Ижтимагый-мәдәни тормышыбыздан

ПРЕЗИДЕНТ Б1БЫЗ — ПОЧЕТЛЫ АКАДЕМИК 16 июль көнне Казан Кремлендә Tai аретан Президенты М Шәймиевкә Халыкара информация академиясенең почетлы академигы дипломы тапшырылды Академиямен вице-президен ты Э Еврсинов билте ләп үт кончо. җөмһүриятебез Илбашы моңа респу- бликала яңа җәмгыять төзүдә, тарихи үсешмен шушы катлаулы чорында кеше хокук ларын яклауда постсоцналистик стройны урнаштыруда байтак кына катлаулы мәсьәләләрне мәдәниятле хәл игүдә күрсәткән аеруча зур хезмәтләре өчен лаек булган «ОСТАНКИНО» КАНАЛЫ — ТАТАРСТАН ТУРЫНДА 10 августта Мәскәүнсн «Останкино» ка налы буенча "Хакимият то кунакта» тип исемләнгән телевизион тапшыру буллы Ут Татарстан Президенты М Шаймиев ипчән тегенә. җөмһүриятебезнең мөстәкыйль үсеше мәсьәләләренә багышланды Әлбәттә проблемалар та читләтеп үтелмәде Шунысы бәхәссс I әлеге тапшыру миллионлаган тамашачыларда зур кызыксыну, теләктәшлек, горурлык хисе уятты «АЛТЫН УРДА» АЛТЫН API АБЫ1 9 10 июль көннәренд.» Казанда Татарстан Фәннәр Академиясенең конференц -залында -А пин Урда тарихы һәм мәыиия- те» дигән темага ха тыкара фәнни конференция булып үтте. Тлтарс ичнан тыш. анда Теркня. Америка М.текәү Санкт Пстербур! Ташкент. Уфа. Бишкек Ижау. Чабакелр Новосибирск. Элиста һәм башка күп кенә төбәкләрдән кнлгәи галимнәр катнашты П ленар утырыштан сон ia шмнор секцияләргә бүленеп эшләделәр 1лрих Археология. чно логия һәм сошли. 'lei > i> бият һәм ха тык иҗаты» секция тирем тә йөг дән артык гыйльми доклад тыңланды Док лаллар татар, төрек, инглиз яисә рус тс т төрендә яса туга карамастан п птмнәр лр.г сында үзара аңлашу һәм Алтын У рта i три хина чын дөрес бәя бирү кирәк теге хакын дагы фикер өстен тек итте Моннан ел элек оешкан көчле һәм 1 нразня ха тык тары цини шитцияеендә тирән ■< калдырган ох дәү ләт тарихын элеккеге рус һәм IOBCT чоры ф.»нендо1счә гел кара буяу lap бел.ж тетю күрсәтү чынбарлыкка туры китми - Ачын Урта дәү ич төзелеше һәм сәясәте рус до үләтенә гена түгел, башка мәмләкәтләрнең ДӘ матди, сәяси һәм рухи культурасына зур йогынты ясаган «Алтын Урда татар халкы тарихының аерылгысыз өзеше ул» аерым бәхәсләргә дә карамастан, күпчелек галимнәрнең уртак фикере әнә шундый бу .злы Конференция Г Камал исемендәге татар дәүләт академия театры бинасында Алтын Урданын олуг юбилеена батыш.танган тан таналы кичә белән тәмамланды Аннары бер төркем галимнәр, теплоход ка утырып. Идел буйлап элеккеге Алгый Урла шәһәрләренә сәфәр чыктылар ХӘЕРЛЕ ЮЛ. «ТАТФ.1О1»' Татарстан жомһүриятснсн Министрлар Кабинеты Катан елта порты ба ысында -Та гфлот» компаниясе төзү турын.ы карар чы гарды Ягы статус коллективка икътисади > тем тәләрне шактый киңәйтергә. транспорт коммерция оешмз.ырынын «и.< човхк тарыннан файдаланырга мөмкин тек бир.- 1к печләр транзит йөкләрне прыдай-гуры диңгезгә алып ЧЫТ уным вай ыштыры ■' 6у бик мөһим Чон ки Татарстанда Төркие. Иран. Кипр I ре цня. Италия. Германия һ 6 и i •рнсн ни текле даирәләрен кызыксындырган промы тленность продукциясе житшыск Хәзер йөк флотын «елтадингез» тибында комп тегт лаштыру бара Шут ушй ши. рсснубзи ка хөкүмәте -Татфдот» компаниясен керем салымыннан азат итте ЯНА ПАРТИЯ Марко тебе 1 Каыи ы -Бер т-м тс» һ.-м >.» рәккыят» ;1игән яна партия imc.i.K V л Га гарезанш готрыж.ты аминэся урнаштыру һәм үзара килешеп ми.ыү. unuui rttnraiw батар икътисадын формалаштыру. респхб- тнжабыг четмәт на.ыремгн тормыш жа.тсн яхшырту, социаль гадел зпж < ирешү жшы ятьчелеккә каршы керми мөстәкыйль тек башсынла демократияне үстерү ыү ыгчелекне ныгыту кебек мөһим и. к ы ы горне ххсиен беренче чираттагы бурыч.тары игеп билгеләде. Партиямен рәист.нп.зәре итеп Рафазль Хакимов. А текссй Колесник. Ирек Фәхрет типов сайлан ты СУШ РМА! ИСТРАЛЬ ГОИ-1НН Татарстан хөкүмәте Парив Моатәү Нладиаостөк Нью-Йорк халыкара автомагистраль төтсзешенлә катнашырга телме барлыгын раслады Алты рәт машиналар йөрешле пыяладан тип-тигез юл Европаны Азия илләре, Япония һәм Америка белән тоташтырачак, Татарстан туфрагында әлеге трасса хәзерге Мәскәү -Түбән Новгород- Казан Екатеринбург автомобиль юлы яныннан үтәр, дип фараз ителә. 1 БОГЕН ДОНЬЯ ТОРКИ ЯШЬЛӘРЕ КӨННӘРЕ Казандагы «Идел» җәйләвендә Беренче Бөтендөнья төрки яшьләре көннәре (6— 16 август) булып узды. Ана Төркия. Кытай. Әфганстан дәүләтләреннән, Хакасия, Каба- рлаБалкар. Әзербайжан. Чувашия. Башко- ртстан. Дагыстан. Молдова һәм башка җөмһүриятләрдән күпсанлы яшьләр килгән иде. Бөтендөнья төрки яшьләре көннәре анда катнашучылар күнелендә истәлекле хатирәләр калдырды Алтын Урданың 750 еллыгына багышланган тантанада катнашу, изге Болгар җиренә сәяхәт кылу, төрки яшьләр ассоцианиясенен IV корылтаен уздыру. Сабантуйда көч сынашу яшьләрне дуслык, бердәмлек байрагы астына тагын ла ныграк туплады. Корылтайда Халыкара төрки яшьләр оешмасының штаб-квартирасын Казанда булдыру турында карар кабул ителде ТУКАЙ ТУРЫНДА ФИЛЬМ Танылган режиссер- Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе Әхтәм Зарипов халкыбызның бөек шагыйре Габдулла Тукай турында 20 сериялек телевизион нәфис фильм төшерү эшләрен башлап жибәрде Шартлы исеме «Тукай дөньясы» дип исемләнсә дә. әлеге фильмдагы вакыйгалар шагыйрьнең биографиясен сурәтләү белән генә чикләнмәячәк Режиссерның раславына караганда. анда Рәсәйнең ачлык елы, чукындыру вакыйгалары сәнгатьчә эшләнештә күрсәтеләчәк Фильм халык дөньясын ачып салачак, аның авыр, катлаулы тормышын чагылдырачак. Фильмны иҗат итүгә танылган әдә- биятсәнгать әһелләре язучы Гариф Ахунов. драматурглардан Туфан Миңнуллин, Ризван Хәмил. композитор Фасил Әх- мәтов. артистлардан Ринат Тажетдинов. Әзһәр Шакиров. Наил Дунаев. Хәлим Җәләлов һ б. тартылган. Тукай образын экранда Фәрит Бикчәнтәев гәүдәләндерәчәк Фильмның беренче өлеше Апае районы җирләрендә төшерелә башлады инде. КЕЧЕ СӨНДӘ— ФӘРИТ ЯРУЛЛИН МУЗЕЕ 31 июль көнне җөмһүриятебезнең Мамадыш районындагы Кече Сөн авылында татар музыкасын «Шүрәле» балеты аша бөтен дөньяга таныткан композитор Фәрит Яруллин музее ачылды. Билгеле булганча, бу авылда яшәгән бер гаиләдән берьюлы өч танылган композитор чыккан Заһидулла Яруллин һәм анын уллары Фәрит белән Мирсәет Яруллиннар Заһидулла ага мәшһүр Салих Сәйдәшевнен беренче MOI аллиме. «Тукай маршы» белән музыка сәнгатендә мактаулы урын биләгән шәхес. Мирсәет Яруллин исә татар музыка сәнгатендә беренче мәртәбә «Кеше» ораториясен иҗат итеп, җөмһүриятебезнең М Җәлил бүләгенә лаек булган иде. бүгенге көндә ул Идел буе һәм Урал ягы композиторларының ре- гиональара йорты директоры Шуна күрә әлеге музейда аларга кагылышлы экспонатлар да байтак Музейны ачу тантанасында Мамадыш районы хакимияте башлыгы Илгизәр Иб- раһимов. җөмһүриятебезнең Мәдәният министры урынбасары Мөҗип Низамиев. Татарстан милли китапханәсе директоры. Татарстан халык депутаты, язучы Разил Вәли- ев. Татарстан дәүләт музее директоры Геннадий Муханов, композитор Әнвәр Бакиров һ. б. чыгыш ясады Фәрит Яруллиннын тормыш юлын һәм иҗатын өйрәнгән язучы Рашат Низамиев исә музейга «Атаклы кешеләр тормышы» сериясендә чыккан «Фәрит Яруллин» исемле романхроникасын автограф белән бүләк итте. Тантанада Татарстан җөмһүриятенең Премьер-министры урынбасары Илгиз Хәйруллин катнашты. «КЫЗЫЛ АЙ» ...КАЛЫКТЫ Татарстан Республикасы Юстиция министрлыгы тарафыннан Бөтентатар «Кызыл Ай» җәмгыяте 79 нчы сан белән теркәлде. Билгеле булганча, мондый оешма күп кенә мөселман илләрендә байтактан яшәп килә Төркиядә анын. мәсәлән, йөз еллык тарихы бар Ә менә Татарстанда мондый җәмгыять яңарак кына мөстәкыйльлек алгач кына оештырылды Бүгенге көндә Казан шәһәренең Комлев урамындагы 14 иче йортында урнашкан «Кызыл Ай» җәмгыяте үзенең тарафдарларын барлый Җәмгыять җитәкчесе язучы Мәдинә Маликова Шәфкатьле, олы йөрәкле, киң күңелле кешеләрне бергә туплап, бу җәмгыять бәла-казага дучар булучыларга, мохтаҗларга ярдәм күрсәтергә җыена. ҖӨМҺҮРИЯТЕБЕЗ ДАНЫН ЯКЛАП Алма-Атаның (Казагыстан) данлыклы «Мслео» стадионында «Азия тавышы» дигән халыкара фестиваль үткәрелде. Анда БДБ илләреннән. Филиппин. Мадагаскар. Кытай, Иран. Төркия һәм башка мәмләкәтләрдән. шул исәптән Татарстаннан килгән җырчылар үзара бәйге тотты 620 башкаручыдан 25 җырчы финалга узды. Россия һәм Татарстаннан бары тик бер генә кешегә якташыбыз Эльвира Розалига гына шундый бәхет елмайды Ул тиздән Япониядә һәм Латин Америкасында җөмһүриятебез данын яклап чыгыш ясаячак. МАЙКОПТА—ТАТАР МОҢНАРЫ Адыгей Республикасы башкаласы Майкопта июль аенда төрки халыкларның этно- графикмәдәни фестивале булып үтте Бәй- рәмгә чиг и.ьтэрдән. БДБнын терле төбәкләреннән күп кенә танылган артистлар һәм ансамбльләр килгән иде Maxeyс чакыру буенча фестивальдә Татарстаннан җырчылар. Казанда) ы С Сәйләшсв исемендәге «Иҗат» берләшмәсенсн сәхнә осталары һәм Балтачтагы «Гөлләрем» ансамбле лә (җитәкчеләре Рәниф Вахитов белән Радик Михайлов) катнашты Фестивальдә Адьией Республикасы Президенты А Джаримов. Мәдәният һәм туризм министры А Ханаху катнаштылар Татарстанлылар аларга милли түбәтәйләр. чәк чәк һәм Чаллы сәүдәгәрләре бертуган Ринат. Рәфис. Нәфис Кашапов- лар биреп җибәргән өч манаралы-айлы мәһабәт сәгатьне бүләк иттеләр Бүләкләр тапшырылганда Татарстан Гимны ла аңгыралы ТАТАР ӘДӘБИЯТЫ ТУРЫНДА ИНГЛИЗЧӘ Финляндиядә Бөтендөнья ятучы лары- нын халыкара очрашуы булып үтте Анда Мәскәүле яшәүче татар язучысы Миргазиян Юныс та катнашты һәм инглиз телендә татар әдәбияты турындв чьи ыш ясады МУЛ Ы ФИ Л ЬМ ТӨШ ЕР ҮЧ ЕЛ Ә Р ӘЗЕРЛӘНӘ Татарстан Республикасының Кинематография дәүләт комитеты тәкъдиме белән. Казан художество училишсссндо рәссаммультипликаторлар бүлеге ачылды Монда, дүрт еллык курста, профессиональ мультфильм гешерүчеләр әзерләнәчәк ЯЗУЧЫ ТУРЫНДА КАЙГ ЫРТУ «Татнефть» берләшмәсе генераль директоры Ринат Галиен Бау ты районының Кы зыл Яр авылына яна кайткан танылган язучы Фәнис Яруллин янында булды У i аңа чит илдән кайтарылган махсус коляска, язу машинкасы һәм мтнитифон бүләк итте ТАТАР МӨГАЛЛИМНӘРЕ АРТАЧАК Самараның ике педагогия училишсссхдә дә татар группалары ачы лды А шрнын һор- кайсы үзенә 15 әр кеше кабул итте «ТУРАН» ҮЗЕНӘ ЧАКЫРА Казанның Г Тукай музеенда «Туран» коммерция галсреясе лили башла.ты У л оч ш на урнашкан Әлсы ул милли сынты сәнгать әсәрләрен. халык осталарының кул ипләрен cuia юрган бердәнбер урын ТАТАР РӘСС АМЫ КҮ PI ӘЗМӘСЕ Мәскәүнсн «Мир» галереяссидә татар рәссамы бабасы ягыннан Казан егете Равил Хәлимовяын шәхси күргәзмәсе ачылды Равил үзе Кытайда туган, оезнен иллә белем алган, бүгенге көнлә Мәскәүлә яши УРАЛДА —ЯНА НӘШРИЯТ Магнитогорск каласында -Магнит» нәшрияты оешты Бсрсмчеъфдән булып анда танылган татар компомпоры. Татарстан- нын атказанган мәдәният хезмәткәре Рафаэль Бакировнын - Уралда туган моңнар» исемле жыенгьиы басылып чыкты Әлеге мәҗмугада көйләр остасының 30 дан артык жыры урын алган ГАЗЕТА ИСЕМЕН ҮЗГӘРТӘ Республика тормышындагы ижги.ма- i ыйсәяси үзгәрешләр уңаеннан һәм «Советская Татария» газетасы редкодгегиясе соравын искә алып, Татарстан Югары Советы Президиумы «Советская Татария» гате- гасының исемен «Республика Татарстан» лнп үзгәртергә карар бирле ШАГЫЙРЬ ИСТӘЛЕГЕНӘ А С Пушкнннын остазы урыс шагыйре Г Р Державинның гууына 250 ел тулу көне бик күп урыннарда «урлап билгеләп үтелде Бу унайлан бетнен җөмһүриятебез ь» w данлык ты якташыбышын исемен мәңгеләште - рү буенча кызыклы чаралар комплексы ипләнде Аерым анамда, шагыйрькем туган җирендә Ласш районының Державине авылында ана һәйяә.т куерта, халыкара әһә- миягкә ия булган музей булдырырга. буа янында! ы баяча утарын юр«ызыр<а яңа төзеләчәк яна мәктәпкә анык исемем бирергә. булачак 40 йортлы яна урамны «Державин проспекты» тип йөртергә карар кабул ителде. ЖӨМҺҮРИЯТЕБЕЗНЕН МИЛЛИ ИНВЕСГИЦИЯ ФОНЛЫ Татарстан Рсспублихасынып Ми . -,н инвестиция фонды эшли башлады Ү л хәзер U пикны үзенең акция т.фсн-* ястыра Президент Уклы бетон барлыкка килгән фон тын оештыручы тары ъ»ү тот мидве 6ei.ni мдаро ату комитеты хосусый- lainIыру фонды, коммерция биик -.ары Мини имисе Iиная фонды ьх .сый иш- тыру барышын и гражданнарны социасхь яжзауиы. базар мвнк.Аи ыреи хиНл.гүие. larapcrau жоиомикасыи кип.ям глиыпяи күт знын.ш юга.