Гериатрик медицина ярдәме системасы

“Бердәм Россия” Татарстанда гериатрик медицина ярдәме системасының ничек төзелүен тикшерде.

Чәршәмбе көнне, 10 июльдә, 21нче Казан шәһәр сырхауханәсенең конференц-залында Татарстанда «Демография " илкүләм проектын гамәлгә ашыру буенча җәмәгать тыңлаулары узды. ТР Дәүләт Советы Рәисе урынбасары Татьяна Ларионова, шулай ук республика парламентының Социаль сәясәт комитеты рәисе Светлана Захарова, ТР сәламәтлек саклау һәм социаль яклау министрлыгы вәкилләре, иҗтимагый активистлар һәм өлкән буын кешеләре гериатрик ярдәм системасын булдыру процессының ничек баруы турында фикер алыштылар.

Гериатрия медицинасы – сәламәтлек саклауның аерым бүлеге, өлкән яшьтәге кешеләрнең авырулары белән шөгыльләнә. Хәзер бу юнәлеш аеруча актуаль: өлкән буын Татарстанда да, бөтен Россия буенча да ышанычлы рәвештә үсә. Республика сәламәтлек саклау министрлыгы мәгълүматларына карасаң, 2019 елда Татарстанда 60 яшьтән өлкәнрәк гражданнар 20,8% тәшкил итә.

- 2025 елга фаразлар буенча, Татарстанда өлкән буын халыкның чиреген – 23,4% тәшкил итәчәк, – дип ТР сәламәтлек саклау министрының беренче урынбасары Альмир Абашев очрашу барышында хәбәр итте. – Бүген республикада 1,145 млн пенсионер яши. Шуларның 135 меңе 80 яшькә җиткән. 4439 кеше-90 яшьтән өлкәнрәк, 1042 кеше – 95 яшьтән. Ә 88 татарстанлы 100 яшен тутырды. Шуңа гериатрик ярдәм системасын булдыру мәсьәләсе елдан-ел тизрәк килеп баса.

Табиб-гериатр – кардиолог яки офтальмолог кебек үк тар профильле белгеч. Әмма күптән түгел әлеге профиль белгечләрен максатчан әзерләү булмаганы ачыкланды: өлкәннәр белән эшләү буенча бөтен йөкләмә гомуми практика табибларында яткан. Хәзер вәзгыять үзгәрде: бүген 40 табиб-гериатрны әзерләү процессы бара. . «Демография» илкүләм проекты ярдәмендә тиздән алар яңа булдырыла торган гериатрия кабинетлары челтәрендә эшкә керешергә тиеш. Юнәлешләренең берсе - «өлкән буын» проекты. Аны гамәлгә ашыруга 2019 елда Татарстанда 546 млн. сум бүлеп бирелгән.

- 2019 елда Татарстанда «Өлкән буын» проекты кысаларында 45 гериатрик кабинет һәм 170 гериатрик ятак эшли башлаячак, – дип шәрехләде илкүләм проектларны гамәлгә ашыруны контрольдә тоту төркеме җитәкчесе Татьяна Ларионова. – Бу юнәлештә 10 кабинет ачылды инде, киләсе айда тагын 25 кеше эшли башлаячак. Калган ун кабинет ел ахырына кадәр авыруларны кабул итәчәк.

Татарстан Дәүләт Советы Рәисе урынбасары, өлкән буын кешеләре үзләре үк бу кабинетларның ничек эшләвен күзәтеп барырга тиеш, дип билгеләп үтте:

– Бүген коллегалар белән 21нче номерлы Казан сырхауханәсендә – республиканың иң яхшы медицина комплексларының берсендә гериатрик кабинетта булдык. Шулай да өлкән яшьтәге кешеләр өчен кабинетның өченче катта ачылуына шаккаттым. Поликлиникада лифт бар. Ләкин бу аспектка тиешле игътибар бирелмәве бик ихтимал. Шуңа күрә пенсионерларның ветеран оешмаларының «Бердәм Россия» контроле проектына тоташуы һәм җитешсезлекләре турында хәбәр итәргә оялмавы мөһим. Шул исәптән VMESTE.TATAR сайты яки кабул итү партиясе аша да.

Республика пенсионерлары берлеге идарәсе рәисе Любовь Мишина халыкны “Бердәм Россия” оештырган илкүләм проектларны контрольдә тоту өчен җәлеп итү бик мөһим, дип килеште:

– Мин үзем дә «өлкән буын» проекты үсешен актив күзәтәм, һәм мәгълүмат, чыннан да, җитми. Мин кабинетлар ачылырга тиешлеген беләм, әмма бүгенге тыңлауларга кадәр факт буенча аларның күпмесен төгәл белә алмадым. Ә бит халык сораулар бирә: кабинетлар кайда ачылды? Диспансерлаштыруны ничек узарга? Ничек ярдәм алырга? Бу мәгълүматны тиражларга кирәк.

Татьяна Ларионова һәм Светлана Захарова игътибар иткән тагын бер момент – яңа гериатрик кабинетларны җиһазлау. Алар әлегә гадәти терапиядән аз аерыла. Бердәнбер (әмма сизелерлек) өстенлек – өлкән буын кешеләренә табибка эләгү уңайлыгы.

- Хәзер без бөтен республика буенча шундый кабинетлар булдыруны хәл итәбез. Әмма киләчәктә гериатр кабинетлар кирәкле җиһазлар алсын өчен бик күп эшлисе бар, – дип белдерде Светлана Захарова.

65 яшьтән өлкәнрәк пациентларга аерым мөнәсәбәт кирәклеге саннар белән расланган. Киңәшмәдә кабинетлар ачу гына түгел, ә хастаханәләрдә гериатрик ятаклар ачу турында да фикер алыштылар: бу юнәлеш шулай ук «Демография» илкүләм проектына салынган. ММИ Фонды шундый бер ятакны карап тотуга киткән чыгымнар стандартлардан бер ярым тапкыр артып китә: өлкән пациентлар озаграк дәвалана, аларны карау күбрәк белгечләр таләп итә. Моңа кадәр “уравнительная” система эшләгән, бу дәвалау сыйфатында чагылыш тапкан. Илкүләм проект ярдәмендә бу җитешсезлек төзәтеләчәк: 2019 елда гына да Татарстан стационарында 170 гериатрик ятак булдыру планлаштырыла.