Логотип Казан Утлары
Публицистика

Культура тормышы көндәлеге

ЯЗУЧЫЛАРНЫҢ ПАРТИЯ КЫЕЛЫШЫНДА 28 августта Татарстан язучыларынын ачык партия җыелышы булып узды Җыелыш СССР Язучылар союзының «Дөнья язучыларына мөрәҗәгате»нә багышланган митинг белән башланып китте Чыгыш ясаучы язучылар Р Харис. С. Сабиров. Ә Гадел. М Әгьләмов әлеге мерәжәгатьтә әйтелгән дөньякүләм әһәмиятле фикерләрне яклаулары турында аны һәр язучы үз вжаты белән исбатларга, тормышка ашыру өчен көрәшергә тиешлеге турында сөйләделәр Аннан сон Татарстан Язучылар союзы партия оешмасы секретаре Р. Мостафип «Иҗат эшендә үзгәртеп кору мәсьәләләре һәм һәр язучының шәхси Жаваплылыгы» дигән темага доклад белән чыкты Фикер алышуларда Татарстан Язучылар союзы идарәсе председателе Т Мнңиуллнн. язучылар А Расих. X Госман. Ә Еники, Л Ихсаиова. Г Ахунов. Д Вәлнев. Л Хә- мндуллнн. Р Мингалнмов. Р Ннзамиев һ б чыгыш ясады. ТУКАЙГА БАГЫШЛАНГАН КИЧӘ Киев шәһәрендә татар халык шагыйре Г Тукайның тууына 100 ел тулуга багыш лаиган кичә уздырылды. Әлеге чара Украина Художниклар союзы остаханәләренең берсендә оештырылган иде Остаханә хуҗасы рәссам Рафаэль Мәсәгутов һәм анын иҗатташлары ярдәме һәм булышлыгы белән, өч өлештән торган күргәзмә әзерләнгән иде Беренче бүлеккә Г Тукай әсәрләренә иллюстрацияләр һәм шагыйрь образы гәүдәләндерелгән портретлар тупланган Икенче бүлектә Г Туканның татар, рус. украин телләрендә чыккан китаплары урын алган. Бөек шагыйрьнең тормыш һәм ижат юлы турында укытучылар Әсгать Кашапов һәм Таһир Абдуллин сөйләделәр Соңыннан Г Тукай сүзләренә жырлана торган әсәрләр башкарылды ТУКАЙ ТӨРЛЕ ТЕЛЛӘРДӘ Казахстанның «Язучы» нәшрияты күптән түгел Габдулла Тукайның сайланма әсәрләрен бастырып чыгарды «Күңел йолдызы» дни аталган бу җыентык сөекле шагыйребезнең казах телендә дөнья күргән җиденче китабы Ана кертелгән барлык шигырьләр, әкиятләр һәм поэмаларны галим һәм шагыйрь Түкән Әбдерахманов яңабаштан тәржемә иткән Г. Тукайның йөз еллыгына багышлап нәшер ителгән бу китапта авторның портреты да бар. Эстониянең «Снрп я вазар» («Урак һәм чүкеч») әдәби газетасы (1986, II июль) күренекле әдәбиятчы Оскар Кунннгаснын «Габдулла Тукай» дигән мәкаләсен игълан итТе Анда татар әдәбияты классигының тормышы һәм иҗаты яктыртыла. Мәкалә белән бергә Тукан һәйкәленең сурәте дә дөнья күргән. Эстон укучылары газетаның шушы ук санында классик язучыбызның «Шагыйрь» дигән әсәре белән дә таныштырыла. Аны Айн Каалеп ту- рыдан-туры татарчадан тәржемә иткән Молдавиянең «Молдова сочиалнстэ» («Социалистик Молдавия». 1986. 22 июль) газетасында гагауз язучысы Николай Бабуглының «Дуслык дулкынында» дигән мәкаләсе дөнья күрде. Анда Татарстан җәмәгатьчелегенең сөекле шагыйрен хөрмәтләве - Казанда Тукай музеен ачуы, тантаналы кичә уздыруы. Кырлайда шигырь бәйрәме үткәрүе, бу тантаналарда һәм фәнни конференциядә күн санлы кунакларның да катнашуы. Тукай иҗатының халыкара әһәмияте яктыртыла Н Бабуглының «Дуслык багланышлары» дигән күләмлерәк мәкаләсен молдаван әдәби газетасы «Литература шн арта» («Әдәбият Һәм сәнгать». 1986,31 июль) гагауз телендәге сәхифәсендә нгьлан итте. ШАГЫЙРЬЛӘР ИСЕМЕНДӘГЕ СТИПЕНДИЯЛӘР РСФСР Министрлар Советы Муса Җәлил һәм Габдулла Тукай исемендәге махсус стипендияләр булдыру турында карар кабул итте. Җәлил исемендәге стипендия Казан дәүләт педагогия институтында иң яхшы билгеләренә генә укыган һәм шуның белән бергә фәнни эштә, җәмәгать эшләрендә актив катнашкан студентларга биреләчәк. Тукай стипендиясен шундый ук шартлар нигезендә Алабута дәүләт педагогия институты’студентлары алачак Халкыбызның бөек шагыйрьләре исемен йөрткән бу стипендияләр Г Тукайның 100 еллык. М Җәлилнең 80 еллык юбилейлары хөрмәтенә булдырылды. СВЯТОСЛАВ РИХТЕР КАЗАНДА Святослав Рихтерныи исеме бөтен дөньяга билгеле. Атаклы пианист август аенда Татарстан тамашачылары алдында чыгыш ясап, фортепьяно музыкасын яратучыларга гүзәл музыкаль мизгелләр бүләк итте Консерваториянең Актлар залында биргән концертын С. Рихтер үзенең сабакташы һәм дусты Нияз Даутов истәлегенә багышлады РЕДАКЦИЯДӘ ОЧРАШУ 13 августта «Казан утлары» журналы хезмәткәрләре һәм , редколлегия членнары Украина ССРның атказанган рәссамы. Ленин комсомолы премиясе лауреаты яшьләрнең һәм студентларның XII Бөтендөнья фестивале эмблемасының авторы Рафаэль Мәсәгутов белән очраштылар Мин Казанга буш кул белән кайтма дым. диде рәссам — Бүләгем Муса Җә лилнен Киевта татар һәм украин телләрендә чыккан китабы. Бу җыентыкта мин эшләгән 120 ләп рәсем иллюстрации бар Украинада Муса Жалил шигырьләрен яраталар, шундый олы шагыйрьне тудырган татар халкына хөрмәт белән карыйлар Свекле Тукаебыз иҗатына иллюстрацияләр эшләдем. хәзерге кәйдә мәшһүр шагыйрьнең китабын чыгаруны юллап йөрим Моннан тыш. Киевта украин телендә Кал Галннең үлемсез китабы «Кыйссаи Йосыф»ны әзерлибез Рәссам үзенең иҗат планнары белән уртаклашты һәм күп кенә сорауларга җавап бирде ГАЛЕРЕЯГӘ БҮЛӘК Әлмәт йорт төзү комбинаты администрация сесоииаль-культура чаралары акчасына 2747 сумлык сынлы сәнгать әсәрләре сатып алды һәм шәһәрнен картиналар галереясына бүләк итте Алар арасында ТАССРның халык художнигы М. Усмановнын «Әлмәт офыклары ». «Буро войда кыш*, республикабызның атказанган культура работнигы У Абдуловның «Казан елга порты». Лениногорск рәссамнары 0 Кульпинның «Ромашкино нефть промыселы». В Кротовнын «Тынлык* картинасы һәм башка әсәрләре бар Әлмәт картиналар галереясында хәзер 700 дән артык экспонат саклана ГАРӘП ТЕЛЕНДӘ Шагыйрь Равил Фәйзуллнннын Сүрия баш каласы Дамаск шәһәренең кӘльбас» үзәк газетасында бер бәйләм шигыре авторның рә семе белән һәм иллюстрацияләр белән басы лып чыкты Сүриянең күренекле шагыйре Айман Әбу Шаар тәрҗемә иткән шигырь лар ил радиосыннан да яңгырады Әле күнгән түгел генә Дамаскта басылып чыккан «Совет поэзисе антологнясе»нә дә башка шагыйрьләр белән бергә. Равнл Фәйзуллнннын шигырь ләре кертелгән ШАГЫЙРЬНЕҢ ИҖАТ КИЧӘСЕ 18 августта Мәскәүдә яшәп иҗат итүче шагыйрь Гәрәй Рәхимнең Мәскәү метро тезүчеләре культура йортында иҗат кичәсе булып узды Мәскәүдә яшәүче язучы Мир- газыян Юныс Гәрәй Рәхим иҗаты турында сөйләде Культура сарае фойесында күргәзмә оеш тырылган иде Анда Г Рәхим иҗатына, тор мышына бәйле булган афишалар, рәсемнәр язучының рус һәм татар телләрендә басыл ган китаплары куелган. Кичә Мәскәү метро тезелеше татар үзешчән сәнгатендә катнашучылар концерты белән тәмамланды. АРХЕОГРАФИК ТАБЫШЛАР Быел июль аенда Ленин һәм Хезмәт Кызыл Байрагы орденлы Казан дәүләт университетының Археографии экспедициясе тикшеренү эшләрен ике төркемгә бүленеп алып барды тарих фәннәре докторы, профессор Миркасыйм Госманов җитәкчелегендәге зур төркем Горький өлкәсе Пилиә районы татар авыл ларында булды Составында тарих фәннәре кандидаты Р Ә Шәйхнсв һәм журналыбыз нык тәнкыйть һәм фән бүлеге өлкән редакторы Җ С. Миннуллии булган икенче төркем Ульяновск өлкәсе Иске Кулаткы районында эшләде Бу ике төркем алып барган археографии тикшеренүләр нәтиҗәсендә төрле »ч тәлекле 100 ләп кулъязма тупланды Иң кыйммәтле тарихи истәлекләр арасында халкыбызның атаклы мәгърифәтчесе X Фәезханов Нын туган авылы Сабачай тарихы, мәшһүр болар татар шагыйре Кат Галинең «Кыйссаи Посыф»- шулай ук татар шагыйрьләре Г Утыз-Имәнн. М Акмулла. Г Каидалый .к-әрләренең күчермәләре. XVIIXVII1 гасыр ларда күчерелгән хикәя, башка кулъязма ки таплар бар