Логотип Казан Утлары
Публицистика

Безнең сафка

ИЛДУС АХУНҖАНОВ йөрәктән килгән, тирән уйланган рецензияләре һичкемне битараф И. Ахунҗановның фикер йөртүе. ренә җавап бирерлек дип әйтә алам. Тәнкыйтьче Илдус Ахунҗанов иҗатын күптәннән күзәтеп барам. Моннан егерме еллар элек үк инде ул үзенең мәкаләләре, рецензияләре, полемик рухлы язмалары белән матбугатта күренә башлаган иде. Шул чакта ук бай эрудициясе, нечкә әдәби зәвыгы, үзенчәлекле, бик җанлы табигый стиле белән әдәби җәмәгатьчелекнең игьтнбарын үзенә тартты. Беренче мәкаләләреннән үк әдәбиятка үзенчәлекле, талантлы тәнкыйтьче килүен аңлап була иде. Соңыннан тормыш борылмалары һәм каты авыру аны беркадәр вакытка әдәбияттан читләштерде. Әмма ул тырыш хезмәт нәтиҗәсендә соңгы елларда сырхауны җиңде: И, Ахунҗанов яңадан яза башлады—осталыгы да елдан-ел арта барды... Аның тәнкыйть мәкаләләренең теп үзенчәлеге, минемчә, коры фәннилеккә түгел, ө бәлки фикергә нигезләнә. Шуңа да аның мәкаләләре, калдырмый — алар югары эстетик кыйммәткә ия. әдәби күзаллавы да бөтенсоюз әдәбияты таләплә РАФАЭЛЬ МОСТАФИН. ВЛАДИМИР МАЛЬЦОВ В. Мальцев — тәҗрибәле журналист буларак билгеле иде инде. «Вакыт аръягында» («За чертой времени») повесте белән ул безнең хәрби-патриотик темага язучыларыбызның иң әйбәт традицияләрен дәвам итүче әдип булып та танылды. Повесть үзәгендә хакыйкать — хыял көче генә тудырмаган, бәлки һәр детале тормыштан алынган, сугыш хәлләреннән булган тарихи чынлык—илебезнең көньяк-көнбатыш чик буенда, сугышның соңгы елларында барган вакыйгалар ята. Укчы взвод солдатларының окоп тормышы һәм сугыш вакыйгаларының төгәл документальлеге— болар барысы да автор үзе күреп белгән хәлләр булу сәбәпле, әсәрнең ышандыру көчен тагын да арттыра... Әсәр бай, образлы, төгәл тел белән язылган. ГЕННАДИЙ ПАУШКИН. ҖӘМИТ РӘХИМОВ Җәмит Рәхимовның әсәрләре бүгенге чор сулышы белән язылган. Республикабыз нефтьчеләре һәм игенчеләре тормышына багышланган бу әсәрләр гади хезмәт кешесенә тирән мәхәббәт белән сугарылган. Беренче китаплары ук — «Алтын яткан җирләрдә» (1966). «Кобзарь — Тукай кунагы» (1968) — язучылар сафына кызыклы, үзенчәлекле очеркист килүен вәгъдә итсә, оченче китабы — «Якташлар» (1972) моны тулы- сынча раслады дияргә була: биредә авторның иҗади үсешен, геройларының эчке дөньясына кыюрак керә баруын, бүгенге хезмәт кешесенең образын калку, сәнгатьчә югарылыкта сурәтлә- вен тою авыр түгел. Аның «Хезмәттә табылган бәхет» дигән әсәре Татарстанның 50 еллыгына багышланган иң яхшы очеркларга конкурста хаклы рәвештә беренче бүләккә лаек булды. Очеркларда нефть якларында яшәгән һәм эшләгән рус, татар, башкорт, украин һем башка дуслыгы тирәнтен сурәтләнә. Шулай ук «Әфганстан һәм безнең, ерак һиндстан, Әфганстан, Пакистан кебек, дус илләргә ярдәм өчен барган нефтьчеләребез тормышын, мактаулы хезмәтләрен уңышлы яктырта алган. Безнең әдәбиятта бу — шулай ук яңа тема. Үзе дә профессиясе белән техник-нефть- че булган, инде 15 елдан артык буровойларда, промыселларда кайнаган язучы, табигый ки, әсәрләренә яңа материаллар эзли, кызыклы язмышлар, биографияләр белән очраша — кыскасы, үзенең тема һәм сурәт географиясен һаман да киңәйтергә омтыла. Шуның нәтиҗәсе буларак, аның нефтьчеләр тормышына багышланган беренче повесте дөнья күрде — «Өлешемә тигән көмешем» исемле бу әсәрне укучылар ШАМИЛ БИКЧУРИН. халыклар вәкилләренең иҗади җирендә», «Ватан-ана балалары» кебек очеркларда Җ. Рехимов чит илләр дөньясы