Безнең сафка

ШӘҺИТ ӘХМӘДИЕВ . (1888—1930) хмәдиев татар буржуазиясенә һәм милләтче оешмаларга каршы озак еллар һәм батырларча керәшүче зур җәмәгать эшлеклесе, сугышчан журна- г , лист булды. Әхмәдиев пролетар революциясенең фидакарь работнигы һәм беек Ленин партиясе сафларында турылыклы көрәшче булды», — дип язды Галимҗаи Ибраһимов, бөтен тормышы һәм иҗатын халык мәнфәгатьләре өчен көрәшкә багышлаган замандашы һәм якын дустының эшчәнлеген бәяләп. Шәһит Гыймадетдин улы Әхмәдиев 1888 елның 29 декабренда элекке Чистай өязенең Татар Ялтаны авылында туа. Башлангыч белем һәм тәрбияне дә ул туган авылында ала. Әмма булачак әдипнең ямьле бала чагы бик иртә — Шәһиткә 11 яшь тулар- тулмас чактан ук өзелә. Әти-әнисез калган авыл малае, нинди дә булса эш табу һәм белем алу өметләре белән. Оренбургка килеп чыга һәм иске мәдрәсәләрнең берсенә укырга керә. Шушы мәдрәсәдә уку дәверендә ул сабакташы Галимҗан Ибраһимов белен таныша, алар арасындагы озак елларга сузылган чын дуслык һәм телә|< «HRdRXW» HPW - eq d">K» HW»«I. atruo 9S6I WaHdeu4dniijem ят» нехиАд neuoq MfnwmnxAj ивхед xaeg •deu»dnjwm RxMoa Rjetrdaxnode» HRWHOW txeMedMRjem W»»w имме MRHOW—adeu •«d6l ид ^iwod tfedxHHuex^ әтиииһА ngdex KdPHHy AUOIMUXJJ PHPU -ed« 1Я1РХ PUModcb — UPWB>| e *A HewMadeHMeN ahwadag Х1ЯН(ят1Я1Аэ нрхрд иоед emadM PJAUP nasexcedetf dwtfHPwoN ОҺЭИ 'ШЯХА etfHRdeuadAM xaudatex *uA ptfHP — PHRUP PHRdPudiPO »Mwdy и1ЯС1Я}{ ели etfua ^E6l euA9 deNiewcax etfHadeu»Mh - и pffad 1ялР1Р(р; «HPodPiPj, 1ЛЯС1Я}|> weq HupHdAw «нврң» uA atrdpuua 1яьн —gj^| иитс ptfHRHOMpd (mRtrewpyv aidacex) танеие| 'ueuwewei PtTua /£61 •яну edaw eidnwA PHRWANMHXOX Риимоноис-знениф ’нации BIHPCBX 'hexdaxag әниехиеж »1яииәә(ГиЗк ’PtTua 9£6l e A1 Рви‘яз«я«аз н«яxзәdи Rud» Р1Гн1яи1ЯВР тәмехд RHOMpd лвиу М1яннрхлняне eV edAw eViAffl z хялекәх AdaxaA нәхехиел weq lялedAxяuAи Н1ян1яииех нехАх ’Аляк шяие enmnwdox әихәх > -eg Rin» weq вхжяихесе wadeueH xe^eax — aadag HPHHRdeuaHxow и ах и1ян<яхеЛки ии!Ге -еиәАи exwndA иесА deuewaugodu HexdRtfHevHRnuAtf weq nexRhdog HexwedHX HRdeuea ф -aew NRuex euadexAn adeueuenxew яиеАхие ewAdae HRHdoh uAm etrdeue etf deuejewuXg dAt NMxde НРНН1ЯХ» weuAn adeux»H»e weq әdeudәлeн adeuveNHX MaHeaHtTewxe ГП 'deHHexaiRea etrdeuua /|6i—£161 еУсәхин adeudeae идеУе (мну еиеи жякие ednme ewmRwdox etr HadeunauHHHwew нәхад еггнәаеииө хвидеУе аииедел RAdeg unve me MRxewMiUtH dAc 'нех -oeweden etf ентАиАд RKACB аииаиекнаеА нрхиАд ви еихеиел HRXMgei aawt/ewxe щ ШАМИЛ БИКЧУРИНГА 50 ЯШЬ гәр дә язучының биографиясе белән әсәрләре арасында зур уртаклык бар диләр икән, бу сүз язучы Шамил Бикчуринга карата аеруча тегел туры килә. Аның биографиясе белән иҗаты үзара шул кадәр тыгыз бәйләнгән ки, бу айда 50 яше тулган юбиляр хәтта туганнан бирле даими тору урынын да үзгәртмәгән диярлек. Ул 1928 елның 3 январенда Әлмәт районының Минне- бай авылында туып үсә. балигъ булгач Әлмәт шәһәрендәге «Әлмәтнефтьстрой» трестында төзелештә эшли, аннан соң Әлмәттән берничә дистә генә чакрымда булган нефтьчеләр шәһәре Лениногорскига күчеп килә һәм Шунда бөтенләйгә төпләнеп тә кала. Шулай итеп, аның туган җире дә нефть төбәге, яшәгән җире дә нефть төбәге, язылган әсәрләрендә дә нефть төбәге Дөрес, Ш. Бикчурин биографиясендә Татарстаннан читкә чыгулар, армия хезмәтендә Урта Азия якларында берничә ел буе хәрби самолетларда очулар, яки әле күптән түгел генә ике ел буе Мәскәүдә укып ятулар да бар, ләкин болар барысы да туган яктан вакытлыча аерылулар гына. Ә менә Ш. Бикчурин үзенең әсәрләрендә беркайчан да, хәтта азга гына да туган яктан, үзенең нефтьчеләреннән, Чупай ташы карьерындагы әдәби геройларыннан, үз төбәгендәге колхозчылардан аерылганы юк. Менә ул, 30 яше дә тулмаган егет, төзелештә эшләү белән беррәттән, тыелгысыз рәвештә гөрләп үсеп килүче Әлмәт әдәби түгәрәге утырышларына катнаша, хезмәттәшләре турында очерклар яза һәм 1957 елны «Совет әдәбияты» журналында беренче әсәрләрен бастыра. Шуннан соң инде ул әдәбиятта үз замандашларын, үз хезмәттәшләрен, ягъни хезмәт кешесен олы итеп чагылдырудан бүгенге көнгә кадәр туктамый. Ул гына да түгел, әдәбиятта хезмәт кешесен күрсәтү өлкәсендә язучы вакытлар узган саен зуррак уңышларга ирешә барып, ниһаять, үзенең иҗат бәйрәменә килгәндә әсәрләре илебез чикләрен атлап чыккан язучылар рәтенә баса. Әйе, русчага тәрҗемә ителеп үзәк журналларда һәм нәшриятларда басылган, профсоюзларның Бөтенсоюз Үзәк советы (ВЦСПС) һәм СССР Язучылар союзы үткәргән конкурс премиясенә лаек булган һәм Чеуословакиядә аерым китап булып дөнья күргән «Каты токым» романының яралгылары инде Чупай ташчылары турындагы «Ташлы тауда» һәм «Истәлекле таш» дигән нәни генә, әйтергә кирәк, язучының өйрәнчек китапларында ук бар иде. Әдип нәкъ менә шушы нәни китаплар, «Бергә гомергә» һәм «Тальян моңы» дигән пьесалар аша хезмәт кешесен иң реаль, шул ук вакытта бераз гына романтика белән өртелгән рухта, ләкин зур итеп, олы итеп чагылдырган «Каты токым» романына килде. Язучы үзенең юбилеен әнә шундый зур уңыш белән каршылады. Әлбәттә, болар ул ирешкән иҗат юлының бер өлеше генә әле, чөнки иҗат дәвам итә. Хәзер Ш. Бикчурин нефтьчеләр тормышыннан алынган яңа зур әсәр өстендә эшли. Озак та үтмәс, әдәбият сөючеләр ул әсәр белән очрашырлар дип ышанасы килә. Ә бүгенгә без язучыны олы бәйрәме белән котлыйбыз һәм иҗатында яңа уңышлар телибез. ГӘРӘЙ РӘХИМ.