ЯМЬ ҺӘМ ГАМЬ

Сәйдә Зыяның беренче шигырьләрендә ук туган як табигатенә, кешеләрнезз үзара эчкерсез мөнәсәбәтенә, аларның бәхетенә сөенеп соклануы аермачык сизелә иде Иҗатының башлангыч әсәрләрендә үк ул укучыларын аны ташлап китә Алай гынамы — Әйдәгез, бер-беребезгә игелек кылып яшик, тормыш юлыннан җитәкләшеп узыйк, матурлыкны аңлыйк, дип чакыра иде. әйе, шигырьләренең мәгънәви юнәлеше шушы иде Сиксәненче елларда Сәйдә Зыя (ул 1941 елда хәзерге Теләче районының эшчән һәм үзгә-кырыс холыклы кешеләре белән танылган һәм бай табигатьле Шәтке авылында туган) чәчмә әсәрләр дә яза башлады Аның -Кайнар сукмаклар». «Кар карасы» исемле повестьларында, шулай ук хикәяләрендә шигырьләренә хас лейтмотив— тормыш яме мәсьәләсе үзәктә тора Менә «Сыну» дигән хикәясе Мондагы вакыйга «мәхәббәт өчпочмагы»ннан тора, әмма ул - сирәк очрый торган «өчпочмак» Апалы-сеңелзе Халисә һәм Сәвия, азар арасында—Габделнур Сәвия белән Габдел нурның яратышуларын белгәч, бу соң— апасына Габдезнур янына кире кайтырга куша Әйе. тормыш ямен Сәвия кебек аңлаучылар да бар, алар, хәтта хыянәткә барып, тормыштан, кем әйтмешли, барысын да (яхшысын) азып калырга тырышалар Ә шулай да Халисә кебек олы җанлы кешезәр генә яшәешне ямьгә бизиләр С. Зыяның «Ике Әнисә, бер Мәхмүт». «Язгы салкыннар». «Ике дөнья арасы- «Юл читендә» исемле хикәязәрендә дәәлеге лейтмотив анык сизезә «Каеннар да кара бизәкле* дигән хикәядә инде халкыбызның матур итеп яшәвен пычратырга-җимерергә теләү чукындыру сәясәтен кешеләр язмышында сурәтләүдә чагыла. Язучының балалар өчен язылгазз һәм юмористик хикәяләре дә шактый, алары да шул очтан Инеш буендагы чирәмлеккә йөге белән чуя китереп бушатканнар Журнал укучыбыз игътибарына түбәндә тәкъдим ителгән хикәянең башында рак шундый деталь бар Язучының бу хәлне алдан искәртеп куюы нигә кирәк бу зды икән ’ Хикәязәү барышында чүп өеменә кире кайтылмый ич, автор безне эзлекле рәвештә Булатның базык тотарга әвәслеген тасвирлап кызыктыра кебек Азай гына түгел икән шул ■ чирәмлектәге чүп өеме детазе безне күл-e.ua төбендәге чүп -чар тавына азып төшә /./ икән Бу кадәресе. тормышны ямьсезләндерүчеләрне һәм ямьләндерүчезәрне укүчыги чагыштырып күрсәтү өстенә. язучының әдәби остазыгы }гә баруына да дәлил Уңышлар телим сиңа. Сәйдә сеңелкәй' — Әйдәгез, бер-беребезгә игелек кылып яшик, тормыш юлыннан җитәкләшеп узыйк, матурлыкны аңлыйк, дип чакыра иде. әйе, шигырьләренең мәгънәви юнәлеше шушы иде Сиксәненче елларда Сәйдә Зыя (ул 1941 елда хәзерге Теләче районының эшчән һәм үзгә-кырыс холыклы кешеләре белән танылган һәм бай табигатьле Шәтке авылында туган) чәчмә әсәрләр дә яза башлады Аның -Кайнар сукмаклар». «Кар карасы» исемле повестьларында, шулай ук хикәяләрендә шигырьләренә хас лейтмотив— тормыш яме мәсьәләсе үзәктә тора Менә «Сыну» дигән хикәясе Мондагы вакыйга «мәхәббәт өчпочмагы»ннан тора, әмма ул - сирәк очрый торган «өчпочмак» Апалы-сеңелзе Халисә һәм Сәвия, азар арасында—Габделнур Сәвия белән Габдел нурның яратышуларын белгәч, бу мәхәббәтнең ныклыгына ышанып. Халисәаларга карышмыйча кы куя Ләкин сеңзесе Сәвиянең акылы умырткасыз икән. Габделнур авыргач, ул Гамые булуың иҗатыңны ямьләндерә синең '