Логотип Казан Утлары
Публицистика

ЯҢАЛЫКЛАР

ЮЛДАШЛАР БЕЛӘН ОЧРАШУ
Тугандаш республикаларның культура багланышын ныгытуда бер чара буларак әдәбият һәм сәнгать көннәрен уздыру соңгы елларда аеруча матур традициягә әйләнеп бара Моннан берничә ел элек Каракалпак- стан белән шундый уртак бәйрәм булган иде Узган ел Чувашиядә татар әдәбияты көннәре оештырылды
Быел 10—14 июньдә ут күршебез Чува шия җирендә Татарстан АССР әдәбияты һәм сәнгате көннәре булып үтте Анда 400 дән артык әдәбият һәм сәнгать вәкиле күренекле әдипләр, артистлар, композиторлар, рәссам-нар. хезмәт алдынгылары катнашты
9 июньдә автобусларга утырып килгән кунакларны Татарстан белән Чувашия чи-гендәге Козловка районының партия, совет, комсомол оешмалары •җитәкчеләре, хезмәт ияләре, үзешчән сәнгать коллективлары, мәктәп балалары ипи-тоз. чәчәк бәйләмнәре белән каршылады Дуслык турында җылы сүзләр, русча, чувашча, татарча җырлар яң-гырады
ЧабиксарнЫн «Россия* кунакханәсе янында да шундый ук тантаналы каршылау булды Биредә котлау-саламләү сүзләре белән Чувашия АССР Министрлар Советы Предсе дателе урынбасары Н И. Викторов һәм КПССның Татарстан өлкә комитеты куль тура бүлеге мөдире Д X Зарипова чыктылар
Ул көнне Татарстан әдәбияты һәм сәнгате көннәрендә катнашучылар Гражданнар сугышының легендар герое В И Чапаев музеен. «Зур Идел» күргәзмәсен. Чувашия дәүләт сәнгать музеен тамаша кылдылар
10 июньдә дуслый бәйрәмендә катнашу-чылар юлбашчыбыз В И Ленин һәйкәленә һәм Сугышчан дан монументына чәчәкләр куйдылар »
КПСС ӨЛКӘ КОМИТЕТЫНДА КАБУЛ ИТҮ
9 июньдә КПССнын Чувашия өлкә коми-теты бюросы члены, ЧАССР Верховный Со-веты президиумы Председателе А П. Петров Татарстан АССР әдәбияты һәм сәнгате көн-нәрендә катнашу өчен килгән Татарстан де-легациясен кабул итте Ул кунакларны Чу-вашия хезмәт ияләренең хуҗалык һәм куль-тура төзелешендә ирешкән уңышлары, пар-тиянең XXVI съезды. КПСС Үзәк Комнте тынын аннан соңгы Пленумнары куйган со- циаль-экономик бурычларны үтәүнең бары-шы белән таныштырды’
КПССның Татарстан өлкә комитеты секретаре. делегация җитәкчесе Р, К Беляев, җылы кабул иткән өчен. ТАССР делегациясе исеменнән чын күңелдән рәхмәт белдерде һәм партиянең Чувашия өлкә комитетына В И Ульянов-Ленин скульптурасын бүләк итте.
Бу очрашуда Чувашия АССР Министрлар Советы Председателе Л П Прокопьев. КПССнын Чувашия өлкә комитеты секре-тарьлары Г П Ковалев, А М Леонтьев, Л Я Тянгов, КПССның Чабаксар шәһәр комитеты беренче секретаре Ю И Моляков. ТАССР Министрлар Советы Председателенең беренче урынбасары М X. Хәсәнов, Татар-стан АССР Верховный Советы Президиумы Секретаре Д С Дәүләтшина һ б партия, совет, җәмәгать оешмалары җитәкчеләре, әдәбият һәм сәнгать эшлеклеләре. хезмәт коллективлары вәкилләре катнашты
ӘДӘБИЯТ ҺӘМ СӘНГАТЬ КӨННӘРЕН АЧУ ТАНТАНАСЫ
10 июньдә К Иванов исемендәге Чуваш академия драма театрында татар әдәбияты һәм сәнгате көннәрен тантаналы ачу булды Бирегә Чувашиянең хезмәт коллективлары вәкилләре, язучылар, рәссамнар, компози-торлар. артистлар, укучы яшьләр килгән нде
Тантаналы кичәне кереш сүз белән Чува-шия АССР Министрлар Сбветы Председа-теле Л П Прокопьев ачты Аннары КПССның Чувашия өлкә комитеты секретаре Л Я Тян-гов чыгыш ясады Ул безнең культуралар элемтәсенең күптәнге һәм данлы тарнхы ту-рында сөйләде Без Казанны хаклы рәвештә чуваш культурасының бишеге дип саныйбыз, днде ул Анда 1906 елда беренче чуваш де-мократик газетасы «Хыпар» чыга башлады Ә 1918 елда чуваш милли драма театры төзелде Чуваш профессиональ сынлы сәнгатенә нигез салучылар М. Спиридонов һәм Н Сверчков Казан художество мәктәбендә белем ал-дылар. Пролетариат шагыйре Д Семенов Казанда революцион чыныгу узды
Жавап сүзе белән Татарстан АССР де-легациясе җитәкчесе. КПССның Татарстан өлкә комитеты секретаре Р К Беляев чыкты Ул партиянең Татарстан өлкә комитеты. ТАССР Верховный Советы Президиумы һәм Министрлар Советы. республикабызның барлык хезмәт ияләре исеменнән Чувашия АССР эшчеләренә, колхозчыларына, ин-теллигенциясенә кайнар сәлам тапшырды
һәм күпмилләтле социалистик Ватаныбыз
файдасына аларга яңа уңышлар теләде
Чувашиядә Татарстан АССР әдәбияты һәм
сәнгате көннәрен үткәрү культура эшлекле-
тәре һәм безнең республиканың барлык хез-
мәт ияләре тарафыннан зур рухлану белән
каршыланды, диде Р К Беляев Бу уртак
бәйрәмнең В И Ленинның тууына 115 ел.
гитлерчылар фашизмын Жнңүгә 40 ел тулган
елда, КПССның XXVII съездына әзерләнү
елында КПСС Үзәк Комитетының апрель
(1985 ел) Пленумы карарлары тудырган
югары политик һәм хезмәт активлыгы шарт-
ларында узуы аның әһәмиятен тагын да
а рттыра
1атар һәм чуваш халыклары дуслыгы
билгесе итеп, Р К Беляев ТАССР хезмәт
ияләре исеменнән Чувашия АССР җитәкче
.■әренә истәлек бүләге — Коммунистлар пар
тиясенә һәм Совет дәүләтенә нигез салган В
И Ленин портреты чигелгән келәм тап шырды
Тантаналы кичәдә Чабаксар промышлен-
ность тракторлары заводы слесарь-җыючысы
А И Кудрявцев. ТАССР Язучылар союзы
идарәсе председателе, РСФСРның атказанган
сәнгать эшлеклесе Т А Мнңнуллин. ЧАССР
ның Яльчик районы. «Победа* колхозы бри-
гадиры. Социалистик Хезмәт Герое Н И Пан-
кратов. Казан «Органик синтез»
производство берләшмәсе аппаратчысы.
РСФСР Верховный Советы депутаты.
Социалистик Хезмәт Герое Л. Е. Смирнова. К
Иванов исемендәге Хезмәт Кызыл Байрагы
орденлы чуваш дәүләт академия драма
теагры артисткасы. СССРның халык
артисткасы В К Кузьмина иптәшләр чыгыш
ясады
Бу кичә Татарстан АССРнын сәнгать ос-
талары катнашында зур концерт белән тә-
мамланды- Анда Бөтенсоюз һәм Бөтенроссия
конкурслары лауреаты. ТАССРның Г Тукай
исемендәге Дәүләт филармониясе симфоник
оркестры. Бөтенсоюз һәм Бөтенроссия
смотрлары лауреаты ТАССРның Жыр һәм
бию ансамбле. Казан дәүләт культура инсти-
тутының халык уен кораллары оркестры.
РСФСРның халык артистлары И Шакиров. Р
Ибраһнмов. РСФСРның атказанган ар тисты,
ТАССРның халык артисты Ю Бо рнсенко.
РСФСРның атказанган артисткасы Р
Мифтахова. ТАССРның халык артистлары 3
Сөнгатуллина. X Бигичев һ. б катнашты.
Тантаналы кичәдә КПССның Чувашии
өлкә комитеты бюросы членнары һәм член
лыкка кандидатлар. Татарстан АССР Ми
нистрлар Советы Председателенең беренче
урынбасары М X Хәсәнов, ТАССР Верхов-
ный Советы Президиумы Секретаре Д С Дәү-
ләтшина, КПССның Татарстан өлкә комите-
ты культура бүлеге мөдире Д. X Зарипова
иптәшләр булды
ДУСЛЫК ТЕЛЕНДӘ АҢЛАШУ
Татарстан әдәбияты һәм сәнгате көннә-
рендә катнашучылар 11 июньдә дүрт груп
пага бүленеп. Чувашия районнарына чыгып
киттеләр һәр группада язучылар, шагыйрь
ләр, артистлар, рәссамнар һәм эшчеләр сый
ныфы вәкилләре — Социалистик Хезмәт Ге-
ройлары бар ТАССРның халык артисты Р
Салаватов җитәкчелегендәге ГАССР Дәүләт
симфоник оркестры. ТАССРның атказанган
сәнгать эшлеклесе Л Кустабаева
җитәкчелегендәге Татарстан Дәүләт җыр һәм
бию ансамбле. Россия Федерациясенең ха
тык артистлары И Шакиров һәм Р Ибраһи-
мов Чабаксар театрларында, культура са-
райларында һәм йортларында чыгышлар яса
ды.
Чувашиянең Комсомол районы. «Алга»
колхозы хезмәт ияләре ТАССРның атказан-
ган сәнгать эшлеклесе Ш Монасыйпов җи-
тәкчелегендәге Казан дәүләт консервато-
риясе квартетының чыгышларын яратып
тыңладылар Бу группадагы танылган
нефтьче. Социалистик Хезмәт Герое Д
Нуретдинов. ТАССРның халык артисткасы. Г
Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты
җырчы 3 Сөнгатуллина. шагыйрьләр Ш
Галиен Р Харис, язучылар А Әхмәдуллин. Р
Хә- мид һ б чыгышлары да тамашачыларны
сөендерде
ТАССРның культура эшлеклеләрен Чу-
вашиянең Янтик районында да кунакчыл
каршыладылар Татарстан сәнгать остала-
рының ныгышларыннан тыш (биредә алар
терлекчелек алдынгыларының район сле-
тында катнашучылар өчен зур концерт бир-
деләр). Татарстанның Апае районы вәкилләре
Янтик районы хезмәт ияләре белән социа-
листик ярыш договоры төзеделәр
КПССның Казан шәһәре Бауман райкомы
беренче секретаре В Н Лнпужина
җитәкчелегендәге группа республиканың иң
ерак почмагындагы Шомыршы. Батыр һәм
Яльчик районнарында очрашулар уздырып,
халыкка культура хезмәте күрсәтте Очра-
шуларда колхоз, совхоз эшчәннәре. сугыш
һәм хезмәт ветераннары, укучы балалар
Казан «Органик синтез» берләшмәсе аппа-
ратчысы. Социалистик Хезмәт Герое Л Е
Смирнова чыгышын. Татарстан Язучылар
союзы идарәсе председателе, драма тург Т
Миннуллин. шагыйрьләрдән Н Дәү- ли. И
Юзеев. Ә. Баянов. Р Гатауллин. Ill Маннапов.
прозаик М Маликова чыгыш ларын. ТАССР
һәм ККАССРның халык артисткасы В
Гыйззәтуллина, ТАССРның атказанган
артисты М Галиев, яшь җырчы М
Сөнгатуллин һ. б җырлауларын. Г Тукай
исемендәге Татар дәүләт филармониясенең
солист-вокалисты М Спецлознын кон-
цертларны алып баруын яратып кабул итте-
ләр Бу очрашуларда композиторлардан
РСФСРның М Глинка исемендәге премиясе
лауреаты. РСФСРның атказанган сәнгать
эшлеклесе Ф Әхмәтов. Б Трубин. СССРның
халык художнигы X. Якупов. РСФСРның
атказанган художнигы, Татарстан АССРнын
Г Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лау-
реаты Ә Тумашев һ б үзләренең киләчәк
иҗатлары өчен зур илһамлану алдылар. Та-
тарстаннан килгән кунакларның бу төркеме
13 июньдә Яльчик районының Ленин орден-
лы «Победа» колхозы халкынын сабантуенда
(чувашча — агатуй) катнашып, меңгә якын
тамашачыга концерт бирде
Татарстан АССР әдәбияты һәм сәнгате
көннәрендә катнашучыларның ТАССР куль
тура министры М М Таишев, КПССнын
Казан-шәһәр комитеты секретаре Ф Г Зы
ятдинова. профсоюзларның Татарстан өлкә
советы секретаре Р 3. Баһаветдннова җи-
тәкчелегендәге группалары Чувашиянең
Ялрнн, Цивнльск. Красноармейское, Урмар.
Мариннск-Посад. Яңа Чабаксар, Комсомол,
Янтнк, Канаш һ б. районнарында хезмәт
ияләре белән очрашулар уздырдылар, басу-
ларда һәм Культура сарайларында очрашып,
туганнарча аралаштылар, үзләренең оста-
лыкларын күрсәттеләр Бу очрашуларда
композиторлардан РСФСРның халык ар-
тисты, Дәүләт премияләре лауреаты Р Яхнн.
Татарстан Композиторлар союзы идарәсе
председателе. ТАССР һәм ККАССРның ат-
казанган сәнгать эшлеклесе, Татарстан ком-
сомолының М Җәлил исемендәге премиясе
лауреаты М Яруллин, Татарстан комсомо-
лының М. Җәлил исемендәге премиясе лау-
реаты Р Абдуллин һәм М. Латыйпов, җыр-
чылардан ТАССРның халык артистлары 3.
Сәхабнева, Н Теркулова Р Ибраһимова,
ТАССРның атказанган артистлары 3 Нур-
мөхәммәтов, X. Гыйниятова, җырчы И Бик-
таһиров, шагыйрьләрдән Р Фәйзуллнн, Р
Мнннуллин. Р Вәлиев, Р Зәйдуллин,
прозаиклардан Л Ихсанова, Р. Мөхәммәдиен,
М. Мәһдиёв, драматурглардан Р Хәмид, Ә.
Гаффар һ б чыгышы тамашачылар күңеленә
х уш килде
Татарстан әдәбияты һәм сәнгате көннә-
рендә катнашучылардан бер төркем 13 июнь
көнне ике тапкыр Советлар Союзы Герое.
СССРның очучы-космонавты А. Г. Никола-
евның туган җирендә — Мариннск-Посад
районының Шершелы авылында булды Би-
редә клуб янына алдан ук җыелган халык
төркеме һәм Татарстан культура осталары
Геройның бронза бюсты янындагы мәйданда
очраштылар Артистлар һәм тамашачылар
бергәләп биеделәр, җырладылар Концерт
татар һәм чуваш халыкларының бердәмлек
символына әйләнде.
Чувашия АССРда Татарстан әдәбияты
һәм сәнгате көннәрендә катнашучыларның
Мариннск-Посад районында йөргән
группасы белән бергә Татарстан делегациясе
җитәкчесе — КПСС өлкә комитеты секретаре
Р К Беляев, ТАССР Министрлар Советы
Председателенең беренче урынбасары М X.
Хәсәнов. КПССның Чувашия өлкә комитеты
секретаре Л Я Тянгов, Чувашия АССР
Министрлар Советы Председателе
урынбасары Н И. Викторов булды.
УТ КҮРШЕЛӘР БЕЛӘН КУЛЬТУРА
БАГЛАНЫШЛАРЫ
Чувашиядә татар әдәбияты һәм сәнгате
көннәрендә ике республиканың әдипләре һәм
галимнәре катнашында фәнни конферен ция
булды. Ул әдәбиятларыбыз арасындагы
багланышлар һәм заманчалык проблемасына
багышланды Фикер алышуда катнашкан
чуваш әдипләре А Емельянов. Н Дедушкин,
Н Иванов, Г Юмарт татар әдәбиятының
чуваш әдәбиятына бәрәкәтле йогынтысы
турында сөйләделәр Татарстан кунаклары - Т
Мнннуллин, А Әхмәдуллин. Р Мөхәммә-
диев һәм М Мәһднев чуваш әдәбияты иреш
кән уңышларга анализ ясадылар, үзара ара-
Р Харисның соңгы елларда язылган әсәрләре
арасындагы уртак мотивлар һәм үзгәлекләр
турында сөйләшү өчен шактый мөмкин-
лекләр булгднлыгы ачыкланды.
Очрашу һәм фикер алышулар ике республи-
каның композиторлары, рәссамнары, кине-
матографистлары арасында да эшлекле һәм
нәтиҗәле узды. Яңа Чабаксарда Татарстан
художникларының зур күргәзмәсе булды
Казан кинохроника студиясе группасы
Чабаксар машина төзү заводы. Шумерля
автофургон комбинаты хезмәт ияләре һ. б
коллективлар, профтехучнлищеларда укучы-
лар белән очрашулар вакытында үз фильм-
нарын күрсәтү белән бергә, яна фильмнар
өстендә дә эшләде. Студия директоры,
ТАССР Кинематографистлар союзы
идарәсенең беренче секретаре И Н Алексеев
әйткәнчә, биредә төшереп алынган сюжетлар
гүзәл Чувашия җире һәм аның эшчән
кешеләре турында тагын бер кинотасманың
нигезен
ТАТАРСТАН ҖИРЕНДӘ
ОЧРАШКАНЧЫГА КАДӘР...
14 июньдә К. Иванов
исемендәге Хезмәт Кызыл
Байрагы орденлы Чуваш дәүләт академия
драма театры бинасында Чувашия АССРда
Татарстан әдәбияты һәм сәнгате көннәре
ябылуга багышланган кичә булды Аны
КПССның Чувашия өлкә комитеты секретаре
Л Я Тянгов ачты Аннары Чувашия АССР
Верховный Советы Президиумы
Председателе А П. Петров чыгыш ясады Ул
КПССның Чувашия өлкә комитеты. ЧАССР
Верховный Советы Президиумы һәм
Министрлар Советы. Чувашиянең барлык
хезмәт ияләре исеменнән СССРдагы барлык
республикалар, край һәм өлкәләрнең гармо-
нияле үсеше, күпмилләтле совет культура-
сының тагын да чәчәк атуы турында даими
кайгыртучанлык күрсәтүләре өчен КПССка
һәм Совет хөкүмәтенә рәхмәт әйтте. А П
Петров ТАССР әдәбияты һәм сәнгате
көннәренең гаять зур уңыш белән үткәнлеген
билгеләп, ут күршеләр арасында культура
элемтәләрен һәм туганнарча дуслыкны
ныгыту һәм үстерү буенча нәтиҗәле эш-
ләүләре. Чувашиядә Татарстан АССР әдә-
бияты һәм сәнгате көннәрендә республика
халкына культура хезмәте күрсәтүдә актив
катнашканнары өчен ТАССР иҗат союзла-
рының һәм художество коллективларының
Чувашия АССР Верховный Советы Прези-
диумы. КПСС өлкә комитеты һәм республика
Министрлар Советының Мактау грамота-
ларын тапшырды.
лашып ижат итүнең яңа перспективалары
Г. Тукай һәм К Иванов, һ Такташ һәм П
Хузангай, Я- Ухсай һәм С. Хәким, А. Емельянов
һәм В. Нуруллин, Р Фәйзуллнн һәм Ю
Семендер. Р. Миңнуллнн һәм Р Сэр- би
иҗатлары арасындагы охшашлык һәм уза- ра
бәйләнешләр кызыклы мисаллар белән
күрсәтелде
Конференциядә бүгенге чуваш әдәбия-
тында тарихи һәм тарихи-революцнон теманы
үзләштерүнең нык активлашуы яктылыгында
чуваш әдәбияты белән А. Расих, Н Фәттах. М.
Хәбнбуллин. Т Миңнуллнн.
тәшкил итәчәк.
Чувашия АССР Верховный Советы П|п
знднумының Мактау грамотасы белая
бүләкләнделәр
Татарстан АССР Язучылар союзы.
Татарстан АССР Композиторлар союзы.
Татарстан АССР Художниклар союзы
Татарстан АССР Кинематографистлар
союзы.
шулай ук Татарстан АССРның Г Тукай
исемендәге Дәүләт филармониясенең сим
фоник оркестры. Татарстан АССР Дәүләт
җыр һәм бню ансамбле
КПССның Чувашия өлкә комитеты һәм
Чувашия АССР Министрлар Советының
Мактау грамотасы белән бүләкләнделәр
Татарстан АССР Журналистлар союзы.
Казан Дәүләт культура институтының
халык уен кораллары оркестры.
<Яшьлек> халык хореография ансамбле
А П Петров Татарстан делегациясе вә-
килләренә. әдәбият һәм сәнгать көннәре ис-
тәлеге итеп. Чувашия АССР хезмәт ияләре
исеменнән күренекле чуваш рәссамы А Фе
досеев картинасын тапшырды
Жавап сүзе белән ТАССР Верховный
Советы Президиумы Председателе Ә Б Ба
һаветдинов чыкты. Тугандаш Чувашия рес-
публикасында Татарстан АССР әдәбияты
көннәре, диде ул, безнең халыклар бердәм-
леге һәм дуслыгының, эчкерсез интернацио-
наль хисләрнең, рухи яктан үзара баюның яна
ачык чагылышына әверелде Ике күрше
автономияле п« .-публика хезмәт ияләре бу
көннәрдә КПССның ленинчыл милли поли
тикасы тантанасын тагын та ачыграк тонды
лар.
Татар әдәбияты һәм сәнгате көннә рендә
күрсәтелгән жылы хисләр өчен, Ч> вашня
хезмәт ияләренең уңышлары белән якыннан
танышу мөмкинлеге биргән, әдәбият һәм
сәнгать көннәрен уздыруны бик яхшы
оештырган өчен Ә Б баһаветдинов КПССның
Чувашия өлкә комитетына. Чувашия АССР
Верховный Советы Президиумына һәм
Министрлар Советына КПССның Татарстан
өлкә комитеты, ТАССР Верховный Советы
Президиумы һәм Министрлар Советы, бөтен
делегация исеменнән чын күңелдән рәхмәт
әйтте һәм Ватаныбызның чәчәк атуы хакына
партиябез, аның Үзәк Комитеты карарларын
үтәүдә, партиянең XXVII . - I ди 1асклы
каршылауда яна зур уңышлар теләде
Чувашиядә Татарстан әдәбияты һәм сән-
гате көннәренең ябылуына багышланган
тантаналы кичә Татарстанның һәм Чу
вашиянен күренекле сәнгать коллективлары,
атаклы артистлары концерты белән тә-
м амланды
Чувашия АССРда Татарстан АССР әдә
бияты һәм сәнгате көннәре ябылуга багыш-
ланган тантаналы кичәдә КПССның Чувашия
өлкә комитеты беренче секретаре И П
Прокопьев. ЧАССР Министрлар Советы
Председателе Л. П Прокопьев. КПСС ның
Чувашия өлкә комитеты бюросы членнары
һәм членлыкка кандиднтлар. КПССның
Татарстан өлкә комитеты секретаре Р К Бе
ляев. ТАССР Министрлар Советы Пред-
седателенең беренче урынбасары М. X. Хә-
сәнов һ б. иптәшләр катнашты