ЯҢАРЫШ АДЫМНАРЫ

Бүгенге көннәребезгә хас булган үзгәртеп корулар белнен Яна Чишм.» рлй оны өчен аеруча тарур иле Чинки заманын та 6с1Иен район, .«реләтү шау кымы»на эләгеп, «кыскартылган» нле һәм әле I9B3 елда гына. ЧистаЛ районыннан аерылып чыгып, мөстәкыйль рәвештә яши башлады Яна Чишмә аграр район Хезмәт ияләребез төп игътибарны Азык телек программасын тормышка ашыруга, аныл хуҗалыгы продуктларын күпләп җитештерү г-> юнәлтә. Бу безнен борынгы ата бабалардан калган шөгыль Шул хезмәт халыкны бергә туплаган Районнын борынгы тарихы Болгар дәүләте чорларына барып тоташа XVII гасыр башында исә бу якларга руслар килеп урнаша башлый Бу төбәкг . , .-..и. ныклы тайны чын булдыру өчен Рус хөкүмәте Чншмә елгасының ун ягындагы ■ г. б.о . н.га салдыра Хәрби поселен иел әр. ина бистәләр барлыкка килә Б\ 'әбәккә » . ... -әп Хәрби әсирләр, карт гвардиячеләр китереп урнаштырыла Тора бәр.. f e,.*рб.. көч тотунын әһәмияте калмый хәрбиләргә ү> көннәрен у мәрсичә күрергә тәкмтим ««эләр Биредә яшәп калучылар Екатерина II (1762 -1796) хакимлек иткән елларда дәүләт крестьяннары разрядына күчерелә Ләкин моның белән халык кнл. итми. чөнки алар хөкүмәтнең моңарчы күрсәтеп килгән ярдәменнән мәхрүм нтеләл.р \..-ык .рчзи кисен агвч төпләп чәчүлек җир әзерләргә мәҗбүр бх та ит сичелек терпе... А< . »ө ымгылк •Ын.» башлый Төбәктәге Кичү һәм Чишмә елга тары буенда ч п-г - ■ . . . Рсволкщнигә кадәр бу төбәктә яшәгән крех тьиннарнын күш коралларын үз кх .-..рын.1 ! - . ; ан байлар, сәүдәгәрләр, поплар (Яна Чишмәнең үзендә генә дә икс чиркәү 6v.it.но ком сызлыклары. кансызлыклары белән ярлы крестьяннарның үтәгепа үтә Шуңа да халык Бөек Октябрь «оциалистик революциясен бик шатланып каршы ал .. Совет властен уриаштырх.и актив көрәшче коммунист Степан Прокофьевич Ьурсее ны билгеләп үтәсе килә, ул I9IS елда беренче авыл Советы председателе иген сай Аның янәшәсендә фикердәшләре коммунистлар Ч Лихачев. Ч Швесн. II Рузаноп һ б атлый Алар перым хуҗалыкларны күмәкләштерү • ф Район үзәгенд «Трудовик» КОЛХОЗЫ 30 крестьян XS җллыгып берМШТСрО I" 1 КОЛХОЗ прәи һ..м Блюхер исемен йөртә башлый Аны егерме биш ч.н >< I...........................................................• ♦.• ты1ЫН гы • I tap башын та Ян i Чишм . < Чншмә районы тезелә ВКП(б) райкомының беренче секретаре «т Вви : вп .................................................. 1930 елда районда биш колх.и оешкан бх та инде 1933 е.па МТ< -чи« ..... ..■»• и ’Р-' I'HS ( пи и бөтен Яна Чишм | радио н 1Тәрт ............................ .. Н< рвовиый 1 ТЫНЫН • ■ I.................... • ' галим () К> IIIMII.IT кил» Матур коншлы квндә Яна I район үзәгенә җыела, алар Отто Юльевичның чытышын делкынм-ы- .ымлыйлар Анын хөрмәтенә клубта концерт куела 1941 1946 елларда районный ку шна корал алырдай һар кешесе ■ ов< т властен ик ларга, илне немец фашистлары тырнагыннан коткарырга күтәрстә Янә Ч ■ « ... . . Б үзеннән генә дә сугышка 560 кеше китеп, шуларның 286 сы батырларча һәлак була. 400 ләбе орден медальләр белән бүләкләнә. Районыбызда ике Советлар Союзы Герое бар Федор Петрович Савельев һәм Чекин Борис Сергеевич. Сугыш үзенең канлы эзләрен тормышның һәр тармагында калдыра район хуҗалыгын яңабаштан торгызырга кнрәк була. Игенчелектә, терлекчелектә техника белән идарә итүчеләр өчен махсус курслар оештырыла Электр әкренләп колхозчы йортларыннан игенчелек, терлекчелек тармакларына да. ремонт мастерскойларына да хезмәт итә. көнкүреш нокталарына да керә башлый Моның «эчен Яна Чишмәдә әллә ни зур булмаган бер подстанция төзелә Яңа Чишмәне тулысынча электрлаштыру производство һәм көн күреш культурасын күтәрергә, авылларның социаль йөзен үзгәртергә мөмкинлек бирә 1963 елдан 1983 елгача. Чистай районына кушылу нәтиҗәсендә. безнең төбәк авылларына тиешле игътибар жнтмн Хәзер безгә жнн сызганып эшләргә кирәк. Районыбыз мәйданы — 1320 кв км. халкы — 14200 кеше. 9 колхозы. 8 совхозы һәм 13 авыл Советы бар. руслар, татарлар, чувашлар яши Районның яңадан төзелгән беренче көннәре бик авыр булды Кая барып төртелсәң дә кадрлар житми Оешмаларны урнаштырырга биналар юк Кечкенә генә өйләрдә ике-өч оешма эшләгән вакытлар бар иде Кайберәүләр вагоннарда яшәде Яңгырлар явып үтсә, район үзәге урамнарыннан узар чама калмый иде Романтика эзләп килгән яшьләр, авырлыкларга түзә алмыйча, китеп тә баргаладылар Игенчелектә дә, терлекчелектә дә күңелне сөендерерлек хәл юк һәр тарафта хужасызлык. игътибар Җитмәү сизелә иде Иң әүвәл төзелешкә тотындык. 9 төзү базасы булдырылды. Торак йортлар, сәүдә, төрле оешма объектлары сала башладык. Аларны табигый газ. җылылык һәм су белән тәэмин иттек. Районда табигый газдан файдалану арта бара. Шахмай. Чаллы Башы авылларында һәм район үзәгендә аны кин куллана башладылар «Татнефть» берләшмәсе ярдәмендә юлларга асфальт жәелә. хәзерге көндә районыбыздагы юлларның йөзләп километрына асфальт жәелгән Жиде күпер салынды Район үзәген |һәм авылларны төзекләндерүгә зур игътибар бирелә Күп авылларда профилакторийлар ачылды, культура йортлары, балалар бакчалары, халыкка көнкүреш хезмәте күрсәтү пунктлары эшли башлады, медицина, культура, сәүдә юлга салынды Безнең районда хужалык үзәгеннән читтә урнашкан кечкенә авыллар да байтак. Аларнын таралуына юл куймаска тырышабыз КПССның район комитеты, район Советы башкарма комитеты вәкилләре, район активы, хужалык житәкчеләре белән берлектә. кечкенә авылларда яшәүче халык белән очрашып тора, урыннарда халыкны борчыган сорауларны өйрәнә, аларны хәл итү юлларын билгели Районның янадан тернәкләнеп китүен, тормышның яхшыра баруын күреп, районга кире кайтучылар да. килеп урнашучылар да күренә башлады. Хужалык житәкчеләре авылларда үз хезмәтчәннәре өчен йортлар салуга, өйләргә газ. су кертүгә зур игътибар бирәләр Зур авыл мәктәпләрендә өч класска тугыз бала укып йөргән вакытлар артта кала бара Хәзер районыбыз мәктәпләрендә ике меңнән артык бала белем ала Район төзелгәннән алып туучылар саны да мең ярымга якынлаша! Димәк, районның киләчәге бар дигән сүз. Моннан дүрт ел элек район больницасында биш кенә врач эшләсә, хәзер алар дистәдән артып китте Укытучыларыбыз да ишәя Без яхшы аңлыйбыз район язмышы яшь белгечләр кулында Нигездә колхоз, совхозларны, оешмаларны, берләшмәләрне яшь белгечләр житәкли Уртача 35 яшьтәге житәкчеләр ин авыр, катлаулы участокларда эш алып баралар Алар арасында «Татарстан» колхозы председателе Рәшит Габдуллажано- вич Лотфуллин. XX партсъезд исемендәге колхоз председателе Анатолий Михайлович Холин. «Советская Татария» газетасы исемендәге колхоз председателе Дилшат Кәшфие- вич Әшрәпов. М Горький исемендәге колхоз председателе Евгений Александрович Белоглазов. «Алга» колхозы председателе Рифкат Назыймович Садретдинов җитәкләгән хуҗалыкларда эшләр уңайга бара. Проблемалар күп. бигрәк тә эшче куллар житешмәү һәр нәрсәдә үзен сиздерә. Бу мәсьәләне чишү юлларын үзебезчә хәл итәбез Беренче чиратта, хуҗалыклар мәктәпләр белән элемтәгә керде, игътибарны хезмәт тәрбиясенә юнәлттеләр, әле яңа гына ачылган 118 нче СПТУ яшь механизаторлар хәзерли. Сонгы ике елда гына да районны социаль үзгәртеп кору буенча зур эш үткәрелде, шушы чор эчендә 27 миллион сумнан артык капитал салу үзләштерелде. 28 мен квадрат метр торак йорт файдалануга тапшырылды, 230 урынлы ике балалар бакчасы. 300 урынлы мәктәп, ике культура йорты салынды, хуҗалыкларның үзәк усадьбаларыиа автобуслар йөри башлады Хәзер район үзәгендә больница комплексы, аптека, балалар комбинаты, культура йорты, телефон станциясе, административ биналар, торак йортлар төзелә Санап кнтсән. эшләнгәне байтак Әмма алда әле күп эшләр көтә Боларнын барысын да без яхшы беләбез һәм аларны хәл итүдә тепле чаралар керәбез Воим т.п «урыч - а.ил «улалыгы тула» „роду ,pI„, г.„а, Аи„ш1о,,„ Н |« „роагатка арттыру Игелаеларна» фидакарь иатилытиа» »> тарааита имде мазер У» алга китешләр бар Районыбыз тигез лирам трнашкан Җирларебеа кара туфраклы ә««а ача туфрак «тенлеи алып тора Батгтка. лиргбез кааиок итчаамрыка да бай икән, моны әлегә кадәр кулланучы гына булмаган Район якадан оешкач республи ка агропромы ярдәмендә известь карьеры тезелеп, әйбәт кенә эшли башлады 1987 елда 70 мен тонна известь әзерләнде. 9 мең гектар җиребез известьләнде Район янадан оешкан 1983 елны 87.3 мен тонна ашлык җыеп алсак, 1986 елда ул 104.63 мен тоннага җитте Белгәнебезчә, җирләрнең уңдырышын күтәрүдә интенсивлаш тыру зур роль уйный Без менә шуңа йөз тотабыз да инде Хезмәтне оештырчда прогрессив алымнардан файдаланырга тырышабыз Бригада подряды, гаилә подряды бе лән эшләү үзен аклый Суган, бәрәнге. чегендер үстерүдә без шул ысулларга таянабыз Яна алымнарның үз кыенлыклары бар Бригада подряды тәртибенә күчүдә дә тайпылыш лар булгалый Менә шунда инде игенченең ышанычы кими башлый Без моңа юл куймаска тиешбез Районыбызда хезмәт сөючән халык яши Алар арасында Октябрь Революциясе ордены кавалеры «Кичү» колхозы механизаторы Миизакир Сибгатуллнн .Хезмәт Кызыл Байрагы ордены кавалерлары Калинин исемендәге колхоз тракторчысы Габдрахман Гый мадиев. «Маяк» колхозы механизаторы Вагынз Сәләхов Халыклар дуслыгы ордены кавалеры «Закамский» совхозы механизаторы Константин Лапшнн кебек дистәләгән фида Карьләр бар Алтын куллы игенчеләребез белән бергә уңган терлекчеләребез дә районның мактанычы булып тора Менә алар Ленин һәм Хезмәт Кызыл Байрагы орденнары кав.ис ры коммунист Надежда Иголкина, дүртменле чикне узып китүче савымчы Клавдия Малы шева. аныи янәшәсендә - Александра Логинова, терлек симертүдә В Сыров Л Всдякин М Малакаева. Е Разживина. Хезмәт Кызыл Байрагы ордены кавалеры С Баннеров иптәшләр күпләргә үрнәк хезмәт күрсәтә «Алга», М Горький исемендәге. XX партгьсзд исемендәге. «Татарстан» колхозлары. «Инанаенскнй» совхозы терлекчеләре аеруча тыры шып эшлиләр. Алар Боек Октябрьнең 70 еллыгына терлекчелек продукцияләрен җитештерү буенча икееллык планнарын үтәделәр Әлбәттә, бу нәтиҗәләр безне тулысымча канәгатьләндерми әле Эшлисе тизләр күп: кадрларның осталыгын арттыру, коллектив, гаилә подрядларым күбрәк куллану, аренда подрядын, эштә ике смена кертү, хуҗалык исәбе һәм хезмәткә тулай керемнән чыгып түләүгә күчеп бетү Игенчелектә интенсив технологияне үзләштерү, органик һәм минераль ашламаларны тиешенчә куллану, урып-жыю вакытында нигезләнмә, әм югалту ларга юл куймау, техник әзерлек һәм башкалар, һәм башкалар Район кешеләре арасында халыкка ан белз м бирү ..нык • зур фидакарьлек күрсәтүчеләр дә күп Арадан мәгариф нлкәсенлә илле еллап «е.мәт иткән Ленин орденлы укытучы Камил Рәхмәтуллинны (ШахмәА аиылы) аерып искә алырга мөмкин Хәзер Мәскәүдә яшәүче юридик фәннәр докторы, профзчюр. детектив әсәрләре белән популярлык казанган Зөфәр Фәтхетдинов та безнең Чаллы Башы авылыныкы Уңган кешеләребез ничек ял итә соң’ Бу нлкәдә без алегә бераз аксыйбыз Районның озак еллар мөстәкыйльлеген югалтып, игътибардан читтә кала килүе ү н >• бу i.ipM.ihia .lepvi.i нык сиздер.. Район культхрә • үзара ярышучы хуҗалыкларның иҗат отчетлары халык һинәре ытнкхрелары кезмә алдынгыларына багышланган кичәләр уздыру гадәткә кереп ара һүргшен.ш., без әлс күбесен янала., башлап к.................... кнәзбез 111 .............ан >КШШ ү згәртеп коруларга, тизләнешкә өметләребез аеруча зур