Тәпи баскан җирем чирәм иде...
Печән исе
Җәй айлары.
Шәһәр урамында
Күкрәп үсте үлән газонда.
Чабып ташладылар беренче кат,
Җыймадылар...
Чапкан көе калды ул шунда...
Узып бара идем урам буйлап,
Җәйге иртә белән кинәнеп,
Борын ярып, печән исе керде,
Сулышларым китте киңәеп.
Иснәдем дә яңа печән исен,
Әллә нишләп шушы урында,
Җыр язасым килде минем кинәт,
Яңа чапкан печән турында.
Яңа чапкан печән...
Балачактан
Нинди якын, нинди таныш син!
Синдә аунап, мәтәлчекләр атып,
Хозурланып үскән бала мин.
Җәйге эссе көндә, абый белән
Чапкан идек болын печәнен.
Алып каба идем,
Арасыннан
Җир җиләген, кызарып пешкәнен...
Алып кайткан идек ул печәнне,
Ат арбасын төяп, тутырып,
Күпереп торган, кибеп тә җитмәгән
Печән өсләренә утырып.
Күр әле син:
Һәр үләне аның
Кояш нуры белән тулышкан...
Нинди сихәт бирә шушы печән
Без сулаган иркен сулышка...
Һәркөн иртән шәһәр буйлап йөрим,
Үткәннәрне баштан кичереп.
Комсызланып печән исе исним,
Балачакны искә төшереп...
Таш күңел
Ташлар чолгап алган тормышымны:
Торган йортым – бетон-панельдән.
Баскан җирем – асфальт,
Урамнар – таш, –
Аермасы шушы авылдан...
Тәпи баскан җирем чирәм иде,
Тирә-ягым – яшел басулар...
Кырга чыксам, тургай моңы иде, –
Ул моңнарда күпме ярсу бар!..
Тургай моңы, басу киңлекләре
Балачактан тулган күңелгә.
Шуңа да мин сәерсенеп карыйм
Шәһәрдәге бетон-панельгә.
Шәһәр тормышына күнеккәнбез,
Кабул иттек инде без аны.
Ташлар арасында яшибез шул,
Әллә шуңа микән
Таш күңелләр басты дөньяны.
Ташлар дибез, ташны җансыз, дибез,
Гел тискәре бәя бирәбез...
Ә үзебез, җылы чыксын өчен,
Мунча ташына сулар сибәбез...
Ташлар да бит безгә кирәк кайчак,
Җиһан буйлап Илаһ тараткан...
Һава, туфрак һәм су белән бергә
Ташларны да сөеп яралткан.
Кыя ташы, әнә, нинди горур,
Аңа басып җырлый башларбыз...
Ташлар безгә ныклык өчен кирәк, –
Нигез корып булмый ташларсыз...
Һәрчак матурлыклар, моң-җыр белән
Тулы була безнең күңелләр...
Ташлар кирәк, – алар булсын,
Әмма
Таш күңелләр кирәк түгелләр.
Таш күңелләр үзен генә сөя,
Каян килсен аңа олылык?!
Берәүләрдә хәтта табып булмый
Таш җылысы кадәр җылылык.
Таш күңелле булмыйк без тормышта, -
Таш күңелләр һәрчак кадерсез.
Таш күңелле булмыйк, кешеләргә
Булмыйк таштай каты, бәгырьсез!
Без язмышны үзебез язабыз...
Һәрбер яшәлгән көн – атылган йолдыз;
Һәр йолдыздан сызлып эз кала.
Һәрбер яшәлгән көн кешеләрнең
Язмыш дәфтәренә эз сала.
Язмыш алдан язылып куела, диләр,
Бәхәсләшмим, бәлки, шулайдыр.
Әмма һәр гамәлне, һәр адымны,
Кайсы якка атлауны без хәтта
Үзебез бит сайлап алабыз.
Һәм язмышны үзебез язабыз.
Әниләр
Гомер буе безне озата бара
Әниләрнең күңел аклыгы.
Тирә-юньгә якты нурлар сибә
Әниләрнең күңел сафлыгы.
Җир йөзендә оҗмах ясый ала
Әниләрнең җылы кочагы.
Бары әни, һәрчак сүндермичә
Саклап тора гаилә учагын.
Әниләр бит һәр баласын ала
Үзләренең канат астына.
Әни – изге кеше,
“Оҗмах та бит
Әниләрнең аяк астында”.
Бу дөньяда татып калыйк әле
Әниләрнең күңел җылысын.
Әниләрнең исән булулары
Күңелләрне безнең җылытсын!
Казан урамнары тулы моң...
Казанымны күпме афәтләрдән
Ходай үзе генә саклады.
Бүген дә әле ишетелә кебек
Әби-бабаларның аһлары.
Казан урамнары тулы сагыш,
Казан урамнары тулы моң.
Халкым минем моңлы халык булды,
Җырны юлдаш итте, җырлады.
Дөньядагы күпме халыкларны
Әсир итте татар моңнары.
Казан урамнары тулы сагыш,
Казан урамнары тулы моң.
Тәүге сөюемне югалтуым
Йөрәгемне минем яндырды.
Шул ялкыннар Казан урамында
Мәңге сүнмәс сагыш калдырды.
Казан урамнары тулы сагыш,
Казан урамнары тулы моң.
Түз, йөрәгем!
Йөрәкләрне ярып сагыш кайный,
Сагыш үрсәләнә, ургыла...
Түз, йөрәгем, бу бит вакытлы хәл,
Сынауларга түзеп тор гына.
Түз, йөрәгем, сабыр итик әле,
Сабыр төбе сары алтын бит.
Сагышларны басыйк җыр-моң белән,
Моңнарыбыз җирдә калсын дип.
Актарылып килгән сагышларны
Алып китәр дәрья сулары...
Сагыш яралаган йөрәкне дә
Иркәләр бер кояш нурлары.
Көннәр үткән саен арта бара
Сине сагыну, сине югалту.
Күпме юксынсам да кире кайтмый,
Ярдәм итми һичбер юату.
Кайттым әле...
Синең белән булган урыннарга
Менә кайттым әле кабаттан.
Узган яшьлегемне хәтеремнән
Искә алып йөрим кабатлап.
Ә син бу минутта кайдасыңдыр?
Хәтерлисең микән үткәнне?
Искән җилләр, аккан сулар әллә
Эзсез юып алып киткәнме?
Ә мин, юләр, вакыт-вакыт шулай
Гадәтләндем монда килергә.
Тормыш һаман өйрәтмәде мине, –
Үткән кайтмый юкса гомергә...
Савап – гөнаһ арасы
Савап – гөнаһ арасы –
Аклыгы йә карасы.
Шушы ике арада
Әйләнә дә тулгана
Һәрбер адәм баласы.
Әгәр акка юнәлсә,
Шайтан котырта аны.
Шайтаны белән китсә,
Намус камчылый җанны.
Намусың белән яшәсәң,
Гомерең озын була;
Йөзеңдә аклык балкый,
Күңелең тыныч була.
Күзгә-күз карашып...
(Хатыным Фәйрүзәгә)
Теләкләр бер булсын,
Кәефләр көр булсын,
Дөньяга тик шатлык китерик.
Афәтләр булмасын,
Өметләр сүнмәсен,
Тормышны мәгънәле иттерик.
Син – миңа, мин – сиңа
Һәрвакыт, һәрчакта
“Кадерлем” дип кенә дәшик без.
Сөйләшер сүзебез
Беркайчан бетмәсен,
Күзгә-күз карашып яшик без!
Хисләремә тупас кагылма син...
Хисләремә тупас кагылма син,
Мин сөйгәне идем берәүнең...
Кем ул диеп син сорамачы,
Кирәге юк андый сорауның.
Син сорама ул турыда миннән,
Яңартмыйк ла йөрәк ярасын.
Кайтмый инде ул чак, үткән сөю,
Яңарса да,
Хыялларда гына яңарсын.
Җиде сагыш, җиде моң...
Мәңге тынмас хәтер булып
Сызлап тора һәрбер көн
Татар халкы күңелендә
Җиде сагыш, җиде моң.
Кол Шәрифнең шәһитлеге,
Тукайның ятимлеге.
Сәйдәшебез көйләренең,
Сәнгатьчә бөтенлеге.
Акмулланың тугры сүзе,
Даланың ачы җиле.
Дәрдемәнднең сызлануы,
Аяныч тормыш юлы.
Моң чишмәсе булып калды
Фәридә Кудашева.
Илһам Шакиров әйләнде
Милли моң кояшына.
Мәңге тынмас хәтер булып
Сызлап тора һәрбер көн
Татар халкы күңелендә
Җиде сагыш, җиде моң.