Мәрьям Рахманкулованың тууына 120 ел

Күңелдән җуелмас моң иясе

Ноябрь аенда татар халкы читләтеп уза алмый торган, читләтеп узарга

ярамый торган тагын бер зур вакыйга бар – җырчы, композитор, ТАССРның

һәм РСФСРның халык артисты Мәрьям Рахманкулованың (1901-1990)

тууына 120 ел тулды.

Ул халкыбыз тарихына хатын-кызлар арасыннан беренче булып

сәхнәгә күтәрелергә җөръәт иткән җырчыларның берсе, шулай ук татар опера

сәнгатенә нигез салучыларның берсе буларак кереп калды. Аның

башкаруында классик әсәрләр, татар халык җырлары замандашлары һәм үз

артыннан килгән яшь башкаручылар өчен үзе бер вокал мәктәбе булды.

Татар халкының ничәмә-ничә буыны Мәрьям Рахманкулова җырлары белән

рухланып, тәрбияләнеп үсте.

Кабатланмас һәм затлы тавышлы җырчы үз вакытында Татарстан

радиосы белән дә актив хезмәттәшлек иткән. Безнең фондта сакланучы

язмаларны хронологик тәртиптә тыңлап барып кына да республикабызда

опера сәнгатенең, татар эстрадасының үсешен күз алдына китереп булыр иде.

Җырчының юбилее уңаеннан оештырылган радиоконцертларда ул

башкарган “Яшьләр вальсы” (Әгъзам Фәттах музыкасы, Әхмәт Ерикәй

шигыре), “Безгә кунакка килегез!” (Мәрьям Рахманкулова көе, Мирхәйдәр

Фәйзи шигыре), “Сөмбел” (Сара Садыйкова, Мирхәйдәр Фәйзи), “Бу кырлар

үзәннәр” (Җәүдәт Фәйзи, Сибгат Хәким), “Табын җыры” (Рөстәм Яхин, Кави

Нәҗми) кебек дистәләгән язмалары яңгырады. Нәҗип Җиһановның Муса

Җәлил либреттосына язган “Алтынчәч” операсынна Тугзак ана арияләре

эфирга бирелде. Безнең белән элемтәгә кергән тыңлаучыларыбыз фикеренчә,

Муса Җәлил исемендәге татар дәүләт опера һәм балет театры һәм Казан

дәүләт консерваториясенең берләштерелгән симфоник оркестрына кушылып

башкарылган “Кичке Идел” (Заһид Хәбибуллин, Шәйхи Маннур) һәм 

“Җырла, тургай!! (Заһид Хәбибуллин, Гамир Насрый) җырлары әле бүген дә

татар башкару сәнгатенең югары үрнәге булып кала.

Журнал укучылар игътибарына Татарстан радиосы эфирында Мәрьям

Рахманкулованың юбилее уңаеннан яңгыраган концертларның берсен

тәкъдим итәргә булдык. Халкыбызга киләчәктә дә шушындый җырчылар

насыйп булса иде, дип тыңлыйк.