Культура тормышы көндәлеге

ОЛЫ ЮБИЛЕИ ХӨРМӘТЕНӘ
8 декабрьдә Казанда. М. Җәлил исемен
дәге Татар дәүләт опера һәм балет театры
бинасында, республика нжат интеллигенциясе
активының Татарстан Язучылар союзы оеш
тырылуга 50 ел тулуга багышланган
жыелышы булды.
Җыелышны ТАССР Министрлар Советы
Председателенең беренче урынбасары М. X
Хәсәнов ачты
Җыелышта КПСС өлкә комитеты секре-
таре Р К Беляев чыгыш ясады. Ул республика
Язучылар союзына Татарстан АССР Верхов-
ный Советы Президиумының Мактау грамота-
сын тапшырды
Җыелышта чыгыш ясадылар: Татарстан
АССР Язучылар союзы идарәсе председателе
Т А Миңнуллин. РСФСР Язучылар союзы
идарәсе секретаре М М. Годенко, КПСС Үзәк
Комитеты членлыгына кандидат. КамАЗның
кою заводы ремонтчылар бригадиры Г С Баш
танюк. СССРнын халык художнигы. СССР
Художество академиясе член-корреспонденты
X А Якупов. Казаи шәһәре. КПССның Бауман
райкомы беренче секретаре В Н Липужи- на.
СССР Дәүләт премиясе лауреаты, шагыйрь Л
И Ошанин. СССРның халык артисты, СССР
Верховный Советы депутаты
III X Биктемиров. РСФСРнын халык артисты,
композитор Р М Яхнн. Арча районының «Иск-
ра» колхозы председателе Ф Г Галиев.
РСФСРнын һәм ТАССРның Дәүләт премия-
ләре лауреаты шагыйрь Сибгат Хәким, СССР
литфонды председателе урынбасары В А Хох
лов. Татарстан АССР Язучылар союзының рус
әдәбияты һәм тәржемә секциясе председателе
Н. Н Орешина. Мари АССР Язучылар союзы
идарәсе председателе Н Ф Рыбаков. ВЛКСМ
өлкә комитетының беренче секретаре Д. К.
Шәяхмәтов
Җыелышта катнашучылар КПСС Үзәк
Комитеты Генеральный секретаре. СССР Вер
ховный Советы Президиумы Председателе ип-
тәш К У Черненконың СССР Язучылар союзы
идарәсенең юбилей Пленумындагы рече
яктылыгында республика партия оешмалары,
ижат коллективлары һәм культура учрежде
ниеләре алдында торган бурычларны тикшер-
деләр.
Җыелышта катнашучылар КПСС Үзәк
Комитетына. КПСС Үзәк Комитеты Генераль-
ный секретаре. СССР Верховный Советы Пре-
зидиумы Председателе иптәш К У Чернен кога
тәбрикләү хаты жибәрделәр.
Җыелыш эшендә КПСС өлкә комитеты
бюросы членнары һәм членлыкка
кандидатлар, республиканың партия, совет,
профсоюз, комсомол органнары вәкилләре.
КПССның шәһәр һәм район комитетлары
секретарьлары, халык депутатларының район
һәм шәһәр Советлары башкарма комитетлары
председательләре урынбасарлары, культура
бүлеге мөдирләре катнашты
ЯЗУЧЫЛАРНЫҢ. ПАРТИЯ
ҖЫЕЛЫШЫНДА
26 декабрьдә Татарстан Язучылар
союзы партия оешмасының ачык жыелышы
булып узды Көн тәртибенә шагыйрь Рәшит
Әхмәтжа- нов ижатын тикшерү куелган иде
Докладчы X Әюпов аның әсәрләренә югары
бәя бирде, аларның бүгенге поэзиядә тоткан
урынын күрсәтте Чыгыш ясаучылардан Н
Арсланов. Г Ахунов. Р Гатауллин, М Хужин. Р
Фәй- зуллнн, Р Харис. Б Гыйззәт. Ф
Зөлкарнәев. М. Әгьләмов шагыйрьнең
нжатына төрле яклап анализ ясадылар,
үзләренең уй-теләклә- рен белдерделәр
УҢАЙ ГЕРОЙ ТУРЫНДА СӨЙЛӘШҮ
27 ноябрьда «Казан утлары» журналы
редакциясе һәм Татарстан Язучылар союзы-
ның тәнкыйть секциясе инициативасы белән
уздырылган зур жыелышта республикабыз
әдипләре «Сиксәненче еллар татар әдәбиятын-
да уңай герой» дигән темага сөйләштеләр.
Докладлар белән чыккан Мансур Вәлиев
(проза). Ф Зөлкарнәев (поэзия). Б Гыйззәт
(драматургия) бу мәсьәләнең һәр жанрда ни-
чек торышын яктырттылар, игътибарга лаек
әсәрләргә һәм геройларга тукталдылар.
Фикер алышуда катнашкан Г Бәширов. И
Нуруллин. Г Ахунов. А. Әхмәдуллин, Мәхмүт
Хәсәнов. Р Мостафнн. Ф Галимул- лин куелган
проблеманы яңа мисаллар белән
тулыландырдылар, аның яңа кызыклы катлам-
нарына тукталдылар
Сөйләшүне «Казан утлары» журналының
баш редакторы Р Харис һәм Татарстан Язу-
чылар союзының тәнкыйть секциясе председа-
теле Ф Мусин алып барды
ТУКАЙ КЛУБЫНДА-АЭС ТӨЗҮЧЕЛӘР
«Казан утлары» журналы редакциясе. Ка-
ма Аланында АЭС төзелә башлаган көннәрдән
алып, төзүчеләр белән ижади хезмәттәшлек
договоры һәм әдәби пост төзегән иде Шуның
нәтнжәсе буларак, АЭСта күп санлы әдәби
очрашулар, шигырь кичәләре булды.
14 декабрьдә язучылар белән төзүчеләр-
нең чираттагы дуслык кичәсенә «КамГЭС
энергострой»ның йортлар төзү комбинатының
12 нче төзү-монтаж идарәсе начальнигы Рәис
Сәлахов. РСФСРнын атказанган төзүчесе,
буяучылар бригадиры Алия Вәлнева, күзәнәк-
ле бетой заводы бригадиры Ясир Моратов.
йортлар тезү комбинаты инженеры Нариман
Габдрахманов, әдәби пост штабы члены язучы
Газиз Кашаповлар килде Алрнын чыгыш лары
тыңлаучыларда зур кызыксыну уятты
Язучылардан < Казан утлары» журналының
баш редакторы Р Харис. Г Ахунов’ Н Дау ли.
Р Гатауллин. Рәшит Әхмәтжанов. Р Миң
нуллин. Э Шарифуллина һәм Р Хәлнуллина
лар кунакларга яңа әсәрләрен укыдылар Язу-
чылар союзы идарәсе председателе Т Мин
нуллин төзүчеләргә бүгенге әдәбиятнын акту
аль мәсьәләләре турында сөйләде Соңыннан
язучылар тарафыннан АЭС төзүчеләре өчен
300 дән артык китап бүләк ителде Дуслык
кичәсе Казан телевидениесе буенча да күрсә
телде
ХЕЗМӘТТӘШЛЕК КОНФЕРЕНЦИЯСЕ
28 октябрьдә Тбилиси шәһәрендә Агия
һәм Африка халыклары белән солидарлык
буенча V Совет конференциясе булып узды
Конференция тынычлыкны ныгыту һәм импе-
риализмга каршы көрәшнең актуаль мәсьәлә
ләреи тикшерде Азия һәм Африка халыклары
ның бердәмлек хәрәкәтен үстерүдә совет жә
мәгатьчелегенең бурычларын билгеләде
Конференциядә Татарстаннан делегат бу
лып ТАССР Верховный Советы Президиумы
Председателе Ә Б Баһанетдннов һәм Казан
университеты профессоры К Ф Фасеев кат
нашты Конференция Азия һәм Африка халык
лары белән бердәмлек буенча Совет комите
тының яңа составын сайлады Аның членнары
арасында Ә Б Баһаветдинов. К Ф Фасеев.
ТАССР Язучылар союзы идарәсе председателе
Т А Миңнуллнн. СССР Фәннәр академия
сенең Казан филиалы Тел. әдәбият һәм тарих
институтының сектор мөдире Н Г Юзиев һәм
ТАССР Композиторлар союзы идарәсе предсе
датсле М 3 Яруллин иптәшләр бар
МАМАДЫШТА МУЗЫКА БӘЙРӘМЕ
6 - 9 октябрьда Мамадыш районында Та
тарстан Композиторлар союзы идарәсенең
күчмә пленумы һәм музыка фестивале булып
узды
«Татарстан композиторлары авыл хез
мәтчәннәренә» дигән деви глы бу күчмә
пленум һәм музыка фестивален Татарстан
Композиторлар союзы идарәсе председателе
М' 1 Ярул лнн ачты
Районның яңа культура йортын һәм му
тыка бәйрәмен ачу тантанасында КПС< өлкә
комитетының культура бүлеге мөдире Д X За
рнпова, ТАССР Культура министры урынб.зса
ры М Т Низамиен. КПССнын Мамадыш part
он комитеты секретаре Б Г Ильин һ б
иптәшләр чыгыш ясадылар
КҮРЕНЕКЛЕ ГАЛИМ ЮБИЛЕЕ
24 октябрьда СССР Фәннәр академиясе
Казан филиалының Г Ибраһнмов исемен дагс
Тел. әдәбият һәм тарих институты кү ренекле
татар совет галиме тәнкыйтьче һәм педагог,
филология фәннәре докторы, профес сор
Латыйф Жәләйнен тууына 90 ел тулуга
багышлап Гыйльми совет утырышы үткәрде
Латыйф Жәләйнен тормышы һәм фәнни эш
чәнлеге турында филология фәннәре кандндз
ты Н Б Борһанова доклад ясады Каин дәүләт
университеты профессоры, филология
фәннәре докторы В Хаков чыгышы да галим
иең татар тел белеме өлкәсенә керткән өлешен
яктыртуга багышланган иде Тарих фәннәре
докторы, профессор М X Мөхәррәмов фило-
логия фәннәре докторы Г Халит. Л Ждләйиен
сенелесе Л Хәсәнова юбиляр турында истә
лекләр сөйләделәр Шул ук көннәрдә институт
ның тел секторы тарафыннан әзерләнгән һәм
профессор Латыйф Жәләйнен якты истәлегенә
багышланган «Татар тел белеме буенча тикше-
ренүләр» дигән китап дөнья күрде
ЮБИЛЕЙ КИЧӘЛӘРЕ
19 ноябрьда Г Камал исемендәге Татар
дәүләт академия театры бинасында театрнын
баш режиссеры СССРның халык артисты.
РСФСР һәм ТАССРнын Дәүләт премияләре
лауреаты Марсель Сәлимжановка 50 яшь.
аның сәхнә вшчәнлегеиә 25 ел тулуга багыш
ланган юбилей кичәсе булды
Кичәне ТАССР Культура министры урын
басары М Т Низамиев ачты М Салимж»
новнын ижаты турында Бөтенроссия театр
жәмгыятенең Татарстан бүлеге идарәсе прел
седателе Р А Җяһаншииа сөйләде
Кичәдә КПСС өлкә комитеты секретаре Р
К Беляев чыгыш ясады Ул юбилярны клй нар
котлады һәм аңа КПСС өлкә комитеты һәм
Татарстан АССР Министрлар Советының
Мактау грамотасын тапшырды
Юбилей кичәсендә ТАССР Министрлар
Советы Председателенең беренче урынбасары
М X Хәсәнов. КПСС өлкә комитетының куль
тура бүлеге мөдире Д X Зарипова катнаш
тылар
16 ноябрьда язучыларнын Г Тукай исе
мендәге клубында Бөек Ватан сугышы вете
раны шагыйрь Нур Гайсинга 70 яшь тулу уңае
белән нжат кичәсе булды
Кичәне кереш сүз белән Татарстан Язу
чылар союзы идарәсе председателе Т Мин
нуллин ачты Шагыйрьнең тормыш һәм нжат
юлы турында каләмдәше Ж Тәржеманоа
сөйләде
Соңыннан юбиляр әсәрләреннән төзелгән
зур концерт булды
МУСА ЖӘЛИЛ ЗЕМЛЯНКАСЫ
Татарстан дәүләт музеен тулыландырган
экспонатлар Советлар Союзы Iерое шагыйрь
Муса Жәлилнен сугышчан кыыиы-с ■ ■ ■ ре и
ача Экспонатлар арасында фроитта »л
файдаланган язу машинкасы ре заюд■•••*«
сейфы, керосин лампасы, наушниклы радио» -
гыч бар Ал арны бирегә В II Ульянов Ленин
исемендәге Казан дәүләт университеты сту
дентлиры китерде
Билгеле булганча. Бөек Ватан
сугышыиын башыннан алып политрук XV
Жәлнл Волхов
фронтындагы икенче удар армиянең «Отвага»
газетасына языша, редакциядә эшли
Студентлар Новгород өлкәсенең сазлык
эчендә утырган урманында шул чорда редак-
ция урнашкан землянканы табалар Биредә
Жәлнлнен һәм анын иптәшләренең әйберләре
сакланган була
ТАТАР ПОЭЗИЯСЕ УКРАИН ТЕЛЕНДӘ
Күптән түгел Днепропетровскндагы «Про
минь» нәшриятында татар шагыйрьләренең
әсәрләреннән тупланган китап басылып чыкты
«Сип нурыңны. Чулпан-йолдыз» дип аталган
бу жыентык — татар поэзиясенең кечерәк ан-
тологиясе рәвешендә төзелгән Анда Г Тукай-
дан алып бүгенге яшь шагыйрьләргә кадәр
буынга урын бирелгән
Шигырьләрне күренекле украин
шагыйрьләре тәрҗемә иткәннәр.
ӘДӘБИ МИРАС КОМИССИЯЛӘРЕ
ОТЧЕТЫ
I ноябрьда Татарстан Язучылар союзы-
ның Өлкәннәр советы утырышында әдипләр-
нең әдәби мирас мәсьәләсе каралды Хәсән
Туфанның әдәби мирас комиссиясе председа-
теле 111 Галиев отчеты тыңланды Әдәбия-
тыбызның классигы Хәсән Туфанның истәле-
ген мәңгеләштерү, мирасын өйрәнү һәм мат-
бугатка әзерләү, әсәрләрен татарча һәм тәр-
җемә итеп чыгару буенча башкарылган эшләр
турында сүз булды Якын арадагы бурычлар-
ның берсе — Хәсән Туфан турында истәлекләр
китабын әзерләү Китапның төзүчесе шагыйрь
X Әюпов. Хәсән Туфан турындагы истәлек
ләрне, документларны, ана багышланган әсәр-
ләрне һәм фотоларны, аның автографларын
эченә алачак ул китап Шагыйрьне якыннан
белгән һәркемнең катнашуы көтелә.
ЯҢА ОРАТОРИЯ
24 ноябрьда Казан консерваториясенең
Актлар залында Мәскәү композиторы Екате-
рина Кожевннкованын «Мулланур» дигән ора-
ториясенең премьерасы булды Оратория Ренат
Харис поэмасы буенча иҗат ителгән Ул
ленинчы-революционер Мулланур
Вахитовның тууына 100 ел тулуга
багышланган
РИГАДА ДУСЛЫК КИЧӘСЕ
7 декабрьда латыш совет язучысы, публн цист,
әдәбият белгече һәм дәүләт эшлеклесе
.Андрей Упитның Ригадагы мемориаль
музеенда латыш һәм татар әдәбиятлары
дуслыгына багышланган кичә булды. Әлеге
очрашуда Татарстаннан филология фәннәре
докторы Ә Кә- римуллнн.прозаик М
Насыйбуллнн һәм шагыйрь 3 Мансуров ике
тугандаш халык арасындагы культура
багланышлары турында сөйләделәр
ХЕЗМӘТЛӘРЕН ХӨРМӘТЛӘП
СССР Верховный Советы
Президиумының 1984 ел, 16 ноябрь Указы
белән, совет әдәбиятын үстерүдәге хезмәтләре
өчен һәм СССР Язучылар союзы төзелүнең 50
еллыгы уңаеннан язучы Гариф Ахунов
Халыклар Дуслыгы ордены белән, драматург
Туфан Миңнуллнн «Почет билгесе» ордены
белән бүләкләнделәр.
Совет музыка сәнгате өлкәсендәге
хезмәтләре өчен М Жәлил исемендәге Татар
дәүләт опера һәм балет театрының баш
дирижеры Владимир Михайлович Васильевка.
РСФСР Верховный Советы Президиумының
1984 ел, 18 сентябрь Указы белән.
«РСФСРның атказанган сәнгать эшлеклесе»
дигән мактаулы исем бирелде.
Совет әдәбияты һәм матбугаты өлкәсен-
дәге хезмәтләре өчен әдәби тәнкыйтьче
Фәрваз Мнңнуллинга, Татарстан АССР
Верховный Советы Президиумының 1984 ел.
24 сентябрь Указы белән «Татарстан
АССРның атказанган культура работнигы»
дигән мактаулы исем бирелде.
Совет музыка сәнгате өлкәсендәге
хезмәтләре өчен Г Тукай исемендәге
Татарстан АССР Дәүләт филармониясенең
эстрада җырчысы Зөһрә Сәхабиевага.
Татарстан АССР Верховный Советы
Президиумының 1984 ел. 24 сентябрь Указы
белән, «Татарстан АССРның халык артисты*
дигән мактаулы исем бирелде.
Совет сынлы сәнгате өлкәсендәге
хезмәтләре өчен һәм 60 яшь тулу уңаеннан
РСФСР- ның атказанган художнигы Васил
Маликович Маликов КПСС өлкә комитеты
һәм ТАССР Министрлар Советының Мактау
грамотасы белән бүләкләнде.
Озак еллар нәтиҗәле әдәби эшчәнлеге
өчен һәм 70 яше тулу уңаеннан язучы Нур
Гайсин КПСС өлкә комитеты һәм Татарстан
АССР Министрлар Советының Мактау грамо
тасы белән бүләкләнде
Совет сынлы сәнгате өлкәсендәге
хезмәтләре өчен художник-график, СССР
Художниклар союзы члены Тавил
Гыйниятовнч Хажн- әхмәтовка Татарстан
АССР Верховный Советы Президиумының
1984 ел, |0 декабрь Указы белән. «Татарстан
АССРның халык ху дожнигы» днгән мактаулы
исем бирелде