УНӨЧЕНЧЕ ӨМЕТ

«Эш» Татар газетасы өчен бик килешле исем.
Хезмәт—ул татар кешесенең ихтыяҗы, яшәү рәвеше Урта Азиядәге кардәшләребез хезмәт сүзен «Михнәт» дип тәрҗемә итә. Туксан яшьлек газета язмышына төшкән михнәт юбилей мәкаләләренә, фәнни язмаларга, истәлек һәм альбомнарга гына сыймас.
Әле, Татарстанны Автономияле республика итү турындагы декретка В. И.Ле- нинның кулы куелмаган килеш, Октябрь инкыйлабыннан сон нибарысы дүрт ай вакыт үтүгә, рәсми Татар газетасы чыга башлый. Газета хәрби интервенцияләр, гражданнар сугышы, колхозлашу, шәхес культы елларын. Бөек Ватан сугышын, торгынлык чорын һәм, ниһаять, базар мөнәсәбәтләре илә социализм казанышла- рын сату кебек михнәтләрне исән-имин кичеп, яңалык хәбәрчесе буларак яшәп калган. Әйе, анын исеме сигез тапкыр алышынган, әйе. бүгенге баш мөхәррир дә
инде унөченче, өмет.
«Ватаным Татарстан» газетасының унөченче баш мөхәррире Минназыйм Сә- фәров белән кара-каршы сөйләшеп утырабыз.
—Минназыйм әфәнде, әгәр кичәге 90 еллык тарихны күзалласак, сезнен газета белән безнең журнал бик якын туганнар булып чыга. Ник дигәндә, матбагаларыбызнын нигез салучылары һәм даими авторлары шул ук шәхесләр бит.
—Әлбәттә шулай. Татар журналистикасының тарихы йөзәр еллап кына исәпләнә, ә матур әдәбият борынгыдан килә.
Шуна күрә дә һәр ижтимагый яңарышның башында әдипләр
торган Г.Камал, Ф Бурнаш, Г Нигъмәти. Ф Сәйфи-Казанлы. Ф Әмирхан. Һ Такташ, X. Туфан, М.Жәлил, М.Әмир. И.Гази, Ш.Мөдәррис кебек бик күпләр безне туганлаштырган.
—Туган димәктән, заманыбызга күрә хөсетлектәнме, хәзер бит туган белән туганнын арасында да ышанычлы гына дуслык юк. Ә «Ватаным Татарстан» белән «Казан утлары» арасында бу дуслыкның традицияләре дә бар.
—Әйе Әйтик без «Казан утлары» журналын редакциябезгә почта аша яздырып алып укыйбыз.
—Без дә сезнен әбүнәче. «Ватаным Татарстан» безгә дә килә. «Казан утлары»нын һәр яна санына күзәтү ясап барасыз.
-«Казан утлары»нда чыгарга тиешле күләмле әсәрләрнең өзекләрен үзебездә бастырып укучыларны алдан ук сөендерә торабыз.
— Минназыйм әфәнде, газетагызның һәр саны хикәя, публицистика, тәнкыйть мәкаләсе белән тулы, хәтта, башка газеталардан аермалы буларак, шигырьләрне дә юллап кына түгел, ә полосалап—бит тутырып бирәсез. Сезнен бүгенге оештыручыгыз республиканың Министрлар Кабинеты. Алар әдәби язмаларга бирелгән мәйданны күпсенмиләрме?
-'•Ваганым Татарстан»га баш мөхәррир булып расланганда Президентыбыз М Ш Шәимиев. мине сынар өченме: «Алга таба газетаны нишләтергә уйлыйсын'’»- дигән иде
—Ил Башынын нинди җавап ишетергә теләгәнен сизенгәнсездер, шәт?
-Әйе. Иске өйне кемдер сипләп котыла, кемдер яңаны сала.-дидем «Сипләү—
«Кызы.1 Татарстан» (1924—1951) редакциясе Сулдан уңга Ф Сәйфи-Казанлы, М Гали, редактор урынбасары Г. Тольшбайский. редактор Г. Нигъмәти. К Тинчурин.
ялкаулар, булдыксызлар эше. яманы салырга кирәк»,—диде Минтимер Шәрипович.
—Һәм шулай булды дамы?
-Үземә каршы эшләгәнем юк. Планеркаларда ни уйлап, ни кинәшсәк—безненчә бара. Шуна күрә эшкә соенә-сөенә киләм.
-Димәк, «Ватаным Татарстан* әдәбияг-сангатькә булган игътибарын киметмәячәк? Хикәя- повестьлар, романнан өзекләр, тәнкыйть мәкаләләре дә, шигырьләр дә элеккечә күпләп басылачак?
—Әлбәттә. Газетагызда әдәби
әсәрләрне киметегез дип берәүгә
«Социалистик Татарстан »0а чыккан фоторәсем Казанның Спорт сарае Беренче космонавт Юрий Га. арин Р К Беляев оелән 1967 ел.
дә югарылан Указ төшми. Кайбер газеталар шигырь басудан бөтенләй баш тартар икән—бу аларнын эчке сәясәтләре генә. Халык хәзер шигырь укымый дип халык исеменнән хөкем карары чыгарып утырырга ярамын Заманында мәчет манараларым да халык исеменнән кискәннәр Аны райком секретарьлары егып йөрмәгән Һәр авылнын берәр денсезе табылган Тиражлар бетә, халык укымый, тагар китаплары нәрсәгә ул дип йөрүчеләр—денселтәр алар
—Димәк, Минназыйм әфәнде, һәр явызлыкның нигезендә финанс кытлыгы ту гел, ә «кеше факторы* тора.
—Алар бер-берсснә тыгыз бәйләнгән 90 яшьлек газетабызны гралимиялс. сыйфатлы. ЗӘВЫКЛЫ итеп саклап 100 яшенәчә җиткерәсебез килә Эстрада тирәсенә укмашкан -сары матбугат» белән уртаклыгыбыз юк Алар бит тираж арггыру өчен бүгенге эстраданың үзе кебек «арзанлы*, оятсыз, тозсыз гайбәтләр язып халыкны матур әдәбияттан, зәвыклы сәнгатьтән аералар.
Г ШәрәфстОинов А. Әхмәтов. А/ Мостафин 1 Тохфәтухлин. 111 Хаииатов г/ччЬктщч Р Тимергалин, Ф дгъзамов. 3 Габипюв. 3 Хоснетдиноо. 1 Шәфиеу пин 196Н а
—Сезнең үз кытыгыз Гөлназ ла шул эстрада тирәсендә эшли. Ул да -сары прессага* иярмәсме?
Без ннын белән көн саен шушы темага сөйләшәбез Гаиләбез табын артына җыел тач чәй эчүләр еш кына «планеркама әверелә. Бәхәс туа. ләкин туган тел дигәндә арабызда конфликт юк
-Тәрбиягез бик кырыс күренә-сезнен Гөлназ татарчаны әлифба телендә сөйләшә. Ни дисән дә ул бит шәһәрдә туып-үскән -безнең көннәр герое*
-Беләсез бит. мин Чуашстаннан килгән гатар Татарстаннан читтә яшәүче диаспора ана телен сезгә караганда хөрмәтләбрәк саклый Яшермим, мин үзем лә шагыйрь булыр|д хыялланган кеше Якташым Р Зәйдулла белән ши1ырыәрсбсзисн бер полосаларда басылганы бар. Г.Сәбитов кереш сүз язган иде Хәер, кайсы гына татар баласы шигырь язып карамагандыр
Кызышз Гөлназ да кечкенәдән шигырь язлымы?
-Ул VI сыйныфта укыганда, хәер сорап торучы бер әбине кыланып, анын
турында «Сабантуй»га язып жибәргән иде һәм студент елларында «Татарстан яшьләре*ндә И. Шәрәфидә практика үтте. Радио-тслевидсние анын стихиясе ул.
—Ярый, без тагын газетагызнын 90 еллык юбилеена әйләнеп кайтыйк әле... Белгәнемчә, «Ватаным Татарстан» милли матбагалар арасында тираж буенча ел рекорды номинациясендә өч ел рәттән «Ника» статуэткасы алган, дүрт төбәктә махсус хәбәрче тоткан, ике-өч хезмәткәрле әдәбият һәм сәнгать бүлеген саклап калган, китапханәле-музейлы олуг газета... Язылу чоры башлангач, райондагы хакимият җитәкчеләре сезгә бик теләп булыша торгандыр.
—Демократия бит хәзер—ни телибез, шуна язылабыз дип теге «сары пресса»га ябышып яталар.
Матбугат бетә дигән бик җайлы ишарә уйлап таптылар да... Йә безнен хакимияткә хәзер зыялылар кирәкми, йә алар моны махсус шулай эшли!
Җитәкчеләребез укымый икән, димәк, аларга ияреп гади халык та укымаячак.
— Бәлки министрлык һәм тармакларның матбугат үзәкләре ярдәм итәләрдер?
— Матбугат үзәкләре, мина калса, эчке яңалык- ларны читкә чыгармас өчен махсус оештырыла...
—Бәлки, тәнкыйть язмаларын күбәйтергәдер?
Әйе! Урындагы берәр җитәкчене «борычласаң*, бүген «Ватаным Татарстан» чыкмады дип бөтен районында тиражны -югалталар». Язылу чорында күрәләтә аяк чалулар башлана Татар түрәләренең серкәсе су күтәрми Алай да тәнкыйть язмалары чыга тора Без күбрәк укучылар белән эш итәбез, почтага үзе барып языла торган әбүнәчеләребезгә таянабыз. Алардан көн саен кочак-кочак хат килә Бөтенесе ярдәм сорый...
—Укучылар белән элемтәгез гел хат аша гынамы?
— ^к- нишләп хат кына булсын?! Иллегә якын хәбәрчебез гел юлда. Интернеттан да шактый яңалык керә. Премьер министр Рөстәм Миннеханов махсус күрсәтмә биргәч, министрлар, ведомство җитәкчеләре белән турыдан-туры элемтә оештыра башладык. Казан шәһәре мэры да килде. Газета укучыларының сорауларына өчәр сәгать буе җавап биргәнебез бар
—Мицназыим әфәнде, укучыларыгыз олыгаямы?
—Киресенчә, яшәрә. Анкеталар үткәргәч, без мона ышандык. Инде яшьләр өчен «Яшелчә» дигән кушымта да чыгарабыз: яшь, яшел, яшьләрчә, ягъни Редакция хезмәткәрләре дә яшәрә, күбесе—үземнең шәкертләрем Журналистика факультетыңда унбиш ел укытуымның тагын бер нәтиҗәсе бу яшәрме? ННаЗЫ”М Ә<^ӘНде' гл ,етабызның исеме сигез тапкыр үзгәргән дидегез. Монысы
— Исем дигәннән, газета тарихында баш мөхәррирләрнең берсе Фәтхи Бурнаш та минем якташ булган, ул да Чуашстаннын Батыр районыннан («Чаян» журналына исемне ул тапкан). Безнең газетаның җисеме дә. исеме дә табылган. Әгәр беренче коннәреннән үк «Ватаным Татарстан» дип оеша алса-ул моңарчы сигез кат исем дә алыштырмаган булыр иде.
турь"ща “"-"анген башланган ангэмабез бик барэкатас утге. Гагетагыаның 100 еллыгында тагын бер кат очрашырга язсын.