ИСӘНМЕ, КЕШЕ!

Район узок больницасының атаклы акушер-гинакологы Газифә апа Хәсоишинаның яше хазар илленең аргы Ягында. Ханнан кан буа операция бүлмәсеиде аягуро басып торулар соңгы елгарда шактый сиздерәләр. Бүген дә бик авырга туры килде аңар, дүрт операция ясады. Соңгысы, патология дип атала торганы, шактый катлаулы булды, Газифе ханым кандалам эшен тагалләп кабинетына керде. Менә ул авыз-борь нын томалап торган мерля-маскасын ияк астына тешердо. Бары тик шуннан соң гына иркен сулыш алып, естале янында торган креслосына килеп утырды. Арыгән-талгаи аякларын, язарга теләгәндәй, хәрәиәтләндероп алды. Кимет авыраеп калган кулларын креслосының култыксаларына салды. Эштен соң менә шулай биш-ум минут чамасы хәл җыеп утырырга ярата ул. Андый вакытта коллегалары Газифә апа янына кермәскә, аны борчымаска тырышалар. Шулай чак кына хол алганнан соң, Газифә ала. ашыкмыйча гына ас-башы и алыш* тырып, еенә кайтып китаргә җыена башлый. Соңгарак калса, яки менә бүгенгә кебек кон начар булганда, гадәттә аны еенә машина белән озатып куялар Бүген дә, әнә, тышта февраль бураны котырына, ыргыпыргып, тәрәзәгә килеп сарыла ул. Кинәт, искәрмәстән генә, Газифә апаны сискәндереп, ямен чырылдап телефон шалтырап куйды. Газиф» ханым җәһәт кон» тураеп телефон трубкасын алды. — Әйе1. Каяндыр, тәрәзә артында котырынган бураннар аша, кемдер ярдәмгә чакыра иде. — Әйе. әйе!.. Мин тыңлыйм... Хасаишина— диде Газиф» епе. Ул бер мәлгә тыиып калды Урыныннан торды Йәзе җитди иде аның — Үлем хәлендә? — Кинәт җикеренгән кебек тавышын күтәреп куйды — Кабалан* мыйча, җайлап кына аңлатыгыз ало Пульс? Температура? Бала тәпкемнән соң дисең* ме? Ярар. Аңладым. Кетегез, хәзер юлга чыгамМинут та үтмәсемдер, дежур сестра йәгероп кереп. Газиф» апаны еенә илтеп куярга тиеш машинаның шунда парадный ишек янында метоп торуын әйтте Бераздан инде җиңел машина кечле фара яктысы белән караңгылыкны һем алдындагы тоташ кар бураны пәрдәсен бораулап асфальт юл буйлап ал-а ыргыла иде. Юл бетонлан диярлек күренми. Шофер егет, чек кына алга таба иелә тешен. машинасын бик сак алып бара. Шулай да тизлекне күрсәтә торган стрелка 80—90 цифрлары тирәсендә хәрәкәтләнә... Күп та үтмәде, машина гөжелдәп Сәпәй тавына күтәрелә башлады. Сәпәй!.. Юк, Газифә апа ечен гади авыл исеме генә түгел ул. Аның бөтен тормышы, бөтен гомере шушы кечкенә генә авыл белән бәйләнгән. Институтны тәмамлаганнан соң, япь- яшь Газифә шушы Сәпәй авылы больницасына кайткан иде. Уйласаң хәйран калырлык! Ниләр генә кичерелмәгән дә, нинди генә юллар үтелмәгән. Бер тапкыр шулай, нәкъ менә шушындый буранлы төндә, аңар җәяүләп Илбәк авылына чыгып китәргә туры килде. Җилкәдә медикаментлар, төрле инструментлар тутырылган авыр сумка. Илбәк борылышында аны трактор көтеп торырга тиеш. Шулай сөйләшенгән иде. Ә буран аяктан егарга теләгәндәй котырыпмы котыра... Менә юл чаты. Трактор күренми. Тавышы гына да Ишетелми иит ичмаса. Газифә сыңар кулы белән йөзен каплап һаман алга атлый. Туңуның соңгы чигенә җиткән аяклары күптән инде берни дә сизмиләр... Газифә Илбәк авылына бары тик таң алдыннан гына барып җитте. Сумкасын көч- хәл белән өстерәп авыру өенә кергәндә, анда инде бар да беткәч була — сәкедә ике мәет ята; ана да, бала да... Куп кенә очракларда ана белән баланың язмышын минутлар хәл итә. Менә ул яңадан юлда. Көне дә нәкъ элеккеге вакыттагы кебек... Караңгылыкны ярып, җил-буран белән тартыша торгач, ниһаять, Тымытыкка килеп җиттеләр. Менә Тымытык больницасының балалар тудыру бүлеге. Газифә апаны баскыч төбендә үк каршыладылар. Көтеп торучыларның борчылу-киеренкелеге йөзләренә чыккан. Минут эчендә Газифә ханымны урап та алдылар. Пальтосын салырга ярдәм иттеләр. Шунда ук халат та китереп бирделәр. Газифә апа киенгән, юынып әзерләнгән арада сораулар да биреп куйгалады. — Хәле ничек? Үзгәреш бармы?» Кемдер: — Шәптән тугел...— диде. Ә икенчесе тагын да яманрак сүз ычкындырдьи — Бик начар... Өметсез... Газифә Хәсәновна соңгы сүзләрне әйтүчегә таба күз төшереп алды да сүзсез генә палатага юнәлде. Аңа башкалар да иярделәр. Аны палатада тәмам каушап калган арач-педиатр Рәйханә Мусина каршылады. — Кайдан? — Башкортстаннан, Карповка авылыннан... Газифә ханымның мондый җавапка әллә ни исе китмәде. Яхшы фикер еракка җитәр дигәндәй, атаклы врач Хәсеншинаның һәм аның коллегаларының даны бик күптән инде күрше тирәдәге районнарга таралып өлгергән. Җитди катлауланулар булганда авыруларны Сарман, Мөслим, хәтта тагын да ераграк районнардан Азнакайга китерү хәзер индө гадәти бер күренешкә әверелеп китте. — Диагноз!. — Канын бик күп югалткан булса кирек.. Пульсы йомшак, Өметсез. Шума «үре сезгә мерәҗәгдть итәргә булдык-. Газифә ханым бәла тудыру бүлмәсендә яткан яшь ана янына килде Шул тирәдә мәш килгән акушеркаларга читкәрәк китәргә кушты. Иң элек тормыш халәте иелм», ген хатынның й.зеиә карап торды, күз кабагын күтәреп «үз алмаларым «.рады Яшь ананың җансыз беләген кулына алып пульсны капшады.- Торган саен йеэе җитдиләнә барды. Тагын берничә сорау: — Канына анализ ясадыгызмы! Җавапны Рәйханә Мусина бирде. — Ясадык. — Группасы! — Беренче. Бары тик шуннан соң гыне катгый карар кабул итте Газифә Хесәиоена. Бары тик » бер сүз әйтте: — Операция... м Врач операциягә әзерләнә башлады. Кемдер су салып торды, икемме берәве м битлекләр кидерде Кемнәрдер кирәкле инструментлар әзерләделәр . Операция әллә ни озак бормады. Әмма шул 20—30 минутта бәтеи больницаны и сәер бер тынлык биләп алды. я Операциядән соң ук, Газифә Хесоноеиа авыруның кабат йерек тибешен тыңладь^ с пульсын санады, кан басымын үлчәде Аннары үзалдына сейленгәндей әйтеп куйды: — Ай-Һай. канын күп югалткан. Кан бирергә кирек һем мемкин кадер тизрәк — Шунда ук тезелешеп торган коллегаларына бик әһәмиятле сүз әйтергә җыенгендей, сорау бирде.— Авыруны нинди транспорт белен китерделер! — Ат белән. Шушы гади генә сүз аша ниндидер тирән мәгънәгә тешенген кеше еымам, Гамы фа ханым телефон янына килде. Азнакай балллар тудыру бүлекчесен сорады ул. — Рейсе ханым, сезме! Вакытыгыз ничек! Ул-бу юкмы!- Алайса менә нәрсә. Хәзер үк Тымытыкка килеп җитсәгез иде Биш йез грамм кем алып килегәз. Беренче группа. Әйе, әйе, баладан соң. Хеле бик тә авыр. Ясадым... Канын туктаттым. Хесеншина яңадан авыру янына керде. Кабат пульсларын тикшерде Бер-ике гер* лә укол ясатты. Ул арада районның елкен екушәр-гинеколосы Рейсе ханым Сафиме дә килеп җитте Ләкин ул алып кмпген 500 грамм кан гына авыруның хәлем җиңеләйтмәде. Яереи тибеше үзгермеде, һаман да: менә туктыйм, менә туктыйм дигәндәй, сизеләр-сиэә»* мес кенә тибә иде. Бераэдан авыруның хеле күзгә күренеп начарая башлады. Бу хәл тмрә-юмьдегә. лерга дә тәэсир итте Күпләренең йеэендә еметсеэлоккә охшашлы халәт чегылыа киткәндәй булды. Газифә ханымның дә йеэе җитди иде. — Кан кирек!..— дидә ул. ничектер емер биргәндәй ител. Хееәншина янына акушерка Галина Щербакова килде. — Газифе апа,—диде ул,—минем де камым беренче группа.. Алыгыз. — Рәхмәт, үскәнем... Әмма канны турыдан-туры бирү ечем кул астында киремне препаратның — натрий-лимон ачы тоз сыекчасы юклыгы билгеле булды. Аның исе бары тик кам алу станциясендә тене булуы мемкмн. Газифе ханым аптекаге шалтыратып карарга кушты. Кемдер бу векытте еп те каның эшләмәве турында әйтте Врач, вакытның шактый соң икәнлегем онытканлыгына как кымл уңайсызланып куйды кебек, аптека мәдиреиең кәй т ире де ре к торуы ту Тагын copay. — Баласы исенме! — Исен... исәнме, ккшк! рында сорады. — Берничә йорт вша гына.. — лиде кемдер. Ул арада инде яшь кенә бер медсестра чыгып йөгерү өч-н киенә дә башлаган иде. Ә вакыт уза. Авыруның хәле яхшырырга һич кенә дә охшамаган. Тагын укол ясап карадылар. Ул да ярдәм итмәде. Газифә ханым, ярым үлгән яшь ананың беләген кулыннан ычкындырмыйча гына, сорап куйды; — Исем-фамилиясе билгелеме?.. Беренче карашка бик гади генә булып яңгыраган бу сорау барысын да аптырашта калдырды. иӨметсеэдер... өенә хәбәр иттерү өчен сорый торгандыр...» диген берсеннән-берсе яманрак уйлар чагылып китте. — Билгеле...— диде Рәйханә Мусина. Тавышы да, ничектер, калтыранган сыман булып чыкты.—Фамилиясе Кострова... Исеме Валентина. Бакалы районының Карповка авылыннан... Шул вакыт аптека хуҗасының еенә йөгергән медсестра кайтып керде. Асыл кош тоткан диярсең, шатлыгы йөзенә чыккан аның. — Булды!..— диде ул, кирәкле препаратны өстәлгә китереп куеп.— Аптекага барып, тиз генә әзерләдек... Турыдан-туры кан бирү эше башланды. Гаять дәрәҗәдә мәшәкатьле эш бу. Әмма Галя биргән 250 грамм кан да җитмәде. Авыруның хәле һаман да начар иде. Әле генә торып утырган акчшер Галина Щербакова: — Тагын алыгыз...— диде. Тик врачлар аның бу тәкъдименә каршы төштеләр. Бер кешене коткарып, икенчесен куркыныч астына куясылары килмәде аларның. Инде нишләп карарга? Машинаны кабат Азнакайга җибәрергәме әллә? Ә вакыт сыйдырмый... Бәлки авыл кешеләренә мөрәҗәгать итеп караргадыр?.. Шул вакыт Галина Щербакова, бу бәладән чыгу юлын тапкан кеше сыман итеп, телефон трубкасына ябышты. — Кичке мәктәпкә шалтыратып карыйк .. Анда әле занятиеләр бетмәгән...— диде ул телефон трубкасына кирәк номерны әйтеп. Чыннан да трубканы кемдер алды,— Кичке мәктәпме?.. Бик һәйбәт!.. Иптәшләр!.. Безгә ярдәм кирәк... Әйе, әйе, больницадан.. Менә нәрсә, бәлки арагыздан кан бирүче табылыр. Бер яшь ана үлем хәлендә ята... Беренче группа. Зинһар, ярдәм итегез!.. Күл тә үтми, больницага укытучы Габделхаков иптәш йөгереп килеп керде. — Миндә беренче группа. Минем донор булганым да бар. Рәхим итегез, алыгыз! — диде ул. Аңардан алынган 250 грамм кан да Валентина Костровага бирелде. Юк, укытучы иптәшнең каны да авыруның хәлен яхшырта алмады. Ахыр чиктә Тымытык врачы педиатр Рәйханә Мусина авыру белән янәшә кушеткага үзе ятты. — Миннән алыгыз,— диде ул, катгый итеп. -Валентина Кострованың гомере өчен көрәш төнге икеләргә кадәр дәвем итте. Ниһаять, иреннәре күгәреп, бит-йөзенә җир төсе кергән, яшәү өмете калмаган яшь ана аңына килде. Билгеле, хәзергә әле аның телен әйләндереп сүз әйтерлек хәле юк иде. Шул вакыт Газифә ханымның йөзе дустанә самимилөнеп. хәтта пакьланып калганга охшаген иде. Мондый мөлаемлек, мондый халәт Газифә апада авырулар белән сөйләшкәндә генә була. Кемдер мсндыйрак фикер әйткән: әгәр дә доктор белән ун минут сөйләшкәннән соң теге яки бу авыру, үзендә аз гына булса да җиңеллек тоймый икән, димәк, ул начар врач. Ә инде Газифә Хәсәновна белән сөйләшкән авыруның алдан ук рәхмәт әйтәсе килә башлый кебек. Хәер, андый тойгы бер авыруда гына түгел, врачның күңелендә дә туа, аның бөтен барлыгын җәлеп итә. Бу турыда Газифә апа: — Үзең караган, үзең дәвалаган авыру белән шул кадәр якынаясың, бәхетле ана син кабул иткән нәниен күтәреп больницадан чыгып киткәндә, үзеңне иң якын кан туганың белән аерылышкандай хис итәсең,—ди. Газифе ханым еле »ңа гына аңыма килгән яшь ананың кулын үзенекенә ялдм һ.м күңеле t/лгаи кеше сыман йомшак кына сорап куйды — Я, Валя., хәлләр ничек?.. Яшь ана озын керфекләрен кагып: «яхшы, диген сыман итеп, башын селкеп куйды. Бврыемнмч да ............ ........................................................................... һ,ии„. „ „ь,и». -р..» « сулыш алдылар. Кайтып китәргә җыенгач. Газифә ханым соңгы әмерен бирде. — Шулай да, бер-икв кеннәи, чак кына ныгу белән. Азнакайга китерегез,— “ диде ул. Газифә апа яңадан юлда. Күк незе бераз аязган. Ертык-пыртык болытлар »рә- сыннан сирәкмирәк кенә булса да йолдызлар җемелдәп күренгәлиләр. Машинвдагылар ниндидер бик зур зш башкарганнан сон гына туа торган тәзсир- 2 тә бирелгән. Газифә апа үзалдына сойләнгон сыман итеп: * МеНе бит безнең кешеләребез нинди) — дип куйды —Сокланып туя алмассың. ® Юлчылар яңадан тынып калдылар. Машина алга ыргыла Алда, шофер янында 2 утырган Газифә апа, башын чак кына кырын салып, күзләрен алга таба тобегәи. в Тигез асфальттан җил уйнатып, буран вакытында ять п елгерген карны тузгытып то- мырылып алга очкан машина сикереп алганда гына Газифә апа алга таба иелеп, чәй- * калып куйгалый. Шәле астыннан, бәсләнгәнгә охшаган чал чәчпере сытылып мыккан. ы Бик килешә бу чәчләр аңа. Машина һаман алга ыргыла Менә шундый чакта Газифә апа уйга бирелергә, үзенең үткәненә, тормыш юлына т» каерылып күз салырга ярата. Юк, җиңәл булмады аның тормыш юлы, сикәлтәләре, л кискен борылышлары күп булды. Шулай үткәннәрен искә тошердеме, аның күз алдына, аягына чабата киеп, култыгына теенчек кыстырып: «Казанга. духтырлыяяә укырга! .» дип. хур юлг. сәфәр чыккан бер яшүсмер кыз бала килеп баса. Бу — Чистай районының Наратлы авылында туып-үскән, буйга җитеп килә торган Газифә үзе иде. Пароходка билет алырга җитәр-җитмәс акча белән, бер кат җәйгә кием-салым белән, Чистай ягына бара торган олауларга ияреп чыгып китәргә нәрсә мәҗбүр иттә соң твәәккәл кыз Газифәне) Моның сәбәбе шул иде: җаныннан дә артыграк күргән газиз әнкәсе, бала китергәндә, аның күз алдында вафат булды .. Тыз-быз килеп йер- гән кендек әбиләре ярдәм итә алмадылар аңа... Алты бала үкерешеп елап калдылар. Менә шунда Газифә кешеләрне үлем тырнагыннан йолкып алучы булырга үз-үэенә сүз бирде. Максат, теләк булганда кеше теләсә нинди авырлыкларны да җиңел чыга ала Яшь кыз Газифә дә башта махсус курсларда белем алды, аинаи инде Казан медицина институтының педиатрия факультетына кереп, аны тәмамлады. Ә үзенең практик «рам эшчәнлегеи Азнакай районының Сәпәй участок больницасында, күренекле доктор Вячеслаа Васильевич Смирнов кул астында башлады. Зур ихтирам белән телгә ала Газифә ханым үзенең беренче остазын. Ай-Һай, авыр чор булган ул елларда. Ике врачка бор ат. Юл оэаклареидә авыллардан акылларга җәяү йорерго туры килгән Соңгы елларда Газифә ханымның аяк- лары сызлый Тикмәгә түгел бу. Билдән кар сулары орырга до бик еш туры килгән аңа. Башкача чара юк Чанки сине үлем түшәгендә газапланучы кеше кете _ Ааыл ейләреидә керосин лампасы яктысында бик күл катлаулы операцияләр ясар га да тәвәккәлләгән ул. Хәер, авырлыклар бер ул еллордо гына булмады. Мисал эчен дәһшәтле сугыш елларын гына ал. Кемгә җиңел булды ул чекта) 1941—44 елларда Газифе ханым Ерак Йончыгышта госпитальдә хезмәт итте Аннары Коньяк Сахалинда зшләдо Тагын Азнакайга кайтты. Газифә апа. районда иң бераичеләрдән булып, «Сом- метлок саклау отличнигы» значогы белән бүләкләнде. Ә инде 1966 елның 17 июиен- де аңа «Татарстанның атказанган арачы» дигән мактаулы нсем бирелде. Ләкин бүләкнең иң зурысы. ин олысы —халык рәхмәте, халык мохәббето булды аның эчен. Әйе, бернинди авырлыклар белән исәпләшмиме, үзе турымда уйламыйча. халыкның ихтирамын яулап алды ул, Хәтта үзенең шәхси тормышы турында да уйламады. Ялгыз- ул, Казанда финанс-экономия институтында укучы Люция исемле кызы гына бар аның. — Хәзер инде яңа оя, яңа гаилә кору турында хыялланасы да юк, соң инде,— ди ул, картлык көнендә ялгыз булуына чак кына уфтангандай итеп.— Ә баштарак, ничектер, мөмкинлек булмады— «Мөмкинлек булмады...» Тирән мәгънә ята бу сүзләрдә. Әйе, баштарак чыннан да мөмкинлек булмаган Газифә ханыма. Ул гына да түгел, хәтта корылган оясын да саклап кала алмаган. Ире түзгән-түзгән дә, ахыр чиктә: «Мии дә кеше бит, ниһаять! Миңа да бераз дикъкать-игътибар дигән нәрсә кирәктер ләбаса!.. Я эшең, я мин!..» — дип ультиматум белдергән. Шулай итеп Газифә ханым ике ут арасында кала. Сайлый, әлбәттә. Нәтиҗәдә — ялгызлык. Әйе, үз хезмәтенә гомерен багышлый ул. Ул чорларда Газифә ханым бөтен районга бердәнбер тәҗрибәле врач була. Больницадан чыга алмый ул. Көнен-төнен авырулар янында булып, тәмам хәлдән таеп өенә кайта. Бераз ял итәргә утырса, яки кызы Люциянең ничегрәк укуы белән кызыксына, аш-су тирәсендә булыша башлауга, я телефон шалтырый, я исә: «Тизрәк булыгыз, Газифә апа... Харап анда... Авыру китерделәр»,— дип, машина килеп җитә торган иде. Җиде төн уртасында капка төбенә машина килеп туктау белән Газифә урыныннан сикереп тора, ут кабыза, җәһәт кенә киенә башлый... Алырга килүләрен ул машина тормозларының яман чыелдавыннан ук белеп ала. Яшерен-батырын түгел, яшьрәк чагында Люциянең дә төп өе — күрше-күлән булды. Әнисенең икешәр, хәтта өчәр көн буена кайта алмаган чаклары куп иде. Хәзер инде заманалар үзгәрде, кадрлар да җитәрлек. Газифә ханымның үз шәкертләре генә дә хәзер санап бетергесез. Үзенең бай тәҗрибәсен яшь белгечләр белән бик теләп уртаклаша ул. Бары тик соңгы дүрт ел эчендә генә дә 50 дән артык акушер хәзерләде. Өстәп тагын шуны әйтәсе килә: аның янына бик күп практикантлар киләләр. Чөнки ул югары квалификацияле акушер-гинеколог буларак диагноз куюда һәм дәвалауда шактый гына яңа методлар файдалана. Акушерлык-гинекология учреждениеләрендә Газифә апаның алымнарын бик теләп кабул итәләр, үз практикаларында кулланалар. Әйе, Газифә апа гаять зур, гаять бәй тәҗрибә туплаган врач. Елына ким дигәндә 150 шәр катлаулы операция ясарга, шул кадәрле үч ана белән балачың тормышын саклап калырга туры килә аңа. Еш кына: «Елына күпме бала кабул итәргә туры килә!» —- дигән сорау бирәләр. Газифә апа гадәттәгечә мөлаем генә елмаеп: «1100 дә 1500 гә кадәр» дип җавап кайтара. Ә инде 32 ел акушергинеколог булып эшләү дәверендә күпме булды икән, дип сорасаң, моңа да җавабы әзер аның. — Мин тормышка «путевка» биргән нәниләр хәзер инде үзләре әти-әниләр— 1969 елның февраль ае башларында Газифә апа Хәсәншинага Социалистик Хезмәт Герое исеме бирелүе турында Указ игълан ителде. Яшен тизлеге белән таралып өлгерде ул хәбәр. Районның кеше сәламәтлеге сагында торучы ак халатлы хезмәт- чәннәре, Газифә ханымның якын коллегалары, санэпицстанциянең кызыл почмагына җыелдылар. Зал халык белән шыгрым тулы иде. Шул вакыт ишектән Газифә ханым үзе күренде. Чакырганнар. Эштән генә килгән ул. Өстендә гап-гади пальто, башында мамык шәле. Ул күренү белән кинәт әллә нәрсә булды. Яше-карты бер кешедәй аягүрә басты һәм барысы да тирә-якны дер селкетеп кул чаба башладылар.. Газифә ханым бермәлгә каушап калды. Аны көчле алкышлар астында сәхнәгә, президиумга утырттылар Районыбыз өчен чиксез зур бу куанычлы хәбәрне ишетүгә багышланган митингны больницаның партоешма секретаре иптәш Р. Тимергалиева ачып җибәрде. Трибунага бер-бер артлы Газифә ханым белән күп еллар буе бергә эшләгән, аны яхшы белгән иптәшләре күтәрелделәр. Район больницасының баш врачы иптәш X. Шәмсетдиновтан соң сәхнә алдына 3 нче урта мәктәп укытучысы Н. Лапшина килеп басты. Ул Газифә ханымны зур исем — Социалистик Хезмәт Герое исеме бирелүе белән тәбрикләде һәм мәктәп коллективы исеменнән кыйммәтле бүләк тапшырды. Газифе Хесеновначың иң якын коллегаларыннан Р. Сафииа, X. Әминов нгттәшмф» ивң чыгышларын да дулкынланмыйча гына тыңларга мамкин түгел иде. КПСС райкомы секретаре иптеш Ш Шәрәфетдиновеның котлау сүзлере до кечле алкышлар астында кү,/елеп калдылар. Иң соңыннан Газиф» ханым Хосеишииомың үзеие сүз бирделәр. Дусларым!. Чиксез дулкынлану сәбәпле бәлки сүзләрем атышсыз чыгар Гафу итәрсез. Бу кадер зурлау әллә нишләтте мине. Үземне Ватан алдымда тагын до зуррак бурычлы кеше итеп хис итем. Хокүметебез һәм партиябезнең совет медикларының халык алдындагы хезмәтлереи лаеклы бәяләве — безнең турыда зур кайгырту- чаилык күрсәтүе бу. Кыскасы, кадерле хезмәттәшләрем, минем хезмәтемә шундый зур бәя биргән эчен Ленин партиясенә, хекүмотебезгә чиксез зур рәхмәт,— диде ул. Ул кәииәрдә халык телендә Газифә апа гына иде. Редакциягә уннарча һәм йеэ- лерчә хатлар яеә башлады. Хатларның күпчелеге аның таныш-белешләреннән. якын дусларыннан һәм пациентларыннан. Менә хагыкиа кеикүреш хезмәте күрсәтү комбинаты хатын-кызлары язген хаттан берниме юл, ә.. Безнең күпләребезне үлем тырнагыннан алып калган Газифә апабызга Герой исеме бирелүе безгә иксез-чиксез куаныч китерде Без үзебезнең халык арасында дан һәм хермет казанган орочыбыз белән бик хаклы рәвештә горурланабыз Аңа озын гомер, какшамас сәламәтлек, хезмәтендә тагын да зуррак уңышлар телибез. Себихә Сабирова, Лело Усманове...• Барлыгы утызга якын имэв. Газифе апа кайтып килә торган машина холык теленде »Пугеч тавы* дип аталган Чатыр тавының итәгенә күтәрелде Алде. тоташ утлардан торгам диңгезне хәтерләтеп, Азнакай күренде. Азнакай! Аның күз алдында үсеп чыкты бу яшь кала Газифе беренче талкыр бу якларга аяк басканда, Азнакай кеше күзенә күренергә оялгандай, тау битеио посып утырган бәләкәй генә салам түбәле бар авыл иде Хәзер киң экранлы кинотеатр торгам урында саэлык-батквклыклар иде. Ул тирегә аучылар үрдәк втмрга йерилар иде. Халыкка медицина хезмәте күрсәтү епкесеидәго үзгәрешләргә гене күз сал син! Хәйран булырлык Ә бит революциягә кадәр хәзерге район территориясендә 35 койкалы бердәнбер больнице булгән. Хезер исә 600 койкалы 7 больница бер. Аларда Югары белемле, зур тәҗрибәле уннарча врачлар зшлм. Һер авылда, предприятиедә һәм цехларда сәламәтлек пунктлары бар Хәзерге вакытта районда эшләүче врачларның саны йезгэ акын. Поликлиникалар ер-яңа медицина приборлары белән җиһаз- ландырылганнвр Моннан ике генә ел элек заманча итеп, бетен и.артлары кн-ерелел салынган больница файдалануга тапшырылды. Гинекология бүлеге бер үзе ике метлы зур бинаны билеп торе. Газифә хвным менә шундый уйләрге чумып кайтып килә, Уйлар, уйлар!.. Ө машина һаман алгя ыргыла. Азнакайга иртән дүртенче яртыда кайтып җиттеләр Менә ее Газифе әле саубуллашып машинадан тешкәйдә, шофер егет ачардай! ___ Газифе апа, сезне алырга мичеләрдә килсеннәр! — дип сореп куйды. — Гәдеттегече. җидедә,—дип җеәап кайтарды врач. -Газифе ханымның әле яңа гына день яга килгән бәбине биләүгә терел. W“. Ь“ и»" 6...~ лә бул!ч