МИЛЛИОННАР КҮҢЕЛЕНДӘ

Юныс Әмрә һем аның шигырьләре инде менә җиде йөз елдан ap t ык заман күңелләрдә һәм телләрдә яши Кнадолудагы авылларда Аерганда мин еш кына колактан колакка, нәселдән нәселгә тапшырылган Юныс әсәрләрен искә алучы кешеләргә юлыктым Хвстралнядә дә төрекчә белмәгән бер пакыстанлыдан Юнысның илаһи ипи ырьләрен тыңладым Калкан илләрендә һәм \лбання гә Юныс әсәрләре яшәвенә шаһит булдым.
Төркнядә Юныс Омрәне яратмаган кеше бар микән* Юныс Әмрәнсң ггсс-мс ничәнче гасыр нур чәчә һәм мәхәббәт җилләре истерә Юныс Әмрә мәхәббәте безне берберебезгә баглаган ИҢ кыйммәтле җепләрнең берсе Менә шуңа күрә милләтебез аңа күн яктан бурычлы
Әзербайҗанлы мәшһүр шаг ыйрь Ваһабзад.» Бер җирдә булган хәлдә, ишә мең җирдә кабере, булуын сорый һәм җавабын болай бирә
һәр кон казылыр, чөнки күңелләрдә кабере Үләннәрдә. чәчәкләрдә һәм голләрдә кабере Ялгандырмы. чындырмы, бу ишан ничә иш ан ' Барлык энедер чыккан терекнең кубызыннан'
Тереклек авазы ул Юныс Әмрә. Барлыкның берлеге- билгесе Шунлыктан үләннәрдә. чәчәкләрдә, гөлләрдә һәм күңелләрдә ул Барлыгының чынлыгы ке итенең тереклек чылбырындагы ки ары урыны һәм кешенең бу ии арылыкка күтәрелүе чынбарлык яшәешенең нигезе Ягыш, бер нслам суфые ул Дәрвиш Юныс
Тереклекнең сәбәбе мәхәббәттер Бар итүчегә мәхәббәт аша якынаелыр Дөньяга килүнең сәбәбе һәм максаты мәхәббәт. Кавышу юлы да аның иң бәен яратылыш булган кешенең күңеленнән кичәр
Мин килмәдем с111,:штә11Г».
Мин йөримен сию вче-н
Дусның си- күңелләрдер.
Күңелләр табарга килдем
Барлыгы яратканнарынын барлыгына охшамаган, затын төшенү мөмкин булмаган, бары әсәрен аңлау юллары гына ачык булган \лла бәндәсен богән нәр чылбырында халифа буларак яраткандыр Алла кешегә яратканнарынын иң изгесе булу бетчелеген биргән, чәики аны галәмнең үзе сыйфатында бар иткән Кеше нәни галәмдер Кешене аңлаган галәмне дә төшенер. Гыйлем юл ларында алга китү гә Хлланы танып белү юлыдыр Белем кешенең 1Лла кар шытгда бурычыдыр Белем кешегә -үзен ачадыр Үзеңне танып белү бөтен белемнәрнең нигезе- тер
Гыйлем, гыйлем бе.тмәкгер.
Үз-үзеңне белмәктер.
Син үземне белмәсәң.
Нинди гыйлем булмактыр.
Бу дөньяда бер насыйбыбыз бардыр Аны алырбыз һәм китәрбез. Берәү дә мәңгегә калмас Асыл алачагыбыз һәм бирәчәгебез мәхәббәт. Бар булуның нигезе мәхәббәт.
Яратыйм, яратылыйм.
Бу дөньядан кем да кичәр.
Кешелек әйләнеп кайтмый торган бер заман дәвамында яши. Фән техника революциясе бетен дөньяны һәм әһәмиятле системаларны кискен үзгәртә. Бу үзгәреш барышында Юныс Әмрәгә һәм аны барлыкка китергән мәдәнияткә әкренлән бөтен кешелекнең ихтыяҗы үсә. Фән һәм компьютерлар дөньясында кешенең онытылмавы аның үзен танып белүенә бәйләнгән, адәм баласының яра тылышын иң боек могҗиза һәм галәмнең яшәеше рәвешендә бәйләгән Юныс Әмрәнең безнең белән бергә булуы әһәмиятле Киләчәк көннәр кешесе робот лар әсирлегендә калмасын өчен шагыйрьләр яшәве хаҗәт Моңа ирешү дә без нең ягъни бөек шигъри мәдәниятнең иясе булган милләтебезнең бурычыдыр. Юныс Әмрәне һәм аның рухи дөньясын менә ни өчен яңадан таиып-белүебез, аңлавыбыз һәм бөтен кешелеккә ачын бирүебез кирәк Гыйлем заманының ГЫЙЛЕМ һәм М«>\«)ББӘТ заманына әйләнүенә без дә лаеклы өлеш кертик
Намык КӘМАЛ ЗӘЙБӘК.
Тиркия республикасы мәдәният министры
Г ӘЙДИ тэрҗ/ема итте
Юныс Ә м р ә
Йә, Илаһым, әгәр сорау бирсәң мина, Шушы сүзем җавап булып торыр сиңа.
Кылсам да мин үз-үземә золым, гөнаһ.
Синең алда ни гаебем, әй, падишаһ?
Туганда ук әйттең: ул адәм кем?— дидең,— Ул — гөнаһлы бәндә, бер тәкәббер мескен, дидең.
Үзең баштук гыйсъянчы ясагансың да, Соңрак тарттың бар дөньяның җәзасына.
Эшләдең минем белән — ни эшләсәң дә.
Үзең куйган урыннан һич күчмәсәм дә.
Мин үземне төземәдем, син төзедең.
Ким-хурлык белән тутырып бар вөҗүдем.
Күзем ачып күргәнем шул: дөньяң — зиндан.
Бозыклыклар анда, шайтанлыклар тулган.
Төрмәң эчендә үлмәскә дип ачлыктан. Мин сукбаең күпме шакшылыклар йоткан.
Мөлкәтеңнән артык нәрсә алдыммы мин?
Әллә берәр хикмәтеңнән тандыммы мин?
Ризыгыңны тартып алыпмы ач иттем?
Әллә барлыгыңны талап мохтаҗ иттем?
Үчең бетмәдеме һаман, мине үтереп?
Черетеп мине, күземә туфрак тутырып?
Кыл кеби күпер төзеп, әйттең: «Кем кичә?
Булдыра алсаң, тәмугыма эләкмичә...
Адәмме соң кыл күпердән чыга алыр?
Таяна алмый, шул упкында ул югалыр?..»
Әгәр кулың күпер салса изге эштән, Андый затлар бу хәятне җиңел кичкән.
Игелек кыл! Иң нык күпер шул булыр ул!
Җәннәтеңә иткән тугры юл булыр ул!
Гыйшкың алды миннән «мин»не...
Күңел тели бары сине!
Янамын мин көне-төне. Мина бары тик син кирәк!
Ни барына сөенерем,
Ни югына күнегерем, Гыйшкың белән юанырым — Миңа бары тик син кирәк!
Гыйшкың гашыйкны үтерер, Диңгезләренә батырыр, Барча дөньяны тутырыр — Миңа бары тик син кирәк!
Гыйшкың шәрабеннән эчим, Мәҗнүн булып таулар кичим, Син дип, көн-төн янып көйим, Миңа бары тик син кирәк!
Суфыйларга сөбхәт1 кирәк, Аһиләргә2 ахир кирәк, Мәҗнүннәргә Ләйлә кирәк,— Миңа бары тик син кирәк!
Әгәр мине үтерсәләр. Көлем күккә очырсалар. Шунда да вөҗүдем елар — Миңа бары тик син кирәк!
Юныс булыр минем атым, Көн-төн арта хәсрәт утым, Ике җиһанда максудым — Миңа бары тик син кирәк!
Сөбхәт — иркенләп сөйләшеп, гәпләшеп утыру. Аһи — суфыйлар берләшмәсенең әгъзасы.
A$kin aldi benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yananm dun u giinii
Bana seni gerek seni
Ne varhga sevinirim
Ne yokluga yerinirim Atjkin He avunurum
Bana seni gerek seni
Afkin afiklar bldiiriir A$k denizine daldinr Tecelli He doldunur Bana seni gerek sent
Afkin ^atrabmdan i^eni Mecnun olup daga dii^em Sensin dun u giin endi^ein Bana seni gerek seni
Sufdere sohbet gerek
Ahilere ahret gerek
Mecnunlara i^yla gerek
Bana seni gerek seni
Eger beni iildiireler
Kiiliim giifte savuralar Topra^im orda (;afcira Bana seni gerek seni
Yunus’duirur benim adim
Giin geftikfe artar odurn tki cihanda maksudum
Bana seni gerek seni
Фани дөньяда кунып киткәннәр Инде янәдән килә алмаслар. Туфрак-юрган бер ябынылгач. Сөйли алмаслар, хәбәр салмаслар.
Кем баш очында үсә агачлар, Кем баш очында сула үләннәр. Яшьли үлгән дә, картлый үлгән дә Сөйли алмаслар, хәбәр салмаслар.
Туфракка баткан җансыз тәннәре, Сүзләре бетми кипкән телләре... Дога кылыгыз! Алар үзләре Сөйли алмаслар, хәбәр салмаслар.
Кайсы сәүдәгәр, кайсы мулладыр... Әҗәл ширбәте кемгә дә авыр.
Фәкыйре дә, бай пиреX дә — аннан Сөйли алмаслар, хәбәр салмаслар.
...Әй, бахыр Юныс, күр тәкъдир эшен: Коелыр тешләр, керфек-кашлар да... Баш очыңдагы билге-ташлар да Сөйли алмаслар, хәбәр салмаслар.
Төрекчәдән Равил ФӘЙЗУЛЛИН тәрҗемәсе.
X Пир