ӘДӘБИЯТ ҺӘМ СӘНГАТЬ ЯҢАЛЫКЛАРЫ

ЯЗУЧЫЛАРНЫҢ ПАРТИЯ ҖЫЕЛЫШЫ Твт«р»тая а>>чы.1«|*ы партия оешмасы мы< япмрь аемда үткәрелгән ачык партия җыелышымда «КПСС Үзәк Комитетының партиягә һәм совет халкына мөрәҗәгате» уңае белән ятучылар партия оешмасының бурычлары» дигән квн тәртибе куеп тнкше Җыелышта С Хәким. А Хәсәнова. А. Гыйләжев. Г. Аххиов, 3. Нури чыгыш ясадылар. Язучылэрмык хезмәт коллективМрм белам бәАләпешея тагын да ныгыту Әлмәт нефтьчеләр. КамАЗ тезүчеләр. Буа районы хезмәт ияләре белән дуслык, хезмәттәшлек элемтәләре урнаштыру турында карар кабул ителде СССР ХУДОЖЕСТВО АКАДЕМИЯСЕНДӘ СССР Художеств.? академиясе президиумы татар рәссамы — СССР Верховный Советы депутаты, РСФСР художниклары союзы идарәсе секретаре. ТАССР художниклары союзы шәрәсе председателе Харис Габдрахман улы Якуповны Академиямен член-корреспонденты итеп сайлады. Харис Якуповны . ижаты Татарстанда гына ту гел, ил күләмендә билгеле. 1947 елдан бтдыао амыч әсәрләре республика, зона бетен Роесмя. бәтеи Соям күргәзмәләрендә күрсәтелә. Алын всярявргк тугандаш сонма листик илләрдә дә беләләр — алар Монголиядә. Польшада Югославиядә һ. б. чит ил күргәзмәләренә куелды. МУСА ЖӘЛИЛ ИСЕМЕНДӘГЕ ПРЕМИЯ СССР журналистлары союзының Open бург өлкә оешмасы идарәсе Оренбург комсомол оешмасында тәрбияләнгән Советлар Союзы Герое, шагыйрь һәм журналист Муса Жәлнл исемендәге премия булдырды Бу премия белән шәһәр һәм авыл хезмәт ияләренең социалис тик ярышын оештыруда һәм яктыртуда актив катнашкан авыл һәм эшче хәбәрчеләре, күп тиражлы, шәһәр район һәм өлкә газеталары, телевидение һәм радио журналистлары бүләкләнәчәк. 1974 елдан башлап ел саен матбугат кенендә дүрт премия тапшырылачак. ИҖАТ СЕКЦИЯЛӘРЕНДӘ Татарстан язучылары союзы идарәсе каршындагы проза секциясенең чираттагы утырышында Әнәс Галневнен «Койрыклы кеше» романы тикшерелде Фикер алышуларга катнашкан А Расих. Н Фәттах. Б Камалов. КТнмбнкова М Насыйбул- лин һ б-лар әсәрнең унай һәм кимчелекле якларын күрсәттеләр, авторга файдалы ки- нәшләрен әйттеләр, кабат эшкәрткәннән сон. бастырып чыгару өчен Татарстан китап нәшриятына тәкъдим итәргә мөмкин дигән карарга килделәр ПОЧЕТЛЫ ДИПЛОМ СССР оештырылуга 50 ел тулу уңае белән ни яхшы жырларг.1 бөтен Союз конкурсы үткәрелгән иде Жюри комиссиясе председателе А Пахмутова, членнары К Хачатурян, Л. Ошанин. С Туликов Һ. блар Пури Арсланов сүзләренә Рөстәм Яхин язган «Бөек якташыбыз» дигән жирны Почетлы диплом белән бүләкләнергә лаек дип таптылар КАЗАКЪ ТЕЛЕНДӘ Казагыстан ССРнын «Жазусы» китап нәшрияты бөек татар шагыйре Габдулла Тукай әсәрләре җыентыгын казакъ телендә бас тыру өчен әзерләде Китапка шагыйрьнең халык яратып укый торган барлык шигырьләре һәм поэмалары кертелгән КамАЗ ТУРЫНДА КҮРГӘЗМӘ Мәскәудә. Журналистлар йортының күргәзмә залында рәссам-репортерларның яна әсәрләре күргәзмәсе ачылды Экспозициянең зур өлешен СССР журналистлары союзы премиясе лауреаты Игорь Пчелконын «КамАЗ төзүчеләр» дигән әсәрләре алып тора Анда төзелеш алдынгылары, завод күренешләре, Кама пейзажлары сурәтләнә. ЯЗУЧЫЛАР ЭШЧЕЛӘР ЯНЫНДА М Вахитов исемендәге химия комбинатында өч буын вәкилләре очрашты Бу очрашуга комбинатның элекке слесаре шагыйрь Мөхәммәт Садри. элекке технигы РСФСРның һәм ТАССРнын халык артисткасы Венера Шәрнпова. элекке монтеры композитор Мәсгут Латыйпов, шагыйрьләрдән Галимҗан Латыйп. Мәхмүт Хөсәен һәм Мөнип Шәймөхәммәтов катнаштылар Очрашуга катнашучы эшчеләр, инженер - техник хезмәткәрләр шагыйрьләрнең бөек юлбашчыбыз В И Ленинга багышланган әсәрләрен зур кызыксыну белән тынла- дылар. ИҖАТ КИЧӘСЕ Актерлар йортында Татарстанның атказанган артис ткасы Зифа Басыйрованың ижат кичәсе булды. Бөтен Россия театр жәмгыятенең Татарс тан бүлеге һәм сәхнә ветераннары Советы оештырган бу кичәдә Зифа Басыйрова татар халык жырларын, композиторларыбыз әсәрләрен башкарды ГАЛИМНЕҢ ИӨЗ ЕЛЛЫГЫ Республиканың фән. мәгариф һәм культура җәмәгатьчелеге күренекле мәгърифәтче галим һәм педагог. Татарстанмын атказанган фән эшлеклесе. профессор Мөхетдин Корбангалиевнен тууына 100 ел тулуны кип итеп билгеләп үтте Шул унай белән Казан дәүләт университетының Актлар залында СССР Фәннәр академиясе Качак филиалы тел. әдәбият һәм тарих институты. В. И. Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт университеты. Казан дәүләт педагогия институтының татар теле кафедраларының берләштерелгән утырышы булды. Утырышта филология фәннәре докторы, профессор В. Хаков «Профессор Корбан- галиевнең тормышы һәм эшчәнлеге», филология фәннәре кандидаты Ш. Ханбикова сМ. Корбангалкев — тел галиме», педагогика фәннәре кандидаты Ф. Вәлиева «М. Корбангалиев — методист һәм педагог» дигән темаларга доклад ясадылар. ГАДЕЛ КУТУЙНЫҢ ТУУЫНА 70 ЕЛ Республикабыз җәмәгатьчелеге күренекле драматург, шагыйрь һәм прозаик Гадел Кутуйның тууына җитмеш ел тулу көнен киң итеп билгеләп үтте, мәктәпләрдә, югары уку йортларында, китапханәләрдә бу >пай белән әдәби кичәләр үткәрелде, китап күргәзмәләре оештырылды. Татарстан язучылары союзы, ТАССР Культура минис трлыгы һәм Бөтен Россия театр жәмгыятенен Татарс тан бүлеге Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры бинасында Г. Кутуйга багышланган әдәбимузыкаль кичә үткәрде. Кичәне кереш сүз белән Гази Кашшаф ачты. Филология фәннәре кандидаты Баян Гыйззәт язучының тормышы, ижади-ижтимагый эшчәнлеге турында доклад ясады. Соңыннан республикабыз сәнгать осталары Г. Кутуй әсәрләрен башкардылар. Түбән Камада «Кама таңнары» әдәби берләшмәсе, шәһәрнең культура бүлеге белән берлектә. Г. Кутуйның тууына 70 ел тулу юбилеена багышланган әдәби-музыкаль кичә үткәрде. Язучының тормышы һәм иҗаты турында докладны әдәби берләшмә члены яшь шагыйрә Альбина Мортазина сөйләде. Р. Имаев, С. Фәнзаман. Р. Хисмәтул- лин. Ф Абдуллин. А. Мортазина. М. Шәйхи һәм Чаллыдан килгән кунаклар. «Ләйсән» әдәби берләшмәсе членнары X. Хөс- нуллин. Р. Хисамиевлар үзләренең әсәрләрен укыдылар. Соныннан шәһәрнең үзешчән сәнгать көчләре катнашында зур концерт булды. Оренбург шәһәренең Хөсәен Ямашев исемендәге китапханә бинасында да күренекле язучы Гадел Кутуйның тууына 70 ел тулу уңае белән әдәби кичә үткәрелде. Гадел Кутуйның тормыш һәм иҗат юлы турында китапханә каршындагы әдәби- иҗат түгәрәге җитәкчесе инженер Зиннур Шакиров доклад ясады. Китапханә уку залы мөдире Лия Рафикова язучының күп тармаклы әдәби мирасы һәм китапханәдәге әсәрләре белән таныштырып чыкты. РСФСРның атказанган артис ты В Фатыхов Гадел Кутуй белән Казанда очрашуы һәм язучының нинди драма әсәрләре Оренбург театры сәхнәләрендә куелуы турында сөйләде. Персональ пенсионер Тәүфыйк Сабитов әле Кутуевлар гаиләсе Самарада (Куйбышев) яшәгән вакытта яшь Гаделша белән кызыклы очрашуы турындагы ис тәлеген уртаклашты. Оренбург татар драма театры артистлары язучының «Тапшырылмаган. хатлар» повесте буенча инсценировка куйдылар. Китапханә залында «Кайнар көннәр җырчысы» дигән баш астында Г. Кутуй ижатына багышланган әдәби күргәзмә оештырылган иде. РАФАИЛ ТӨХФӘТУЛЛИНГА 50 ЯШЬ Татарстан җәмәгатьчелеге күренекле каләм остасы Рафаил Төхфәтуллинга 50 яшь тулу юбилеен билгеләп үтте. Нефть якларындагы мәктәпләрдә, китапханәләрдә аның иҗади эшчәнлегенә багышланган күргәзмәләр. әдәби кичәләр үткәрелде. Әлмәт шәһәренең Техника йортында юбилей кичәсе булды. Р. Төхфәтуллин- ның иҗат юлы турында Шамил Бикчурии доклад белән чыкты. ТАССР Верховный Советы Президиумы члены. Татарстан язучылары союзы идарәсе председателе шагыйрь Зәки Нури СССР Верховный Советы Президиумы исеменнән язучы Рафаил Төхфәтуллинга «Почет билгесе» ордены тапшырды. Татарстан язучылары союзы һәм «Казан утлары» журналы исеменнән Г. Ахунов, «Татнефть» берләшмәсе начальнигы урынбасары Ү. Саттаров, башкорт язучысы Гали Ибраһимов. КПССның Әлмәт шәһәр комитеты секретаре Р. Галиев. Татарстан язучыларының Әлмәт бүлеге җаваплы секретаре Ә. Маликов. 8 нче трест парткомы секретаре Ф. Закиров, шагыйрә һәм укытучы Э. Мөэминова. Азнакай нефтьчеләре исеменнән язучы Мәхмүт Хәсәнов, шагыйрь Мәхмүт Хөсәен. Әлмәт театрының баш режиссеры Ленар Садриев һәм башкалар юбилярны кайнар котладылар, аңа адрес папкалары, кыйммәтле бүләкләр тапшырдылар. Шагыйрә С. Сөләнманова Советлар Союзының төрле почмакларыннан юбиляр исеменә килгән телеграммаларны укыды. Җәмәгать эшендә актив катнашуы һәм нефтьчеләр турында яхшы әсәрләр иҗат иткәне өчен КПССның Әлмәт шәһәр комитеты һәм хезмәт ияләре дпеутатларының шәһәр башкарма комитеты язучы Рафаил Төхфәтуллиниы Мактау грамотасы белән бүләкләде. Соңыннан район үзешчән сәнгать коллективы кичәдә катнашучылар өчен зур концерт бирде. ТАТАРСТАН ЯЗУЧЫЛАРЫ СОЮЗЫНЫҢ ӘЛМӘТ БҮЛЕГЕНДӘ Сарман районында татар әдәбияты атналыгы үткәрелде. Атналыкта нефть якларында яшәүче язучылардан Юныс Эминов. Мәхмүт Хәсәнов. Сәет Кальметов, яшь язучы Хәниф Хайруллин һәм Казаннан шагыйрь Рөстәм Мингалимов катнашты Язучылар район үзәгендәге культура йортында, Нөркәй совхозы, «1 Мзй», «Үрнәк», Серго һәм Муса Җәлил исемендәге колхоз клубларында игенчеләр, механнлатирлар белән очраштылар. әсәрләрен укы дылар Драматург Юныс Әминов тыңлаучыдармы бүген гт татар әдәбиятының торышы белән таныштырды Алар шула! ук Азалак. Сарман. Нерка*. Ми; тамак, Каташ Каран. Ләшәү-Та- мәк һәм Лаке ааыл мәктәпләре кол.тек • таалары алдында чыгышлар ясадылар, укучыларны кызыксындырган күп төрле Йфцммрга жамплар бирделәр. Әлмәт татар дәүләт күчмә театры артистлары һәм Әлмәттә яшәүче язучылар пжадн очрашу, фикер алышу үткәрделәр. Анда театрның быелгы премьералары турында сү» барды Башкорт драматургы Ә Атнабаемы А «Игезәкләр». II Исәнбәт- нем «Рәйхан». чех драматургы И Букочан- нык «Тан әтәче кычкырганчы» (Р. Төхфә- тужтин тәрлемәсе! дигән әсәрләре буенча • -. • ■ «м * qrai щ Р Төхфәту.хл.л Маликов. Г Афзал. С Спләйчэиом үзләренең фикерләрен, кнкэшләрем әйттеләр Әлмәттәге 9 номерлы урта мәктәптә үткәрелгән поээня сөючеләр клубының чираттагы утырышында шагыйрь Әдип Маликов чыгыш ясады Яшь әдәбиятчыларны ул нефть акларыьда яшәүче язучыларның шкатлары белән таныштырды Укучылар Әлмәт шагы! • ‘- тәренең шигырьләрен сөйләделәр. поэмалардан өтекләр башкардылар Баулы дагы 5 иче трестның 31 номерлы твзү-момтаж идарәсе төцчеләре алдында драматург Юныс Әмтюв һәм әдәби берләшмә членнары чыгыш ясадылар. «ӘЛЛҮКИ» ӘДӘБИ БЕРЛӘШМӘСЕНДӘ В. И. Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт университеты каршындагы «Әллү- ки» әдәби берләшмәсенең чираттагы утырымымда яшь каләмнәрдән Р Исламшин хикәяләре һәм Н. Ахмадов шигырьләре тикшерелде. Утырышта татар әдәбияты кафедрасы укытучыларыннан профессор И. Нуруллин белән доцент 3 Мәжитов катнашты Ижат көчләрен барлау максаты белән. «Әллүки» әдәби-нжат берләшмәсендә «Шигъри сабан туй» дип аталган ачык имвурс үткәрелде Декабрь башында булып уыам бу кичәдә унбишләп яшь автор үзләренең шигырьләрен укыдылар Жюри беренче урынны журналистика бүлегенең П курс студенты Фәйрүзә Мөслимовага бирде Жюри составына шагыйрьләрдән С. Хәким. И Юзеев. Р Гатауллин, берләшмә «.итәкчесе доцент 3 Мәжитов һәм Татарстан радиокомитетыннан Г. Әхмәтжанов- лар бар Сонынная С. Хәким студентларга яна поэмасын укыды. КАЗАКЪ ЭНЦИКЛОПЕДИЯСЕНДӘ ТАТАР ӘДИПЛӘРЕ Казпгыстаи ССР Фәннәр академиясе Казащ» совет энциклопедиясенең II томын бастырып чыгарды. Бу томда татар әдв- бняты һәм сәнгате вәкилләре турында да шактый гына материаллар кертелгән. Мә- әлән. укучылар бу энциклопедиядән Г. Әп- сәләыои. М Әмир. Ф. Әмирхан. Г. Баширов, РСФСРнын халык артисткасы М. Булатова. драматург Ф Бурнпш һ б. ларның тормышы, нжадн эшчәнлеге белән таныша алалар. .Алар турындагы мәкаләләрне филология фәннәре докторы, профессор Б Кен- жебаев. филология фәннәре докторы, профессор Т. Муртазин, филология фәннәре кандидаты Б Исхаков, танылган казакъ шагыйрьләреннән Ж Сыздыков, С Маша- ков. журналист Б Мәжитов һ. б.лар язган. «ЮМАРТ ҖИР» Шул исем астында «Кыргызстан» нәшрияты Татарстан язучыларының хикәяләр жыентыгын кыргыз телендә бастырып чыгарды Җыентыкка кертелгән Г Әпсәлә- мов. Г. Ахунов. В Байдерни, Г. Бәширов, Я Вннеикнй. Д Звбәерова. Р. Ишморато- ва. Э Касыймов. Р. Кутуй, М. Маликова, Г. Минский, Я. Мостафйн, С. Сабиров, X. Сарьян. М. Хәбибуллин. Ф Хөсни, Ә. Шамин хикәяләрен’ М Ормонбеков, С. Сыдыгалнев, О. /Кекгненов, Б С иксәкбаев. А Разеева, Ж Алыкулов. Т Байза- нов. К Кадыркулова һәм Т. Тургуналиев тәржемә иткән. Җыентыкны Ш Абдылдаев төзегән. 312 бит. бәясе 45 тиен. КОМПОЗИТОРЛАР СОЮЗЫ ПЛЕНУМЫ Татарстан композиторлары союзының XII пленумы нжадн ел йомгакларына һәм КПССнын XXIV съезды карарларын һәм КПСС Үзәк Комитетының «Әдәбнят-сәнгать тәнкыйте турында»гы карарын үтәү яктылыгында музыкаль тәнкыйть мәсьәләләренә багышланды. Пленумны кереш сүз белән ТАССР композиторлары союзы идарәсе председателе Н. Җнһанов ачты Пленум утырышында сәнгать фәннәре кандидаты Г. Касаткина «Татарстан композиторларының симфоник һәм камераинструменталь ижатлары». композитор Р. Яхин «Татарстан композиторлары ижа- тында вокаль жанры», сәнгать фәннәре кандидаты Ч Бахтиярова «КПССнын XXIV съезды карарларын һәм КПСС Үзәк Комитетының «Әдәбнят-сәнгать тәнкыйте турында»гы карарын үтәү яктылыгында музыкаль тәнкыйтьнең торышы һәм алдагы бурычлары» дигән докладлар белән чыктылар. Аннары тикшерелә торган мәсьәләләр буенча фикер алышулар булды. Пленум утырышында КПССнын Татарстан өлкә комитеты секретаре М Вәлнев. ТАССР Культура министры Ә. Мнндубаев катнашты.