Хәерле юл!

Шигырь булса — бар. булмаса — юк! Бу инде хакыйкать Моннан байтак еллар элек Арча укытучылар әзерлә} мәктәбендә һәйбәт кенә шигырьләр яза торган Рифә Сабирҗанова дигән тупырдап торган бер кыз бала бар иде. Кыз бала зарның һәрберсендә булганча, ул югалып торды Баксаң, инде югары уку йортын бетергән, ул гына да түгел, аспирантура да тәмамлап йөри икән Алынган юнәлеше дә заманча — Гаяз Исхакый иҗаты. Инде бу кадәр мәртәбәле, олы эшкә алынган кешедән шигырь соралмый да сыман. Тагын да шул ук хакыйкатькә кайтабыз: Шигырь булса — бар. булмаса — юк! Ә ул бар Ш\ңа күрә дә Рифәгә мин булганын югалтмыйча, киң күңелле булып, үзенә бирелгәнне шигырь сөючеләргә җиткерүен телим. Халкыбызның күз карасы бу зган өлкән әдәби журналыбызда сүз алуына, хәерле сәгатьтә, дим. Амин

Мөдәррис ӘГЪЛӘМ

Рифә Рахман

Керфекле тәрәзәләр

1.

Бер теләксез оча сыман кошлар бүген. Кирәксезгә кар ява күк болытлардан Тәрәзәгә керфек төрткән күзләремнән Эре яшьләр тәгәриләр тиктомалдан. Очасымы килә, белмим, кошлар кебек. Ак кар булып ягасымы килә җиргә? Минем дөнья сезнеке күк киң түгел шул. Сыеп беткән менә шушы гәрәзәгә Сыеп беткән менә шушы тәрәзәгә... Кешеләрдән качып, сезгә торам карап Карашларым сезне куып җиткән саен Күченәсез, очасыз шул ераккарак. Сыеп беткән менә шушы тәрәзәгә Уйлар уем. уймак тәнем, шигырем дә... Тәрәзәдән эреп төшкән көн күзләре Китә алмый кунып калган керфегемә 2. Чишелмәгән шигем Ничә тәүлек керфек какмый чыгам. Төн йокысы бирми бер шигем. Шигем шиңмәсен, дип. чынга ашсын. Келәсен дә элми ишегем. Ничә тәүлек тәгам капканым юк. Касәләр дә юкса өстәлдә. Кулларымнан әйбер коелса да. Шигем торган саен өстәлә. Бер жыр оча кунар урын тапмый. Тел очына килә гел һаман. Мин чыгарган жыр да түгел ләса. Никтер исемең белән буталам. Ничә тәүлек йокы бирми инде. Соя ахры, дигән бу шигем Кнлә-китсә. керми үтмәсен, дин. Келәсен дә элми ишегем. 3. Көнне кичектерү Бу төн үлмәс төсле һичбер. Аңа Хода Озын гомер юллагандыр туган чакта Тәрәзәләрдә утлар сүнә, утлар янар Төн китмәгән миннән, ничек бу гаң атар? Кадакландым тәрәзәнең яңагына. Пәйгамбәр күк, гонгкәк башны саллым кыңгыр Терел кабат, терелт көнне, дигән төсле. Баш очында бөтерелә богаусыз жыр Тәрәзләре сүнгән йортлар нинди унда. Тәрәзләре янган йортлар нинди гамьдә? Пәйгамбәр күк күтәрелсә иде тәнем Пәйгамбәр күк инсан иде бу галәмгә 4. Кочләү Көйсез күзләремнән күчкән көйләр Тынгы табын, сиңа кайгмаса. Җырымда да сине көнләделәр. Урладылар, диеп алдашма Беләсең лә. сиңа борчу салмый. Җырың ашкан төнне чыгалмам Ишегемне ачын кертермен дә. Мендәремә ятмый чыгармам Күрмәгәндәй үгәр күзләреңнең Көйсез коен кыйсам, тынармын Сүрүендә синең сурәт сүнгән Мендәремне генгләп елармын Үрсәләнеп чәчләремне сүтәр. Сагынуга шунсыз чыдамам Күз тәреңнән купкан шигыреңне Мендәремә ятмый чыгармам 5. Өркү Ни булды соң? Йокмый, йокмый Керфегемә керфегем .. Йокымны дәшеп, тәрәзгә Капланган сумала төн. Юкәрен алган юкә күк. Ялангач мин. йокысыз — Кара төн кайткан гәрәздән Өркегән ялгызак кыз. Ни булды соң? Йокмый, йокмый Керфегемә керфегем.. Юкәләрен алган юкә күк Өркетә сумала төн. 6. * ♦ * Күрим, дисәң, пәрдәләрем ачык. Дәшим, дисәң, үзем шунда гына. Вәгъдәсеннән узып көткән кыз шул... Белми узасыңдыр ни уйларга. И син кара. И син. усал болыт! Пәрдә тартмый мин бит сине көтәм. Моңаерга әзер күзләрем бар... Серләреңне йөртер, сүтеп китсәң Бер сәбәп юк. сәбәп моңаерга. Уйланырга, керфегемне төртеп. И син. болыт, Елап яумасан да. Хушлаша күр. Сагыш жиле кертеп. 7. * * * Ни дип әле: сагын мине, диеп киттең? Ни дип әле сөенергә тиеш гел син? Соңгы комы агып беткән сәгать көтәр. Ә мин менә һич тә сине көтмим, көтмим! Ни дип әле мине уйлап, елый күрмә. Татлы гына булсын, дидең, синең өмет?! Мин биз — өзәр усал җилләр кәгеп арып. Өрәңгедә кипкән соңгы яфрак түгел! Ни дип әле: сагын мине, диеп киттең? Сагынырга тиеш түгел ник үзең дә? Минем уйдан өркеп калган кем йөрәге Япан кырлар аша төндә миңа йөгерә?.. 8. • • • Күзләремә кунган тос — син. Күз агыма кунган төс Сагышын салган чагында Сарысын калдырган көз. Күзләремә кунган тос син. Күз алмама тулган тос. Шул сагыш карап торсынга. Кара тап калдырган көз. Җибәр, дисен, күзләреннән. (Хәлемне белү кая'.’!) Китәсең килсә, кайгымның Карасын кыеп кара. Карасын кыеп кара 9. Coin ы шт ырь Мин язмам да дигән илем кабат. Уйламый да соңгы шигырь яздым сиңа Җырламадым, мәхәббәткә мәдхияне Ак кәгазьгә агыздым, дип, язгы сула Син укырсың аны. морзе әлифбасын Аңлый алмый газапланган бала сыман. Мин берыоллык штырь язып кинем сиңа. Язгы сулар туңдырса да. борылмам. Кыланмадым Тәнен камчы телгәлә! әп Тослс чаж-чож килде дәфтәр бите,— Соры асфальт буйлап горур аякларым Сипа сошы үпкә шигырен язып китте «Кигтем Кит-гем.. » 10. Я и ы за к cai ыш Елларымның чираIы юк. исәбе юк Үтә leno. жәйләр-кышлар сырлый-сырлый Очып ки!әр lynamiK күк ап-ак көзнең Хушлашканда тәрәзәы кунган 1ыны Үтә гомер, жәйләр-кышлар алмашынып Үтә үзе киткән KOI лор исәбендә «Угызда ia кыз’» дин суккан сәгатемнең Тавышыннан үзем куйдым исәнгерәп Сыгылмасам. сарылмасам иде (ничек’) Үземнән ю сламсырак кәүсәләргә Утлы алма сузар төсле кызыл көзем Әче ми ыш lam лап качкан касәләргә