Логотип Казан Утлары
Публицистика

БЕЗНЕҢ ЛЕНИНИАНА

Халык бәхете өчен армый талкый көрәшкән сөекле юлбашчыбыз Владимир Ильич Ленинга барлык совет халкының, бөтен донья хезмәт ияләренең хөрмәте һәм мәхәббәте чиксез зур Аның бөек исеме, үлмәс истәлеге Җир шарындагы барлык намуслы кешеләрнең күңел түрендә Халыкның иң кирәкл иң кешелекле сыйфатларын , ленда туплаган даһи юлбашчыбызның якты образы миллионнар өчен җылылык һәм көч чыганагы. илһам һәм дәрт чишмәсе булып тора Юлбашчыга булган тирән хөрмәт һәм чикләнмәгән мәхәббәт хис л >рсн халык үзенең иҗатында гәүдәләндергән Элек-злектән Җир шарының бөтен поччскларында Ленинга багышланган шигырь позмалар, повесть хикәяләр, сәхнә әсәрләре языла килгән. истәлекләр һәм мәкаләләр басылып чыга торган Шулай төрле илләрдә. төрле телләрдә гаять зур әдәби байлык тупланган. Хәзер татар икучылары шул байлыкның шактый өлеше белән үз ана телебездә таныша алалар Беэнен Ильич. Казан 196(1 ел. Төзүчесе М ГАЙНУЛЛИН университетында укый, шунда революция юлындагы беренче адымын атлый Аның яшьлеге. революцион эшчәнлеге Казан белән бәйләнгән Үзенең ярты гасырлык б. йрвмен каршыларга җыенган Татарстан республикасы В II Ленинның турыдан- туры катнашы белән, анын житәкчелетенд» тезелде Республиканың экономикасын торты туда булсын, татар халкының милли из льгу расын үстерүдә булсын, ул якыннан бзлышып. ярдәмләшеп торды Шупа күрә татар халкының юлбашчыга булган ихтирам хисе дә аеруча зур. үт» эчкерсез Һәм самими иде. Татарстан жкр- легенда ижат ителгән әдәбиятсәнгать әсәрләрендә янын образы нн хермәтле урынны алып тора. Татарстан китап нәшрияты басып чыгарган «Безисн Ильич» нсемле җыентыкка та тар әдипләренең, журналистларының һәм күренекле җәмәгать эшлеклеләрснен юлбашчыга багышланган әсәрләреннән бер •леше тупланган Ленин идеяләренең үлем- етзлеген» дан җырлаган ул әсәрләр укучыларыбызны Ленинча яшәргә һәм зшләрг» рухландыралар һәркемнен күңелендә Казан. 1967 ел. Төзүчесе 3. НУРИ Бу шигъри юлларга тирән мәгънә салынган Әйе. шагыйрь Сибгат Хәким хаклы Ленин һәм Татарстан, Ленин һәм татар халкы бср-берссниәч аерылгысыз В И Ленин үзенең сабыйлык һәм балалык елларын Казан тнрәсснл-ге матур табигать кочагында уздыра Ул — безисн беек якташыбыз В. 11 Ленин безнең Казам «һәркемнең күнслендә» — татарча лениниананың икенче томы. Бу том күп милләтле совет әдәбияты җәүһәрләреннән — СССР азучыларының беек Ленинга багышлаш ан. ю.ың тормышыннан, эшчәнлегеннән аерым влкый1аларны һәм эпизодларны чагылдырган әсәрләреннән тезелгән. Республикам мимем. Татарстан, Ленин сине танга караткан . Җыентык В. Маяковскийның «Владимир Ильич Ленин* исемле мәшһүр поэмасыннан өзек белән ачыла. Алга таба С. Есенин. К. Федин, М. Зощенко, С. Маршак, А. Сурков, Р. Гамзатов, М Шагинян, Н. Тихонов кебек күренекле әдипләрнең, шулай ук башка рус азучыларының һәм украин, белорус, казакъ, үзбәк, әзербэйжан, грузин, әрмән, эстон, башкорт, чуваш, калмык, балкар, мари әдәбиятлары вәкилләренең Ленин хакындагы әсәрләре белән очрашабыз. Укучылар Владимир Ильичның якыннарыннан һәм көрәштәшләреннән А. II Ульянова-Елизарова, В. Д. Бонч-Бруевич, К. Е. Ворошиловларның истәлекләрен дә яратып каршы алганнардыр дип ышанырга була. СССР халыклары әдәбиятының Ленинга багышланган иң яхшы үрнәкләрен тәржемә итү эшенә нигездә тәҗрибәле кешеләр тар тылган. Шигъри әсәрләрнең күбесен 3. Нури, Н. Арсланов, М. Садрилар тәржемә иткән, проза әсәрләрен тәрҗемәләүдә X. Сарьян, С. Сабиров, Р. Сабиров. С. Иб- раһимова, Н. Гобәйдуллнннар катнашкан. Аларның эше хуплауга һәм мактауга лаек. Ленинның якты юлыннан. Казан. 1968 ел. Төзүчесе 3 НУРИ Алда әйтелгәнчә. Ленин идеяләренең әһәмияте, Ленин тәгълиматының кыйммәте бер безнең нл белән генә чикләнми, ул бөтен дөнья хезмәт ияләренең сөекле юлбашчысы. Пролетар юлбашчысын олылаган җырлар, легендалар Җир шарының бөтен почмакларында, дөньяның бөтен телләрендә иҗат ителә. Лениниананың өченче китабы дөнья халыклары әдәбиятының Ленин темасына язылган әсәрләреннән тупланган. Дөрес, анда совет язучыларына да (М. Горький, Н. Асеев, С Щиначев, А. Твардовский, С. Хәким. Н. Вирта, С. Антонов һ. б.) шактый урын бирелгән. Шулап да күпчелеге чит илләрнекеләр Аларнын Назыйм Хикмәт, Җ. Жерманетто, И Бехер, Джон Рид, Петрос Антеос кебекләре белән татар укучылары электән таныш. 20 ләп илнен (Америка. Англия, Аргентина, Австралия, Бирма, Венгрия. Греция, Иран, Испания. Италия. КНДР, Куба. Норвегия, Польша. Румыния. Франция. Швеция, Чили. Япония, һиндстан) калган әдипләре белән укучы, ихтимал, беренче тапкыр шушы китапта очрашадыр. Исеме халык телендә. Казан. 1970 ел. Төзүчесе И. НАДИРОВ Күп милләтле Россиядә пролетариат башлаган нәРкелПсң бөек азатлык хәрәкәте Октябрь күңелендә ЯКТЫ ЮЛЫННАН рсполюппясеяея жяиүе белая тәмамланды Революция халыклар ижатында гасырлар буе якгы нур булып балкый торган азатлык һәм бәхет хыялын тормышка ашырды Ха лыклар яна чынбарлык тәэсирендә үзләре яең тормышка ашкан өметләре, табылган бәхетләре һәм шатлыклары турында жыр башладылар Төрле телләрдә, төрле төбәк - ләрдә ижат ителә башлаган яна фольклор китабының нн беренче бнтснә алтын хәреф ләр белән Ленин исеме язылды. Татарча лениниананың бәйрәм алдыннан чыккан чираттагы томы СССР халыклары фольклорына багышланган. Җыентык филология фәннәре кандидаты И Надировның «Халыклар шигъриятендә Ленин образы» исемле кереш сүзе белән ачыла. Соңыннан киң илебезнең терле почмакларында яши торган халыкларның юлбашчыга багышлан гая әсәрләреннән үрнәкләр әкиятләр, сөйләкләр, жырлар, поэмалар, легендалар ки терелә Халыклар хәтерендә Ленин образы баек юлбашчы, даһи фикер иясе булып кына тү гел, акыллы Һәм гади, тыйнак һәм ягымлы кеше буларак та саклана, ди И Надиров Бу образда халыклар безнең чорның иң күркәм унай героен, илеаль героен күрә ләр. Ленин образы СССР халыклары поэ зиясенсң иң күркәм кязанышларыннан берсе Гасырлар кешесе. Казан 1970. Тләүчесе М. САДРИ Озакламый китап кибетләренә татарча лениниананың бишенче томы да чыгып жи ГАСЫРЛАР КЕШЕСЕ тәр. «Гасырлар кешесе» исемле ул китапта совет яэучыларының В II Ленинга багышланган ин яхшы пьесалары һәм киносиена рнйлары тупланган Юлбашчы тормышының терле этапларын. Ленин идеяләренең тантанасын һәм ленинизмның жинелмәс көчен күрсәткән драма әсәрләре әдәбият сиючеләр өчен зур бүләк булыр