"Яшьләр җыелган урыннарда татар теленең кулланылышы юк диярлек" - социология фәннәре кандидаты Гөлнара Габдрахманова

Татарстан Республикасы Фәннәр академиясенең Ш.Мәрҗани исемендәге Тарих институтының этнология бүлеге җитәкчесе, социология фәннәре кандидаты Гөлнара Габдрахманова “Татар-информ” агентлыгы хәбәрчесенә шулай дип белдерде. “Без яшьләрнең, күпләп җыелып, ял итәргә яраткан урыннарын тикшердек. Болар: театр, кино, парклар. Анда татар телен куллану юк дәрәҗәсендә. Яшьләрнең татар телендә аралашуы исәнләшү һәм саубуллашу белән генә чикләнә”, – диде ул. Социолог моны татар теленең куллану мохите тар булу белән аңлата. “Дөрестән дә, без рус теле өстенлек иткән җәмгыятьтә яшибез. Икътисади, сәяси, белем бирү системасы – барысы да рус телендә. Милли телләрне куллану өчен җирлек аз”, – дип белдерде ул. Гөлнара Габдрахманова әйтүенчә, яшьләр үзләренең татар телен белмәүләрен ике сәбәп белән аңлата. “Татар яшьләрнең күбесе: “Алга таба мин татар теле белән кая бара алам?”, “Күпчелек русча сөйләшкәндә, ни өчен татарча сөйләп азапланырга?” – дип саный. Икенчеләре: “Татар мәктәбен тәмамласам да, алга таба мин татар теле белән кая бара алам?” дигән фикердә", – ди социолог. Гөлнара Габдрахманова моны барлык милли телләрнең проблемасы дип саный. “Рус теле аларны кулланылыштан кысрыклап чыгара. Дөрестән дә, БДИ – рус телендә, югары белем бирү йортларында укыту – русча, эшкә урнашсаң, рус телен яхшы белергә кирәк. Кызганыч, милли телләр әби-бабай белән сөйләшү теле булып кала. Бу пессимистик тенденцияләргә игътибар итмичә, телне үстерү, аны куллану даирәсен киңәйтү юнәлешендә эшләргә кирәк”, – дип белдерде ул. Татарстандагы урамнарда Гөлнара Габдрахманова элмә такталарның 95 процентында гына телләр турындагы канунның саклануын белдерде.  Социолог фикеренчә, моның сәбәбе – татар телен белүчеләрнең аз булуы.

Чыганак: http://tatar-inform.tatar