ТАТАРСТАН СОВЕТ ЯЗУЧЫЛАРЫНЫҢ ГОМУМИ ШӘҺӘР ҖЫЕЛЫШЫ РЕЗОЛЮЦИЯСЕ *

Шушы елның 3 октябрендә, Казанда, Татарстан Совет язучыларның гомуми шәһәр җыелышы
булды. Җыелышта, „ВКП(б) Үзәк комитетының „Звезда* һәм „Ленинград" журналлары турындагы
карары һәм идеологии эшнен бурыч- лары“ турында ВКП(б) Өлкә Комитеты секретаре иптәш Гафаров
доклады тыңланды. Доклад буенча киң һәм җанлы рәвештә фикер алышканнан соң, җыелыш
түбәндәге карарны кабул итте:
Совет язучыларының гомуми шәһәр
җыелышы ВКП (б) Үзәк Комитетының
әдәбият һәм сәнгать турындагы тарихи
карарларын ту- лысынча яхшы дип
таба һәм алар- нш язучыларның барлык
иҗат эшчәнлегс өчен сугышчан
программа итеп бертавыштан кабул
итә.
5. .С. Ә.- № |0
X l/ 'i '*(/'' ) I Дп
Татарстан АССР ның Совет язу-
чылары бу гаять мөһим документларда
бөек Сталинның һәм туган
большевистик партиябезнең социа-
листик җәмгыять культурасының
үсеше турында, безнең әдәбияты-
бызның идея-художество ягыннан
өзлексез үсүе турында кайгырту-
1 z

66 Татарстан совет азучыларының гомуми шәһәр җыелышы резолюциясе
чанлыкларының ачык чыгылышын
күрәләр. ь
Идея ягыннан ят булган, поли-
тикадан читләшкән, түбән сыйфатлы
әсәрләрнең совет әдәбиятына һәм
сәнгатенә үтеп керүләре турында ВКП
(б) Үзәк Комитеты ачкан фактлар
Татарстандагы күп кенә язучыларның
иҗатларында да булды. «Совет
әдәбияты» журналының һәм Татарстан
Совет язучылары Союзының эшендә
булган мондый ялгышларны һәм
җитеш- сезлекләрне ВКП (б) Өлкә
Комитеты бюросы бик дөрес ачып
салды. Соңгы елда «Совет әдәбияты»
журналы битләрендә, идея ягыннан
тотнаклы һәм уңышлы әсәрләр белән
беррәттән, Ф. Хөснинең «Апрель»,
«Әти кайтты», «Янып бетмәгән йөрәк»
исемле хикәяләре кебек политик
ялгыш һәм идеологии зарарлы әсәрләр
басылып чыкты.
Соңгы вакытларда журналда Г.
Кашшафның «Мендәр», Г. Заки-
ровның «Яшәү чишмәсе» исемле
хикәяләре, Ә. Исхакның «Ертык белән
тишек» исемле мәсәле, И. Ну-
руллинның «Рәхмәтулла абзый», Г.
Насриның «Кайту» исемле хикәяләре
кебек түбән сыйфатлы, идея ягыннан
ярлы һәм художество ягыннан зәгыйфь
булган, безнең чынбарлыкны бозып
күрсәтә торган әсәрләр, Ш. Маннурның
«Ышану» исемле пессимистик шигыре,
С. Батталның, С. Урайскийның идея
һәм художество ягыннан түбән булган
шигырьләре һәм шулай ук Ә.
Ерикәйнең идея-художество җи-
тешсезлекләре булган кайбер нпь
гырьләре басылып чыкты.
Партия тарафыннан хөкем ителгән
зарарлы, политик ялгышлар Татарстан
театрлары репертуарына да үтеп
кергәннәр. Н. Исәнбәтнең үткән
заманга багышлап һәм татар
фольклоры буенча язган, ханнарның
һәм вельможаларның тормышларын
идеаллаштыруга корылган пьесалары
тарихи вакыйгаларны идеологии
ялгыш һәм бозып күрсәтәләр.
Драматург Әнәс Камал, соңгы елларда,
безнең чынбарлыкны һәм совет
кешеләрен бозып, яла ягып
күрсәтелгән пьесалары («Буран»,
«Табыштылар») белән театрларның
репертуарын чүпләде.
Бу һәм? шуларга ошашлы әсәрләр
бары тик аларның авторларының совет
халкы алдындагы җаваплылыкмы
онытулары' нәтиҗәсендә генә, совет
строеның тормыш нигезе булган совет
дәүләте политикасын
пропагандалаудан читләшүләре
нәтиҗәсендә генә, большевистик
принципиальлекнең, полшьк үткен
әдәби тәнкыйтьнең булмавы
нәтиҗәсендә генә килеп чыга алганнар.
Татарстан Совет Язучылары Союзы
Правлениесе һәм «Совет әдәбияты»
журналы редакциясе ВКП (б) Үзәк
Комитетының «Татарстан Партия
оешмасында масса-политик һәм
идеологии эшнең торышы һәм аны
яхшырту чаралары турында»гы (1944
ел, 9 август) карарын үтәү өчен сис-
темалы көрәш алып бармаганнар.
Татарстанның социалистик нигезгә
корылып үсүе турында, республи-
каның атаклы кешеләре — геройлары
турында, русларның һәм татарларның
күп гасырлар буе килгән дуслыгы
турында, аларнын патшалыкка,
капиталистик изүгә һәм чит ил
баскыннарына каршы бергәләп
көрәшүләре турында язучыларның
художестволы әсәрләр тудыруы буенча
иҗат эшчәнлеклә- ренә бөтенләй
канәгатьләнмәслек җитәкчелек
иткәннәр.
Татарстан Совет Язучылары Союзы
үз эшен ВКП(б) Үзәк Комитеты һәм
ВКП(б) Өлкә Комитеты бюросының
күрсәтмәләре нигезендә яңабаштан
кормаган. Күп кенә язучылар
үзләренең идея-теоретик белемнәрен
күтәрү һәм әдәби квалификацияләрен
камилләштерү өстендә эшләмиләр,
хәзерге заманның төп мәсьәләләреннән
читтә торалар, совет кешеләренең Бөек
Ватан сугышы фронтларында
күрсәткә» һәм хәзер, тыныч шартларда,
бөек сталинчыл бишьеллык планны
тормышка ашыруда • күрсәтә торган
батырлыкларын, аларның иң яхшы*
Татарстан совет язучыларының гомуми шәһәр җыелышы
резолюциясе 67
белән, җыелыш Татарстан АССР
/ның барлык язучыларын Совет I
язучылары союзының идея тормы-
(шында һәм эшендә тамырдан бо-
рылыш ясауга ирешергә, моның ; өчен
киң укучылар массасын һәм бигрәк тә
яшьләрне Ленин һәм I Сталинның бөек
эшенә тирәнтен ■ бирелгәнлек
рухында, илебездә коммунизмның
тулы тантанасы I өчен көрәштә очрый
торган кыең- • лыкларны җиңүгә
һәрвакыт хәзер тору сыйфатларын
тәрбияләргә үзләренең барлык иҗат
көчләрен мобилизацияләүгә чакыра.
Әдәбиятта чит йогынтыларга каршы,
идеясызлыкның һәм политикадан
читләткәнлекнең төрле күренешләренә
каршы көрәш, кешеләр рухы инженеры
ролен намус белән үтәү өчен, хезмәт
ияләрен коммунистик да юл куймаска,
большевистик принципиаль
тәнкыйтьне, һәм үзара тәнкыйтьне киң
җыелдерү нигезендә Союзның барлык
иҗат эшендә кискен борылыш ясауны
тәэмин итәргә мәҗбүр итә.
Җыелыш Татарстан АССР ның
барлык язучыларын ВКП(б) Үзәк
Комитеты куйган • бурычларны хәл
кылуга тупланырга, әдәби кадрларны
идея-художество ягыннан үстерү
буенча эшне киң җәелдерергә чакыра
һәм, партия Үзәк Комитетын һәм
иптәш Сталинны, Татарстан Совет
Язучылары ачылган җитешсезлекләрне
бетерерләр һәм совет әдәбиятына ВКП
(б) Үзәк Комитеты тарафыннан\ йөк-
ләнгән бурычларны большевикларча
үтәрләр, дип бертавыштан ышан*
дыра.
\
якларын һәм сыйфатларын үз әсәр- тәрбияләүдә совет дәүләтенә һәм ләрендә
бик йомшак һәм өстән- партиягә үз иҗаты белән актив естән генә күрсәтәләр.
ярдәм итү өчен көрәш — безнең
Җыелыш Татарстан Совет Язу- барлык эшебезнең төп эчтәлеге чылары
Союзы Правлениесенең булырга тиеш.
һәм аның председателе иптәш Ери- Җыелыш Совет Язучылары кеевның эшен
канәгатьләнмәслек Союзы Правлениесен һәм «Совет дип таба һәм, ВКП (б)
Үзәк Коми- әдәбияты» журналы редакторын теты карарларын һәм иптәш Җда-
ВКП (б) Үзәк Комитетының Ленин- новның Ленинград журналлары град
журналлары турындагы һәм турындагы докладын эштә куллан- •' театрлар
репертуары турындагы ма итеп алып, булган ялгышларны карарларын эштә
тайпылышсыз төзәтергә тәкъдим итә. е г г > кулланма итеп алырга,
партия һәм
^Совет әдәбияты өлкәсендә ачыл-> совет халкы таләпләренә җавап ган
ялгышларны һәм кимчелек- бирми торган әсәрләрнең килеп ләрне бик тиз
бетерү максаты чыгуының кечкенә генә фактына