АЛТЫНЧӘЧ

ДОКУМЕНТАЛЬ ӘСӘРДӘН ӨЗЕК
һәм җырчы Галия Кайбицкаяның искиткеч кызыклы тормыш юлы турында уйландыра.
һәр кешенең күңелендә үз «сәгате» бар. Аның кабатланмас язмышының минутларын һәм елларын санап бара ул. Сәгать телләре — хәтер кебек алар. Хәтер теләсә кайсы мизгелдә кешенең үткән тормышында берәр вакыйганы яңадан җанландыра ала.
Сәгать каты итеп дүртне сукты. Шул ук мәлне ишекләр киң итеп ачылып китте дә тиз адымнар белән бүлмәгә шат һәм якты йөзле Галия апа килеп керде.
— Озак көттереп алҗытмадыммы соң?— дип сорады ул.— Ашыгыч эшем бар иде.
Ул чишенеп тормады, һәм без шунда ук, алдан суз куешканча, А. М. Горький музеена юл тоттык. Галия Кайбицкая инде унөч елдан артык эшләгән музейның ике катлы ак бинасына килеп җиттек. Музейда халык юк, тынлык хөкем сөрә иде. Күп кешеләрнең язмышы» зур игътибар белән саклый бу изге тынлык. Тәбәнәк баскычлар буйлап икенче катка күтәрелгәч, Муса Җәлил почмагына уздык. Биек пыяла шкафта Алтынчәчнең кайчандыр җилфердәп торган җизле юка ак күлмәге, муенсасы, күкрәккә тага торган бизәнү әйберләре, беләзеге һәм күп төрле ташлар белен бизәлгән бил каешы, тарак. Алтынчәч ролен беренче тапкыр башкарганда Галия Кайбицкая сәхнәгә шушы күлмәкне киеп чыккан.
Шкаф белән янәшәдә «Алтынчәч» операсының премьерасы алдыннан җырчыга Муса Җәлил бүләк иткән грим салу өстәле һәм аның бөтен гомерен, бөтен рольләрендәге чагылышын күргән көзге.
СӘНГАТЬ
унак бүлмәсендә аны көтеп утырам. Тын. Тәрәзәдән тышта сирәк кенә машиналар узгалаганы гына ишетелеп тора.
Аннары тагын якты төстәге обойлар ябыштырылган стенада үткән гасырның суга торган француз сәгате текелди.
Сәгатьләр саный торган вакытны без, гадәттә, сизмәскә күнеккәнбез. Ә хәзер мин аны җаным-тәнем белән тоям шикелле Алтмыш секунд — бер минут хасил итә. Ә бер минут ул шартлы вакыт берәмлеге буларак, үтә дә китә, ләкин беркайчан да кире әйләнеп кайтмый. Шул хакта уйланырга безнең вакытыбыз җитми...
Менә сәгать теле тагын бер минут чиген узды. Ләкин ул мәңгелек упкынында эзсез югалмый. Ул мине актриса
диярлек шау-шулы киң проспектны аркылы чыгып, борынгы йортлар арасына кереп китте Өченче катка күте- релгеч, сак кына итеп керен тестеге ишек янындагы кыңгырау таймасана басып алды Ишек ачылып китте да бусагада ак алъяпкычлы юан бер хатын лайда булды
— Ә, Галочка!—дип шатланды хатым — Узыгыз, уз Дора Борисовна кете сезне Галия алгы бүлмеде пальтосын салып элде, казга алдында чечен сыпыргалады да
П И Чайковскийның гипс бюсты куелган пианинолы бүлмега узды. Урам тузамын һем машиналар шавын чак кына үткереп торган яшел калын пардалер зленген тера- зелер. . Стеналарда танылган композиторларның рәсемнәре Өстел лампасы яна Тебенек тез геүделе, буй-буйлы соры күлмәген каеш белем билдән буып куйган Дора Борисовна тирен канафигә чумып утыра иде
— Утырыгыз, Галия,— диде ул.— Әйдәгез, бераз ял итеп алыйк
Ишекне таеышсыз гына ачып. Галияне каршы алган Дора Борисовнәиың аласы Дарья Семеновне килеп керде Ул поднос тоткан, е аңа үтакүраимеле лимон яи- секлере йезгеи ике чокыр чәй һем айда пешерелгән печенье салынган ваза куелган.
— Бераз хел алыгыз. кадерпем,— дип дәвам итте Дора Борисовна,— эшебез күп.
Алар һер кәйне сәгать ярым музыка белән шагыльләнәлер Укытучысы күп тырышлык куйса да, моның әле Галия эчен күзгә күренеп торган әллә ни файдасы тигәне юк. Галиянең тавышы аш кына сынып киткели, нигездә милли музыкаль жанрлардан торган репертуарыннан башканы ул уңышлы җырлый алмый иде әле
Дерәс, Дора Борисоенаның мондый нефис хатынның, һичшиксез, нечке таеышлы булуына ышанычы нык була Чеики табигатьтә бәр нәрсә бер-берсан* туры килеп тора, гармонивле Моңа ул күпьеллык укыту теҗрибәся Һәм сизгерлеге нигеземдә нык инана
Бер-им* минуттан соң Дора Борисовне чокырын чигм* этәрел куйды дә аегына басты
Сиздермичә гем* Галия ханымга күз сапам Аның карашы кәзг*гә текалеп калган Бу минутта, күрәсең, Муса Җәлил исем* белам бәйле батей үткене — Москву комсер- ваторнясамдаг* опера студия- сеиде укуы. шагыйрь белам танышып, бергалап озак еллар нет и җа ле эшл*е* к*зг*- нең томанлы тиранлеганд* чагылып күз алдымнан үтедер
Галияме сабырсыз пассажирлар агымы электерел, метродан алып чыгып куйды Өстемда җ*иг* җиңел пальто, башымда күзлар* тесемдег* эеңгер берет Кулында улына дип алган (бу вакытта инде аның еченче улы — Ирек туган иде) ике зур апельсин һем Станиславскийның хазар ул ныклап ейрене башлаган «Минам сенгатьтеге тормышым* диген китабы салынган кечке-
Галия тиз гене түгерек кул сегатене карап алды, йегерел
— Я, башлыйк, алайса,— диде ул һем пианинода беренче аккордны алды.
Галия укытучысы яныннан нәкъ бишенче яртыда чыгып китте. Аны шомлы бер борчу биләп алды һәм ул бераз гыңа Мескәү урамнары буенча йөрел алырга булды. «Башка беркайчан да җырлый алмам микәнни?!»— дигән өметсез уй биләгән иде аны. Күзгә килгән яшьләрен көчкә тыеп, шулай әкрен генә Мәскәү елгасы ярлары буйлап йөри торгач, ниһаять, театр янына килеп чыкты. Кемдер аңа билет сузды, ул акча түләп, залның арткы рәтенә кереп утырды да шунда ук балет башланып китте. Галиянең бала чагында балет мәктәбенә йөрүе исенә төште, һәр көн саен өйдән китеп, качып кына ишектәге ачкыч тишегеннән зур кызыксыну белән ак пачкалар һәм пуантлар кигән кызларның серле хәрәкәтләрен күзәтеп, па, батман, пируэт кебек сүзләрне тын да алмыйча тыңлаган кызны күреп, әнисе түзмәде, аны балет мәктәбенә илтеп бирде.
Менә сәхнәдә әйтерсең лә яшен яшьнәп җибәрә, күк күкри... Балерина «Марсельеза» биюен башкара. Көрәшкә чакырып, ал байрак күтәреп китә. Ул, ут ялкыны кебек, җирдән килеп чыга да өермәдәй җилфердәп күккә омтыла Бу — революция уты, аның ярсулы йөрәге Күз иярмәс зәңгәр яктылык таралып, тынлык урнашкач, сәхнәгә салмак кына аккош йөзеп чыга. Кыштырдап торган каурыйларыннан тирә- якка, әйтерсең, нәфис балкыш тарала Галия сихерләнгән кебек утыра, әйтерсең, кемдер җитәкләп, аны әкиятләр дөньясына алып кергән дә һәм менә ул үзендә, тауга күтәрелгәндә кинәт икенче сулышы ачылып киткән кеше сыман, гаҗәп үзгәрешләр тойган хәлендә тын алырга да базмыйча шунда йөри. Аның күңелен кинәт кенә бер дәһшәт биләп ала.
Балерина куллары «Менә ул чын сәнгать.— дип уйлады Галия театрдан чыкканда.— Актер осталыгы нинди зур тылсым көченә ия!»
Ару-талуны белмичә эшләргә! Галия әнә шундый катгый карарга килеп, йөгерек һәм дәртле адымнар белән консерватория бинасына таба юнәлде
Беркем юк Ул репетиция бүлмәсенә кереп ут кабызды һәм пальтосын элгечңә элеп куйды да пианино янына килеп утырды. Кичке урамда туңган бармаклары язылып, беренче аккордларны алгач, ул җырлап җибәрде.
Ун минут чамасы узды микән,— әдәпле генә ишек шакып берәү килеп көрде. Галия ноталардан аерылып, керүчегә караш ташлады: бүлмәдә кыскарак буйлы, түгәрәк тут йөзле, күзеннән искиткеч яктылык, җылылык сирпелеп торган бер ир кеше басып тора иде.
— Гафу итегез, Галия ханым, узып барышлый тавышыгызны ишетеп кердем. .
Ул,_ якын килеп, ягымлылык һәм ихтирам белән кулын сузды.
— Муса Җәлил Опера студиясенең әдәби бүлеген җитәклим,— дип, ул ике тимер каптырмалы калын күн портфелен ачты һәм тыгыз итеп язылган кәгазьләр чыгарды.
— Монда сезнең өчен дә кайбер нәрсәләр бар.— дип елмайды ул.— Карап карагыз әле.
Галия зур кызыксыну белән шул кәгазьләрне карарга кереште. Болар Моцарт- ның «Фигароның туе» операсыннан Сюзанна, Дж. Россининың «Сеаиль чәч алучы- сы»ннаи Розина, Гретриның «Леонор» операсыннан Леонор арияләренең татарчага тәрҗемәсе иде. Аңа бу әсәрләрнең барысы да таныш. Ә мёнә бусы... ниндидер яңа нәрсә. Ул нотага карап тын гына көйли дә башлады, бераздан тулы тавышка җырлап та карады
Муса, балаларча куанып:
— Беләсезме, бу булачак операдан Алтынчәч ариясе,—диде —Хәзер шуның либреттосын язып йөрим Композитор Б. Асафьевтан музыканы сезнең тавышыгызга җайлаштырып язуын сорармын,— телисезме?
— Әлбәттә!
— Сезнең җырлавыгыз бик ошый миңа, ярый бүлдермим. Сау булыгыз.
Галия күпмедер вакыт аптырап утырды. Бераздан соң гына ул үзенең бая җырлаган тавышының аңына барып җитүен сизеп алды: тавышы яңарды түгелме соң?! Түбән колоратур сопрано! Дора Борисовна үз дигәнен иткән ләбаса: элеккесен үзгәртеп аңа бүтән тавыш бүләк итте бит Бөр үк вакытта җырлыйсы да, елыйсы да
килде Галиянең Үзеи тиз кулга алып, ул киләчәге «акында хыяллана башлады
Аның элеккеге репертуары яраксыз иде инде Бик җентекләп җыеп, яңа әсер- лер әйрәнә башларга
вакыт Аның алдында хәзер элек хыяллана да алмаслык гүзәл мемкиилекләр ишеге ачылып киткәндәй
булды Җиңеңне сызган да тиз кендә эшкә кереш I
Аны алда опера кете иде
Ә опера сәнгатьнең күп терләре белән үзара менәсәбеттә Аңа балет Чәм скульптура элементлары
хас актерлар хәрәкәте мәгънәле, тегел булырга тиеш сәхнә хәрәкәтенең һәр мизгеле тәмамланган
скульптур композицияне хәтерләтсен
«Опера кайгы һәм шатлык, борчу Һәм сагыш чагылган кеше тавышының зур. чиксез
мемкинлекләрен ача Мәңгелек һәм бер мизгел до аның ихтыярында—■—д- уйлый Кайбицкая
Күп тә үтмәде, Казаннан Опера һәм балет театры ачыла дигән шатлыклы хәбәр килеп теште.
Студиягә йәрүчеләр бу яңалыкны сәеиеп каршы алдылар
Татар халкы музыканы борыи-борыинан яраткан һәм иҗат иткән Үз заманында беек Тукай да безнең
халыктагы җырга һәвәслекне күреп горурланган Билгеле, шундый халыкның үз опера театры булырга
тиеш инде ул Дәрес әлеге бинасы да юк, милли репертуар да берничә исемнән генә тора Опера
студиясендә күнегүләр башлау ечен Мескәүгә Н. Җиһановның Ә Фәйзи либреттосына язган «Качкын» тә-
рихи-героик операсы җибәрелә
Рус композиторы Василий Иванович Виноградов һәм Солтан Габәши тарафыннан Газиз
Әлмехәммәтов либреттосына язылган беренче татар опералары «Эшче», «Сания» Казанда 1925—27
елларда ук куелган иде инде. Галия Кайбицкая алардә берьюлы икешәр роль башкарды: «Эшчемдә —
хезмәтче һәм кулак хатыннарын Ә «Саниямдә — Сания һәм аның дус кызын Ә татар крестьяннары
арасында Пугачев хәрәкәтенә багышланган «Качкын» операсында аңа теп рольләрнең берсе — халык
восстаниесе җитәкчесе Булатның сейгәи кызы Рәйхан партиясе тапшырыла Мәсиәүдә чакта Г Кайбицкая
бу рольне ныклап торып әйрәне.
һем менә, ниһаять, ул Казанда Беренче репетиция вакытында ук Әхмәт Фәйзи аңа:
— Менә, Галия, мин либреттосын яздым, Нәҗип Җиһәнов музыкасын Операның язмышы инде хәзер
синең кулда,— диде
Операның язмышы премьерада ук хәл ителде һем аның әләгечә сәхнеден теш коне юк.
Рәйхан партиясе ечен Галиягә Татарстанның халык артисткасы дигән мактаулы исем бирелә
«Качкыикнан соң Мансур Моэаффаровның «Галиябану», Н Җиһановның «Ирек» П. И.
Чайковскийның «Евгений Онегин», Ш Гуноның «Фауст» опералары куела, һәм аларның барысында да
җырчы җаваплы теп партияләрне башкара
Тиздән Мәскәүдә узачак татар сәнгате һем әдәбияты декадасына әзерлек башлана. Анда куяр ечен
Н Җиһановның М Җәлил либреттосына язылган «Алтынчәч» операсы сайлана. Бу чорга инде шагыйрь
либреттоны тәмамлап, театрның әдәби бүлеген җитәкләр ечен Казанга кайта Муса Җелил бер
репетицияне дә калдырмый йери, ярым караңгы залның әле бер ягында, әле икенче ягында аның
тәбәнәк гәүдәсе күренеп китә Инде башына берәр фикер килсә, ул сикереп тора да оркестр урынын
тамаша залыннан аерып торган барьерга терелеп, «иңешләр бире башлый^ бәхәсләшергә керешә,
шатлана, келә
Үзендә мәңгелек яшьлек, халык күңеленең матурлыгын туплаган алтын чечпе гүзәл кыз Алтынчәч
роле Галиягә тапшырыла һәм бу әкняги шигъри образны иҗат итүдә аңа М Җәлилнең күп файдасы тия
Театрның яңа гына билгеләнгән директоры Ильяс Әүхәдиев әсәрне сәхнәләштерү ечен Мескәүден
Зур театрның режиссеры Леонид Васильевич Баратоаны чакырта Алтынчәчнең сәхнәгә беренче
чыгышын аның болайрак хәл итәсе килә
— Галия сәхнә артыннан — ерактан ук җырлап килсен Шул чагында аның тавышы күп катлы тирен
яңгыраш алып, кайтавыз сыман таралыр, ә сәхнәгә чыккач, ул кул чабулар тынганчы иң югары нотада
җырласын
Муса Җәлилгә бу бик ошый. Ул урыныннан атылып торып сәхнәгә таба йөгереп
— Яле, Галия, карап карыйк, ничек чыгар икән?
Галия, режиссер киңәшеннән бер дә читкә тайпылмыйча, иң югары нотаны алып (ә ул партитурада
күрсәтелгәнгә караганда бер ярым тонга югарырак ала иде), сәхнә уртасына чыга, ә йөзе сабыйларча
шатлык белән балкыган Муса аны кул чабып тәбрикли башлый.
Аның тавышы өзелергә җитеп, нык тартылган кыл кебек, нечкә яңгырый, ә Муса туктый алмыйча
кул чаба да кул чаба. Ике минутка якын шулай дәвам итә. Ниһаять, Галия чыдый алмый, тыны бетеп,
җырны кискен генә өзә дә шагыйрьгә:
— Нимә дип кул чабасың да чабасың син, Муса? Чиксез суза алмыйм бит инде мин! — дип кычкырып
җибәрә
— Тавышыгыз күпмегә җитәр икән дип сынап карамакчы идем,— дип көлә Муса.
Аңа күңелле, ә менә Галиянең күңелен икеләнү хисе биләп алды: әгәр берәүдә кул чапмыйча, залда
үле тынлык каршы алса нишләрсең? Ул шикләрен режиссерга да әйтте Ләкин Муса шундук:
— Шикләнмә, Галия! «Алтынчәч» барган һәр кичтә театрга үзем килеп, арганчы кул чабармын.
Тамашачыларның исә миңа кушылмыйча хәлләреннән килмәс,— ди
Галия «Алтынчәч» образын бик телеп, шатланып, канатланып эшләде Әйтерсең лә аңа бу образга
кереп тә торасы юк, гүя Алтынчәч аның күңелендә күптән яшәгән дә иреккә чыгуын гына көтеп торган.
Спектакльне дәүләт комиссиясенә тапшырыр көн килеп тә җитте. Дулкынландыргыч көн
Залның беренче рәтләрендә кабул итү комиссиясенең таләпчән членнары: ком позиторлар.
язучылар, художниклар.
Операның бишенче картинасы бара иде инде
Алтынчәч дошманнар кулында әсирлектә газап чигә. Ул күктә йөзеп барган болытларга кулын
суза, күзендә сагыш, моң. Җил болытларны югалган оныгы кайгысыннан хәсрәтләнүче ялгыз бабасы,
дус кызлары калган туган авылына таба куадыр
Алтынчәчнең карашы болытлардан каен ябалдашына тешә. Каен яфракларын җилфердәтә,
әйтерсең лә, Алтынчәчнең ятим калган өенә ишарә итә һәм Алтынчәч, үзенең исән икәнен белгертеп,
якташларын тынычландырыр өчен җаны-тәне белән шунда таба ашкына
Ул шаян елга агышына да колак сала. Аның шушы елганың кечкенә бер дулкынчыгына да әйләнәсе
килә. Сайрар кошлары, матур болыннары белән күңелдә җәйрәп яткан туган авылыңа кайтып керсәң
икән!
Күзеннән яшь бәреп чыккан шул мәлне аның карашы халыкның курку белмәс батыр яклаучысы
Җик-Мәргән аерылышыр алдыннан бүләк иткән алтын каурыйга төшә Кинәт йөзе ачылып китә һәм ул
әкрен генә кул хәрәкәтләре белән һавада каңгылдап очучы аккошларны үз янына чакырып төшерә
Аяк астында җәелгән киң канатлар — үзенең гаҗәеп югары тавыш канатларында ул күккә омтыла Ә
тавышының чиста яңгырашы каядыр еракларга таралып ерагайганнан ерагая бара..
Шул арада чиксез бәхетле кыяфәтле түземсез Муса сәхнә артына йөгереп менеп. Галияне каршы
ала.
— Рәхмәт сиңа, дускай! Мин нөкь шушындый Алтынчәч турында хыялланган идем дә инде!— ди
ул дулкынланып.
Аннары йөзе җитдиләнә төшә Тиз адымнар белән килеп, өстәл янына утыра, «Алтынчәчянең бер
нөсхәсенә эре хәрефләр белән кул куя да аңа суза.
— Тарихи көн бүген, Галия! Шуның истәлеге булсын
Алтынчәч ролен уңышлы иҗат иткәне өчен Галия Кайбицкаяны комиссия СССР- ның халык
артисткасы дигән мактаулы исемгә тәкъдим итә.
Ләкин сугыш башлана Декада уздырылмый кала
Театрның күп хезмәткәрләре, шул исәптән Муса Җәлил дә сугышның беренче көннәреннән үк үзләре
теләп фронтка китәләр Ил өчен авыр көннәр башлана Халык тез чүкми, һәм театр да көрәшкә чакырып
эшләвен, иҗат итүен дәвам итә.
«Алтыичеч» првмьорвсы Боек Ватан сугышы башланып, берничә кан у агач була Театрга
теркем-тәркем халык агыла Араларында фабрика кызлары, эшче егетләр, урта яшьтәге парлар
Бер нәрсәгә карамастан — монда бүген бәйрәм рухы Матур игъланнар Биек ишекләр әледән-әле
ачылып, алардан тамашачылар иркен фойега үтә Зәңгәр киемле билет тикшерүчеләр агымлылык
белән программкалар тәкъдим итә.
Театр тамашачылар белән тула Кешеләр азга гына булса да кайгыларын онытыл, ашыкмыйча
гына вестибюльдә йериләр. танышлары белән сейлешеләр, әкренләп театр дип аталган искиткеч
гүзәл дәньк хисенә бирелеп китәләр
Өченче кыңгырау шалтырагач, тирен тынлык урнаша Әкренләп утлар сүне, карашлар сәхнәгә
тебәлә Тик ара-тирә генә йеткерү, пышылдау ишетелгәли Оркестрда соңгы кат әле теге, әле бу
музыкаль инструмент тавышы яңгырый һем бер генә мизгелгә барысы да тын кала Шул чак дирижер
таякчыгы жилкенеп ку^ да зал тантаналы увертюрага күмелә
Бүген «Алтынчәчхнең премьерасы. Галия театрга килгәндә сәгать биш кенә иде әле. Сугыш
башланса да. халык әле исенә килеп житмәгеи Дошман ил әчене тирен үтеп кереп, тарих битләренә
кара хәрефләр белән язылган коточкыч явызлыкларын кылырга елгергән дә инде Ләкин барлык
сынаулар алда
Халык хуҗалыгы сугыш ритмына кереп житмәгеи Бары тик вокзаллар гына балаларын, ирләрен
фронтка озатучы аналарның елашуы белән тулып тора
Галия үзе дә дусларым, туганнарын, якыннарын озата Ләкин еламый ул Эшләр-
Ул үзенең грим салу бүлмәсенә кереп бикләнде Үз-үзе белен берге-бер калып онытылырга, бары
опера һем аның геройлары Тугзак, Урмәй. Җик-Мергвннор турында гына уйларга кирәк аңа.
Шулай бераз утыргач, Галия тынычланып кала, аннары берәм-берәм киемнәрен киеп карый
Тәненә ниндидер бер рәхәтлек биреп торган ак күлмәгем киеп алгач, күңеленә бетенләй бәйрәм хисе
кереп кала Муенсасын тагып җибәрә билен буа. саклык белән генә паригын киеп, козгегә караса, анда
шаян елмайган Алтынчәч үзе басып тора икән Бүлмә Галиянең матур челтерәп аккан тау чишмәсен
хәтерләтеп торучы яңгыравыклы келү тавышына күмелде
Галия Алтынчәчнең дус кызлары белән сейлешүен күз алдына китерде, бу — лиы урманга озата
чыккан бабасына кул изәве
Мене тар гына сукмак Ике яклап куе куаклык Миттеран урман елгасы аша салынган агач күпер
Шул күпер аша йогереп үтеп, ул кура җилеге куаклыгына килеп чыгар. Йәзе шаян елмаю белән
балкыган булыр.
Галиянең күңеле матурлык һәм хис белән тулы бу минутта әкрен гене ишек шакыдылар, сәхнәгә
чыгар вакыт җиткән икән
Салмак йерешпе Алтынчәчнең җырлап сәхнәгә чыгуым тамашачыларның кечле алкышы каршы
алды: спектакль башланып китте.
Халыкның үз азатлыгы ечен и әр эше турындагы аллегорик бу есәр илдә барган вакыйгалар
белән хәзер бик аваздаш, шуңа күре ул тамашачы күңеленә аңлаешлы Әйтерсең лә. куркыныч янаган
Туган илне гәүдәләндереп, ак күлмәкле Алтынчәч яшьлек, музыка, гүзәллек кебек изге нәрсәләр
хакына аяусыз керешне чакыра
Гадәттә тамаша залы белән сәхнәне аерып торган шартлы бер чик әнә шулай сизелмәс хәлгә
киле һәр совет кешесенең күңелендә хәзер бер генә уй —Туган илне илбасарлардан азат итү
Бәз «Муса Җәлил Моабит термәсәндә» һәм «Галия Кәйбмцкәя Алтынчәч ролем дә» картиналары
янында бераз басып тордык та ишеккә таба юнәлдек
Баскычтан миннән алдарак тошеп барган Галия Кайбицкея кинәт артка борылып карады
Искиткеч бер күренеш гүя. шаян елмаеп, миңа Алтынчәч карап тора иде гүзәллек һем яшьлекнең
гәүдәләнеше булып чынбарлыкка әйләнгән Алтынчәч Ул баскычның соңгы басмасында кинәт тагын
тукталып кала, яңадан аркан борылып, миңа кул изм де елмаеп үлемсезлеккә кереп ките