Логотип Казан Утлары
Публицистика

Иҗтимагый-мәдэни тормышыбыздан


ТАТАРСТАН БМОГА ЯКЫНАЯ
26 ноябрьдә Казан Кремлендә Татарстан
Президенты М Ш Шаймиев Берләшкән
Милләтләр Оешмасының Генераль
секретаре урынбасары—дөньякүләм таны-
лган сәясәтче һәм дипломат Джозеф Вернер
Ридны һәм БМОның ассоциацияләшкән
әгъзасы — Халыкара Мәгьлүматлаштыру
академиясе җитәкчеләрен кабул итте.
Очрашуда катнашучылар Татарстан бе-
лән БМОның хезмәттәшлек итү перспекти-
валарын тикшерделәр. Аерым алганда, Ка-
занда БМОга булышлык итү ассоциациясе
төзү мәсьәләсе каралды. Рид әфәнде фикере
буенча, әлеге оешма аша безнең республика
белән БМОның даими эшләүче органнары
һәм махсус учреждениеләре арасында эле-
мтәләр, иҗтимагый тормышның төрле өл-
кәләрендә кирәкле мәгълүматлар алмашу
җайга салыначак.
ТАТАРСТАН ЮГАРЫ СОВЕТЫ
СЕССИЯСЕНДӘ
Айдан артыкка сузылган тәнәфестән соң.
23 ноябрьдә Татарстан Югары Советының
XXII сессиясе эшен яңадан җанландырып
җибәрде һәм ул 30 ноябрьгә кадәр дәвам
итте. Сессия утырышларында күп кенә
мөһим мәсьәләләр каралды. Татарстан
Республикасының 1992 елның 6 ноябрендә
кабул ителгән Конституциясенә байтак кына
үзгәрешләр һәм өстәмәләр кертелде.
Бу сессиядә «Татарстан халык депутат-
ларын сайлаулар турында» Закон кабул ите-
лде Киләсе сайлаулар, шуңа нигезләнеп,
1995 елның 5 мартында үткәреләчәк. Дәүләт
Советы (алдагы сайлаулардан соң, Югары
Советның исеме шулай дип үзгәртеләчәк)
130 депутаттан торачак. Территориаль
округлардан сайланган депутатлар вазифа-
ларын төп эшләреннән аерылып башкарача-
Югары Совет сессиясендә шулай ук «Дә-
үләт хакимияте һәм идарәсе җирле орган-
нары турында», «Вәкиллекле җирле хакими-
ят органнарын сайлаулар турында», «Җирле
үзидарә турында» законнар кабул ителде.
ИЧКЕРИЯ ЯЛГЫЗ ТҮГЕЛ!
11 декабрьдә (1994), якшәмбе көнне. Рос-
сиянең эчке һәм регуляр гаскәрләре, броне-
техникасы, хәрби вертолетлар сагы астында,
бәйсез Чечен Республикасына Ичкериягә
бәреп керде. Әлеге империячел сәясәткә
тискәре мөнәсәбәтен белдереп, Татарстан
Югары Советы Президиумы шундук тиешле
карар кабул итте. Татарстан Республикасы
Президенты М Шаймиев та. Югары Совет
Рәисе Ф Мөхәммәтшин да әлеге агрессияне.
Россия Федерациясе Конституциясен тупас
бозу, дип бәяләделәр, мондый әхлак-
сызлыкка. вәхшилеккә карата үзләренең ки-
скен каршы булуларын белдерделәр Татар-
стан Республикасыннан Россия Дәүләт Ду-
масына сайланган бер төркем депутатлар да,
мәгьнәсезгә кан түгүне туктатуны, чечен
кризисын тыныч сөйләшүләр аша чишүне
таләп итеп, махсус белдерү белән чыктылар.
14 декабрьдә исә мәркәзебезнең Ирек
мәйданында, Тукай һәйкәле янында. Тата-
рстан халкы. Ичкериядәге канлы вакыйгалар
уңаеннан, чечен халкына — теләктәшлек,
басьш алучыларга нәфрәт митингысы
үткәрде. Татарстан халык депутаты М. Мө-
леков алып барган әлеге митингта Ш. Мә-
рҗани исемендәге җәмгыять президенты,
язучы-галим 3. Зәйнуллин. «Суверенитет»
комитеты рәисе, шагыйрь Ә. Махмудов,
академик-язучы Ә Кәримуллин. җырчылар
Г. Сафиуллина, В. Гыйззәтуллина һ. б чы-
гыш ясады
КИТАП БӘЙРӘМЕ
Республикабыз мәдәни тормышы де-
кабрь аенда юбилейларга бай булды. Казан
дәүләт сәнгать һәм мәдәният институты
үзенең 25 еллыгын, курчак театры 60 ел-
лыгын билгеләп үтте. Татарстан китап нәш-
риятына исә 75 ел тулды — шул уңайдан
«Казан» милли-мәдәни үзәгендә зур тантана
үткәрелде Бәйрәм кичәсен нәшрият ди-
ректоры Харис Әшрафжанов ачты һәм татар
китабы үткән данлы юл һәм үзе җитәкләгән
коллективның бүгенге икътисадый кыен
шартларда да галиҗәнап басма сүз хакына
зур түземлелек белән эшләве турында
сөйләде.
Бәйрәм тантанасына килгән мөхтәрәм
ветераннарны, мөхәррирләрне, язучыларны,
полиграфия хезмәткәрләрен, кунакларны
Татарстан Югары Советы Рәисе Фәрит Мө-
хәммәтшин кайнар котлады һәм китап нәш-
риятына Татарстан Республикасының Мак-
тау грамотасын тапшырды Шундый ук бү-
ләккә һәм «Татарстанның атказанган
мәдәният хезмәткәре» дигән мактаулы исе-
мгә коллективның бер төркем хезмәткәрләре
дә лаек булды.
ТӨРКИ ДӨНЬЯ ЯЗУЧЫЛАРЫ
КОРЫЛТАЕНДА
8 10 декабрь көннәрендә Төркиянең ба-
шкаласы Анкарада Төрки дөнья язучыла-
рының II корылтае булып узды. Аңа җир
шарының 40 тан артык иленнән килгәннәр
иде Корылтайда Татарстан Язучылар бер-
лесе идар.ке рәисе Ринат Мөхәммәдие в
бетон Ками дәүләт унивсрсиичынын татар
филолог нисс, тарихы һәм көнчыгыш телләр
факультеты деканы, язучы-галим Талгат
Галиуллин да (икссс до -Казан утлары-
журналыпын редколлегия әгъза тары г ка-
тнаштылар һәм чыгыш ясадылар. Корылтай
кабул иткән документ ларга мөстә- кыйль
дәүләтләрнең язучылар берлек гәре
рәисләре, шул исәптән Татарстан вәкиле до.
кул куйды
Корылтай лиендә Торкия Президенты
Сөләйман Дәмирал һәм башка рәсми җитә-
кчедер катнашты
КАЛӘМДӘШЛӘР \Р \ I Mil \
7 декабрьдә Татарстан Республикасының
Мәгълүмат һәм матбугат министры Ислам
Әхмәтҗанов Венгрия Республикасыннан
килгән бер төркем журналистларны кабул
итте Икс арала матбугш чаралары- нык
бүгенге ходе. чит илләрдә бара торган теге
яки бу вакыйгаларны яктырту ысул- лары,
полиграфия мәсьәләләре турында кызыкты
һәм файдалы сөйләшү булды Эчкерсез
дуслык шартларында үткән әңгәмәдән һәр
ике як та канәгать калды
«Я11Н> ЯТУМЫ» СПДИЖ иңә
Үткән елның 12 октябреннән башлан.
«Казан утлары-- журналы ре гакциясе кар-
шында •■Яшь язучы» студиясе (җитәкчесе
Мансур Вәлиен) ипли Әдәбият мәй ханында
үз көчләрен сынап карарга те гәүче яшь
каләмнәргә иҗади ярдәм итү максатыннан
оештырылган иде ул. Студия утырыш лары
на башкаллбы игын югары уку йөрт тары
студентлары, эшче яшьләр. хәтта ө гкэплор
ла бик теләп йөри Пелвгогия институтының
(хәзергечә әйтсәк уннверегпстнъщ)
мИлҺам» әдәбият-ижат берләшмәсе җитәк-
чесе Ләйлә Әхмәдиена һәм пнын шәкертләре
тыңлаучыларны үзенчәлек, гс шигырь- ларс,
нәсср-парчалары. хикәяләре белән сө-
ендерде Университет иҗатчылары һәм згнчс
яшьләр арасында ы омег гс ки тәмнәр байтак
Шулар арасыннан Гөлүсә Закирова Резеда
Сәгълу г шна. Равил I - мэров кебек
студентларның. Казан авиация заводы фре-
зерчысы Голгать Хайрет шнөвнын нн яхшы
лил габылгнн язмалары матбугатка тәкъдим
ителде инде
Студия утырышлары айга икс мәртәбә,
чәршәмбе көннәрендә. 16 сәг а г ь тә
редакция бинасын да (Казан шәһәре.
Декабристлар урамы, 2. Матбугат йорзы.
IHK.II гелефон 49-36-63) үткәрелә. Безгә рәхим
итегез, яшь каләмдәшләр1 Биредә сезне
танылган шагыйрьләр, әдипләр граматург
гарбс танкы •ыкты очрашулар да кәг.- г
тулнягә йөрүчедер алдын га «Казан ут зары-
журналының шигърият бүлеге мөхәррире,
күренекле ша- гыйрь Родиф Гатпш һәм Га
т<|рсз.нпгын ха лык шаг гайре И тләр lOiecn
чыгыш ясарга өлгерде инде.
ИСЕМНӘР 1У РЫНДА ( ofi.iunn
II декабрь гә Мәск.«үдшс тагар гыя гы-
лмрыным Hiiica icKiva iKitip клубын, ы «Си-
нең исемен һәм анын чыг ышы-мәгънәсс»
дигән темага кызыклы сөйләшү-очрашу ос-
ип ырылты Ә лете кичәгә олы кунак.зар
сыйфатында «Каган утлары журналынын
редколлегия әгьысы Г Ибраһимөв исе
мендәге Тел. әләбггт һәм тарих ннституты-
нын өлкән фәнни хезмәткәре, күренекле га-
лим Марсе н. Әхмәгжанои, Казан даүлэт
университеты профессоры, исемнәр буенча
танылган белгеч Гомәр Саттаров-Мулилс
чакырылган иде.
Галимнәрнең беренчесе шәҗәрәләр һәм
аларнын татар этник тарихына мөнәсәбәте
турында тәфсилып сөйләсә. икенчесе кү-
псанлы тыңлаучыларны татар исемнәренең
килеп чыгынты һәм мәгънәсе белән таны-
штырды Аннары сорауларга җаваплар би-
релде
Кичәдә атаклы җырчыбыз Зөһрә Сәхә-
биепанын һәм С анкт-Петербургтан килгән
кунакларның җырлау лары-у янаулары һәр-
кем күңеленә хуш килде.
Кичәне Интеллектуальләр клубы ди-
ректоры язучы Нәзифә Кәримөва алып
барды.
1 ATAIM \РӘП ДУСЛЫГЫ КИЧӘСЕ
13 декабрь гә «Иман» мәркәзе (җитәкче-
се Винеру I га х.гжн Я| ъкхб) Каган дәүләт у
нинерси те г г.шын -У IIИ КС - га маша-
спорт залында нӘссә.таму галәйкүм'»
исемле га- тар-гарәп гуслыгы кичәсе үткәрде
Иорданиядән килгән җырчылар. Казанда
эшләүче һәм укучы сириялеләр,
алжирлылар, иранлылар һәм башка илләр
вәкилләре сәхнәдә оста тык ырып
күрсәттеләр Ү кбсзнскс.г.*р дә (алар
арасын.та Зөһрә Сәхәбнсва, Гөлзадә Сафну
глина. Мннгол Галиев кебек танылган
артистлар бар иде) татар халкының җыр
сәнгатендә йолдыз булып балкуларын тагын
бер мәртәбә расладылар
ҮЗБӘКСТ АҢДАГЫ
Ml! 1.1Ә1 ГӘШ.1ӘР ЯНЫНДА
Татар халкының бөек у гы Гаяз Исхакын
исемендәге бү ләк лауреаты танылган ша-
гыйрь. Татарстан радиосының баш мөхәр-
рире Әхмәт Рәшит күптән түгел генә Үзбак-
<.тан га, милләттәшләребез янганда булып
канны Ул. Ташкентның милли-мәдәгш
үгәгсн.ы һәм Алмалык шәһәренең Метил-
гург тар мәдәният сараенда чыгыш ясап. Та-
тарстанның суверенлык юлыннан атлавы,
мнл гн-ататлык хәрәкәтендәге хәлләр. әдә-
бият һәм сәнгать яңалыклары турында сөй-
годе үзенең яна шигырьләрен укыды
Үзбәкстан ридносынын татарча тапшы-
рулар редакциясе һом Ташкент телевидени-
есе шагыйрь i у рын да махсус сәхифәләр ое-
штырды
КОТЛЫЙБЫЗ!
Әдәбият өлкәсендәге казанышлары өчен.
Татарстан Республикасы Прешдснты Указы
ншекн I • азучы А зьберг Барый у гы
Х.ч.шовка l.n.tpcia>i Рсхпхө гикасыныи
aiKJj.nu лн мә 1.ЧГНЯГ хезмәткәре» дигән
мактау гы исем бире I гс