УЛ —ТҮРДӘ

ТАТАР ХИКӘЯЛӘРЕ ХӘЗИНӘСЕННӘН

Сөенечле хәл—әдәбиятыбыз олы булганлыктан. янын гүре кин һәм югарыда. .'(аеклы әдипләребез генә әнә шул ■ үре ә күтәрелә, чөнки анда менү очен әдәби талантыңны йок агы изеп житәргә. әдәбият мәйданын үзенчә бизәргә кирәк. Шундый егәрле һәм оста азучыларыбыз арасын га Ибраһим I аги (Ибраһим (арнфулла улы Мииг азиев) да бар. Ул 1907 елның 4 февралендә Кама Тамаг ы районының Олы Карамалы авылында гуа. Вала һәм үсмер чаг ы балалар йортында уза. /Чинары комсомол эше. журналистлык хезмәте — егерме ике яшеннән ул «Авыл яшьләре» риалының һәм «Кызыл яшьләр» rarer асының мохәррнре була. Нәкъ шул вакыг га аның беренче хикәяләре басыла. Ибраһим I а ти әдәбиятыбыз хәзинәсенә күп санлы кечкенә һәм зур күләмле хикәяләрен. «Онытылмас еллар» грилог иясен саллы. Дөнья һәм рус классиклары әсәрләрен тагар укучысына җиткерүдә хезмәте зур булды, аның жә- мәгагь эшчәнлеге публицистик мәкаләләрендә дә чагылды. Сүнә үтә таләпчән булу, фикерен төгәл һәм үгемле итеп әйтә белү хас иде ана. Бу сынфагын. мои тый осталыгын аның әдәби әсәрләрендә дә күреп була, үзен тотышында га сизеп була иде. Ботарга язылган һәм әйтелгән ике генә җөмләсен мисал итик. Менә аның Фатих Хөснигә биргән бәяләмәсе: «Фатих Хөсни үзе бер дөнья». Мәкаләнен шушы беренче җөмләсеннән үк күренекле таманлашы ижагына гөгәл-тулы бәя биреләчәгенә укучыны ымсындырды Ибраһим абый. Икенче мисал. Язучылар берлегендә— Матбугат йортының Тукай клубында телебез проблемалары турынла- т ы җыелыш ике кон барды. (ойләшүиен кызган чаклары еш булды анда. Ирксн.гсп фикерләшү бик гә таләп ителә ите. Әмма алты рәтләрдә партия өлкә комитеты аппаратын та эшләүчеләр дә утыра. Шул чакта җыелышта рәислек игүче Ибраһим абый: — Иркен.гәп сөйләшергә дә ирек бирмисез, киләсез лә удырасыз шушында.— дип. хәтта тортеп күрсәтеп, залга ярып сал.ты. Моның өчен исә иман тота белергә кирәк иде. «Гади кешеләр» романы турында матбугат та төрлерәк фикерләр әйтелде. (Мин дә китап нәшриятын га әсәрне тикшерүдә кимчелекләр табарга тырышкан идем). Тискәре фикерләргә Ибраһим абый бер мәкаләсендә тадәтенчә бнк җете гыйбарә әйтте: «Мин жил тегермәнен яздым, җил тегермәненнән су эзләп башытыгны катырматыз!» Ибраһим абый кыска, хәтта бик кыска хикәяләр остасы да иде. Унын журналиын «Татар хикәяләре хәзинәсеннән» бүлегендә урын алырлык әсәрләре шактый. Әмма «Гурт ай картаямы икән?» исемлесенә тине юктыр. Без журналга шушы кешелекле, җылы хикәяне тәкъдим игәргә булдык. Бу хикәя беренче тапкыр «Каган утлары» журналының 1966 елт ы II нче санында басыла. Шул елда ук язучынын ике томлыгының беренче гомында урын ала. Төзәтүләр юк тиярлек — кайбер абзацлар һәм тыныш би.пс.тәрс генә үзтәрте.пәи. ахырдан икенче абзац тәнкыйтьчеләр очен анлатма абзац, тияргә кирәктер аны — сызылган. 1үбәндә китереләчәк хикәя тексты шул ике томлыкнын беренче томыннан алынды. ...Ибраһим абыйга 1997 елның февралендә туксан яшь ту.пан булыр иле. Сиксән еллыгына аның әсәрләренең оч гохглыты чыг ары н ан иде. Ә туксан еллыгына? Габдулла Тукай бүләгенә ия бу.пан ягучыбызны онытырга маташабыз түгелме? Яман х.зл... Инде укучыларыбыз игътибарына Ибраһим абын I а энный әдәби мәсьәләдә галәячәплеген раслаучы (ул минем хикәяләргә кагылышлы) матбугатта басылмат ан бер мәкаләсен дә тәкъдим