Биздерсәләр туган җиремнән

(Uly.t исемдоге шигъри повестьтан озек) ...Зәңгәр күктә март кояшы көлә. Дәрте ташып тора, күрәсең. Ә якында ак-кызыл чәчәкләр Күмеп киткән өйләр тирәсен Кашка айгыр кебек поезд чаба. Тимер юлдан чаба кинәнеп Бер вагонда барган Үзбәк дуслар белән Сөйләшүләр китте көйләнеп: Татар халкы гыйлем халык, ди бер агай. Мин үзем дә Казан басмасын Укып, белем алдым мөгаллимкәй. Сөйләп торасы юк башкасын Хатыным да минем татар кызы. Аңарда! ы пөхтә-чисталык! Кулларыннан асыл гөлләр тама. Каян килгән андый осталык Үзе эшчән, яшен кебек җитез. Йөзендә нур rj вгвн ая пбвх Ачуым бик чыккан чак булса ла. Яшь кызлар күк бераз тартынып. Бер елмайса »реп төшөм менә. Шул мизгелдә бетә ачуым Бәхетемне ходай Оеп бирде мина Хатын-кызның бирде асылын! Күбесенең күзе Җәүһәргә төбәлгән Сафуан МУЛЛА ГАЛИ (N27) шагыйрь. бериичо китап авторы Кмамда Мулла Гали Күзләренә чыккан соклану: — Нинди сылу. Фәрешгә күк.—диләр. Әйтерсең лә гөлдән чыккан ул, Җәүһәр апа, сизеп, читкә карый, Мәк чәчәге кебек кызара... Үзбәк егетләре, сагыз кебек, Сыланалар чибәр кызларга. ... Сәмаркандны да Үтеп китте поезд— Такырлыклар, чүлләр башланды. Котың очар күреп Тимер юл өстендә Асылынып торган ташларны... ... Актарылып ага Амудәрья, Ярсып ага, ярны кимереп. Күз ачкысыз ком бураны ясый Судан искән көчле җил. өреп... Күперне чыккач та Чорджоу башлана, Алай үзе бик зур түгел дә, Тик мөлаем яктылыгы белән Тиз урнашты кереп күңелгә... Садыйклар да төште стансада: «Карабекка... ничек барырга?»— Диеп сораштылар, Ашыгырга кирәк. Өлгерергә вакыт барында... Карабекавыл ул Район үзәге. Чорджоуга бер сискән чакырым. Садыйк юлдан бер йөк машинасын Борып алып килде чакырып... ... Тирә ягы юлның ком диңгезе. Юл тузанын ярып машина Алга чаба, Ә кальгалар гүя Сөңге тотып калка каршыга. Карабекавылда Төште Җәүһәр. Садыйк,— Әле тагын җәяү барасы — Канал яры белән Туры барганда да Бер чакырым, диләр арасы. Карабекавыл ул Уртача бер авыл— Балчык өйләр, озын бараклар. Район үзәге дип Уйламас та идең— Бер баракта кызыл байрак бар... ... Күрештеләр—сөештеләр Якын туганнар. Хат алганнар әзерләнеп. Көтеп торганнар Үзәк каналның ярында Икән өйләре Хәтерләтә диңгездәге Ялгыз көймәне. . Канал буйлары камышлык Чүлнең урманы. Эч пошыргыч күңелсезлек Күңел нурлары Сүрелде сүнде, яңадан Дөрләп янарга. Шитъри ялкында йөрәкне Кирәк ягарга. . Локман җизни гидротехник. Суның башлыгы. Сугара утыз колхозны Күпме басуны! Укытучы кызлар җыелышып. Садыйкларны килгән күрергә Берсеннән берсе Чибәр бу яшь кызлар Шатлык алып керле күңелгә һәр ел саен, вуз бетергән сылу Яшь кызларны УфаКазаннан Урта Азиягә Көчләп озат каннар Үз теләген Мәскәү казганган ... Татарларны таркатырга Мәскәү Эзли юлын <аба сәбәбен. Каршы әйтсәң. Кыргый дуңгыз кебек, Аларттыра башлый бәбәген Туган якны бик сагынган кызлар, Җәүһәрләрнең үбеп йөзеннән «Саргаешын шунда Без үләрбез », диләр. Өметләре җебе өзелгән Көчләп китерелгән укытучылар. Гүя гадәт калган искедән. Берсе дә бит илгә кай талма! ан Төрекмәнгә ул-кыз үстергән Күңелләре бераз тынычлангач. Утырдылар кызлар табыша Туган як хәлләрен сорашулар Менә кызып кит ге тагын да Садыйкны да алар димләделәр Укытучы булып калыр! а Нишлисен бит. вакыт җитмә! әндер Язмышлардан гыйбрәт алырга Локман жизни әйтте: кайнеш. китмә. Китмә, кал син эшлә шушында. Ник өркергә, кер син укытырга. Шушы кызлар белән кушыл да Риза буламы сон инде Садыйк. Үзе килде ич ул укырга... Мөнәвәрә апа башын иеп, Күз яшьләрен сөртеп утыра: — Ярар инде. Локман, үзсүзләнеп Теңкәсенә тиеп утырма. Килмәгән лә энем укытырга... Дөнья күрсен, зур укысын әле... — Ярар, «аягыңа бозау Баскачтын»да, кайнеш, Озак йөрмә — безгә кайт туры! Укытырга теләмисең икән, Шушы өйдә эшнең канторы... Садыйкны аның Җибәрәсе килми, Үзләрендә килә тотасы — Юк, җибәрмәс иде, үз кулында Булса әгәр дөнья тоткасы... Садыйкны афәт көткән кебек, аның Билгесез шом борчый күңелен — Курыкканга бәлки куш кынадыр, Ул әүлия түгел түгелен .. Улы кебек күреп, Мөнәвәрә. Садыйк белән ихлас кинәнеп. Догаларын укып. Гомер тели-тели, «Китмә!», диеп сорый инәлеп... Бик сагына шул ук Ык буйларын, Күз йоммыйча төннәр үткәрә — Күңеле белән кайта авылына. Мөрәҗәгать итә күккә дә... Күз алдына баса әрәмәләр — Гөлҗимешләр җыйган чаклары. Бергә уйнап үскән дускайларны Уйламыйча калган чак бармы... Их, Үткәннәрдән чыңлый кыңгыраулар. Күңелендә сайрый сандугач — Җырлый да ул елый. Җырлый да ул елый — Ни хәл итсен илен сагынгач...