Логотип Казан Утлары
Публицистика

ЛЕНИН ЮЛЫННАН

Сүз башында ук бөек юлбашчыны телгә алуымның аерым мәгънәсе бар Володя Ульяновның революцион көрәшкә беренче адым ясавы районыбыз тарихында иң мөһим сәхифә булып тора Владимир Ильич 1887 елның 7 декабреннән 1888 елның 15 сентябренәчә хәзер безнең районга караган Кокушкино авылында сөргендә була Монда Володяның әнисе Мария Александровна Ульянованың яшьлек еллары узган Ул унике яшеннән алып 28 яшенә кадәр әтисенең шушы авылдагы утарында тәрбияләнә Мария Александровна белән Илья Николаевич Ульяновның никахлашуы да Кокушкинодан ерак булмаган Черемышев чиркәвендә теркәлә. Мәгълүм булганча, күптән түгел Казан университетында студентларның Володя Ульянов катнашында үткән революцион сходкасының 100 еллыгы ил күләмендә билгеләп узылды Бу уңайдан без Ленино-Кокушкино авылындагы В И Ленин музей-йортын өр-яңадан яхшыртып куйдык. Хәзер музей. В, И. Ленинның беренче политик сөрген урыны буларак, мемориаль заповедник хәленә китерелде Аның мәйданына утар үзе дә. XIX гасырга караган берничә йорт та. авыл да. юлбашчының якыннары күмелгән каберлек тә керә. Кокушкино соңгы елларда танымаслык үзгәрде Яңа ташпулатлар, кунак йорты, һөнәр училищесы, зур мәктәп, культура һәм көнкүреш хезмәте күрсәтү биналары үсеп чыкты Олы юл. авыл ямен җибәреп тормасын өчен, ындыр артыннан уратып салынды. Кокушкиноның тагын бер мактанычы бар әле Бу — аның Шушенское авылы белән элемтәсе. Кокушкино һәм Шушенское Ленин биографиясендә әһәмиятле сәхифәләр: аларның икесендә дә юлбашчы сөргендә булган Безнең дуслык күптәннән килә. Питрәч районы Шушенский районы белән, «Ленино-Кокушкино» совхозы Себердәге В. И Ленин һәм Н К Крупская исемендәге совхоз белән ярыша Аерым кешеләребез дә үзара ярышалар. Бу күренеш дуслыгыбызны тирән эчтәлекле, эшлекле, иҗади итә Район хезмәт ияләре планнарын, тәҗрибәләрен үзара уртаклашалар, хат язышалар, кунакка йөрешәләр Питрәч кешеләре В И. Ленинның революцион эшчәнлегендә'районның билгеле бер урын тотуы белән горурланалар Бу — күп еллардан бирле халыкның канына сеңгән тойгы Кокушкинодагы музей-йорт 1939 елның 22 апрелендә үк ачыла Аңа ел саен җитмеш меңләп кеше килә Кунаклар арасында илебезнең һәр ягында яшәүчеләр генә түгел, чит ил кешеләре дә шактый 22 апрель саен районыбыз хезмәт ияләре музейга митингка җыелалар, юлбашчы туган көнне тантаналы төстә билгеләп үтәләр Хезмәт коллективлары Ильичка уңышлары турында рапорт бирә, яшь егет-кызлар монда комсомолга керә мәктәп балалары пионер галстугын беренче мәртәбә монда бәйли Аларны, яшь ленинчыларны, хезмәт һәм сугыш ветераннары котларга килә Эш кешеләре исә. социалистик ярышта җиңеп чыксалар, музейга килеп, Ленин хөрмәтенә төзелгән экспонатлар белән кабаттан очрашу мөмкинлеге алалар. Ленинга биргән антыбызны әледән-әле шулай яңартып торгангамы, эшләребез гел алга бара кебек Билгеле булганча, Питрәч районы — республикабызның төньягына урнашкан. шәһәр яны районнарының берсе Ул 1930 елның 10 августында оештырыла. Мәйданы — 1362 квадрат километр, халык саны 28 меңнән артыграк 52 процентын — татарлар. 46 процентын — руслар, башка милләт вәкилләре ике процент тәшкил итә. Район халкы, башлыча, авыл хуҗалыгы белән шөгыльләнә басуларыбызда бөртек- леләр. кузаклылар. азык чөгендере, бәрәңге һәм яшелчә гөрләп үсә. фермаларыбызда 160 С утыз меңләп мөгезле эре терлек бар. дуңгыз симертәбез җиде йөз меңнән артык кош-корт асрыйбыз Туган җиребезнең иң матур почмагы итеп Ммшә су буйларын күрсәтер идем. Монда безнең табигый болынлыклар җәелеп китә Ярларында мәһабәт наратлар, таллыклар. карлыган куаклары тезелгән Алар арасында киек рәхәтләнә Шунлыктан бу тирәләрдән балыкчылар, аучылар, гомбә-җиләк, дару үләннәре җыючылар изелеп тормый Төбәгебез табигатендәге һәм хуҗалыгындагы муллыктан бигрәк уңганнары, күренекле шәхесләре белән горурланып яши 1941 ел вакыйгаларына кайтып -Брест крепостен искә төшерсәк кенә дә якташыбыз, татар егете Петр Михайлович Гавркловның тиңдәшсез батырлыгы турындагы бай хатирәләр эченә кереп чумар илек Ул үзенең «Брест крепосте» китабында мондый юллар язган • Мин еш кына кулларыма крепость стенасыннан фашист снаряды кыеп төшергән кирпеч кисәген алам Брестка бер баруымда истәлеккә алып кайткан идем Карыйм да күз алдымда ут дәрьясы, бомбалар шартлавы үлемсибүчекургашын яңгыры, крепостьны саклаучыларныңшул дәһшәт астында атакага мәктәбендә аңа багышланган музей эшли ■ 1939 елда мин. Армиягә китәр алдыннан В И Ленин музей-йортына килеп. Кызыл Армиягә тугры хезмәт итәрмен, дип. юлбашчы истәлеге алдында ант эчтем уллары батырларча һәлак булган иде инде Яу батырларыннан тагын бер батыр якташыбызны танк дивизиясе командиры коң,» A Т МШ...Н.Н.М A* ««-«' «"» M“-“~ .-һ.,— АИ- «П*- мтнаш,.,,, ,.ни« нлг— т.ратк.н гие.г»- «ш—« И,.».. А. Ул МОГАПА.К. Г.р................. »>АЫП «.pun -V »•» Ф«Р~-Л-Р«М11 Шт.Аык «ир тешгр., Шт.6 «-ыл.рС«|..С.»»рО. К..« К.р.... жыр.м 3-фар Хәйретдинов - безнең горурлыгыбыз. Питрәч яклары хезмәт батырларын, д. бай м.рфут. Ш-йх-евабелш Надежда Гмочкинанын тырышлыгы Социалистик Хезмәт Герое исеменә л век булды Алармы, к г лплен-мелвдьяәрен санап чыгу өчен бик күп вакыт кирәк IUVIW п V г ,,.-1.тгль ТАССРмым атказанган агрономы Иван ............. Фслнрович - ар Кайрагы .грдениарыбар Партиямен XXV съеэдыиа Эшләде Л.-НИН ордены X. .МӘТ Кы .ыл п-ир. ____Ч ’ Кешеләонен •- делегат итеп сайланды. ТАССР Верховный балыкчылары ел саен 250 тонна карп сата Казан атлар заводының безнең райондагы бүлекчәсендә исә тәнгә сихәт бирүчән һәйбәт кымыз әчетәбез ташлану күренешләре яңара Миңа да крепость оборонасында катнашырга туры килде Бу бәрелеш Бөек Ватан сугышы елъязмасына алтын хәрефләр белән язылганБезнең Әлбәдән авылы егете Петр Михайлович бу коточкыч сугышта, тәмам хәле китеп, аңын югалткач кына тынып кала Фашистлар үзләре дә аның фидакарьлегенә хәйран калалар Бу кыюлыгы өчен П М Гавриловна Советлар Союзы Герое исеме бирел де. Хәзер аның туган авылындагы колхоз П М Гаврилов исемен йөртә, Әлбәдән Бөек Ватан сугышы башлангач, антымны яңартып, явыз дошманнан үч алырга ашкындым Менә мин кабат синең каршыңа килдем, рапорт бирән без җиңдек, иптәш Ленин Мин гади колхозчы идем сугыштан Советлар Союзы Герое булып кайттым Гомерем буе илгә тугры хезмәт итәргә кабат вәгъдә бирәм'»— Бу юлларны 1945 елда музейдагы дәфтәргә Кокушкино авылы егете Галимҗан Камалнев язган Ул әле д» исән-сау пенсия дә. Аны яшьләр арасында бик еш күрергә момкин Геройлар ал итеп ятамы соң” Галимҗан ага зур тәрбия эшләре алып бара Неялово авылыннан киткән егетебез Василий Осиповка Герой исеме һәлакәтеннән cat бирелә Днепрны бәрәнчеләрдән булып кичеп чыкканы һәм батырларча сугышмам очен Советлар Союзы Герое булган бу каһарманыбызның яу кырында үлеп калу хәбәре, ишетү аның әти-әнисенә аеруча авыр тәэсир итте чөнки моңа кадәр дә аларның ике уңыш алалар, һәр сыердан савылган сет елга дүрт мең литрга якынлашып килә. Котак совхозы директоры. РСФСРның атказанган зоотехнигы, авыл хуҗалыгы фәннәре кандидаты Нәгыйм Вәлиев. «Татарский» һәм «Казан» совхозлары директорлары Равил Шарипов белән Валентин Кулагин турында да җылы сүзләрне һич кызганмый әйтергә мөмкин Хәзер районда, илебезнең һәр ягындагы кебек үк. тормышны үзгәртеп кору өчен көрәш бара. Социалистик ярыш шартларын яңарттык. Ни дисәң дә. тырышлыкның нә тиҗәсе ярышта ачык күренә, шунлыктан бу мөһим чарага җитди карарга кирәк. Хәзер без сыйфат ягына аерым басым ясыйбыз. Мәсәлән, сөтнең кимендә 90 проценты беренче сортлы булмаса. күпме сатуына да карамастан, хуҗалык җиңү Байрагын нан мәхрүм ителә Ункөнлекләрдә җиңеп чыгучыларга Социалистик Хезмәт Герое Мәрфуга Шәйхиева исемендәге күчмә кубок тапшырыла Вахитов исемендәге колхозда сыер савучы, тракторчы. шофер һәм дуңгыз симертүчеләргә билгеләп куелган дүрт күчмә кубок бар Җиңүче, кубок белән бергә. Мулланур Вахитов исемендәге премияне дә ала Башка хуҗалыкларда да үзләренә генә хас ярыш шартлары һәм бүләкләр билгеләнгән Төрле һөнәрләр буенча махсус исемнәр, дәрәҗәле дипломнар бирү, конкурслар оештыру гадәткә әйләнеп китте. Хезмәт коллективларының иҗат отчеты кебек бик җаваплы чара уздыру район тормышын тагын да җанландырып җибәрде Отчет район культура йортында мәртәбәле кунаклар алдында ясала Аңа хуҗалыклар бик бирелеп әзерләнәләр • Беренче көлтә» «Беренче буразна» бәйрәмнәре дә кешеләребезнең күңелен күтә рә. аларны фидакарь хезмәткә дәртләндерә Башлангыч партоешмалар бу чараларны уңышлы уздыру өчен бөтен сәләтләрен эшкә җигә Партиянең район комитеты исә. үз чиратында башлангыч оешмаларга ярдәм итәргә әзер тора Шул рәвешле без һәр кеше белән элемтәдә булуга ирешәбез Үзгәртеп коруларга бәйле төстә без авыл хуҗалыгы эшенең кайбер якларын башка юнәлешкә боруны кирәк таптык. Игенчелектә дә. терлекчелектә дә интенсив технологиягә йөз тотабыз, хуҗалык исәп-хисабына эшләүче һәм уртагыннан түләүле хезмәттәге коллективлар барлыкка килде. Кырчылык, дуңгызчылык, сарыкчылык тармаклары тулаем уртагыннан түләү ысулына күчтеләр. Сөтчелейнең 84 проценты ике сменалы эшкә көйләнде. Менә шушындый чаралар аркасында районның хуҗалык эшләре сизелерлек алга китте Бөек Октябрь социалистик революциясенең 70 еллыгын лаеклы каршы алу өчен оештырылган социалистик ярыш нәтиҗәсендә район уникенче бишьеллыкның ике елы планын вакытыннан алда үтәп чыкты Хәер, башкача булырга мөмкин дә түгел Без бит —Владимир Ильич Ленинның якташлары, аның идеяләренә тугрылыгыбызны бары тик намуслы эш белән генә раслап күрсәтә алабыз