ЛЕНИННЫҢ-СТАЛИННЫҢ БӨЕК БАЙРАГЫ АСТЫНДА

1946 н-t ы елның 21 нче январенда В, И. Ленинның үлүенә XX// ел тул: га багышланган тантаналы-траур хтырышыноа сөйләнгән доклад
 ■ {птәшләр! Большевиклар партиясе, совет халкы, барлык илләрнең алдынгы кешеләре һәр елны шушы көндә һәм сәгатьтә тарихның иң боек кешесе Владимир Ильич Ленинны хөрмәтләп искә алалар. Узган заманнарда да халыкларның акыл тормышына, дәүләтләр- -I ң үсеш барышына бөек кешеләрнең күренекле йогынты ясавының күп үрнәкләре булды. Бу эшлекле- ләрнең берәүләре фәндә зур казанышларга иреште. Аларның исемнәре— тарихның күренекле, казанышларын билгели торган маяклар. Аларның башкалары үзләре- иең эшләре белән үз илләренең үсешенә уңай йогынты ясадылар, үз халыкларының прогрессив үсешенә җитди булышлык иттеләр. Андый эшлеклеләрнең исемнәре — алар, тарихта халыкларның үз җилкәләреннән артталыкны селкеп ташларга hoxt алга таба китәргә омтылуларын билгели торган чикләр. Ленин һәм большевиклар өчен сүз чагыштыргысыз дәрәҗәдә зуррак нәрсә турында барды. Бөек Ленинның эше һәм тәгълиматы турында, аның рухының җиңелмәслек революцион көче турында, халыкларның үсешенә аның бөек үзгәрешләр кертүче йогынтысы тугрыңда сүз барганда барлык тарихи мисаллар тонык булып калалар. Ленин, большевиклар халыкның күпчелеген азчылыкның изүенә һәм эксплоатаңияләвенә нигезләнгән җәмгыятьне социалистик җәмгыять итеп үзгәртү, Россиянең тарихи үсеш юлын тамырыннан үзгәртү, аны артталык юлыннан прогресс һәм цивилизация юлына, социализм юлына- бору бурычын куйдылар. Тик шул юлда гына Россия алдынгы, көчле державалар сафына чыга ала һәм үзенең алга таба хәрәкәтендә аларны куып җитә ала иде. Моның өчен Россиянең иске, буржуаз-алпавыт җәмгыять строен башка строй белән, югарырак һәм алдынгырак булган социалистик строй белән 
Барлык илләрнең пролетарийлары, берләшегез! 
Г. Ф. Александрой 
 
алыштырырга, кешеләрнең элекке р.җтимагый мөнәсәбәтләрен тамырыннан үзгәртергә кирәк иде. Кешелек дөньясы алдына аңарчы куелган барлык бурычларның шушы иң бөеге кыю рәвештә игълан ителеп һәм фәнни яктан нигезләнеп кенә калмады, бәлки үтәлде дә. Шуның белән ленинизм, иҗтимагый фәннең иң югары казанышы буларак өстен чыкты, ә ленинизм принциплары нигезендә төзелгән совет җәмгыяте, барлык сынауларны үтеп, хәзерге заман иҗтимагый тормышының иң алдынгы, иң яхшы һәм иң нык системасы булып урнашты. I. ЛЕНИНИЗМНЫҢ ҖИҢҮЕ Большевиклар партиясе үзенең эшендә куллана торган алдынгы, фәнчә дөньяга карашның бер гасырлык тарихы бар. Моннан 100 ел элек Маркс дөньяга яңача караш тудырды. Ләкин Маркска фәнни социализм принципларының тормышка ашырылуын күрү насыйп булмады. Ике гасыр—XIX һәм XX гасырлар бусагасында марксизм, теория буларак, бөек сыналу алдында торды. Иске эпоха бетеп яңа эпоха башлана иде. Халыкларның политик, экономик һәм акыл тормышы шактый үзгәрешләргә дучар булды. Хәзерге заман буржуаз җәмгыятен социалистик җәмгыять итеп үзгәртеп кору турындагы мәсьәлә практик рәвештә көн тәртибенә килен басты. Үткән гасырның урталарында Маркс тарафыннан әйтелгән кайбер положениеләрне җитди үзгәрешләр кертмичә һәм үстермичә яңа эпохага күчерергә мөмкин түгел иде. Эшчеләр сыйныфының дөньяга фәнни кара шыиа нигез салучы Маркс һәм Энгельс революцион теорияне догмалар җыентыгы итеп карарга маташкан хәрефкә ябышу чылардан һәм китап ятлаучылардан һәрвакыт көлеп килделәр. Алар алдынгы теорияне дөньяга иҗади үзгәреш кертү өчен, революцион хәрәкәт өчен кулланма дип санадылар. Үсешнең яңа эпохасында чын марксист булу марксизм теориясен алга хәрәкәт иттерү, киңәйтү дигән сүз иде. Әнә шуңа күрә дә империализм эпохасындагы вакыйгаларны дөрес аңлау өчен һәм пролетариат партиясенең политик көрәшенең стратегиясең һәм тактикасын эшләү өчен, марксизм рухына 
турылыклы булып калу өчен, /Маркс тарафыннан XIX йөзнен. урталарында эшләнгән барлык положениеләрне үзгәрешсез төстә генә алу һич тә җитеп бетми иде. Мәсьәлә болай тора иде: я марксизм тагын да үстереләчәк, яна тәҗрибә белән, яңа положениеләр һәм яңа ачышлар белән баетылачак һәм шул вакытта ул үскәннән- үсә баручы җанлы фән буларак сакланып калачак һәм ныгыячак, ә эшчеләр сыйныфы партиясе үзенең политикасын аның принципларына таянып төзи алачак; яки марксизм теориясенең аерым положениеләре катып калачаклар, анын искергән формулалары эшчеләр* сыйныфы партиясенең яңа шартлардагы эшен тоткарлап торачаклар һәм шуның белән бу партия марксизмны иҗади аңлаудан читкә тайпылачак һәм ул вакытта ул теоретик яктай артта калачак һәм ярдәмчесез булачак һәм үзенең политикасын фәнни нигезләргә кора алмаячак. Шулай итеп, сүз марксизмның язмышы турында барды һәм кыю әйтергә мөмкин: марксизм яңа сыналыштан намус белән чыккан икән һәм үзенең яшәүчән- лек әһәмиятен тулысынча саклап калган икән, бу хәл марксизм байрагының аны иҗат итүченең үлеменнән соң турылыклы һәм ышанычлы кулга, Ленин һәм аның партиясе кулына керүе аркасында булды. Ленин — ул, Маркс тәгьли- матыиыц революцион аелын иҗади аңлаган, марксизм теориясен бик яхшы үзләштергән чын марксист иде. Маркс тәгълиматын иҗади аңлаучы буларак, Ленин беренче булып марксизмны тагыд

 
 
— 
..4-. Цк— 
 £^_5д_Александро в 
 
да үстерү, аның күп кенә положениеләрен яхшырту юлына, марксизм теориясенә яңа обстановкадан һәм яңа бурычлардан килеп чыккан яңа нәтиҗәләрне өстәү юлына басты. Ленин, марксизмның үз таләбенә таянып, марксистлар Маркс теориясенә ниндидер тәмамланган һәм кул тидерергә ярамын торган нәрсә дип карый алмыйлар, дигән фикерне үстерде. Бу теория, — диде Ленин. — фәннең нигез ташын гына салды һәм әгәр дә социалистлар тормыштан артта калырга теләмәсәләр, бу фәнне барлык юнәлешләрдә алга этәрергә тиешләр. Фәнни коммунизм теориясен эшләүне дәвам иттергәндә, Ленин һәм Сталин, теория яна тарихи тәҗрибә белән сугарылырга, бу тәҗрибә белән даими рәвештә байый барырга, җәмгыятьнең үсешенә үзгәреш кертерлек йогынты ясарга тиеш, дигән караштан чыгып эш иттеләр. Алар, большевиклар партиясенең практик эшендә бары тик шундый җанлы һәм иҗади теорияне кулланып кына эш итәргә мөмкин, чөнки бу теория җәмгыятьнең алдынгы көчләренә туйлаучылык һәм оештыручылык йогынтысы ясый, җәмгыятьнең тарихи үсеш юлларын һәм иҗтимагый сыйныфларның көрәш нәтиҗәләрен алдан күрергә мөмкинлек бирә, дигән караштан чыгып эш иттеләр. Ленин һәм Сталин, большевиклар үткән йөзне!' азагында ук инде Россиянең эшчеләр сыйныфына һәм халыкларына болай диделәр: эшчеләрнең алдынгы вәкилләре фәнни социализм идеяләрен үзләштергәч, бу идеяләр киң җәелгәч һәм эшчеләр сыйныфының көчле сугышчан партиясе, — эшчеләрнең таркау экономик сугышын аңлы сыйнфый революцион көрәш итеп үзгәртүче партиясе тугач Россиянен. эшчеләр сыйныфы, барлык демократик элементларның җитәкчесе булып күтәрелеп, царизмны бәреп төшерер Һәм ачык политик көрәшңец туры юлы белән властьмы яулап алуга, бөек халык революциясенә таба барыр Һәм бч революция эшчеләрне һәм крестьяннарны изүгә нигезләнгән черек стройны себереп түгәр. Россиянең үсеше нәкъ ленинизм өйрәткәнчә барды. Ленин һәм Сталин, большевиклар бөек Совет революциясе җиңгәннән соң 
Россия халыкларына болай диделәр: шушы көннән Россия тарихында яңа чор башлана. Бөек Октябрь революциясе илебездә социализмның җиңүенә китерергә тиеш һәм китерер. Советлар республикасы төзелү хуҗалы- гыбызның гасырлар буена килгән артталыгын бетерер, яңа социалистик җәмгыять төзүгә практик юл күрсәтер, иске Россияне куәтле социалистик державага әверелдерер. Совет республикасының үсеше нәкъ ленинизм өйрәткәнчә барды. Ленин һәм Сталин, большевиклар халыкка болай диделәр: иң алдынгы һәм иң прогрессив җәмгыять булган социалистик җәмгыятьнең бөек һәм җиңелмәслек көче бар. Ул халык файдасына үзенең куәтен җәелдерә һәм арттыра. Социалистик җәмгыять эшчеләрнең, крестьяннарның, интеллигенциянең союзына, барлык халыкларның дуслыгына совет җәмгыятендәге хезмәт ияләренең бер беренә ярдәмләшүенә нигезләнгән. Чит илләрдәге реакция көчләре сугыш юлы белән Советлар .Союзының эшчеләрен һәм крестьяннарын алпавыт камчысы һәм фабрикант хакимлеге астына кертергә омтылачаклар. Ләкин азатлык җимешләрен татыган, социализм нәтиҗәләрен белгән, куәтле Совет дәүләте төзегән халыкны җиңәргә мөмкин түгел. Безнең Ватаныбызның изге җиренә кул сузган һәр кем һәлак булачак. - Большевиклар әйткәннәрне тормыш тулысымча раслады. Ленинизм большевиклар партиясенә һәм совет халкына бербер артлы тантаналар китергән һә.м китерүче тәгълимат. Мондый бөек нәтиҗәләрне бары тик җан
.Панинның—Сталинның бөек блирагы астында 
 Jib), куәтле иҗади тәгълимат кына бирә алды. Гасырлар буена ннде кешеләр табигатьтәге бик кун күренешләрне үлләренә буйсындыра беләләр, аларны үз файдаларына идарә итә беләләр, ләкин җәмгыятьнең үсешенә фәнни караш барлыкка килгәнгә кадәр һәм большевиклар партиясе аны тормышка ашырганга кадәр, кеше халыкларның, һәм дәүләтләрнең, тарихи үсеш законнарын җәмгыятькә хезмәт иттерергә көчсез иде. Бу боек бурычны большевиклар партиясе генә •хәл итте. Ленинизм аркасында, партия, совет кешеләре, җәмгыятьнең үсеш законнарын белүгә таянып, иҗтимагый тормыш күренешләрен халык файдасына ост i идарә итәләр. Шулай итеп, Лешш тәгълиматы чынбарлыкны танып белүнең даһи коралы гына түгел, бәлки аны прогрессив яктан үзгәртеп коруның иң бөек чарасы да булды. Моннан 20 ел элек иптәш Сталин Ленин партиясенең идея байлыгы турында болан дигән иде: «Партиябез куйында булган барлык байлыклардан иң әһәми- ятлесе һәм иң кыйммәтлесе — аның идея байлыгы, аның идея багажы, аның принципиаль линиясе, аның революцион перспективалары». (1926 нчы елның 26 нчы октябренда ВКП(б) Үзәк Комитетының һәм Үзәк Контроль Комиссиясенең берләшкән пленумында иптәш Сталин речем Ленинизм өстенә, партиябезгә нигез салучы һәм аның юлбашчысы бөек Ленин өстенә төшкән бөек бурычның тарихта тиңдәш мисаллары юк. Ленинның тәгълиматы мәңге үлмәс. Аның эше мәңге үлмәс. Ленинның турылыклы һәм пң якын дусы иптәш Сталинның ныклы кулы белән күтәреп алынган Лешш байрагы горур рәвештә мәңге җилфердәр. (О ч а х- к а суз ы л г а н к ө ч л е а л к ы ш- л ар. Бар ы с ы да ур ы н н а- рынна н торалар.) ЛЕНИН ҺӘМ СТАЛИН ТАРАФЫННАН ТӨЗЕЛГӘН СОВЕТ ҖӘМГЫЯТЕНЕҢ БӨЕК КӨЧЕ 
Безнең совет социалистик җәмгыятебез Лешш Һәм Сталин планы буенча Һәм алар җитәкчелегендә төзелде. Җәмгыять тарихында, социалистик 
үзгәртеп коруларны тормышка ашырырга маташулар булмады дип әйтеп булмый. А1ондый маташулар булды, ләкин алардан бернәрсә дә чыкмады, я алар утопик булдылар, я күп кенә социалистлар бары тик сүздә генә социалист булдылар, аларның буржуаз җәмгыятьне социалистик җәмгыять итеп үзгәртеп корырга җитди һәм кискең ниятләре булмады һәм юк. Мондый хәлне соңгы ун еллар эчендә власть башына социалистлар күн тапкырлар килгән илләрдә күрергә мөмкин булды. Большевиклар партиясе җәмгыятьне социалистик үзгәртеп кору бурычын практик рәвештә хәл иткән беренче партия булды. Шунлыктан большевиклар партиясенең, аның нигез' салучыларының һәм аның юлбашчыларының эше кешелек дөньясы тарихында яңа эпоханы билгели. Октябрь революциясе җиңгәннән соң Ленин безнең дәүләтебезне Совет Социалистик Республика дия атады. Аны Совет республикасы дип атавы белән Ленин партия һәм халык тарафыннан инде яулап алынган нәрсәне күрсәтте; аны социалистик республика дип атавы белән. Ленин аның хәзерге хәленнән бигрәк киләчәген күрсәтте. Зирәк рәвештә алдан күрә белүче һәм яңалыкны иҗат итүче буларак. Ленин, социалистик җәмгыять строеның җиңүе өчен бу стройның гадел Һәм файдалы икәнлегенә халыкның, күпчелеген ышандыра белү генә жнтмәгәнлек- не; шулай ук гражданнар сугышында дошманны җиңү Һәм яңа 
1 • Ф Александров 
 
җәмгыятьнең нигезләрен тышкы һөҗүмнәрдән саклап калу, гына да аз икәнлекне; ун миллионнарча кешеләрнең тормышын яңача, ягъни социализмча оештыра белергә дә ■ кирәклекне күрде. Ә бу — иң катлаулы, нң бөек, шул ук вакытта нц изге бурыч, чөнки. Ленин әйткәнчә, «бары тик аны (төп һәм нигез сыйфатларында) хәл иткәннән со.ч гына Россия Совет Peers; бликасы гына түгел, бәлкп Социалистик Республика да булды дин әйтергә мөмкин булачак». (В. И. Ленин, Совет властеның чираттагы бурычлары». Әсәрләр, XXII том, 442 бит.) Ленин яна. социалистик үрендо- ләрне.ң үсеп җитеп .халык тормышының, көнкүрешенең барлык якларын у; эченә алачак вакыты турында хыялланды. Партия алдына Ленин нәкъ әнә шул бурычны куйды. Ленин болан дин язды: «Хәзер сүз нәкъ менә бинаны практик рәвештә төзүгә һәрьяклап керешү турында бара: аның планын без күптән сыздык инде, аның җирлеге өчен җитәрлек энергия куел сугыштык Һәм аны җитәрлек нык итеп яулап алдык. анын өчен кирәкле материалны җитәрлек кадәр җыйдык һәм хәзер инде аны ярдәмче корылмалар белән чолгап, эш, киеме киеп, киемне һәртөрле ярдәмче материалларга буяудан курыкмыйча. практик эштә җитәкчелек итүче кешеләрнең кушканнарын нык үтән, бу бинаны төзергә, төзергә һәм төзергә кирәк». (В. И. Ленин. «Совет властеның чираттагы бурычлары». Әсәрләр. XXII том, 422 бит.) Ул чагында Россия царизмнан һәм буржуаз-алпавытлар строеннан Советларга таба гаять зур «;ксрсш ясады. Партиябезнең юлбашчысы Ленин Ватаныбыз халыкларының Совет Социалистик җәмгыять төзүгә таба шушы тарихи борылышының оештыручысы һәм зирәк җитәкчесе будду. Ленин үлгәннән соң 22 ел үтте. Б\ елларның һәрберсе социалистик җәмгыять төзүдә алга таба яңа адым булды. Бер илдә социалистик җәмгыять төзүнең мөмкинлеге һәм юллары турында Ленин тәгълиматын кулланып, партия нптәш Сталин җитәкчелегендә кызу эш җәелдерде, бөтен халыкнь/ яңа җәмгыять төзүгә оештырды һәм күтәрде, эксплоататор сыйныфларны бетерүне 
оештырды, партия эчендәге һәм аның тышындагы һәртөрле хыянәтче элементларны— Ленин планын үтәүне өзәргә мага- шучыларнь! тәмам тар-мар итте. Социализм төзүнең шушы юлында җитди куркынычлар һәм зур кыенлыклар булды. Партия, халык үзенең остазы Ленинга лаеклы булып чыктылар. Алар бу юлны уңышлы үттеләр. Куркынычлар бетерелде. Кыенлыклар бетерелде һәм хәл ителде. Мөмкинлекләр берсе дә кулдан ычкындырылмады, аларның барысы да социализм өчен файдаланылдылар. Ленин хыялланган нәрсәләр тормышка ашты — илебез фактта, тормышта Совет республикасы гына түгел, Социалистик республика да булды. Хәзер безнең социалистик җәмгыятебез үз нигезендә үсә. Совет халкы үзенең социалистик иидуст- риясен, социалистик авыл хуҗалыгын төзеде. Совет җәмгыяте кешеләрнең социалистик мөнәсәбәтләрен, җитештерү коралларын, производство тәҗрибәсен һәм хезмәткә яңа күнегүләрне көн саен һәм өзлексез үсеп тора торган күләмдә тудырып тора. Илебезнең милли байлыгы 1917 нче ел белән чагыштырганда күп тапкыр үсте һәм аны тулысы белән диярлек совет эпохасында тудырылган дш-. санарга мөмкин. 1940 нчы елга социалистик җәмгыятьнең халык доходы Россиянең 1913 нче елдагы халык доходыннан алты тапкыр артык булды. Ул 21 миллиард сумнан 128,3 миллиард сумга кадәр үсте. Безнең совет җәмгыятенең үсешен характерлау өчен шуны да истә тоту әһәмиятле: илебездә яши торган 193 миллион кешенең 100

Ленинның—Сталинның бөек байрагы астында 7 
 .миллион чамасы 1917 нче елның октябрсинан соң туган кешеләр. Ленин һәм Сталин партиясе социалистик переворот оештырганнан бирле Россия элек артта, калган һәм күп тапкырлар сугышларда җиңел-, гәп илдән алдынгы илгә, үсә һәм җиңә баручы илгә әверелде. Партия һәм халык яхшы беләләр: илебезнең хәлендәге бу тамырдан үзгәрешкә, дошманнарга каршы сугыш бәрелешләрендә аның җиңүләренә ирешү Ленин — Сталинның бер илдә социалистик җәмгыять төзү мөмкинлеге турындагы, социализм тнзүнец юллары һәм чаралары турындагы теориясен тормышка ашыру аркасында гына мөмкин булды. Мәгълүм ки, Владимир Ильич Ленин һәм иптәш Сталин илебездә социализмның жпңүе турындагы мәсьәләнең ике төрле ягы бар, боларның берсе — эчке мөнәсәбәтләр өлкәсен, икенчесе — тышкы мөнәсәбәтләр өлкәсен эченә ала дип өйрәтәләр. Совет җәмгыятенең үсеш барышы илебез эчендә социализм төзү” юлындагы киртәләрне алып ташлады. Россиянең хуҗалык һәм культура артталыгы бетерелде, экс- плоататор сыйныфлар тар-мар ителде һәм таркатылды, эшчеләр сыйныфының крестьяннар белән туганнарча хезмәттәшлеге юлга салынды. совет җәмгыятенең авыр сыналулар үткән ныклы мораль- политик бердәмлеге барлыкка китерелде. Хәзер илебезнең эчендә социализмның тагын да үсүенә һәм эзлекле рәвештә коммунистик җәмгыятькә күчүгә комачаулый алырлык, көч юк. Ләкин, ленинизм бодай өйрәтә: бер илдә социалистик җәмгыять төзеп җиткерү әле социализмның тәмам җиңүе дигән сүз түгел, ягъни тыштай хәрби һөҗүм куркынычыннан һәм капитализмны яңадан кайтарырга маташулардан азат булган җиңү дигән сүз түгел. Икенче бөтен дөнья сугышы башланудан бераз гына элек иптәш Сталин болан дип кисәтте: «безнең тышкы дошманнарыбыз, мәсәлән, фашистлар, уңае туры килгәндә СССР га каршы сугыш һөҗүме ясарга маташмаслар, дип уйлау көлке һәм ахмаклык булыр иде. Сукыр мактанчыкларның гына яки .халыкның сизгерлеген томаларга теләүче яшерен дошманнарның гына алай уйлаулары мөмкин. Сугыш интервенциясе бик аз гына уңышлы булып чыккан хәлдә дә интервентларның үзләре басып алган районнарда совет строен җимерергә һәм буржуаз стройны яңадан урнаштырырга маташачакларын инкарь итү дә шул ук дәрәҗәдә көлке булыр иде. Деникин яки Колчак үзләре басып алган районнарда буржуаз стройны яңадан урнаштырма дылармынп? Фашистлар кай яклары белән Деникиннан яки Колчактан яхшырак?» (Иптәш Ивановның хаты һәм иптәш Сталинның җавабы. Партпздат, II бит, 1938 ел.) Нәкъ менә шул уңай белән иптәш Сталин социализм һәм коммунизм вакытында социалистик дәүләтнең гаять зур роле турындагы, социализм әле аерым алынган бер илдә генә җиңгән шартларда социалистик җәмгыятьнең үсеше барышында социалистик дәүләтне һичсүзсез ныгыту турындагы мәсьәләне куйды һәм эшләде. Шушы уңай|’ белән үткән йөздә марксистик фәннең социализм барлык илләрдә яки күпчелек илләрдә бер) үк вакытта җиңәчәк дигән нигездән* чыгып эш иткәнлеген искә төшереп үтәргә кирәк. Шунлыктан социализмнан коммунизмга күчкәндә дәүләтнең үлүе турында моннан 100 ел чамасы элек әйтет- гән положение марксистик әдәбиятта танылган һәм киң таралган иде. Социализм әле ерак киләчәк хыялы булган вакытта бу мәсьәләнең хәлиткеч практик әһәмияте юк иде. Ленин бер илдә социализм җиңүенең практик мөмкинлеген исбат иткәннән соң. Советлар Союзында социалистик җәмгыять төзелгәннән соң хәл тамырыннан үзгәрде. Бу яңа шартларда социализмның югары үсеш баскычында дәүләтнең үлүе турында марксистик даирәләрдә элек киң тарал
8       Г.Ш?.ңУ^]£ксандроБ 
 
тан теорияне кулланып эш итү совет җәмгыятен аның явыз дошманнары алдында коралсыз калдыру дигән сүз булыр иде. Советлар Союзының җиңүе белән тәмам бмлган Бөек Ватан сугышы дошманны тар-мар итүдә Совет дәүләтенең хәлиткеч роль уйнаганлыгын күрсәтте. Иптәш Сталин бер илдә социализмның җиңүе шартларында дәүләт турындагы Маркс — Ленин тәгълиматын теоретик яктан эшләде һәм алга этәрде һәм халыкара обстановкадан читләшергә ярама- ганлыкны, социалистик илнең «социализм казанышларын тышкы һөҗүмнәрдән саклау мөмкин булсын өчен... үзенең җитәрлек көчле дәүләте дә булырга тиеш» икәнлекне күрсәтте. (И. Сталин, Ленинизм мәсьәләләре, 11 нче басмадан тәрҗемә. Татгосиздат, 598 бит.) Бер илдә социализмның җиңүе шартларында социализм һәм коммунизм вакытында дәүләтне! үстерү һәм ныгыту турындагы идея — иптәш Сталин тарафыннан үстерелгән һәм нигезләнгән идея партиябезне, совет халкын коралландырды һәм ленинизмның гаять зур теоретик һәм политик казанышы булып әверелде. Ленинның бер илдә социализм төзү теориясе социалистик дәүләтнең көчле һәм яхшы өйрәтелгән хәзерге заман армиясен булдыру, социалистик дәүләтне аның тышкы дошманнарыннан саклау турында эшләнгән совет хәрби фәнен булдыру таләбен үз эченә ала. Ленин һәм Сталин хезмәтләренә кадәр социалистик җәмгыятьне аның тышкы дошманнарыннан саклау өчен кулланырлык хәрби фән әле эшләнмәгән иде. Маркс һәм Энгельс чорында эшчеләр сыйныфының әле үз дәүләте һәм үз армиясе булмаганлыктан һәм шуның белән бергә Маркс һәм Энгельс социализм бер үк вакытта күпчелек илләрдә җиңәр дип уйлаганлыктан, хәрби мәсьәләләр марксизм фәненә нигез салучыларның хезмәтләрендә игътибар үзәгендә тормадылар. Дөрес, Энгельс хәрби мәсьәләләп белән шөгыльләнде. Ләкин алар Энгельс хезмәтләрендә җентекләп эшләнмәделәр һәм шуның өстенә безнең заманда инде" Энгельсның кайбер хәрби хезмәтләре бик нык искерделәр. Совет хәрби фәненең булмавы дәүләтебезнең 
кораллы көчләрен үстерүгә тоткарлык ясаган, авыр хәрби сынаулар алдында аны йомшарткан булыр иде. Социалистик дәүләтнең шундый хәрби фәне Ленин, һәм Сталин тарафыннан гражданнар сугышы Һәм чит ил интервенциясе чорында ук эшләнә башлады. Ленин һәм Сталиа шул елларда ук инде совет хәрби фәненә нигез салдылар, партияне һәм совет халкын идеологик, мораль яктан коралландырдылар, данлыклы Кызыл Армиябезне һәм Кызыл Флотыбызны төзеделәр һә?! тәрбияләделәр. Шул вакыттан бирле партия, иптәш Сталин совет хәрби фәнен туктаусыз эшләп килделәр. Совет җәмгыятенең кораллы көчләре төзелеше турындагы. Совет дәүләтенең дошманнарны җиңүен тәэмин итә торган политик • һәм экономик шартлар турындагы мәсьәләләр1 эшләнде, хәзерге заман сугышын алып баруның стратегиясе һәм тактикасы, сугыш барышында бер туктаусыз дошманнан өстенлеккә ирешү юллары, яулап алынган җиңүне хәрби һәм дипломатик яктан, ныгыту юллары, нре- шелгән хәрби уңышларны ныгыту юллары эшләнде. Хәрби фән, хәрби идеология мәсьәләләре ленинизмның тулаем җәмгыятьнең тормышы һәм үсеше турындагы тәгълиматы карашыннан, чыгып эшләнделәр. Германия фашизмы Совет Со- ■ циалистик стройны корал көче белән юк итәргә һәм безнең илебездә колбиләүчелек империализмымы i реакцион строен урнаштырырга маташкан чакта, партиянең, бу эшенея тирән акыл белән һәм, ерактан күреп эшләнгәнлеге аеруча ачык күренде. Фашизмның бу маташуы аның үзе) өчен нинди аяныч нәтиҗә, белән беткәнлеге мәгълүм. 

Левиннын—Сталинның боек байрагы астында   
 киалнстик җәмгыять сугыш сынауларыннан намус белән үтте генә түгел, ул сугышның иң авыр моментында үлем куркынычы моментында халык иҗатының өстәмә чыганакларын, үз куәтен үстерү чыганакларын табуда гүзәл сәләтлелек күрсәтте. Социализмның политик һәм кораллы куәте Европа реакциясенең үзәге булган Германия империализмының политик һәм хәрби куәтеннәң өстен чыкты һәм аны сытып ташлады. Совет хәрби фәне, хәрби идеологиясе хәзерге заман сугышында үзенең гаять зур өстенлеген күрсәтте. Моның нәрсәдән шулай килеп чыгуы/ хәзер инде һәркемгә ачык: чөнки совет халкының безнең җәмгыятебез җитәкчелегендә торучы сыналган юлбашчысы һәм иң бөек полководецы Генералиссимус Сталин бар. (Бөтен залда көчле а л- к ы ш л а р. Бар ы с ы да уры н- н арыннан т о р а л а р.), Иптәш Сталин ’ җитәкчелегендә, Кызыл Армия тарихи җиңүләргә иреште. Сталинградтагы, Корсунь — Шев- ченководагы, Яссы— Кишиневтагы чолгап алу операцияләре, Белоруссиядә, Көнчыгыш Пруссиядә һәм Берлин районында немец армияләрен чолгап алу — сугыш сәнгатенең ни зур үрнәкләре булып торалар. Сугыш барышында дошман фронтын өзү һәм җимерү буенча Кызыл Армия тарафыннан үткәрелгән операцияләр1! хәрби (Ьәнгә ГҮЗӘЛ ХӘЗИНӘ булып керәләр. Иптәш Сталин хәрби фәннең, хәзерге заман хәрби техникасының үсүе нигезендә килеп чыккан гаскәр төрләрен1 куллануга һәм аларның бергәләп хәрәкәт. итүләренә бәйле булган бик күп иң әһәмиятле проблемаларның конкрет хәл ителешен бирде. Иптәш Сталин, Совет дәүләтенең кораллы көчләренә җитәкчелек итеп, илебезне халкыбызның чит ил баскыннарына каршы көрәш тарихында иң зур җиңүгә китерде. Социализмны үстерү һәм ныгыту перспективалары ягыннан караганда Ватан сугышы нәтиҗәсенең гаять зур тарихи әһәмияте бар. Хәзер инде әйтергә мөмкин, гәрчә социалистик дәүләтнең тыштан хәрби һөҗүм ясалудан тулы гарантиясе булмаса да, шулай да Ватан сугышы күрсәтте ки, халыкара реакциянең тышкы хәрби" көч ярдәме 
белән Советлар республикасын җимерергә, халкыбызны социалистик үсеш юлыннан борылырга мәҗбүр итәргә икенче тапкыр маташуы да реакцион көчләрнең моңарчы һич күрелмәгән дәрәҗәдә тар-мар ителүе белән тәмам булды. Димәк, безнең җәмгыятебезнең социализмнан коммунизмга таба үсеш перспективалары эчке шартлардан караганда гына түгел, бәлки тышкы шартларда!! караганда да хәзер тагын да ныгыдылар. Болар барысы да Советлар иленең үзен саклый белүче һәм теләсә нинди дошманга отпор бирә белүче үсеп һәм күтәрелеп бара торган держава икәнлеген күрсәтәләр. Безнең партияне Ленин һәм Сталин, җиңү белән мавыкмаска, хезмәттә энтузиазмны киметмәскә, бәлки, киресенчә, күтәрергә. Ватаныбызның интересларын саклауда үткен күзле һәм уяу булырга, җиңү нәтиҗәләрен яхшылап ныгытырга өйрәтәләр. Ләкин җиңүне ныгыту, ул — барыннан да элек, дәүләтебезне, хуҗалыгыбызны, тагын да- көчәйтү, культурабызны тагын да югары күтәрү дигән сүз. Хәзер илебез кичерә торган тыныч төзелеш чорында Ватаныбыз дошман бәреп кергән һәм котырынып талаган районнарда хуҗалыкны аякка бастырыр һәм хуҗалыкны үстерүдә, совет халыкларының культурасын үстерүдә яңа күтәрелешкә ирешер, барлык совет кешеләренең тормыш хәлен, материаль һәм культура дәрәҗәсен күтәрүгә ирешер. Лениниз.м халкыбызга сугыш тәмам булганнан соң совет җәмгыятен тагын да чәчәк аттыруның, аның коммунизмга таба тагын да алга баруының якты юлын ача. Партиябез тарафыннан Лениннан башка, иптәш Сталин җитәкчелегендә үтелгән бөтен шушы юлның
и I. Ф. Апек с а н дро в 
 
бердәнбер дөрес юл икәнлеге, коммунизмга баруда тарихи яктан үзен тулысымча аклаган юл икәнлеге бөтен халык өчен ачык. Ләкин сонет кешеләре бу юлның никадәр кыен, катлаулы булганлыгын, совет республикасын аның һәр адымында нинди зур куркынычлар сагалап торганлыкны беләләр. Советлар илен шушы кыен юллар аша җитлеккән һәм ныгыган ил итеп алып чыгу өчен, әле яшь булган совет республикасыннан җиңеп чыккан социализмның куәтле дәүләтенә таба гаять зур сикерешне тормышка ашыру өчен большевиклар партиясеннән, Ленин шәкертләреннән чын- чыннан гаять зур энергия, бөе< акыл көче Һәм тайпылышсыз ихтыяр таләп ителде, һәм Ленин партиясенең бу сыйфатлары тулы күләмдә ачылды. Партия Ленин идеяләрен уңышлы рәвештә, ышаныч белән тормышка үткәрде һәм хәзер үзенең сөекле юлбашчысы, Ленинның турылыклы көрәштәше — иптәш Сталинның тирән акыллы һәм оста юнәлдерүе белән Ленин юлыннан алга бара. (1\ өчле к у л ч а- б у л а р.) 
3. СОВЕТ ДЕМОКРАТИЯСЕ — ЛЕНИНИЗМ ИДЕЯЛӘРЕНЕҢ ТОРМЫШКА АШЫРЫЛУЫ Ленин, җәмгыять тормышының элекке формалары белән чагыштырганда Сорет строеның ин көчле ягы яңа җәмгыятьне төзүдә бөтен халыкның катнашуы дип, социализм күпчелек халыкның мөстәкыйль тарихи иҗаты шартларында җиңә дип өйрәтте. Ленинизм социалист җ җәмгыять үсешенең бу үзенчәлегенә фәнни аңлатма бирде. Иҗтимагый тормышның барлык үткәндәге укладлары халык массасының аңлы катнашыннан башка килеп чыктылар. Мәсәлән, буржуаз укладның үсүе массаның аңлы иҗатын 7ки нинди дә булса партияне»'оп:: тыручылык эшен таләп итмәде, чөнки бу уклад феодаль җәмгыятьнең эчендә үк инде стихияле рәвештә! килеп чыга. Социализм исә үзеннән-үзе, стихияле төстә туып үсми, ул коммунистлар партиясе җитәкчелегендә бөтен халык тарафыннан аңлы рәвештә, план беенча төзелә. Аңлашыла ки, яңа җәмгыятьне бөтен халык кулы белән, аңлы рәвештә 
төзү, күп миллионнарча кешеләрнең тормыш нигезләрен үзгәртеп кору халыкның барлык иҗат көчләрен, энергиясен һәм талантларын җәелдерү юлы белән генә мөмкин. Шушыннан инде Ленинны,» халык массасын актив тормышка, тарихи иҗат эшенә тарта барган саен халыкның аңлы тарихи эшлекле массасының күләме дә үсә барырга тиеш дигән идеясе ачык аңлашыла. Совет демократиясе нәкъ әнә, совет халкы яңа иҗтимагый стройның аңлы иҗатчысы булып әверелде, дигән тарихи фактны чагылдыра да. Иптәш Сталин, хәзер халыкларның һәм дәүләтләрнең язмышлары иң элек һәм башлыча хезмәт ияләренең миллионнарча массасы тарафыннаң хәл ителә ди. гән иде. «Тавышсыз-тынсыд гына хәлдә заводлар һәм фабрикалап төзүче, шахталар һәм тимер юллар салучы, колхозлар һәм совхозлар төзүче, тормышның бөтен байлыкларын тудыручы, бөтен дөньяны ашатучы һәм киендерүче эшчеләр һәм крестьяннар менә яңа тормышның чын батырлары һәм аны чын тудыручылар шулар». (И. Сталин, ..Ленинизм I мәсьәләләре, 11 иче басма, 421 бит, Татгосиздат. 1940 ел.) Совет җәмгыятендә, бер-беренә дошман сыйныфлар һәм милли .чз\ булмаган, ә дәүләт барлык хезмәт ияләренең интересларын саклы» торган җәмгыятьтә, халык политиканы чынчынлап иҗат итә һәм аны үзенең иҗади эшендә тормышка ашыра. Совет демократиясенең бу үзенчәлеге шуны аңлата кн, совет җәмгыятенең алга таба үскәннән- үсә бара торган хәрәкәте аның тор мыш законы булып тора. COBCI 
.."ениннын-Сталинның бөек байрагь^ астында И 
 
эшчеләре, .крестьяннары, интеллигенциясе үз илләренең бер урында тора алмавын, аның өзлексез рәвештә күтәрелергә тиешлеген аңлыйлар, бөтен җәмгыятьнең шушы алга таба хәрәкәтенә бөтен халкыбыз үз хезмәте белән булышлык итәргә омтыла. Бу факт — совет җәмгыятенең гаять зур эчке көче булып.тора. Ъезнең илнең хезмәт ияләре хезмәт житештерүчәнлеген һәрвакыт күтәрә баруны үзләренең бурычлары дип саныйлар, чөнки социализм шартларында җәмгыять байлыгын арттыру, шулай ук аның барлык членнарының да материаль һә-.i культура хәле яхшыру дигән сүз. Дөрес, немец илбасарларга каршы авыр сугыш шартларында безнең илебез халыкның яшәвен Һәм аның социалистик казанышларын саклан калу хакЬша үзенец барлык төп средстволарын һәм көчләрен армия һәм фронт ихтыяҗларына юнәлтергә мәҗбүр булды. Ул елларда тормыш кыен булды, һәркемгә бары тик иң кирәкле нәрсәләр белән генә чикләнергә һә л авырлыклар кичерергә туры килде. Ләкин бу сугыш авырлыклары артыгы белән кайтарылды. Халкыбыз үзенең тормышын, азатлыгын, социалистик строен, үзенец совет демократиясен саклап калды. Шуның белән 'ул илебезнең бөтен үсешен кыска срок эчендә кызу рәвештә алга этәрергә, Советлар Союзындагы барлык хезмәт ияләре тормышының материаль һәм культура дәрәҗәсен шактый күтәрергә мөмкинлек бирә торган төп шартны саклап калды. Шулай итеп, иҗтимагый тормышны халыкның үзенең аңлы рәвештә иҗат итүе турындагы Ленин идеясе илебездә практик рәвештә тормышка аша. Совет җәмгыятенең җиңелмәслек рәвештә күтәрелә бара торган үсешенең нигезе, Совет дәүләтенең, эчке көче, халыкчыл совет демократиясенең әһәмиятле шарты һәм күренеше нәкъ әнә шунда. Совет демократиясенең «моңарчы политик тормыштан, тарихтан бөтенләй читтә торган» хезмәтчел сыйныфларның бөтен гаять зур массасын күтәрүе, тәрбияләве һәм өйрәтүе турында Ленин күрсәтмәсенең тирән мәгънәсе дә әнә шунда. (В. И. Ленин, «Большевиклар дәүләт властен кулларында, тотып кала алырлармы», XXI том, 258 бит.) 
Безнең совет демократиясенең бу үзенчәлеге, демократия киңәя һәм үсә барган саен Совет дәүләтенең даими рәвештә ныгуын китереп чыгара. Моңа кадәр политик үсешнең тарихи тәҗрибәсе, аерым алганда, шуннан гыйбарәт иде ки. халык массасына инде ирешелгән демократик хокукларны саклап һәм яклап калу өчен буржуаз, дәүләткә каршы көрәшергә туры килә иде. Совет җәмгыятендә хезмәт ияләре өчен демократияне киңәйтү һәм чәчәк аттыру белән халык һәм аның дәүләте бер дәрәҗәдә кызыксыналар, чөнки, барлык хезмәт ияләре актив политик тормышка никадәр киңрәк тартыла барсалар, Совет дәүләте шул кадәр ныграк һәм куәтлерәк булачак. Совет җәмгыятенең бу үзенчәлеге социализм үсеше барышында совет демократиясен даими рәвештә үстерә' барырга Һәм һәр яклап киңәйтә барырга мөмкинлек бирә. Соңгы вакытта бөтен дөнья җәмәгатьчелеге фикерендә демократия' турындагы мәсьәлә кебек бер генә мәсьәлә дә хәзерге политик тормышта шул кадәр төрле фикерләр тудырганы юк иде. Ләкин б\ фикер йөртүләрдә демократиянең мәгънәсен һәм характерын аңлау өчен кирәк булган гади, ләкин хәлиткеч нәрсә — һәртөрле демократиянең җәмгыятькә, аңардагы төп социаль мәсьәләләрне хәл итүгә йогынты ясавының чын, фактик нәтиҗәләренә карап тикшерелергә тиешлеге бик сирәк искә алынды. Совет демократиясенең төрле дошманнары эшнең бу әһәмиятле ягы турында дәшми калуны яхшырак табалар, чөнки алынган фактларны алып карасаң, аларның демократия ту

 
рындагы фикер йөртүләреннән бернәрсә дә калмаячак. һәртөрле демократиянең төп мәсьәләсен — хезмәтчел кешенең по. литнк хокуклары турындагы мәсьәләне алып карыйк. Капиталистик җәмгыятькә хас булган гаделсез тәртип — заводларга, фабрикаларга аларда эшләүчеләр хуҗа булмыйча, җиргә аны эшкәртүчеләр хуҗа булмыйча. башкалар хезмәте исәбенә яшәүче кешеләр хуҗа булу тәртибе безнең илдә бетерелде. Совет демократиясенең төп өстенлеге нәкъ шунда ки. хезмәт кешеләре, халык массасы барлык җитештерү’ средст- воларына. үзләре тудыра торган барлык байлыкларга үзләре хуҗа. Әгәр хезмәт кешеләре мондый тәртипне чын демократик һәм гадел тәртип дип саныйлар икән, башкалар хезмәте исәбенә яшәүче кешеләрнең шул ук тәртипне демократик дип танырга теләмәүләре аңлашыла. Ләкин бу нәкъ менә- чын демократия дошманнарын, үзләренең комсызлык интересларын халык интересларыннан, җәмгыять интересларыннан югары куючыларны фаш итә дә. Икенче мәсьәләне алып карыйк. Мәгълүм ки. патша Россиясендә дә, чит илләрдәге хәзерге дәүләтләрдә дә милли мәсьәлә прогрессив рәвештә хәл' ителмәде. Чит илләрдәге күп кенә буржуаз дәүләтләрдә милләтләрнең үзара мөнәсәбәтләре еш кына штык һәм камчы ярдәме белән юлга салына, ә мондый дәүләтләр үзләре хаким милләтнең идарә итүче сыйныфларының барлык калган милләтләрне изүенә һәм кимсетүенә корылганнар. Совет власте исә Россиянең окраинала- рындагы халыклар өстендә йөк булып торган милли-колониаль изүне бетерде, аларга үзләренең хуҗалыкларын һәм культураларын илебезнең үзәгендәге алдынгы өлкәләр дәрәҗәсенә кадәр күтәрүдә ярдәм итте һәм ярдәм итә. бу халыкларны тулы хокуклы итте. Электә изелгән окраиналар хәзер экономикалары һәм культуралары үскән мөстәкыйль совет республикалары- булып әверелделәр. Совет власте тарихта, беренче буларак Советла-. Союзындагы барлык халыкларның чын дуслыгы һәм туганнарча хезмәттәшлеге обстановкасын 
тудыра алды. Совет властеның уп- милли- оин?пча кешеләрне мнллп-коло- нналь изүдән азат итүе — демократиянең гаять зур казанышы. Мәгълүм ки, сугыш милләтләр ара сында. халыклар арасында урнашкан элемтәләрнең ныклыгың Һәм чын күңелдән булуын җитди тикшерү булып тора, һәм менә Ватан с\‘гышы вакытында илебезнең KVI: санлы халыклары арасындагы үзара мөнәсәбәтләр бердәм, дус семья- членнары арасындагы мөнәсәбәтләр кебек булды. Үткән сугышта илебездәге халыкларның үзара хезмәттәшлек итүгә һәм Ватаныбызны коткару өчен бергәләп көрәш алып баруга омтылышы, барлык халыкларның бер-берсен якларга хәзер торулары аеруча ачык һәм тәэсирле булып күренде. Советлар Союзы халыклары туганнарча турылыклы Һәм бер-берсенә чын күңелдән бирелгән булуның тиңдәшсез үрнәкләрен бөтеп дөньяга күрсәттеләр. Советлар Союзының барлык халыклары үзләренең өлкән агалары булган рус халкы тирәсенә тупландылар һәм гомуми бердәм тырышлык белән дошманны тар-мар ^иттеләр. Совет демократиясенең бөек җимешләре әнә шундый. Әнә шуннан инде барлык милләтләрнең туганнарча хезмәттәшлегенә. халыкларның аңлы һәм чьн’ дуслыгына нигезләнгән күп милләтле социалистик дәүләт төзү турьш- да Ленин Фәм Сталин тарафыннан- эшләнгән теориянең совет җәмгыяте тормышында, партиябез тормышында нинди зур политик һәм идеологии әһәмияте барлыгы күренә. Демократияне ялган рәвештә түгел, бәлки чын-чыннан тормышка' ашыру шулай ук бөтен халыкны.т интереслары бердәмлеген, аның мораль-политик бердәмлеген дә күзды тота. Хезмәт ияләре массасының

 
П е н и н н—Сталинның бее к байрагы ас т ында
 
шушындый бердәмлеген Ленин социалистик җәмгыятьнең төп үзенчәлекләреннән берсе дип санады. Ленин болан диде: «Безнең аңлавыбызча, дәүләт массаның аңлы- .лыгы белән көчле. Ул, масса бәген нәрсәне белгәндә, бөтен нәрсә турында фикер йөртә алганда һәм бөтен нәрсәне аңлы рәвештә эшләгәндә көчле». (Ленин, Советларның икенче Бөтенроссия съезды, Әсәр- чәр. XXII том, 18—19.'битләр.) Россиянең политик тарихы тәҗрибәсен гомумиләштереп, Ленин шулай ук, илдә политик азатлык никадәр күбрәк булса, аның вәкиллек учреждениеләре никадәр нык һәм демократик булсалар, халык массасына яолитикага өйрәнү шул кадәр җиңелрәк, ә политика барыннан да элек, дәүләт эшләрендә катнашу дигән сүз, дип күрсәтеп үтте. Халкыбызның дәүләтне идарә итүдә катнашу тәҗрибәсе һәм Ватан сугышында Совет властен халыкның фидакарь рәвештә саклавы Ленин партиясе тарафыннан алдынгы, совет идеяләре рухында, социализм рухында тәрбияләнүче безнең совет җәмгыятенең югары дәрәҗәдәге политик аклылыгын һәм ныгыганнан ныгып бара торган мораль һәм политик бердәмлеген күрсәтә. Бөек фән һәм культура кешеләренең үз идеяләренә чын күңелдән ■ бирслгәнлекләре турында тарих бик күп мисалларны белә. Янаулар да. гаять авыр җәфалар да аларны алдынгы карашлардан ваз кичәргә мәҗбүр итә алмады. Ләкин алар аерым кешеләр генә иде. Дөньяга бер алдынгы караш байрагы астында тоташ бер халыкның һәм шуның белән бергә бөек халыкның, бөтен җәмгыятьнең һәм шуның белән бергә күп миллионлы җәмгыятьнең көрәшүе! һәм политик бердәмлеге мисалын үткән тарих та, җәмгыятьнең хәзерге үсеше дә белми иде. Хәзер тарихта мондый мисал бар. Бу мисалны Совет җәмгыяте бирә. Совет строеның ныклыгы, социализмның яшәүчәнлеге һәм җиңелмәс- леге әнә шунда. Үзләренә демократик тормыш тәртибен үзләре төзегән совет кешеләренең үз демократияләрен, үз властьларын бөтен көч белән яклаулары, аны кимсетергә ирек бирмәүләре һәм бирмәячәкләре һәм бу демократияне 
үзләренең иң якын интересларын яхшы! һәм иң тулы итеп чагылдыручы дип санаулары әнә шулар белән аңлатыла да. Чит илләрдәге күп кенә дәүләтләрдә, мәсәлән, дәүләт властеның верховный органына сайлауларның өстен сыйныфлар арасында сатулашу әйбере булып әверелүе, ә шул ук вакытта Советлар Союзында Верховный Советка сайлауларның бөтен халык бәйрәме булуы, халыкның үз партиясенә, үз хөкүмәтенә, үзенең кадерле юлбашчысы иптәш Сталинга чын күңелдән бирелгән- легснең. рәхмәт белдерүенең һәм тнрәнтсн ышануының чагылышы булуы нәкъ әнә шуның белән аңлатыла. Үткән сайлауларда большевиклар партиясенең һәм Совет хөкүмәтенең политикасын совет халкының впндн зур бердәмлек белән яклаганлыгы һәркемнең исендә әле. Ул вакытта сайлаучылар үзләренең тавышларын коммунистлар һәм партиясезләр блогына бирделәр. Ул вакыттан бирле сцгез ел үтте, һәм безнең халкыбыз тагын һәм тагын бер тапкыр шуңа ышанды ки, большевиклар партиясе кебек партиягә кыю рәвештә таянырга мөмкин, мл халык интересларын саклаячак, безнең Совет хөкүмәте кебек хөкүмәтнең политикасын яклап барлык совет кешеләре кыю рәвештә тавыш бирә алалар, чөнки бу политика халык файдасын, социализм файдасын күздә тотып төзелә. Шулай ук безнең совет кешеләре болан диләр: барлык шушы еллар буена без үзебезнең совет строеның атасы булган иптәш Ленин байрагы астында таппылышыз бар-. дык. Бу еллар Ленин күрсәткән ачык юлга нык баскан халыкның данлыклы иҗат хезмәте һәм фидакарь көрәш еллары булдылар.

14 L-У- Александр . 
 Бу юл безмен Ватаныбызны югары күтәрде һәм аның көчләрен арттырды. Без бу юлны юлбашчыбыз иптәш Сталинның зирәк җитәкчелегендә үтүебез белән горур һәм бә- .хетлебез. (0 з акка с у з ы л г а н к ө ч л е к у л ч а б у л а р.,1 Яшәсен һәм чәчәк атсың бөек Ватаныбыз. Ленин һәм Сталин тарафыннан төзелгән безнең Совет власте! (О з а к к а с у з ы л г а л' к у л ч а б у л а р.) Ленинизм байрагы астында җиңүче большевиклар партиясенә һәм совет, халкына дан! (Озакка е у- з ы л г а н көчле к vл ч а б v■ л а р.) Яшәсен ленинизм! (Озакка- с у з ы /1 г а н к ө ч л е к у л ч а б •' л a pj Яшәсен партиябезнең бөек Юп. башчысы, халкыбызның. остазы Ленинның эшен һәм тәгълиматын дәвам иттерүче безнең иптәш Сталин! (Озакка сузылган к ө ч л е ку л ч а б у л а- р. Ң v л ч а б у /lap а л к ы ш л арга к у- ч ә. Бар ы с ы да у р ы н н а р ы н- н а н тора л а р. У т ы р ы ш т -л кат н а ш у ч- ы л а р, у р ы н н а- р ы н нан тор ы п, парт я гимнын — «И н т е р а а*пп а- н а л» җ ы р л ы п л а р.}