СӘГЫИТЬ РӘМИЕВ УФАДА

Агыйделнең текә ярындагы биек тау өстендә. зифа меи1ир к.дагесввд, „ мэ_ мэр теш. Шома ташка уелган лаләләр янында - тере алсу чәчәкләр Мәрмәрне чокып, тигез, матур хәрефләр оелән шигырь язылган: Булмас артык, олуг бер зш Илгә хезмәт итүдән: Илгә хезмәт хөрмәтеннән Үскән җирдән китүдән. Матбугат һәм әдәбият мәйданына 1906 елда Казанда шушы сүзләре белән чыккан иде ул. Россиядә уйнаган җил-давылларда татар халкының «таң вакытын» җырлап, шаулап күтәрелде. Шушы уй теләкләр белән киткән иде туган-үскән җирләреннән - Коньяк Урал, Агыйдел һәм Жаек Иләк буйларыннан. Агыйдел ярына ул кабат 1914 елның язында аяк баса: Әстерханнан күчеп килеп, Уфада урнаша. Уфада С. Рәмиен земствоның нәшрият эшләренә җитәкчелек итә. русчадан тәр җемә итеп татарча «Уфаның авыл көнкүреше журнал ы» н чыгара. М. Гафурн. Г Ибра һимов һ. б. әдипләр белән тыгыз аралашып, әдәбият-культура хәрәкәтендә якыннан катнаша, кичәләрдә шигырьләрен сөйли, мәкаләләр яза. С. Рәмиев һәм М. Гафури квартиралары кара-каршы гына булып, бу ике гаилә, тәрәзә ачып кына сөйләшеп, •бары бергә, югы уртак» дигән нигездә яшиләр. С. Рәмиев театр һәм музыка сәнгатен үстерү турында зур кайгырту чаклык белән сугарылган мәкаләләрендә С. Габәшн. Ш. Бабич һ. 6. яшь талантларның уңышла рына сөенеп, хәер-фатихасын. киңәшләрен бирә. «Галия» мәдрәсәсендә һ. 6. урыннарда оештырылган кичәләрдә катнашып, шигырьләрен сөйли. Яшьләр куйган спектакльләр го катнаша. Мәсәлән, 1916 елның январенда Ф. Әмирханның .Тигезсезләр» драмасы сәхнәгә куела. «Уенга Сәгыйть Рәмиев иштиракъ итәчәктер», дип яза «Тормыш» газе Уфада С. Рәмиевның поэтик иҗат эше до янә активлаша. Империалистик сугыш тудырган катлаулы шартларда аның Н. А. Некрасов. Щепкина Куперник. большевик шагыйрь Д. Бедныйдан алып язылган «Аналар». «Күлмәк җыры» «Сука белән Пуш ка» кебек әсәрләре сугышка, ерткычлык һәм җимерү көчләрен» нәфрәт, иҗади тыныч хезмәт кешеләренә кайнар мәхәббәт белән сугарылган. Уфада 1915 һом 1918 елларда шагыйрьнең ике җыентыгы дөнья күрә. Әмма аны властьлар тарафыннан эзәрлекләү Уфада тагын да куркынычрак тос ала... Социалистик революцияне С Рәмиев дәртләнеп каршы ала 1919 192- елларда Магнитка. Верхнеуральск, Чиләбе шәһәрләрендә партия совет органнарында эшли, большевиклар партиясенә керә (моны КПССның Чнләбе өлкә комитеты партия ярхн шиннан яңарак алынган документлар да раслый). 1922 елда шагыйрь янә Уфага кайтып, «ир эшләре халык комиссариатының нәшрият бү легенә җитәкчелек итә. Көннән көн көчәя баргаи үпми авыруына карама, тан, иҗат эшен активлаштырырга омтыла. «Башкортстан» газетасында Онеылгаа • V эем һәм үзем» шигырендә «Тутыкмый ул сүа кылычым кыныгында». дия Д» ₽"• - Р. Джованьолиның «Спартак» романын. • Интернационал»н *»' ' . . кортстанның Гыйльми мәркәзе эшләрендә, башкорт теленең •’ р • w I Ф тезүдә катнаша. Сонги „лик. шук».» «„„«.Ив клкин П и.е« ’»ДЧ-Ф.•"»*»“• илтик.. тотар, башкорт. МорвййЖан. каша, киргих 1 Л»ти и»™ кпйгили хрвәр сала. „„р,и. Тик син. кгилгкк Уф. ур.ик.ри «кн.р-.к >..... жи.-.г.к KV.UK. ВкРр.клкр келгок АгнПд.- п.. -к «Р“ J Ки , .р„ м<к.а.,к.д... Бу урынга кулларына чәчәкл.Ң» тотып. ке»|, н «жниан еоц исән u.n. Фирдәвес, Мәскәүдән -Флера кайта Тик» Ф-и ,да Ста 1И11град фронтынл- бердәнбер улы Рәми генә килә алмый: ул 19-IJ елның батырларча һәлак булды. саклый 1980 елның 25 апрелен Уфа җәмәгатьчелеге шагыйрь истәлеген кадгр- 4«янындагы 29 ичы йорт) Д» ул яшәгән биналарның берсенә (Октябрь реао- меморипль такта куелды. „„«инап тау астында - көньяклардан. Шагыйрьнең баш очында үскән зифа « “ дгы1үД1.л өстен» җәелгән алсу әдипнең туган җирләреннән агып килгән Агы мң ,ж,ЫГы. сафлыгы, буыннар таң шәүләсе гүяки аның якты романтик идеаллар Күңелендә яшәме турында сөйлиләр.