Иҗтимагый- мәдәни тормышыбыздан

РӘСМИ ХӘБӘРЛӘР ЛАУРЕАТЛАРГА — ДӘҮЛӘТ БҮЛӘКЛӘРЕ 29 декабрьдә Казан Кремлендә Татарстан Президенты Минтимер Шаймиев 1995 елла республикабызның Дәүләт бүләгенә лаек булган бер төркем лауреатларга дипломнар һәм күкрәк билгеләре тапшырды Бүләкләнүчеләр арасында Казан дәүләт университеты профессоры, филология фәннәре докторы журналыбызның редколлегия әгъзасы Хатип Миннегулов. Татарстанның травматология-ортопедия фәннитикшеренү үзәге директоры медицина фәннәре докторы, профессор. ТР Фәннәр академиясе әгьза-корреспонденгы Хәйдәр Гаф- фаров. Арча районы хакимияте башлыгы Вагыйз Минһаҗев һ б бар ХАТЫН-КЫЗЛАР КОРЫЛТАЕ 21—22 декабрь көннәрендә башкалабыз Казанда Татарстан хатынкызлары корылтае үткәрелде Аңа төрле төбәкләрдән, чит илләрдән дә мәртәбәле кунаклар килгәннәр иде Корылтайның беренче көнендә делегатлар төрле оешмаларда, предприятиеләрдә булдылар, секцияләргә бүленеп, мөһим мәсьәләләрне тирән ген өйрәнделәр Икенче көнне исә Г Камал театры бинасында корылтайның пленар утырышы булды Корылтай делегатларын Татарстан Премьер-министры Ф Мөхәммәтшин котлады Доклад белән ТР Дәүләт Советы Рәисе урынбасары 3 Вәлисва чыкты Фикер алышуларда «Сөембикә» журналының баш мөхәррире Р Туфитуллова. Россия хатын-кызлары союзы рәисе А Федулова, Татарстанның халык язучысы Г" Ахунов. Чаллы хакимияте башлыгы Р Алтынбаен. «Теплоконтроль» заводы тснераль директоры В Кулагин һ б. катнашты. Корылтайда Татарстан хатынкызлары оешмасының эш платформасы билгеләнде Оешманың рәисе игеп 3 Валиева сайланды ЖУРНАЛ ХЕЗМӘТТӘШЛЕККӘ ЧАКЫРА Инде өченче ел республикабызда, төсле рәсемнәр белән бизәлеп. һәртөрле кызыклы материалларга бай һәм яхшы сыйфатлы «Бизнес н Татарстане» журналы (баш мөхәррире Хөсәен Вәлнәхмәтов) чыгып килә. Рус һәм инглиз телләрендә нәшер ителүче бу басманы Татарстан Республикасының Тышкы икътисади бәйләнешләр министрлыгы белән ТР Мәгълүмат һәм матбугат министрлыгы гамәлгә куйган иде. Журналның 1995 ел азагында чыккан соңгы саны да күпләрнең игътибарын үзенә җәлеп итәрлек итеп эшләнгән Анда Татарстан Республикасы Премьерминистры Фәрит Мөхәммәтшин белән әңгәмә. «Промтрансссрвис» акционерлык җәмгыяте президенты Шамил Давыдов язмасы. «Вираж- акционерлык җәмгыяте генераль директоры Рәшнд Шәйхстдинов. «Мәгариф, нәшрияты һәм аның директоры язучы Мөдәррис Валиев турында кызыклы материаллар һәм фоторәсемнәр урын алган Журнал шулай ук башкалабызда ачылган «Арча» сәүдә йортында. «Сельхозтехника» сәүдә үзәгендә генераль директорлар булып эшләүче бертуган Ирек һәм Илдар Хафизов.тар. «Идел» агрофирмасы җитәкчесе Рафикъ Гыйльметдинов һәм Идел аръягындагы «Подберезье» крестьян хуҗалыклары кооперативлары ассоциациясе рәисе, авыл хуҗалыгы фәннәре кандидаты Петр Чекмарев кебек кызыклы шәхесләр һәм аларнын матур эшләре белән таныштыра, үзара хезмәттәшлеккә чакыра Журналда шулай ук рәссам Ильяс Файзуллин картиналары күчермәләре. Г Камал театрында куелган «Идегәй» спектакленнән күренешләр бирелгән ФӘННИ-ГАМӘЛИ КОНФЕРЕНЦИЯ 6 7 декабрь көннәрендә Биекгау районы үзәгендә «Казан арты тарихы һәм мәдә- нияты. аның проблемалары» дигән темага 1 региональ фәнни-гамәли конференция үткәрелде Ул. Биектау районы оешуның 60 еллык юбилеена батышлап, әлеге район хаки миятс тарафыннан. Татарстан Фәннәр академиясенең Г Ибраһимов исемен тәте Тел. әдәбият һәм тарих институты. Татарстан мәдәният министрлыгы. Иске Казан тари- хи-мәдәии һәм табигать музей-тыюлыгы. Идел белән Нократ елгалары арасындагы төбәкнең көньягы Казан артының мәдәни һәм гарихн һәйкәлләрен өйрәнү, саклау һәм файдалану проблемалары буенча гыйльми совет катнашында оештырылган иде МУЗЕЙ ӘҺЕЛЛӘРЕ КИҢӘШӘ Башкалабыз Казанда «Югары уку йортларының музейлары. Проблемалар, перспективалар» дигән темага региональ конференция булып узды Конференцияне Урта Иде т төбәгенең югары уку йортлары музейларының фәнни-мстодик советы. Казан Дәүләт университетының тарих музее. Татарстан Җөмһүриятенең берләштерелгән дәүләт музее оештырды Урал урман-техннка академиясеннән. Мари техник университетыннан. Коми университетыннан һ 6 юга ры уку йортларыннан килгән вәкилләр бүгенге көнлә .музейлар эшендәге мөһим мәсьәләләр турында жентскләп фикер алыштылар. киңәшләштеләр Аннары, бергәләшеп. Казандагы Ё. Баратынский. С Сәйдәшен, М Горький музейлары экспонатлары белән таныштылар. Татарстан Республикасының берләштерелгән дәүләт музеендагы «Иске музей» дигән күргәзмәне карадылар УДМУРТИЯ ТАТАРЛАРЫНЫҢ III КОРЫЛТАЕ Ижевс.кида Удмуртиядә яшәүче татарларның III корылтае булып үтте. Әлеге республиканың Татар иҗтимагый үзәге тарафыннан оештырылган ошбу җыенга Казаннан һәм Чаллыдан да байтак кунаклар чакырылган иде Корылтай Удмуртиядә гомер итүче 135 меңләп татарның мәнфәгатьләрен чагылдырган карарлар кабул итте. МӘКТӘПЛӘРГӘ ИСЕМ КУ ШЫЛДЫ Татарстан Министрлар Кабинеты карары белән. Әтнә районы Комыргуҗа урта мәктәбенә унтугызынчы гасырның танылган мәгърифәтчесе, олуг галим Шиһабетдин Мәрҗани исеме, ә КүллеКиме урта мәктәбенә Татарстанның халык шагыйре Сиб- гар Хәким исеме бирелде. ЯЗУЧЫЛАР БЕРЛЕГЕНДӘ ИДАРӘ УТЫРЫШЫ 14 декабрьдә Татарстан Язучылар берлеге идарәсенең чираттагы утырышы булып узды. Аның барышында Г Бәшировның 95, М. Җәлилнең 90 еллык юбилейларын үткәрү, әдәби ел йомгакларына хәзерлек һәм вафат булгар кайбер язучыларыбызнын Исемнәрен мәңгеләштерү, кабер ташларын яңарту мәсьәләләре тикшерелде һәм туларны тормышка ашыру юнәлешендә тиешле? карарлар кабул ителде. ТУКАЙ КЛУБЫНДА ТАНТАНА Танылган язучы-фронтовик Гурий Тавлин- га 70 яшь тулуга багышлап, Татарстан азучыларының Г. Тукай исемендәге клубында кичә уздырылды. Юбилярны Татарстан Язучылар берлеге идарәсе рәисе Р. Мөхәммәдиев, Татарстанның халык язучысы А Гыйләҗев, әдипләрдән Б Камалов. М Хуҗин. шагыйрьләрдән Г Зәйңәшева. С Гәрәева, М. Әгьләмов, «Мәдәни җомга» гәзитенең баш мөхәррире 3. Мансуров һ. б котладылар. Якташлары Исеменнән Г. Тавлинны Зәй районы хакимияте башлыгы урынбасары Р Нәжипов тәбрикләде, бүләк тапшырды Танылган җырчылардан Г Казанцева. Г. Ибушев юбилярга багышлап керәшен халык җырларын башкардылар. Г. Камал театрының күренекле артисты Н Дунаев юбилярның әсәрләреннән өзекләр укыды. РӘШИТ ГӘРӘЙ АТНАЛЫГЫ Танылган шагыйрь Рәшит Гәрәйнең 65 яшьлек юбилеен Минзәлә һәм Тукай районнарында зурлап, әдәби атналык рәвешендә билгеләп үттеләр Ин элек аның олы бәйрәме туган авылы Малтабарда уздырылды (Хәзер бу авыл Тукай районына керә). Юбилярны котлау өчен биредәге мәдәният сараена Тукай һәм Минзәлә районнары хакимиятләре башлыклары урынбасарлары Ф Гынниятуллина, 3 Павлова, Казаннан шагыйрә С Гәрәева, әдип М. Хәбибудлин, күпсанлы зыялылар, авыл хезмәтчәннәре килгән иде. Минзәлә шәһәрләре мәктәпләрендә, «Чишмә» бакча-гимназиясендә. педагогия учияишесснда, медицина техникумында һәм Дәвек, Кадрәк, Тауасты Байлар авылларында үткән әдәби-музыкаль кичәләрдә дә Рәшит Гәрәйгә зур хөрмәт күрсәтелде. ШАГЫЙРӘГӘ — ЧӘЧӘКЛӘР К. Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театрында, күренекле шагыйрә Лена Шагыйрьҗанның 50 еллыгына багышлап, шигырь, җыр-моң бәйрәме уздырылды. Юбилярны котларга аңа тормыш бүләк иткән Актаныш районының Пу- чы авылыннан да, гомеренең шактый зур өлеше узган Әтнә районының КүллеКиме авылыннан да байтак кунаклар килгән иде. Алар Л Шагыйрьҗанга каннар тәбрик сүзләре әйттеләр, истәлекле бүләкләр, чәчәкләр тапшырдылар. Татарстан Язучылар берлеге идарәсе рәисе Р Мөхәммәдиев, Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбле җитәкчесе Л. Кустабаева. Г. Камал театрының танылган артисткасы Н Ихсанова, «Мәдәни җомга» гәзите- нең баш мөхәррире, шагыйрь 3. Мансуров һәм башкалар, үзләре эшләгән иҗат коллективлары исеменнән дә котлап, юбилярга иң из! е теләкләрен җиткерделәр. Күренекле артистлардан У Әлмиев, Гөлзадә. И Бикта- һиров, К. Хәйретдинова, Л. Маслова, Д. Закиров һ. б юбиляр сүзләренә язылган һәм ул яраткан җырларны башкардылар. ТУФАН ТУГАН ТУФРАКТА Татар халкының атаклы шагыйре X. Туфанның тууына 95 яшь тулган көннәрдә бер төркем язучылар аның туган ягына Аксубай районының Иске Кармәт авылына, килделәр Татарстан Язучылар берлеге идарәсе рәисе Р Мөхәммәдиев. драматург Т Миңнуллин. шагыйрьләрдән Ш Галиев. Р Миңнуллин. Хәйдәр, әдибә Н Гыймат- динова олуг язучыбызның музеенда һәм мәчеттә булдылар, укучылар белән очраштылар Аксубай районы хакимияте башлыгы М Халитов белән сөйләшүләр барышында X Туфан музеен киләчәктә тагын да киңәйтеп, аны мемориаль үзәккә әверелдерү мәсьәләсе дә күтәрелде ШАГЫЙРЬНЕ ИСКӘ АЛУ «Казан утлары» журналында озак еллар эшләгән каләмдәшебез, Г Исхакый бүләге лауреаты шагыйрь Рәшит Әхмәтжанов 1995 елның гыйнвар аенда арабыздан киткән иде. Аның туган ягы Баулы районында 27—29 ноябрьдә әдипне искә алу көннәре булып узды. Кичәнең иц беренчесе шагыйрьнең туган авылы lamp Канлызы мәдәният йортында үткәрелде Ятучылардан Айдар Хәлим Һәм Рашат Низамисв. Сара Садыйкова исемендәге мәдәни-хәйрия фонды рәисе Әзһәр Хөсәснон. җырчылардан Габдулла Рәхим- кулов һәм Фердинанд Салахов. композитор Сафиян Ибраһимов. артист Илдус Әхмәтҗанов. шагыйрьнең тормыш юлдашы Луиза ханым Әхмәтҗанова тамашачылар алдында Рәшит Әхмәтҗанов турындагы истәлекләрен уртаклаштылар Кичәдә шагыйрь сүзләренә язылган җырлар ла яңгырады Казаннан килгән кунакларны, сәнгать әһелләрен икенче көнне Баулы районы хакимияте башлыгы Наил Зарипов кабул итте Кунаклар район музеенда, мәктәп-т имнази- яләрдә. сәнгать-музыка мәктәбендә булдылар. чыгыш ясадылар Очрашуларның йомгаклау өлеше районның М. Җәлил исемендәге мәдәният йортында үткәрелде Әдәбимузыкаль кичә барышында шагыйрьнең иҗатын пропагандалау, аның истәлекядка- рсн ныгытып калдыру буенча байтак кына эшлекле тәкъдимнәр до әйтелде. СӘНГАТЬ ДӨНЬЯСЫНДА КОМПОЗИТОРЛАР КОРЫЛТАЕ Мәскәүдә Россия Федерациясе композиторларының чираттагы корылтае булып үтте Аның эшендә Татарстан вәкилләре танылган композиторларыбыздан Ә Бакиров. М Яруллин. Ф Әхмәтов һәм иҗади берлек рәисе Р Калимуллин да катнашты «Россия музыкасы киңлекләре» фестивалендә республикабызның иҗат көчләре лә чыгыш ясап, тагын бер мәртәбә үзләренең зур башкару осталыкларын күрсәттеләр КАЗАН КУРЧАКЛАРЫ—ТОРКИЯДӘ Казан дәүләт курчак театрының татар группасы артистлары, театрларның Адана шәһәрендә (Торкия) үткәрелгән II Халыкара фестивалендә катнашып, тамашачыларга «Аг өреккән шомлы төн» дигән спектакль күрсәттеләр һәм зур уңыш казандылар Танылган шагыйрь Зөлфәтнең бу пьесасы Г Тукайның һәркемгә мәгълүм «Су анасы» исемле тезмә әсәренә нигезләнеп язылган Спектакльнең музыкасы исә композитор М Шәмсстдинова тарафыннан иҗат итсл1 ән ТАТАР БИЮЕ АЛТЫНГА ТИҢ Анкарада үткәрелгән төрки халыклар фестивалендә Казанның Химиклар сараеннан барган «Яшьлек» бию ансамбле өч алтын медальгә лаек булды Ансамбльнең программасында дистәгә якын татар һәм шулай ук башкорт. урыс биюләре бар иде Татарстан биючеләре Албания. Болгария. Чехия Гөркия. Кипр кебек илләрнең бию челорс арасын, ы б.грг ан иҗади бәйгедә җиңүчеләр дип табылды ГӨЛЗАДӘНЕҢ ХӘЙРИЯ КОНЦЕРТЛАРЫ Яна ел алдыннан Татарстанның атказанган артисты, М Җәлил бүләге лауреаты Гөлзадә Сафиуллина Ватан сугышында катнашкан ветераннар өчен хәйрия концертлары оештырды Бу тамашада нәфис сүз остасы Айрат Арсланов, язучы Батулла һәм Гөлзадә ханым җитәкли торган «Мирас» җәмгыяте музыкантлары, һәвәскәр артистлар катнашты һәр икс концерт та Тинчу- рин театрында зур уңыш белән узды КОТЛЫЙБЫЗ. СӨЕНӘБЕЗ' ДӨНЬЯНЫҢ ТАНЫЛГАН ЭШЛЕКЛЕС Е «Татнефть» акционерлык җәмгыяте генераль директоры Ринат Галиевнын биографиясе «Дөньяның танылган биш мең эшлек- лесс» дигән тәрҗемәи белешмәнең бишенче басмасына кертелде Әлеге китап 28 ел дәвамында Американын Биография институты тарафыннан нәшер ителә һәм анда эше. осталыгы һәм кылган гамәлләре белән дөньякүләм танылу алган a i аклы шәхесләрнең тәрҗемәи хәлләре яктыртыла ФОЛЬКЛОРЧЫ—ФӘН ДОКТОРЫ Татарстан Фәннәр академиясендәге Тел. әдәбият һәм гарих институтында танылган фольклор галиме Хуҗиәхмәт Мәхмүтов «Татар фольклорынын афористик жанрлары» дигән темага доктор гык диссертациясе яклады Рәсми оппонент лар А Алиева (Мә- скәү). С. Галин (Уфа). Н Юзиев (Казан) һәм тикшерүдә катнашучылардан X Миннсгулов. А Ки гиков (Йошкар-Ола). Ә. Сөләйманов (Уфа). Н Хисамов. Ф Солтаиовлар диссертациягә югары бәя бирде тәр. аның татар фольклор фонснә зур өлеш кертүен билгеләп үттеләр ЫР1М All ПӘҖМ1 I 1ИНОВАЛАР — СПОРТ ЙОЛДЫ НАРЫ Екатеринбург шәһәренең спорт мәктәбендә нәфис гимнастика өлкәсендә шөһрәт казанган дүрт бертуган Нажмеглиноваларны хөрмәтләү кичәсе булды Әлеге татар кызларыннан Лидия мәсәлән, нәфис гимнастика буенча илдә нн беренче атказанган спорт мастеры Әлфия спортның әлеге төре буенча дөнья чемпионы. Роза күп мәртәбәләр ил беренчелегендә җиңү яулаган гүзәл, хәзер Россия Федерациясенең атказанган тренеры. И змира ла спорт остасы Инде хәзер алмашка кызлары үсеп килә Бәйрәм кичәсендә дә алар кызлары белән бергәләшеп чыгыш ясадылар МАКТАУЛЫ ИСЕМНӘР Татарстанның атказанган сәнгать эшле- клесс рәссам Рәшит Имашевка. Башкорт- стан Республикасы Президенты М Рахимов Указы нигезендә. «Башкортстаннын атказанган сәнгать итыеклесе» дигән мактаулы исем