Хәсән Туфан

Шушы елның 10 июнендә татар совет
лоаэиясенә нигез салучыларның берсе, бетен
иҗатын һәм илһам кечеи илгә багышлаган шагыйрь
Хәсән Туфан деньядаи кичте Совет әдәбияты ечен
зур югалту бу.
Хәсән Туфан 1900 елның 9 декәбрен- да
Татарстанның Аксубай районы Иске Кармәт
авылында крестьян семьясында туган
Яшүсмерлек чорына аяк басу белән үк, ул Урал
якларына чыгып китә — заводларда, шахталарда
эшли.
1924 елда беренче әсәрләре матбугатта
күренә башлый Ул «Урал эскизлары» «Ике чор
арасында». «Соңгы сарай янында» кебек беренче
лирик-злик поэмалә рында ук илдә барган эпохаль
үзгәрешләргә. зур корылышларга һәм шул вакый-
галар эчендә кайный-кайный яңалыкка йеэ тоткан
замандашларына мереҗегать итә
Шагыйрь безнең поэзиядә социалистик
реализм принципларын хуплаучы, алерны
әзлексез яклаучы һем шуларга таянып ул һ. Такташ.
М Җәлил, Г Кутуй, Ф Кета Социалистик реализмга
тугрылык X Ту- терә де инде
Утызынчы елларда Хәсән Туфан радио
хәбәрчесе. «Совет әдәбияты» журналының
җаваплы секретаре булып зшли Бу чорда язылган лирик шигырьләре, җырлары — шагыйрьнең
иеше күңелен нечкә тоя белүенә, чордашларына гаҗәеп бер шәфкать һәм ихлас белән каравына,
илгә чиксез бирелгәнлегенә дәлил
Шагыйрь соңгы чордагы иҗатын фәлсәфи яктан тирән, патриотик яңгырашлы әсәрләргә
баета барды Аның бу елларда язылган шигырьләре хаклы рәвештә күп милләтле совет
поэзиясенең күркәм сәхифәләрен тәшкил итә 1964 елда Хәсән Туфан Татарстанның Габдулла Тукай
исемендәге Дәүләт премиясенә лаек булды
Әдипнең тормышын аның хезмәт сеюе, җәмәгать эшләрендә кайнап яшәве бизи Ул озак еллар
буе Татарстан Язучылар союзы идарәсе члены булып торды «Казан утлары» журналының тепле
киңәшчесе, авторларының остазы иде
Аның шигырьләре генә түгел, тормыш тәҗрибәсе дә, яшәү принциплары да. кешеләргә гадел
меиәсебете дә — безгә якты үрнәк.
Коммунистлар партиясе һәм Совет дәүләте, шагыйрь Хесән Туфанның хезмәтләренә зур бәя
биреп, аны ике тапкыр Хезмәт Кызыл Байрагы ордены һәм медальләр белән бүләкләде
Әле 1964 елда ук шагыйрь
— дип язган иде Әмма Хесән Туфан бервакытта да салкын үлемнән куркып яшемә де Аның.
— диген юллары нәкъ менә шагыйрьнең үз гомеренә, үэ мәңгелегенә багышлана сыман.
иҗат итүче буларак та кадерле. Бу ют
рим кебек едипләребез белен реттен
фан тудырган образларның тормышчанлыгыиа. халыкчанлыгына. лартнялолегене ки