ИСКЕРМИДЕР ӘДИПЛӘРНЕҢ СҮЗЕ

ШӘРИФ КАМАЛНЫҢ ГУУЫНА 110 ЕЛ
Тагар әдәбияты классигы Шәриф Кама.-! дип әйтүгә, «Акчарлаклар» повесте, «Хаҗи
әфәнде өйләнә» сатирик комедиясе, «Уяну», «Авыл мөгаллиме», «Депутат» кебек хикәяләре
искә килеп төшә. Балачак тан ук күңелләребезме кутга ахам, хыялларыС. пны уйнаткан
кытыклы вә гыйбрәтле әсәрләр алар.
Шәриф Камал иҗаты татар әдәбиятының узганы белән бүгенгесе арасындагы ныклы
күпер ул. Аның сүзгә кыска, фикергә һәм тасвир чараларына бай әсәрләре, кырыс тормыш
сынауларын уңышлы узып, бүген дә яшәүләрен, көрәшүләрен дәвам итәләр.
Шәриф Камал үз иҗатындагы хакыйкать вә каммллеккә, Ходай биргән таланты өстснә,
гаять бай тормыш юлы, яшәеш тәҗрибәсе, гади хезмәт кешеләренең рухия-халәтен бик яхшы
белүе аша ирешә алгандыр, мөгаен.
Шәриф Камал (Шәриф Камалетдин улы Баш мльдисв) 1884 елның 27 февралендә элекке
Пенза губернасы Инсар өязе (хәзерге Мордва республикасының Рузаевка районы) Псшлә
авылында мулла гаиләсендә туа. Мәдрәсәдә укый. Төнлерәк белем алу нияте белән Төркиядә
һәм Мисырда була. Яшьтән үк үз коней үзе күрер! ә өйрәнә, укушә эш белән аралаштырып
алын бара. Матди ягы кысынкы булганлыктан, чит илдән кайгып, Украинадаты күмер
шахталарында, Каспмн диңгезе буеңдагы балык промыселларында эшли.
1905 елгы революция вакытында Шәриф Камал Петербургтагы татар мәдрәсәсендә
мөгаллим була. Биредә ул «Нур» исемле беренче та:ар IOTMICH нәшер итүдә капшша, шунда
беренче әсәрләрен бастырып чыт ара. 1906 елда аның «Сада» (Аваз) исемле беренче шшырьләр
кишбы донья күрә.
Революция җиңелүгә дучар булып, кара еллар башлангач, Шәриф Камал туган авылы
Пешләгә кайта һәм мәдрәсәдә мөгаллимлек итә. 1910 елда ул Оренбургка күчеп китә, анда
«Шура» журналы һәм «Вакыт» гәзяте редакцияләрендә эшли. Оренбургта язучының активлшы
үсә, каләме үткенәя. Биредә ул күпләгән хикәя һәм «Акчарлаклар» повестен, «Хаҗи әфәнде
өйгәнә» комедиясен иҗат итә.
1925 елдан башлап Шәриф Камалның тормышы Татарстан белән гурыдам- туры бәйле.
Ул Казанга килеп, башта «Кызыл Tai аретан» (хәзерге «Ватным TaiapciaH») гәзите
редакциясендә бүлек мөдире, аннары Татар мәдәнияте йортымда гыйльми секретарь, Татар
дәүләт академия театрында әдәбият бүлеге мөдире булып эш.ш. Гомеренең coin ы елларында
ул әдәби иҗат белән :енә шөгыльләнә. Бу чорда күләмле проза һәм драма әсәрләрен ята. Алар
арасында «Таң атканда», «Матур туганда» романнары, «Козгыннар оясында», «Таулар»,
«Томан арты» (Габбас Галип) һәм башка әсәрләре бар.
Шәриф Камал тагар милләгенең рухи үсешенә зур өлеш керткән о.пә шәхес. Ул үзенең
әдәбият өлкәсендәге олуг хезмәтләре өчен 1940 елда Ленин ордены белән бүләкләнә,
Ташрстанның агказашан сәшатъ эшлсклссе дшән мактаулы исемгә лаек була. 1950 елда лсә
Казанда Шәриф Камалның музей-йоргы ачыл ты.
Быслнын февраль аенда классик әдибебез Шәриф Камалггыц тууына 110 ел тула. Шул
уңайдан, заманында матбугатта инде бер догц.» күрг ән булса да, әдшшец «Денут ат» диг ән
хикәясен журнал укучыларыбыи а тәкьдим и юрт ә булдык. Ьезг ә калса, бу әсәр бүгенге көн
вакыш адарына бик тә аваздаш.