Логотип Казан Утлары
Публицистика

АНЫҢ ЯКТЫСЫНДА

Кайчандыр Галимҗан Ибраһимоа, Гомәр Гали кебек мөхтәрәм әдипләребез редакциясендә, «Безнең юл» исеме белән чыгарыла башлаган бу журнал соңыннан берничә мәртәбә исемен алыштырды, редакторлары алышынды— берәүләре китте, икенчеләре килде, ләкич журнал үзе китмәде, дөресрәге без аңардан китмәдек, ул безнең өчен — татар язучылары өчен гел шулай безнең юл булып калуында дәвам итте. Әле дә шулай! Рус классикларыннан берсе, ялгышмасам Тургенев бугай, әйтә: «Без барыбыз да Гогольның «Шинельеннән чыккан кешеләр*, ди. Шуңарга охшатып бүген без — әлегә исән булган татар язучылары бер авыздан диярлек әйтә алабыз әйе, без шул бер юлдан — безнең юлдан килдек һәм шул юлдан килеп ялгышмадык шикелле. . Шәхсән, мин үзем әдәбиятка күп кенә борылмалы юллар үтеп, хаталар да ясаш- тыргалал, кайнаша-эзләнә кергән кеше. Элегрәк яшьләр матбугатында, пионер газеталарында кулымны сынадым, әмма үземнең чын әдәби язмышымны 1927 елда, «Безнең юл» журналында басылган «Дөнья матур миңа» дигән шат рухлы шигырем белән башладым дип горурлык белән әйтә алам. Хәер, саный китсәң, күл алар. Ләкин укучыларга билгеле булган (минем шулай уйларга тәвәккәллегем җите!) төп әсәряиК К Р** — «йозек кашы», «Гыйльмениса», яМи-ем -ервзагерам» -Язмыш ц/укльгсы* * в^*к /**’* бик яратып язгон повесгалары*', -Җа»тле кеше сукмагы», «Уть-зынчы е • ■ кебек романнарым һем күп санлы хикәяләрем бә-енесе шушы журнал битләрендә беренче укучыларын таптылар. Җәннәтне барып кергәнче иң элен сыйрат купера аркылы үтәсе бар — дичи мифология шулай ди Әлбәттә, без дә жәниәткә йәгереп кече барып кермәгәнбездер, без алан изге бәндәләрдән түгел, безне дә тараганнар- ♦ дыр, безнең дә нервларыбызны бозганнардыр. Әдәбиятта шунсыз момкич түгел, < шуның эчен редакция дигән псыйрат күпере* бар, анда, уч иткән кебек, үтә тә тон- L ченүчән, үтә дә ортодоксаль, гади телгә күчерел әйтсәк, утә дә «каеш* кешеләрне х утыртыл куялар. О, беләбез инде без аларны, йорәгебеэгә утмәсә. бу чаклы сузып ’ әйтмәс тә идек1 Ә бит начарлык теләп түгел, яхшылык теләп — укучыга, язучының j үзенә, ниһаять, гомуми әдәби хәзинәбезгә яхшылык теләп шулай зшлиләр рәхмәт тошкерләре Шуны истә тотып, журналның бу тантаналы кәйләрендә эларга — редек- циядә зшләл киткән кешеләрнең элеккеләренә дә. хәзер-еләрене дә чын ихластан язучы рәхмәте җиткерәсе килә (Рәхмәтне хәзергеләренә күбрәк тә була, узганнары — инде узган, хәзергеләре белән алда әле маңгайга-ман1 аи очрашасы бар1 } Уен-муен калып торсын, ниһаять, менә без «Казан утлары* яктылыгына килен чыктык. Шул игелекле юл, безнең юл, үз юлыбыз белән килеп чыктык Журналда хеэер яңа, яшь кочләр эшли. Яшь кечләр дигән суз, икенче герле әйткәндә, яшь тешләр дигән суз дә ул Алар белән уен корып булмый, әйберең яхшы булса гына кил. Тулаем алганда, журнал, аның хәзерге торышы, утыэын-ы еллар, сугыш алды еллаоы белән чагыштырганда, күз генә тимәсен, сизелерлек яхшырды Журналның -емгтик Диапазоны киңәйде, басылган әсәрләрдә, вакыйга естеннән койрык чәнчеп чабуга караганда, кеше күңеленә тирәнрәк үтәргә тырышу сизелә, журнал соңгы елларда күп кенә яшь каләмнәр тәрбияләп үстерде Болары — шулай, боларыи безнең кулдан инде, шәт, тартып алмаслар Әмма борын чеяргә ашыкмыйк, шулай ук булып җитмәгәннәре дә «ок түгел Басылган каибео әсәрләргә караганда, журнал редакциясендә утыручы «яшь тешләргә» кәй очракта үткенлек. яхшы мәгънәсендәге .каешлык» Җитешеп бетми Темасы бетенәсен дә аклый, дип карау да бар кебек Аннары журналның гомуми культурасын кутрәү фактларга карата тогелпек, гыйльмилек критериен саклау, әдәби тел сафлыгына игътибарлылык, иҗтимагыи тормышыбызның герле елкәләреннән герлерәк каләмнәрне тар,у кебек мәсьәләләрне дә кон тәртибенә «/ярга вакыттыр Ничек кенә димик, кай яктан гьна килмик, без — татар язучылары — гел шул үзебезнең ияләшәнгән «Казан утлзоы» яктылы'ынэ килеп чыгабыз Ачың нурлаэы әлеге күзне чагылдырырлык ук булмасә до. шулай да еэып-туэып иермәүче беэ тәүфыйк ияләренә җитәрлек Аның яктысында яшь бәрелер зчылгачнвн-ачылз баоз, урта буын ир-егетләре мәйдән тота, безнең ише кзрт-моры. «арт мәчеләр чебеч, ннгепа сузылып ятып, сояилерен җылыта. Ара тирә сь р- йоннарын би* «абаргмынча гына, мыраулап