баласының
Мәңгелек бабасы –
Маймыл шаклар каткан.
***
Кемгә, кайчан, кайда? –
Сан җитмәс сораулар
Адәм баласының
Тәне туфрак булыр –
Җаныннан сорарлар.
***
Дөньяны яулаган
Иярләгәч атын...
Адәм баласының
Нишләтер дөньясын
Баетылган Атом?
***
Таяну ноктасы
Табанында ласа...
Адәм баласының
Җайланыр дөньясы
Катлауландырмаса...
***
Илтеп биргәндә
Ияреп кайтканы...
Адәм баласының
Гомер базарында
Табып югалтканы...
***
Шөкерана кылып,
Бәхеткә кинәнгән
Адәм баласының
Йөземе, хөрмәсе –
Юкәдә, имәндә...
***
Айдан-айга сузып,
Җиткерә тапканын...
Адәм баласының
Күрсәтәсе килмәс
Качырып капканын.
***
Бердәмлеген тойса,
Көч-кодрәте артыр...
Адәм баласының
- Берүзем, - дигәне...
Тик телендә батыр.
***
Чигенер чире дә,
Җитдисә тәкате...
Адәм баласын
Чиргә сабыштырыр
Үтмәс бер гадәте.
***
Көнозын – ызанда,
Төн озын – кысанда.
Адәм баласының
Үзгәрмәс ил-көне
Кыйбласын борсаң да.
***
Җир, су – шәхси милек,
Болын, кыр – хосусый...
Адәм баласының
Нәфесе азганы
Кайчан бер косыр соң?
***
Сорап килгәне бар,
Биреп җибәргәне...
Адәм баласының
Бар гомере буе
Читтән имәлгәне...
***
Бирмәс борын тартып
алсалар аласын...
Адәм баласы үз
Яныннан ук алмас
Арада каласын.
***
Челлә көн уртасы –
Карлы яңгыр яуды...
Адәм баласының
Битараф чырае
Йокылы-уяулы...
***
Ач-ялангач булмас,
Кулы корал тоткан...
Адәм баласының
Эшлексезлегенең
Һушын йокы йоткан.
***
Бар чамасын тоеп,
Нәфесен тыйганы...
Адәм баласының
Бәрәкәтен табар
Бөртекләп җыйганы...
***
Басып бәхәсләшер
Төшенми төшенә,
Адәм баласының,
Баксаң, чыкмагандыр
Бер акыл теше дә...
***
Алтыдан – алтмышка
Тугыздан – туксанга
Адәм баласының
Азынмас этлеге:
– Чәбә, – дип кусаң да.
***
Киерелеп тарткан,
Аткан ук, сөңгесен.
Адәм баласының
Куәтен арттырган
Ияр өзәңгесе...
***
Күзен дә йоммас ул:
Әйтер күрәчәген –
Адәм баласының
Кайчан да булса бер
Ятып үләчәген...
***
Гомере юллары
Ел араларында –
Адәм баласының
Барып җитәр җире
Күк карамагында.
***
Чүплектә көн итә:
Танымаслык йөзе...
Адәм баласының
Язы үтмәс борын
Килеп баскан көзе...
***
Иң әүвәл сүз булган! –
Инкяр итмәс кем дә.
Адәм баласының
Теле ачылырмы
Җавап тотар көндә.
***
Сорау-җаваплары
Акланудан тора...
Адәм баласы үз
Гаепсез гаебен
Кирәгенчә кора.
***
Сүз бөек могҗиза,
Тыңлый, әйтә белсә...
Адәм баласының
Өмете учагын
Тын өреп тергезсә.
***
Сүзләрдә – хәбәрләр,
Пешкән-пешмәгәне.
Адәм баласының:
- “Бәяләр үсә”, - дип
Телдән төшмәгәне.
***
Хәбәрнең чыны бар,
Күбрәк – шыр ялганы...
Адәм баласының
Инкяр иткән саен
Шуңар ышанганы.
***
Яздан көзгә кадәр
Яланаягында.
Адәм баласының
Табаны такырлый
Шайтан таягын да.
***
Хуплап әйтелгән сүз
Үстерә бер башка...
Адәм баласының
Гел шуны көткәне
Бер төртелә ташка.
***
Сүз атып – имгәткән,
Сүз катып – тилерткән.
Адәм баласының
Шуңар битарафын
Чукрак, телсез иткән...
***
Әче сүз – төчкертә,
Төче сүз – укшыта...
Адәм баласының
Сүздә талымсызы
Су эчеп, ут йота...
***
Җиргә киләсе бар,
Җирдә каласы бар.
Адәм баласының
Соңгы сәгатендә
Күккә багасы бар.
***
Җирдә тамырланып,
Җирдә яфрак яра...
Адәм баласының
Нәсел агачында
Гомре кабатлана.
***
Офыктан-офыкка
Үр-таулар арасын
Адәм баласына
Тәкъдире сандыгын
Күтәреп барасы.
***
Мал таба, майтара –
Бөтәя тырышып.
Адәм баласының
Шул мәлдән башлана
Бер-берсен кырышы.
***
Муза кыл тартканда
Туплар тын торадыр.
Адәм баласыннан
Күкләрдә шул хакта
Күберәк соралыр...
***
Шатлыгын, кайгысын
Бер җепкә беркеткән
Адәм баласының
Күңле көй йөрткәне
Картлыгын өркеткән.
***
Нәфесе – күз атканын
Кулы җәһәт алыр...
Адәм баласының
Үтечкә батканы
Кабалада калыр.
***
Күтәрәлгән кадәр
Иңенә аласы...
Адәм баласының
Гомерлек нияте:
Кайдан ни табасы...
***
Алып кайтармаган –
Күзгә карап бурлык...
Адәм баласының
Оныкларына ук
Мирас булыр хурлык.
***
Күк бар уй гамәлен
Белүче, күрүче...
Адәм баласының
Тәүбә итми торып
Үтмәс үкенече.
***
Мәмләкәтләренең
Кануны, йоласы...
Адәм баласына
Карусыз ярашып,
Тормышын корасы...
***
Уртак теле, дине,
Бердәй йолалары
Адәм баласының
Талымсызлыгыннан
Йолкып йолыр әле!..
***
...Таш-кыяларга да
Күперләрен аскан...
Адәм баласының
Уе җиткән җиргә
Аяклары баскан.
***
Сан өчен туган бар,
Кан өчен туган бар...
Адәм баласының
Кансыз, сансызлары
Туганын куганнар.
***
Кояш белән тора,
Кояш белән ята...
Адәм баласының
Якты көне генә
Гомерен озайта.
***
Кем өчен бил бөгә,
Җигелә кем өчен?
Адәм баласының
Гомере җитәрме
Җавап тотар өчен?
***
Нидән өлгертсә дә
Көн иткән йортларын.
Адәм баласы гел
Түренә элдерткән
Табынган потларын.
***
Ярәшеп табылган
Ярәшеп борылган
Адәм баласының
Талымсызлары гел
Ябышып тагылган.
***
Саулык сатылмый
Әмма кыйммәт тора.
Адәм баласының
Таякка калганы
Чатта сорап тора.
***
Уйнаш уйларында
Утырганда кызып,
Адәм баласының
Иңендә фәрештә
- Юк, - дип, куйды сызып...
***
Дәшми калалганы
Һәрчакта яраган...
Адәм баласының
Күңеле төпкеленә
Кем төшеп караган?
***
Соранып тапканы
Иң түбән мескенлек.
Адәм баласының
Шуңармы әйткәне:
- Дөнья, - дип өч көнлек.
***
Җанисәп ала ил –
Салымын салмакка.
Адәм баласының
Бар уе – килерен
Качырып калмакта.
***
Җанисәп ала ил
Ун елдан – ун елга
Адәм баласының
Артык йә кимлеге
Бер Аллаһ кулында.
***
Китаплы кавемне
Гел кисәтеп торган...
Адәм баласының
Имгә килмәгәнен
Таш яудырып кырган.
***
Барлап тора барын,
Күреп тора күбен.
Адәм баласының
Түренә менгереп
Таратканын чүбен.
***
Ишеткән – уйланыр,
Сабакланыр – күргән.
Адәм баласының
Битараф калганын
Томанлык үргән.
***
Табаны астында
Эзләп табыласы.
Адәм баласына
- Түмгәк, дип шуңарга
Күпме абынасы.
***
Өлкәне – үткәрер,
Кечесе – юл сабыр.
Адәм баласының
Адәп-тәрбиясен
Күреп Күк сакланыр.
***
Күп күргән – күп йөргән,
Хак-дөресен әйтер...
Адәм баласының
Күңле офыкларын
Чакрымга киңәйтер.
***
Шайтан, җен – туганнар,
Уртак ниятләре:
Адәм баласының
Җан түренә үтеп
Гомер итмәкләре.
***
Гамәле теркәлә
Үткән һәр көнендә
Адәм баласының
Гомре-тәкъдире
Күкләр хөкемендә.
***
Үткәнен сүткәндә
Килерен гоманлар
Адәм баласының
Тибелеп, сибелеп
Йөререн кем аңлар?
***
Каек көймәсендә
Дәрьяларны кичкән...
Адәм баласының
Теләк-ниятендә
Җил дә уңай искән.
***
Тулышып тәгәри
Йөзеннән яшьләре.
Адәм баласының
Кайгыдан, шатлыктан
Тора бар яшәре.
***
Сораганга бирер
Табын булыр тулы...
Адәм баласына:
- Бүлешергә, - дисәң,
Җыерылыр кулы.
***
Өммәтен, милләтен
Санга сукма дисә,
Адәм баласының
Иманы-имәнен
Иблис чабып китә.
***
Бозыклык азуга
Боз астына киткән...
Адәм баласының
Атлантидасын гел
Ник эзлиләр читтән.
***
Кәгъбатулла күге –
Бөркетләр тәвафта...
Адәм баласының
Шуны багуы да
Язылыр савапка...
***
Ниятенә карап
Сәбәбе табылыр:
Адәм баласының
Үзара салымы
Мәҗбүри тагылыр...
***
Дине дәүләтеннән
Аеры югыйсә...
Адәм баласының
Догалары хаҗәт
Сайлаулар җитсә.
***
Диннең милләте юк,
Милләт – өммәтендә.
Адәм баласының
Мәңгелеккә юлы –
Иман кодрәтендә.
***
Ишетүдән күрү –
Бермә-бер үтемле.
Адәм баласының
Күргән саен үсә
Авызында теле.
***
Барып күрүе бар,
Күреп кайтуы бар.
Адәм баласының
Күреп – күрәлмәслек
Күңле кайтуы бар.
***
Саны, исәбендә –
Нисбәте, асылы...
Адәм баласының
Кырыгы җиткәндә
Кымы нык басылыр.
***
Һәрдаим сагалап
Тора бәла-каза.
Адәм баласына:
- Саклармын, - диелгән
Ялварып сораса...
***
Изге урыннарда
Калган эзләрендә
Адәм баласының
Хәер, саваплары
Әзер өстәлергә...
***
Уртак мал – хәләлдер,
Өлеше саналган...
Адәм баласының
Әдәпле, сабыры
Иң соңыннан алган.
***
Дөм караңгы төндә
Тоягы сол табар.
Адәм баласының
Канатлы атына
Җилләр дә юл сабар.
***
Хәтта гоманламас,
Табар һәлакәтен.
Адәм баласының
Югалтуы булыр
Вакыт бәрәкәтен...
***
Гел үзгәреп тора:
Бөгелә, турая...
Адәм баласының
Яраша белгәне
Бер башка зурая...
***
Төрлелек – уенда,
Гамәлдә – бер кулдан...
Адәм баласы гел
Җиңү арты җиңү
Яуларга омтылган.
***
Биш елдан биш елга
Яуланды үрләре...
Адәм баласының
Тимер-томыр тагып
Ябылды күкрәге.
***
Эшләгән – ашаган,
Эшләткән – ташыган...
Адәм баласының
Тамагы ялына
Яшәве – башыннан.
***
Өлкәнгә хөрмәте,
Өммәт әдәбе дә -
Адәм баласының
Фәрештәсе язар
Савап гамәле дә.
***
Өлкәннәр куышын
Тагын яндырганнар...
Адәм баласының
Әхлагы битлеген
Тартып салдырганнар.
***
Ахырзаман тора
Бусагада басып.
Адәм баласына
Дошманлык рәхәте –
Һаман булса тансык.
***
Кисәтүе – таләп...
Үтәве – изгелек.
Адәм баласының
Иманга килүе
Тәүбәдә иң элек.
***
Залимлек хас икән:
Яратылышыннан...
Адәм баласының
Күзәтсәң күрерсең
Эчтәген тышыннан.
***
Тереклек тергезгән
Төрен төргә бүлеп.
Адәм баласыннан
Яшеренгән күбе
Һәлакәтен күреп.
***
Түренә үтеп тә
Үз булуың шикле...
Адәм баласының
Күңеле кайтканыннан
Ишекләр бикле...
***
Өермә туздыра,
Күтәрә куышын...
Адәм баласының
Җирдә әүвәл җилдән
Ярашып торышы...
***
Тыгызлап кысылган –
Аерыр чама юк.
Адәм баласының
Бер карыш гомерен
Озайтыр чара юк.
***
Яралтылган юкса –
Гап-гади балчыктан...
Адәм баласының
Хөрлеге – тук булса,
Ачуы – ачлыктан
***
Сеңдерелгән ләса
Әдәп хәдисләре...
Адәм баласының
Буй җитмәс биектә (буе җитмәслектә)
Мин-минлек хисләре.
***
Бурычка батканнар –
Батраклыкка калыр...
Адәм баласының
Шулардан көлгәне
Шуңар тизрәк тарыр.
***
Олпатлыкның күрке –
Бүрке, кәләпүше...
Адәм баласының
Каплап, бизәп тора
Бөтен хәрәм эшен...
***
Акланырга теләп
Торыр телчән генә...
Адәм баласының
Сөреп чәчелмәгән
Кыры – билчән генә...
***
Асрарга биргәннәр
Калгач тома ятим...
Адәм баласының
Каргалган илендә
Бары да колга тиң.
***
Килерләр, алырлар
Югын да таптырып...
Адәм баласының
Нәселен-ыруын
Әҗәткә батырып...
***
Ниятенә кергән
Табыр, таптырыр да.
Адәм баласы гел
Үзен хаклы, – дияр,
Хагын арттырырга.
***
Төрлелек – гап-гади.
Табигый күренеш.
Адәм баласының
Катлауландырганы
Кырдым ди бик зур эш...
***
– Ул бөек, – дип, берсе
Бастырган таш сынын...
Адәм баласының
Кубарып ташлаган
Икенче башсызы.
***
Мәҗүси көндәшлек
Үги итмәгәндә
Адәм баласының
Бер-берсен тешләре
Үтеп китмәгән лә.
***
Яшен яшәгәндә
Язык мул җыелган...
Адәм баласын
Яшен яшьнәгәндә:
– Сугар, – дип тоелган...
***
Куышын корыр да
Җылы куенында,
Адәм баласының
Гүренәчә иблис
Уйнар уенында.
***
– Ал, – диеп сынарлар: –
Кулын сузмый торыр...
Адәм баласының
Тыелганлыгына
Шайтаны котырыр..
***
Агачыннан ерак
Төшмәгәнендә дә
Адәм баласының
Дәрәҗәсе – фәкать
Эш мәгънәләрендә...
***
Япканы – саламнан,
Якканы – тал, читән...
Адәм баласының
Медальләр такканы
Ярышларда җиңгән.
***
Капчыгы, янчыгы,
Кылчыгы-көрпәсе...
Адәм баласының
Кыш буе талчыгып
Яшь үлән көтәсе...
***
Читтә йөреп кайткан,
Күчтәнәче мулдан:
Адәм баласының
Тынып торганы юк
Тәне кычытудан.
***
Тарлыкка күнеккән,
Юклыкка ярашкан...
Адәм баласының
– Ярар, – диячәге
Ярты күз караштан.
***
Иңендәге йөген
Илтәсе үр менеп...
Адәм баласының
Туктап калыр барысы –
Кинәттән сур өреп...
***
Мохтаҗлыкның төсе –
Сорыдан сорыдыр...
Адәм баласының
Җан саклап торыры: –
Тарыдыр, солыдыр...
***
Куллары сузылмас,
Алсынмас аягы...
Адәм баласының
Хәләлне хәрәмнән
Аера алганы.