"Туфан Миңнуллин чын авыл кешесе иде" - Данил Салихов

“Татарстанның Кама Тамагы районы Мәрәтхуҗа авылында Туфан Миңнуллинның йорты киләчәктә республикакүләм мәдәни үзәккә әвереләчәгенә шигем юк”, – ди Татарстан Язучылар берлеге рәисе, драматург Данил Салихов.

2 майда күренекле драматург, дәүләт һәм җәмәгать эшлеклесе Туфан Миңнуллин (1935-2012) вафатына 5 ел булды. Быел август аенда аңа 82 яшь тулыр иде. Драматург Казанның Иске Татар бистәсе зиратында җирләнгән. Аның туган нигезен дә онытмыйлар. Мәрәтхуҗада авыл халкы һәм Казаннан Туфан Миңнуллинның гаиләсе, хезмәттәшләре, каләмдәшләре катнашында драматургны искә алып, биредә Коръән ашы уздырылды.

Әйтергә кирәк, узган ел “Таттелеком” оешмасы драматургның йортына ремонт ясаган иде. Быел август аенда Г.Камал театры Мәрәтхуҗага кайтып, драматург истәлегенә спектакль уйнарга планлаштыра. Баш режиссер Фәрит Бикчәнтәев аның “Мулла” спектаклен алып кайтырга тели. Туфан Миңнуллинның туган көнендә туган авылында спектакль күрсәтү, драматург исән вакыттан калган традиция. Элек клуб иске һәм кечкенә булу сәбәпле, Камал театры артистлары урамда уйный иде. Туфан Миңнуллин яңа Мәдәният йорты төзетү өчен тырышканы мәгълүм, ләкин ул аның ачылышын күрми калды.

“Туфан Миңнуллин үзенең кече Ватаны – Мәрәтхуҗаны, авылны, табигатьне бик ярата иде. Шәһәрдә яшәсә дә, чын авыл кешесе иде. Туфан абый татар халкының яраткан улы, горурлыгы, ул яшәгән авыл, йорт аның вафатыннан соң да халкыбызга рухи көч биреп торырга сәләтле. Арча районында Кырлайга Габдулла Тукай музей-комплексына, Кушлавычка Тукаевлар музей-йортына халык һаман саен кайта. Хәзер Тукайның әнисе Бибимәмдүдә җирләнгән Балтач районы Сосна Пүчинкәсендә дә шагыйрьнең әнисе истәлегенә елдан-ел игътибар арта. Халкыбызга олы шәхесләр биргән нигезләргә, җирләргә кайту булачак ул”, – дип белдерә Данил Салихов.

Туфан Миңнуллинның йорт салырга яратканын замандашлары яхшы хәтерли. Данил Салихов сөйләгәнчә, Биектау районы Кече Битаман авылында да, аның күршесендә үк Туфан Миңнуллинның йорты бар. “Туфан абый исән вакытта минем Мәрәтхуҗага кунакка кайтканым булды. Ә бервакыт ул миңа кунакка кайткач, бик озаклап таудан авылга сокланып карап утырды да: “Каян таптың син мондый матур җирне? Мин дә монда яшәр идем”, – диде. “Йортым зур, теләгән чакта кил”, – дип чакырсам да, юк, ул алай безнең гаиләгә комачаулыйсы килмәгәнен әйтте. Шулай итеп, без аның белән минем өй янында бүрәнәдән кечкенәрәк кенә йорт салып куйдык. Ул бүген да шунда тора. Моннан биш ел элек вафат булган 2 май көнне дә ул безгә кунакка кайтырга тиеш иде. Май бәйрәмнәренә Кече Битаманга кайтам дигән иде, без аны көттек...”, – дип искә алып сөйли Данил Салихов.

Татарстан Язучылар берлеге рәисе быел июль ае башында Кече Битаманда Бөтенроссия драматурглар җыенын уздырырга әзерләнүен хәбәр итте. “Бүгенге көндә Кече Битаманда өч драматургның йорты бар – Рафис Корбанныкы (ул шушы авылда туган), аннан соң минеке һәм Туфан Миңнуллинныкы. Драматурглар җыенын минем йортта үткәрергә ниятлим, анда бөтен шартлар тудырылган. Бу минем күптәнге хыялым иде”, – ди Данил Салихов.